Η μοίρα δεκάδων δημοσιογράφων σφραγίστηκε στον πόλεμο Ισραήλ-Παλαιστίνης.
Στις εμπόλεμες ζώνες, οι απώλειες του άμαχου πληθυσμού και οι σπαρακτικές κραυγές όσων εκπέμπουν SOS μαρτυρούν την εγκληματική πλευρά της ανθρώπινης φύσης. Εντούτοις, σπάνια γίνονται αναφορές στους «αφανείς ήρωες» με τις κάμερες, χάρη στους οποίους μπορούμε να δούμε με τα μάτια μας τη φρίκη του πολέμου.
Οι πολεμικοί ανταποκριτές καλούνται όχι μόνο να μας μεταφέρουν στιγμιότυπα και μαρτυρίες, περνώντας σπουδαία μηνύματα υπέρ της ελευθερίας και της παύσης των πυρών, αλλά παράλληλα να επιβιώσουν σ’ ένα περιβάλλον όπου «σκάνε» βόμβες, πεθαίνουν άνθρωποι γύρω τους, καταστρέφονται σπίτια και μικρά παιδιά κείτονται αναίσθητα.
Ο πόλεμος στο Ισραήλ, ειδικότερα, όχι μόνο στέρησε τη ζωή σε τουλάχιστον 31 δημοσιογράφους, αλλά, σύμφωνα με την Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων (CPJ), που καταγράφει τα θύματα στην Παλαιστίνη, στη Λωρίδα της Γάζας και στα σύνορα του Λιβάνου, σημειώθηκε ο πιο πολύνεκρος απολογισμός δημοσιογράφων που καλύπτουν συγκρούσεις από το 1992.
A Palestinian journalist tries to calm down a baby after Israeli warplanes bombed her family's house in Gaza. pic.twitter.com/j612fzr9hm
— Kuffiya (@Kuffiyateam) October 31, 2023
Ισραήλ-Παλαιστίνη: Οι θάνατοι των δημοσιογράφων σε αριθμούς
Αρνητικά ρεκόρ σε νεκρούς και τραυματίες δημοσιογράφους καταγράφει η CPJ, αφού τουλάχιστον 31 δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν από τις 7 Οκτωβρίου και την επίθεση που εξαπέλυσε η Χαμάς στο ισραηλινό έδαφος. Ανάμεσά τους, ήταν είκοσι έξι Παλαιστίνιοι, τέσσερις Ισραηλινοί και ένας Λιβανέζος, σύμφωνα πάντα με τα δεδομένα της Επιτροπής για την Προστασία των Δημοσιογράφων (CPJ) που εδρεύει στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Επιπλέον, η ίδια επιτροπή καταμέτρησε οκτώ τραυματίες και εννέα δημοσιογράφους που αγνοούνται ή βρίσκονται υπό κράτηση. Μάλιστα, στις 30 Οκτωβρίου δημοσιεύτηκε ο κατάλογος με τα ονόματα των θυμάτων, προκείμενου να διευκρινιστεί πως αυτά τα δεδομένα βασίζονται «σε πληροφορίες που εξασφαλίστηκαν από πηγές της CPJ στην περιοχή και πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν από τα ΜΜΕ».
Ακόμη, η Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων αποσαφήνισε ότι οι έρευνες και οι επαληθεύσεις βρίσκονται εν εξελίξει, ούτως ώστε να επιβεβαιωθούν με αδιάσειστα στοιχεία οι εξαφανίσεις ή οι θάνατοι άλλων δημοσιογράφων στην αιματηρή σύγκρουση ανάμεσα σε Ισραήλ-Παλαιστίνη.
«Η CPJ υπογραμμίζει τη σημαντική εργασία που φέρουν εις πέρας οι δημοσιογράφοι και οι πολίτες σε καιρό κρίσης και επιμένει στο ότι δεν πρέπει να τίθενται στο στόχαστρο από τις πλευρές της σύγκρουσης», ανέφερε στην ανακοίνωση ο Σερίφ Μανσούρ, συντονιστής για την περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής.
UPDATE ⚡The Israel-Hamas war is the deadliest period for journalists covering conflict since CPJ began keeping records in 1992.
— Committee to Protect Journalists (@pressfreedom) October 31, 2023
As of October 30:
– 31 journalists dead.
– 8 journalists injured.
– 9 journalists missing or detained.
More details: https://t.co/D9Tm6rNxmb
Η τελευταία πνοή για ένα «κλικ»
Ο βραβευμένος ισραηλινός δημοσιογράφος, Haggai Matar, γράφει για την πρώτη μέρα της επίθεσης στο Ισραήλ πως:
«Αυτή είναι μια τρομερή μέρα. Αφού ξυπνήσαμε με τις σειρήνες του αέρα κάτω από τον καταιγισμό εκατοντάδων ρουκετών που εκτοξεύτηκαν εναντίον ισραηλινών πόλεων, μαθαίνουμε για την άνευ προηγουμένου επίθεση Παλαιστινίων μαχητών από τη Γάζα σε ισραηλινές πόλεις που συνορεύουν με τη λωρίδα».
Στο ίδιο κείμενο, αναφέρει, μεταξύ άλλων: «Ο τρόμος που νιώθουν οι Ισραηλινοί αυτή τη στιγμή, συμπεριλαμβανομένου και εμού, είναι ένα μικρό κομμάτι από αυτό που νιώθουν καθημερινά οι Παλαιστίνιοι κάτω από το στρατιωτικό καθεστώς δεκαετιών στη Δυτική Όχθη και κάτω από την πολιορκία και τις επανειλημμένες επιθέσεις στη Γάζα. Η μόνη λύση, όπως ήταν πάντα, είναι να δοθεί ένα τέλος στο απαρτχάιντ».
Από μεριάς της, η CPJ υπογραμμίζει «τον ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο» που διατρέχουν όσοι δημοσιογράφοι βρίσκονται στη Λωρίδα της Γάζας. Λόγω του αποκλεισμού που επιβάλλει το Ισραήλ και της απουσίας πρόσβασης μέσω της Αιγύπτου, στο πεδίο βρίσκονται μόνο Παλαιστίνιοι δημοσιογράφοι, οι οποίοι τροφοδοτούν με εικόνες και πληροφορίες τα διεθνή μέσα ενημέρωσης.
Εκτός από τους βομβαρδισμούς – με χερσαίες επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού να ακολουθούν – οι συνθήκες διαβίωσης και εργασίας των δημοσιογράφων, όπως και των αμάχων, είναι ασφυκτικές. Μέχρι και η παροχή νερού είναι περιορισμένη, ενώ οι συνδέσεις στο διαδίκτυο διακόπηκαν για τρεις μέρες, μέχρι να αποκατασταθούν εκ νέου.
Τέλος, η CPJ έκανε λόγο για συνεχιζόμενες επιθέσεις, συλλήψεις, απειλές, λογοκρισία και δολοφονίες συγγενών των δημοσιογράφων που βρίσκονται επί του πεδίου, χωρίς ωστόσο να συμπεριλάβει αριθμούς στην αναφορά αυτή. Εν κατακλείδι, οι πολεμικοί ανταποκριτές μπορεί να μη φορούν κάπα ή να μη διαθέτουν κάποια υπερδύναμη.
Μοναδικά τους όπλα, μια φωτογραφική μηχανή, μια σύνδεση στο διαδίκτυο, μεγάλα αποθέματα κουράγιου και ψυχικής δύναμης. Διότι, κάθε «κλικ» μπορεί να είναι και το τελευταίο. Με πλήρη επίγνωση της κατάστασης, βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και μεταδίδουν αδιάκοπα όλα όσα (δεν θα έπρεπε να) συμβαίνουν και όλα όσα μας πληγώνουν συλλογικά, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Κι αυτό είναι τόσο σπουδαίο ως λειτούργημα, όσο και καταστροφικό ως γεγονός.