Πρόσφατα έπεσε η αυλαία για τις εγχώριες κάλπες, με την πολιτική επικαιρότητα να βρίσκεται σε αναβρασμό.
Ακόμη, έντονο ήταν το πολιτικό κλίμα και στη γείτονα Τουρκία, η οποία επίσης κλήθηκε να ψηφίσει τον ικανότερο – κατά την άποψή της – ηγέτη, στη Ρωσία – ειδικά μετά τις τελευταίες εξελίξεις με τη Βάγκνερ, καθώς και στη Γαλλία, έπειτα από τη δολοφονία του 17χρονου από τα χέρια αστυνομικού. Αν μη τι άλλο, οι ιδεολογικές συζητήσεις και οι τοποθετήσεις που εμπεριέχουν πολιτικές πεποιθήσεις, αποτελούν μεγάλο μέρος των διενέξεων στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Δεδομένου του ισχυρού ρόλου των παραδοσιακών και ψηφιακών μέσων στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, οι συζητήσεις –, καθώς φυσικά οι διαφωνίες και οι εντάσεις για τα πολιτικά – έχουν μπει πλέον σχεδόν σε κάθε σπίτι της ελληνικής επικράτειας. Στις διαφωνίες αυτές παίζει καταλυτικό ρόλο, μεταξύ άλλων, το διαχρονικό χάσμα των γενεών και ο τρόπος με τον οποίο ενημερώνεται η κάθε γενιά για το πολιτικό γίγνεσθαι. Πιο συγκεκριμένα, με βάση τον Frederic CAVAZZA, που δραστηριοποιείται μέσω της εταιρείας του, SYSK, στον τομέα του ψηφιακού μετασχηματισμού:
«Οι άνθρωποι της νέας γενιάς εξελίχθηκαν με τρόπο τέτοιο, ώστε από παθητικοί θεατές τηλεόρασης να γίνουν ενεργοί χρήστες διαδραστικών μέσων. Εχουν στραφεί από τις τηλεοπτικές οθόνες σε αυτές των κινητών τηλεφώνων».
Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τις διαφορετικές προσλαμβάνουσες και βιώματα της κάθε γενιάς, οδηγούν συχνά σε διαμάχες και συγκρούσεις
Δεν είναι λίγες φορές που οι νεότερες γενιές θα εκφράσουν τους προβληματισμούς τους για το συντηρητισμό που διακατέχει τους γονείς, ή τους οικείους τους. Και ενώ στην καθημερινότητα μπορεί οι διαφωνίες με γονείς, παππούδες και θείους να αποφεύγονται σχετικά εύκολα – ειδικά αν μένουμε σε διαφορετικά σπίτια – είναι, όμως, συχνά αναπόφευκτο να βρεθούμε σε σχετική διένεξη με το που θα συναντηθούμε, ιδιαίτερα σε περιόδους πολιτικών αναταράξεων. Συχνά, οι όποιες διαφωνίες δεν περιορίζονται στις κομματικές διαφορές.
Αντιθέτως, εξαπλώνονται σε σημαντικά ζητήματα, όπως είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα και η έμφυλη ισότητα, με αποτέλεσμα να θέλουμε να φύγουμε τρέχοντας από το οικογενειακό τραπέζι.
Υπάρχει, άραγε, κάτι που μπορούμε να κάνουμε σε αυτή την περίπτωση;
Αρχικά, κάτι πολύ σημαντικό που πρέπει να γνωρίζουμε, είναι το αν οι γονείς μας θέλουν πραγματικά να μας ακούσουν και να κάνουν ένα γόνιμο διάλογο μαζί μας, ή αν θέλουν απλώς να ξεσπάσουν τα συναισθήματά τους, μονολογώντας. Αν πρόκειται για τη δεύτερη περίπτωση, είναι μάλλον μάταιος κόπος να προσπαθούμε να συζητήσουμε και είναι ίσως καλύτερα να πούμε ότι: «Φαίνεται πως δεν θέλεις να συζητήσουμε, οπότε θα προτιμούσα να μην ανοίξουμε αυτό το θέμα».
Αν πρόκειται για την πρώτη περίπτωση, αξίζει να αναφερθεί ότι συχνά δεν γνωρίζουμε γιατί υποστηρίζουν οι δικοί μας άνθρωποι τις όποιες θέσεις – αλλά και ούτε εκείνοι γνωρίζουν τι υποστηρίζουμε εμείς και γιατί. Ειδικά όταν η διαφωνία είναι έντονη και κλιμακώνεται γρήγορα, ενδέχεται να απαντήσουμε βεβιασμένα χωρίς να αναπτύξουμε με σαφήνεια τη σκέψη μας και να ακούσουμε τον απέναντί μας. Μήπως έχουν διαφορετική γνώση της κατάστασης; Μήπως είναι θύματα παραπληροφόρησης ή τρομολαγνίας;
Ό,τι και να συμβαίνει, η αλήθεια είναι μία: Για να μπορείς να διαφωνήσεις με κάποιον, θα πρέπει να έχετε και οι δύο κατανοήσει πού πραγματικά εδράζεται η διαφωνία σας. Γι’αυτό, πέρα από το να εξηγήσουμε τη δική μας θέση, θα βοηθούσε πολύ να κάνουμε όσο το δυνατόν περισσότερες ερωτήσεις για να καταλάβουμε πραγματικά και τη θέση της άλλης πλευράς.
Κατά δεύτερον, είναι σημαντικό να δούμε αν και κατά πόσο, πέρα από τη διαφωνία, μοιραζόμαστε και κάποιες κοινές αξίες και θέσεις
Αναζητώντας το κοινό έδαφος σε μία συζήτηση, και αναγνωρίζοντας τα σημεία στα οποία συμφωνούμε πέρα από αυτά που διαφωνούμε, μπορεί σίγουρα να μας βοηθήσει να πιάσουμε καλύτερα το νήμα και να έρθουμε πιο κοντά μεταξύ μας. Κάτι ακόμα που αξίζει να δοκιμάσουμε, είναι να μιλήσουμε για τα βιώματα και τα συναισθήματά μας με τους γονείς μας.
Περα από τα καθαρά και τεκμηριωμένα επιχειρήματα, τα βιώματα και τα συναισθήματα ενός ανθρώπου – ειδικά ενός ανθρώπου με τον οποίο έχουμε τόσο κοντινή σχέση – μπορεί να συμβάλλουν στην κατανόηση της οπτικής του. Τέλος, είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε πότε βρισκόμαστε σε τέλμα και πότε η συζήτηση περισσότερο μας φθείρει, παρά μας βοηθάει να έρθουμε κοντά. Στην περίπτωση αυτή, είναι μάλλον προτιμότερο να πούμε πως «συμφωνούμε ότι διαφωνούμε» και να ζητήσουμε την – όσο το δυνατόν – πιο ανώδυνη λήξη της συζήτησης.
Παρ’ όλα αυτά, αν η διαφωνία είναι τόσο θεμελιώδης και καταλήγει να προσβάλλει τις πιο κεντρικές μας αξίες ή ακόμα και την ίδια μας την ταυτότητα, χωρίς ίχνος σεβασμού, τότε αυτό ίσως μαρτυρά πολλά και για τη μεταξύ μας σχέση. Το ότι ένας άνθρωπος μας μεγάλωσε ή μας έφερε στον κόσμο, δεν σημαίνει ότι η σχέση μαζί του δεν έχει και αυτή τα δικά της όρια. Μπορούμε κάλλιστα να αγαπάμε και να βρισκόμαστε δίπλα στους δικούς μας, ακόμη και αν διαφωνούμε πολιτικά και ιδεολογικά. Αρκεί η κατάσταση αυτή να μη φτάνει στο σημείο να μας φθείρει ψυχικά.