Η Χρύσα Λύκου, δέκα χρόνια μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα μιλάει με τη μητέρα του, Μάγδα Φύσσα και με μέλος του Σύλλογος Πολιτισμού “Παύλος Killah P Φύσσας”, για την αλληλεγγύη ως το μοναδικό αντίδοτο απέναντι στο δηλητήριο της φασιστικής ιδεολογίας.
Ήταν περασμένα μεσάνυχτα. Η 7η Οκτώβρη, ετοιμαζόταν να ξημερώσει, πάνω από μια χώρα που μετρούσε ξύπνια τις ανάσες της. Θυμάμαι τα φώτα του διαμερίσματος μου κλειστά, με το κινητό να δονείται πότε αριστερά και πότε δεξιά. Έμοιαζε λες και κανείς δεν είχε κοιμηθεί αυτή τη νύχτα, σαν να περίμεναν όλοι να ξημερώσει το πρώτο φως του 2020, μιας χρονιάς που πνίγηκε στον θάνατο και τη μοναξιά.
Τα πρόσωπα της Μάγδας, του Τάκη και της Ειρήνης Φύσσα, τα πρόσωπα των Αιγύπτιων αλιεργατών, τα πρόσωπα του συνδικαλιστών του ΠΑΜΕ, το πρόσωπο του πατέρα του Λουκμάν κι όλα εκείνα τα πρόσωπα που δεν μάθαμε ώστε να θρηνήσουμε και γι’ αυτά, μας έκαναν παρέα μέχρι που άρχισε επιτέλους να χαράζει.
Η Μαρία Λεπενιώτη, Πρόεδρος και Επικεφαλής του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων, σήμανε λίγο μετά το μεσημέρι και μετά από 5,5 χρόνια και 435 δικάσιμους, τη λήξη της δίκης της Χρυσής Αυγής, αποφασίζοντας πως το ναζιστικό αυτό μόρφωμα, ήταν εγκληματική οργάνωση. Από τότε, κουβαλάμε στο στομάχι και στην καρδιά μας συναισθήματα που ακόμη δεν έχουν μεταβολιστεί επαρκώς. Γιατί ξέρεις, σ’ εκείνες τις γυναικείες φυλακές Κορυδαλλού και στο Εφετείο Αθηνών, καθορίστηκαν οι ζωές μας.
Ο Σεπτέμβρης φέτος σηματοδοτεί δέκα χρόνια από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, απ’ το σημείο εκείνο που το πουλόβερ της συμμορίας της Χρυσής Αυγής άρχισε να ξηλώνεται, με τις ίνες του βουτηγμένες στο αίμα ανθρώπων που ταξίδεψαν από μακριά για μια καλύτερη ζωή, αλλά κι εκείνων που παλεύουν καθημερινά με την αδικία κόντρα στο παρακράτος.
Συνηθίζουμε να λέμε πως χρωστάμε πολλά στη Μάγδα Φύσσα. Έτσι είναι. Όχι μόνο εμείς, όμως.
Χρωστάνε κι αυτοί που παραμονεύουν με μαχαίρια και ρόπαλα στο σκοτάδι, εκείνοι που η Μάγδα μας έπεισε με τον δίκαιο αγώνα της να μην τους μοιάσουμε, να μείνουμε στο φως κι εκεί να παλεύουμε.
Η Μάγδα, μας έσωσε από τον χειρότερό μας εαυτό
Της ζήτησα να μου πει κάτι για τον φετινό Σεπτέμβρη, κάτι για τον Παύλο.
“Δέκα χρόνια τώρα ψέλνω μέσα μου τα τροπάρια των φονιάδων. Καθισμένη για αιώνες μέσα στις αίθουσες δικαστηρίων, περπατώντας ατελείωτα βράδια μόνη μου ανάμεσα σε φωτογραφίες του, κουρασμένη σε κάποια συναυλία αφιερωμένη στη μνήμη του να μετράω τα χρόνια της απουσίας του”.
“Ψέλνω μέσα μου τα τροπάρια των φονιάδων και αγκαλιάζω άλλες μανάδες και πατεράδες που ματώνουμε μαζί πάνω απ’ το ίδιο “γιατί”. Με αγκαλιάζουν παιδιά, δεκάδες, εκατοντάδες, χιλιάδες παιδιά, τόσα χρόνια τώρα”.
“Ζεσταίνονται για λίγο τα χέρια μου και μετά ξανά παγωνιά. Ψέλνω μέσα μου τα τροπάρια των φονιάδων και τον σκέφτομαι να μεγαλώνει, πως δεν τον κυνηγούνε οι συμμορίες και οι βασανιστές”.
“Με ρωτάνε πώς πέρασαν αυτά τα δέκα χρόνια λες και δεν ξέρουν. Λες και δεν είδαν. Λες και δεν άκουσαν. Δεν τους κακιώνω, όχι. Είναι, όμως, που δεν υπάρχουν οι λέξεις γι’ αυτό το ρήμαγμα. Ρήμαξα. Ρημάξαμε. Και με ρωτάνε πώς άντεξα, πώς έμεινα όρθια, σπασμένη μέσα μου σε χίλια κομμάτια”.
“Θέλω να απευθυνθώ στον Παύλο, να του πω πως ήταν τιμή μου παιδί μου να πολεμήσω για εσένα. Ήταν τιμή μου να σπαράξω για εσένα, που αξίζεις όλη μου τη ζωή. Ακόμη κι αν σε μια άλλη ζωή ήξερα όλα όσα θα συμβούν, θα σε επέλεγα ξανά γι’ αυτά τα 34 χρόνια, τα πιο ευτυχισμένα”.
“Ψέλνω μέσα μου τα τροπάρια των φονιάδων, για να βρει πάλι ρίζα το χορτάρι και με την ελπίδα μόνο πλέον και τη χάρη σας εύχομαι να αντέξετε”.
Σύλλογος Πολιτισμού “Παύλος Killah P Φύσσας”
Ο Στάθης Κ., είναι μέλος του Συλλόγου “Παύλος Killah P Φύσσας”, μια ιδέα που υπήρχε στη σκέψη της οικογένειας και των φίλων του Παύλου εδώ και καιρό.
“Ουσιαστικά θέλαμε να φτιάξουμε μια σταθερή και διαχρονική δομή μέσα από την οποία θα οργανώσουμε και θα διευρύνουμε τις δράσεις και τις παρεμβάσεις μας ακόμα περισσότερο. Ο βασικός σκοπός του συλλόγου είναι να διατηρηθεί ζωντανή η μνήμη του Παύλου – η ζωή, το έργο του και η δολοφονία του – για να μην ξεχάσει κανείς, για να μην υπάρξει άλλος νεκρός από τάγμα εφόδου”.
“Θέλουμε να κάνουμε πράξη έστω κάποια απ’ όσα σχεδίαζε και ονειρευόταν, αλλά και να συνεισφέρουμε απ’ την πλευρά μας στον αντιφασιστικό αγώνα για να μη ζήσουμε ακόμα χειρότερες μέρες με τους φασίστες να κυριαρχούν στους δρόμους, να τρομοκρατούν και να δολοφονούν όποιον δεν υποτάσσεται στα άρρωστα σχέδιά τους”.
“Όπως γράψαμε και στη σελίδα μας: “Για τον Παύλο, για το παρόν και το μέλλον όλων μας”, δε θα περάσουν! Από ‘κει και πέρα, είναι η ίδια η σκέψη και η δράση του Παύλου που ακουμπούσε όλα τα κοινωνικά προβλήματα, που ήταν πολύπλευρη, ανήσυχη σε μια διαρκή αναζήτηση προς την Ελευθερία. Δε θα μπορούσε ο Σύλλογος που φέρει το όνομά του να έχει διαφορετική αντίληψη”.
Παρακολουθώντας κανείς τη σελίδα του Συλλόγου στα social media, μπορεί να δει αναρτήσεις όχι μόνο για την υπόθεση του Παύλου, αλλά και για τον βίαιο θάνατο άλλων ανθρώπων που έχουν κοινό παρονομαστή όχι μόνο ρατσιστικά κίνητρα, αλλά και υποθέσεις γυναικοκτονιών ή θύματα κρατικής βίας.
Αναρωτιέμαι πόσο σημαντικό είναι να αντιλαμβανόμαστε αυτά τα γεγονότα τόσο ξεχωριστά όσο κι ενιαία, ώστε να χτίσουμε ένα τείχος απέναντι στη φασιστική ιδεολογία.
“Προσπαθούμε να είμαστε παρόντες όπου χρειάζεται, οι αναρτήσεις στη σελίδα είναι το λιγότερο. Είναι η συνέχεια αυτού που έδειξε και ο Παύλος μέσα από τα τραγούδια του: Ότι ο πολιτισμός δεν είναι ξέχωρος από τα κοινωνικά προβλήματα αλλά ακριβώς το αντίθετο, είναι η έκφραση των κοινωνικών προβλημάτων, η φωνή όσων δεν έχουν φωνή μέσα σε μια άδικη κοινωνία“.
“Δείχνουμε την αλληλεγγύη μας γιατί γνωρίζουμε καλά πόσο σημαντική είναι η Δικαίωση για κάθε θύμα φασιστικής, κρατικής ή παρακρατικής βίας”.
“Πριν την απόφαση του πρώτου δικαστηρίου είχαμε γράψει στο κεντρικό πανό “μόνη δικαίωση η συνολική καταδίκη” κι αυτό πιστεύουμε ότι ισχύει για όλα τα θύματα. Και ο αγώνας που δίνει η οικογένεια του Παύλου και ο σύλλογος δεν είναι μόνο μια προσωπική υπόθεση – αφορά όλη την κοινωνία”.
“Γιατί, όταν μια φασιστική οργάνωση φτάνει να έχει τη δύναμη να δολοφονεί το παιδί σου, τον αδερφό σου ή τον σύντροφό σου στο πεζοδρόμιο, τότε το πρόβλημα είναι πολύ βαθύτερο και με ρίζες στο ίδιο το σύστημα, πράγμα που αφορά όλους είτε το έχουν αντιληφθεί είτε όχι”.
“Όσον αφορά το τείχος απέναντι στην εγκληματική φασιστική “ιδεολογία” θέλει πολλή δουλειά, δεν είναι καθόλου απλό. Βλέπουμε πόσο εύκολα εξαπλώνεται το φασιστικό μίσος όταν προωθείται και χρηματοδοτείται από τους ισχυρούς σε μια κοινωνία που είναι έτσι κι αλλιώς βαθιά γαλουχημένη στον εθνικισμό, το ρατσισμό και το μίσος για τους άλλους, ειδικά όταν αυτοί είναι φτωχοί και από άλλη χώρα”.
“Πρέπει να μάθουμε από την ιστορία, η οποία μας δείχνει μερικά βασικά πράγματα: Ότι ο φασισμός έχει διασυνδέσεις και χορηγούς με πολύ χρήμα, ότι πρέπει να πολεμηθεί σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής ζωής και ότι νικιέται μόνο με τη μέγιστη δυνατή ενότητα των αντιφασιστών πολιτών. Εμείς είμαστε πεπεισμένοι ότι ή θα επικρατήσει η αλληλεγγύη ή ο φασισμός, δεν υπάρχει μέση λύση”.
Κλείνοντας και με αφορμή τα δέκα χρόνια μετά τη δολοφονία του Παύλου και τη δίκη σε δεύτερο βαθμό που βρίσκεται σε εξέλιξη, μοιράζομαι τη διαπίστωση ότι το κοινό που στηρίζει τις δράσεις και τις πορείες στη μνήμη του, όχι μόνο να πολλαπλασιάζεται αλλά και να ανανεώνεται στο πέρασμα του χρόνου.
“Το να γεμίζει ο δημόσιος χώρος με τον αντιφασιστικό λόγο είναι το Α και το Ω. Το δηλητήριο της φασιστικής “ιδεολογίας” αντιμετωπίζεται μόνο όταν η αλληλεγγύη, η ανθρωπιά και η κοινωνική δράση βγαίνουν στο προσκήνιο, αυτό είναι ο αντιφασισμός“.
“Το βλέπουμε σε κάθε μεγάλο κοινωνικό γεγονός, όπως και αυτές τις μέρες στην κεντρική Ελλάδα: Ο κόσμος της αλληλεγγύης κινητοποιείται με κάθε τρόπο για να σωθούν ζωές και κόποι μιας ζωής, ενώ οι φασίστες χαιρετάνε ναζιστικά στην Πλατεία Συντάγματος πολεμώντας τις ηλεκτρονικές ταυτότητες ή διαδίδουν τα καινούργια τους ασυνάρτητα ρατσιστικά σενάρια συνωμοσίας”.
“Ωστόσο, αυτό δεν αρκεί. Ο φασισμός δουλεύει μεθοδικά και αθόρυβα στα υπόγεια της κοινωνίας, στα σχολεία, τις πλατείες, στα γυμναστήρια, στους συνδέσμους των οπαδών και τα νυχτερινά κέντρα. Δίνει δουλειές, υπόσχεται δύναμη και διασυνδέσεις και προσφέρει μια υποτιθέμενη λύση στα αδιέξοδα της νεολαίας στοχοποιώντας τους φτωχούς και κατατρεγμένους του κόσμου”.
“Οι φασίστες δε στοχεύουν στην πλειοψηφία, θέλουν μόνο αυτούς που χρειάζονται για να επιβληθούν με τη βία και το φόβο. Και χρειάζεται να κάνουμε πολλά περισσότερα σε κάθε τομέα, ο καθένας και η καθεμία από τη θέση του να πολεμήσουμε και ιδεολογικά και πρακτικά το φασισμό. Χρειάζεται να κάνουμε όλοι την αυτοκριτική μας και να μην κρύβουμε το πρόβλημα κάτω απ’ το χαλί”.
“Ναι, είναι πολύς κόσμος υπέρ του αντιφασισμού, είμαστε η πλειοψηφία – η 7η Οκτώβρη του 2020 το απέδειξε με τον καλύτερο τρόπο και εκείνη η μέρα πρέπει να είναι οδηγός μας για το μέλλον. Εμείς καλούμε όλους τους αντιφασίστες κάθε κοινωνικού και πολιτικού χώρου, όλους τους δημοκράτες πολίτες που αντιλαμβάνονται τον φασιστικό κίνδυνο, να αγωνιστούμε πλάι πλάι ενωμένοι για να μην ξαναζήσει ο τόπος μας τη φρίκη του πολέμου και του φασισμού. Ούτε βήμα πίσω!”.