Πλέον στην γαλλική πρωτεύουσα θα συναντήσει κανείς περισσότερους ποδηλάτες από αυτοκινητιστές. Πώς οδηγήθηκαν οι Παριζιάνοι σε μία τέτοια«πράσινη» μετάβαση;
«Ποιος θα μπορούσε να προβλέψει πριν από 10 χρόνια πως τα ποδήλατα θα ξεπερνούσαν αριθμητικά τα αυτοκίνητα; Κι όμως συνέβη», έγραψε στο Χ ο αντιδήμαρχος του Παρισιού και αρμόδιος για τις μεταφορές, David Belliard.
Η μελέτη που διεξήχθη από το Paris Region, ένα Ινστιτούτο Αστικού Σχεδιασμού με έδρα τη γαλλική πρωτεύουσα, διαπίστωσε ότι οι Παριζιάνοι επιλέγουν το ποδήλατο για το 11,2% των μετακινήσεών τους εντός πόλης, σε σύγκριση με το 4,3% ποσοστό που αφορά τις αντίστοιχες μετακινήσεις με αυτοκίνητο. Στην πρώτη θέση των προτιμήσεων των πολιτών παραμένει το περπάτημα, με ποσοστό 53,5%, ενώ ακολουθούν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς με 30%. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο διάστημα μεταξύ του Οκτωβρίου του 2022 και του Απριλίου του 2023 και συμπεριέλαβε 3.337 κατοίκους του Παρισιού ηλικίας 16-80 ετών, των οποίων καταγράφηκαν ολες οι μετακινήσεις.
Τα αυτοκίνητα εξακολουθούν να αποτελούν την νούμερα ένα επιλογή των πολιτών που μετακινούνται σε περιοχές των προαστίων, αλλά οι αρμόδιες αρχές προχωρούν στους απαραίτητους σχεδιασμούς, ώστε κι αυτό το ποσοστό να ανατραπεί.
Πώς πέτυχε το Παρίσι μία τέτοια αλλαγή;
Στο πλαίσιο των μέτρων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, η γαλλική πρωτεύουσα τα τελευταία χρόνια επενδύει συστηματικά σε ένα σχέδιο που σταδιακά θα περιορίσει την κυκλοφορία των αυτοκινήτων στο κέντρο της πόλης. Μεταξύ άλλων, ρυπογόνα οχήματα, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων παλιών πετρελαιοκίνητων και βενζινοκίνητων αυτοκινήτων, πρόκειται να απαγορευτούν από το 2025. Επιπλέον, οι διαθέσιμοι χώροι στάθμευσης έχουν περιοριστεί ενώ ταυτόχρονα πολλές οδοί έχουν πεζοδρομηθεί. Σε ψηφοφορία που διετέλεσθη τον Φεβρουάριο του 2024, οι Παριζιάνοι ενέκριναν μία πρόταση, σύμφωνα με την οποία, τα τέλη κυκλοφορίας μεγάλων οχημάτων, τύπου SUV, θα τριπλασιαστούν.
Ταυτόχρονα, γίνονται σημαντικές επενδύσεις σε τομείς που αφορούν εναλλακτικούς τρόπους μετακίνησης. Σε αυτούς περιλαμβάνεται για παράδειγμα, ένα σχέδιο 250 εκατομμυρίων για τη βελτίωση των δομών ποδηλασίας εντός αστικού ιστού μέχρι το 2026. Στόχος είναι το Παρίσι να γίνει μία «100% ποδηλατική πόλη». Για τη βελτίωση της δημόσιας συγκοινωνίας στα γαλλικά προάστια, έχουν ήδη ξεκινήσει οι εργασίες για την επέκταση του μετρό, στο πλαίσιο του έργου «Grand Paris Express», βάσει του οποίου θα δοθούν στους πολίτες 68 νέοι σταθμοί και 4 καινούργιες γραμμές μετρό ενώ θα επεκταθούν και δύο από τις ήδη υπάρχουσες.
Ποια είναι τα αντίστοιχα ποσοστά στο κέντρο της Αθήνας;
Στην Αθήνα, όπως ανέφερε η υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Χριστίνα Αλεξοπούλου, πραγματοποιείται καθημερινά ένας υπέρογκος αριθμός διελεύσεων με αυτοκίνητο. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοίχεια του 2024 και του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, πραγματοποιούνται καθημερινά στην Αθήνα 4 εκατομμύρια διελεύσεις αυτοκινήτων. «Ακόμα και το 1% αυτών να γινόταν με ποδήλατο θα προέκυπτε τεράστιο όφελος», σημείωσε η ίδια κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Εθνικού Κέντρου Συντονισμού Eurovelo (ΕΚΣΕ).
Η πραγματικότητα είναι πως η Αθήνα έχει γίνει ένα απέραντο πάρκινγκ από οχήματα και η κίνηση κάθε πρωί και απόγευμα είναι αφόρητη. Η χρήση των ΙΧ είναι ίδιαιτερα αυξημένη και αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί κανείς να προσάψει στους πολίτες, καθώς η δημόσια συγκοινωνία είναι σε μεγάλο βαθμό δυσλειτουργική. Τα αστικά λεωφορεία, όπως και το μετρό, είναι ασφυκτικά γεμάτα, κυρίως τις ώρες αιχμής, προκαλώντας δικαιολογημένα την οργή των πολιτών. Παράλληλα, Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, όπως είναι για παράδειγμα ο προαστικός, αποδεικνύνονται αφερέγγυα, καθώς αποτελεί συχνότατο φαινόμενο να παρακάμπτονται δρομολόγια, αφήνοντας το επιβατικό κοινό «ξεκρέμαστο». Την ίδια στιγμή, δρόμοι, όπως ο Κηφισός, είναι μονίμως απροσπέλαστοι, ενώ τα τροχαία ατυχήματα που επιτείνουν την όλη κατάσταση, είναι πλέον σχεδόν καθημερινό φαινόμενο.
Και η πραγματικότητα, δυστυχώς, είναι πως όσο και να θέλει κανείς να πάρει το ποδηλατό του και να κυκλοφορήσει στην πόλη, οι κίνδυνοι είναι παραπάνω από αρκετοί, καθώς οι περισσότεροι από τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας παρακάμπτονται από τους οδηγούς συστηματικά, ενώ τα σημεία στην Αθήνα, όπου υπάρχουν ποδηλατόδρομοι, είναι μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού.
Ο δρόμος που έχουμε να διανύσουμε προς το παράδειγμα της Γαλλίας είναι ακόμα μακρύς.