Είναι γεγονός πως οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες καταδιώκουν τις μαμάδες ανά τα χρόνια, με πρότυπα προσαρμοσμένα στην κάθε εποχή να αποτελούν τον μεγαλύτερο εφιάλτη και, ταυτόχρονα, το άπιαστο όνειρο για κάθε νέα μαμά.
Παλαιότερα, ήταν η μάνα-πρότυπο με το αψεγάδιαστο και πεντακάθαρο σπίτι, που μαγειρεύει δύο φαγητά την ημέρα για να ευχαριστήσει τον σκληρά εργαζόμενο σύζυγό της. Που μεγαλώνει δύο, τρία ακόμη και τέσσερα παιδιά μόνη της – αγόγγυστα και δεν παραλείπει ποτέ τον κυριακάτικο εκκλησιασμό και το διάπλατο χαμόγελο.
Τις τελευταίες δεκαετίες στη θέση του, εμφανίζεται ένα πιο σύγχρονο αλλά το ίδιο καταπιεστικό καλούπι
Αυτό της σίγουρης, δυναμικής και επιτυχημένης γυναίκας, που έχει ήδη μια με δύο επιχειρήσεις τις οποίες τρέχει άψογα, ταυτόχρονα με τη μητρότητα. Με την τέλεια postpartum φωτογραφία, τα καλύτερα καρότσια, τους επιτυχημένους θηλασμούς, τα τεράστια δώρα και τις πολλές συμβουλές. Ωστόσο, παρά τα εκάστοτε καλούπια που ορίζουν οι εποχές, ένα είναι σίγουρο, πως το θέμα «μητρότητα» απασχολούσε και συνεχίζει να απασχολεί.
Αποτελεί ένα μείγμα ταμπού, κανόνων, εξαιρέσεων, πρόκλησης, επιτυχίας και αποτυχίας με τους πάντες να έχουν άποψη. Έτσι μοιραία, δε θα μπορούσε να μην έχει υπόσταση και σ’ έναν τόπο που χωράει τα πάντα και, συγχρόνως, έχει τρυπώσει στις ζωές όλων μας, τον διαδικτυακό. Κατά κάποιον τρόπο, η αλήθεια είναι πως το ίντερνετ αποτελεί ένα υπέροχο εργαλείο για τις μαμάδες. Θέλω να πω, κάθε συνταγή για υγιεινά σνακ με δύο υλικά ή tips για το πώς να δέσετε το καρεκλάκι του αυτοκινήτου, είναι κάτι περισσότερο από καλοδεχούμενα.
Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει μια ομάδα γυναικών στο ίντερνετ που αποτελεί το άκρον άωτον του αγωνιώδους αυτού ταξιδιού, που λέγεται μητρότητα, και ονομάζεται «momfluencers»
Είναι γυναίκες με εκατοντάδες followers, αψεγάδιαστο κορμί και επιτυχημένη καριέρα, που αξίζουν το βάρος τους σε χρυσό και εντάσσουν τέλεια το νέο τους ρόλο στην ήδη γκλιτεράτη ζωή τους. Συνήθως, πουλάνε κάποιο προϊόν που τις έχει «σώσει» στις συναγωνίστριες-μαμάδες και δεν παραλείπουν να μοιράζονται κάθε στιγμή με το παιδί τους.
Κι έτσι, με σύμμαχο τον αλγόριθμο, πολλαπλασιάζονται ταχύτατα στην οθόνη των νέων μαμάδων, που μόλις πάλεψαν με ένα ακόμη tantrum. Παράλληλα, είναι σίγουρο πως κάθε μαμά με smartphone κρατάει στα χέρια της μια πόρτα για την «ευλογημένη ζωή» των άλλων, ενώ αισθάνεται πως η δική της χρειάζεται άμεση βελτίωση. Ας μη γελιόμαστε, αν ένα είναι σίγουρο πως κληρονομείται μαζί με τη μητρότητα, αυτό είναι οι ενοχές.
Και δεν υπάρχει μεγαλύτερο red flag από το να παρακολουθείς καθημερινά μια άλλη γυναίκα να τα καταφέρνει καλύτερα από εσένα και να ορίζει τον τρόπο που παρουσιάζεται και υπάρχει η μητρότητα στη νέα εποχή – ιδιαίτερα όταν ο τρόπος αυτός είναι εντελώς μη ρεαλιστικός.
Είναι, τελικά, οι momfluencers το νέο πρόσωπο της μητρότητας ή απλώς ένα λαμπερό cosplay με στόχο το κέρδος και την αυτοπροβολή;
Τί είναι αυτό που κάνει τις momfluencers να ξεχωρίζουν και να προσελκύουν το ενδιαφέρον τόσων ανθρώπων; Η ζωή τους αυτή καθαυτή ή μήπως τα παιδιά τους – τα οποία απαθανατίζονται ασταμάτητα; Είναι, τελικά, μύθος ή πραγματικότητα πως τα παιδιά κλέβουν την παράσταση με την αθωότητα και την ομορφιά τους; Κι αν, τελικά, είναι αλήθεια, πόσο εντάξει είναι η εκμετάλλευση της θεωρίας αυτής;
Ο αριθμός των παιδιών που δημοσιεύονται καθημερινά σε TikTok, Instagram και Facebook είναι τεράστιος, ενώ εξυπακούεται πως τα παιδιά αυτά εκτίθενται εν αγνοία τους. Κλαίνε, πέφτουν, τρώνε, κοιμούνται, διασκεδάζουν ή τρομάζουν – νομίζοντας πως μοιράζονται αυτές τις στιγμές μόνο με τους γονείς. Όμως, όλες αυτές οι στιγμές διατίθενται προς τέρψιν εκατοντάδων αγνώστων. Ακόμη και στην περίπτωση που βιντεοσκοπούνται εν γνώσει τους, τα εν λόγω στιγμιότυπα δημοσιεύονται σίγουρα εν αγνοία τους, καθώς η έννοια της «συγκατάθεσης» είναι ακόμη πολύ μακριά από την δυνατότητα της αντίληψής τους.
Επιπλέον, η μικρή τους ηλικία δεν τους επιτρέπει να διαχωρίσουν την ψηφιακή πραγματικότητα από τη φυσική. Και ο τρόπος που λειτουργούν και στις δύο μπορεί να αποβεί προβληματικός για την ιδιωτικότητα, τις συνήθειες και για την ικανότητά τους να διακρίνουν ποιος είναι ο ασφαλέστερος χώρος για να εκφραστούν ή να υπάρξουν. Άλλωστε, ο χαρακτήρας του ανθρώπου διαμορφώνεται κυρίως κατά τα πρώτα έτη της ζωής του κι έτσι είναι εξαιρετικά κρίσιμο καθετί που βλέπουν, μαθαίνουν και συνηθίζουν.
Πώς θα μπορέσουν άραγε να εξελιχθούν ελεύθερα ως προσωπικότητες όταν ένας άνθρωπος έχει ήδη αποφασίσει τον τρόπο που θα παρουσιαστούν στον έξω κόσμο;
Όλα χωράνε στο διαδίκτυο και όλοι χωράμε σ’ έναν κόσμο που παλεύει για την ελευθερία και την αυτοδιάθεση. Οι επιτυχημένες γυναίκες, οι πάντα ευδιάθετες μαμάδες, οι σωματάρες μετά τη γέννα και αψεγάδιαστες σύζυγοι υπάρχουν γύρω μας είτε κάπου ανάμεσα στο feed μας, είτε σε κάποιο γειτονικό σπίτι – και είναι πλήρως κατανοητό πλέον. Που, όμως, τελειώνει η επιτυχία – και το «girl boss» – και που αρχίζει η ματαιοδοξία; Μήπως θα έπρεπε να εννοείται περισσότερο το δικαίωμα των παιδιών να επιλέγουν τι θα δείξουν δημοσίως;