Προσφάτως, ενώ περιηγούμουν σε ένα ξένο site, που ασχολείται κυρίως με θέματα σχέσεων, έπεσε το μάτι μου πάνω σε ένα άρθρο, που αφορούσε σε θέματα οικονομικής υποστήριξης μεταξύ συντρόφων.
Αφαιρέθηκα για λίγο και τότε άρχισα να αναρωτιέμαι πόσα προβλήματα, άγχος ή εντάσεις είναι «ικανά» να δημιουργήσουν σε μία σχέση τα οικονομικά ζητήματα. Άραγε, πόση οικονομική και κυρίως συναισθηματική επιβάρυνση, ταραχή και στεναχώρια μπορεί να προκληθεί όταν η σχέση μας ζητά συνεχώς λεφτά;
Κατά πόσο κάτι τέτοιο μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη συνολική ευημερία μίας σχέσης;
Γιατί νιώθω άσχημα όταν ο σύντροφός μου μου ζητάει χρήματα; Γιατί δεν μπορώ να πω όχι;
Αν έχεις κάνει κι εσύ αυτές τις ερωτήσεις στον εαυτό σου, να ξέρεις ότι δεν είσαι η μόνη. Το να νιώθουμε «ανίκανοι» να αρνηθούμε στις οικονομικές απαιτήσεις του συντρόφου μας δεν είναι κάτι ασυνήθιστο. Και σίγουρα μπορεί να προκύψει από διάφορους παράγοντες. Παραδείγματος χάρη, η πιθανότητα να υπάρχει μέσα μας ένας βαθιά ριζωμένος φόβος σύγκρουσης ή αντιπαράθεσης, που να οδηγεί στην αποφυγή δύσκολων συζητήσεων.
Ενδεχομένως, η επιθυμία να διατηρηθεί πάση θυσία η αρμονία μέσα στη σχέση, η ενοχή ή το αίσθημα ευθύνης που νιώθουμε, ειδικά όταν ο σύντροφός μας αντιμετωπίζει πράγματι οικονομικές δυσκολίες. Όλα αυτά – ενδεχομένως και πολλά ακόμα – είναι λογικά και ανθρώπινα, μα το σίγουρο είναι ότι απαιτούν άμεσες και αποτελεσματικές λύσεις.
Και τώρα τι κάνουμε;
Ανοιχτή & ειλικρινής επικοινωνία
Ίσως και να μη βαρεθούμε ποτέ να το λέμε – πόσο μάλλον να είμαστε ένθερμοι υποστηρικτές του: Η βάση κάθε υγιούς σχέσης βρίσκεται στην ανοιχτή και ειλικρινή επικοινωνία. Αν δεν μιλάμε ανοιχτά και ειλικρινά, αν δεν είμαστε ο εαυτός μας με τον σύντροφό μας, τότε με ποιον θα είμαστε;
Δεν είναι μόνο αυτό. Εφόσον οι πράξεις του είναι αυτές που μας κάνουν και ερχόμαστε – αν μη τι άλλο – σε δύσκολη θέση, τότε ποιος άλλος θα μπορούσε να μας βοηθήσει πέραν από τον ίδιο;
Σίγουρα δεν είναι εύκολο να πεις: «Ξέρεις, το να μου ζητάς συνεχώς χρήματα, με φέρνει σε δύσκολη θέση και με στεναχωρεί», αλλά πρέπει να είσαι ξεκάθαρος και να μιλάς ανοιχτά, φυσικά πάντα με ευγένεια και κατανόηση. Αρκεί να μην είσαι μόνο εσύ αυτός που κατανοεί!
Δουλεύεις σκληρά για να βγάλεις χρήματα, ή αν έχεις είναι αποτέλεσμα κόπων των δικών σου ανθρώπων. Κι αυτό σημαίνει ότι έχεις οικονομικούς περιορισμούς, γιατί είναι στο δικό σου χέρι πως θα ξοδέψεις τα δικά σου χρήματα. Συν τοις άλλοις, αυτή η συνεχής απαίτηση σίγουρα σε επηρεάζει και συναισθηματικά. Να θυμάσαι ότι στόχος μιας ειλικρινούς και ανοιχτής επικοινωνίας είναι να βρεθεί πράγματι μια ισορροπημένη λύση που θα ωφελήσει και τους δυο σας.
Σαφή όρια
Είναι, άραγε, δυνατόν να υπάρξει – και κυρίως να διατηρηθεί – μία υγιής σχέση (κάθε είδους) χωρίς όρια; Η απάντηση είναι όχι. Η ανάπτυξη σαφών ορίων και από τις δύο μεριές μίας σχέσης αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τη διατήρηση και την ευημερία της. Και σαφώς αυτά τα όρια θα πρέπει να αφορούν κάθε τομέα, με έναν εξ αυτών να είναι και ο οικονομικός.
Υπάρχουν ζευγάρια που δρουν ατομικά και άλλα, κυρίως εκείνα που είναι αρκετό καιρό μαζί, που δρουν συλλογικά. Αν ισχύει η δεύτερη περίπτωση, είναι πολύ πιθανόν να υπάρχει «κοινό» ταμείο και εδώ θα πρέπει να ισχύουν πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις και κανόνες, που φυσικά κάθε ζευγάρι ορίζει διαφορετικά.
Αυτό που έχει σημασία, όμως, είναι να υπάρχουν συγκεκριμένες προτεραιότητες και στόχοι, που να συμβαδίζουν με τις ανάγκες και τις υποχρεώσεις και των δύο ατόμων της σχέσης. Πρόκειται για ένα βήμα που αφενός εξασφαλίζει ότι και οι δύο σύντροφοι συμβάλλουν εξίσου στην οικονομική σταθερότητα της σχέσης, αποφεύγονται οι εντάσεις και κανείς δεν «επεμβαίνει» στα ατομικά οικονομικά του άλλου.
Η εμπιστοσύνη είναι το κλειδί
Για να συμβούν όλα αυτά, θα πρέπει να υπάρχει εμπιστοσύνη. Δεν μπορεί να μοιράζεσαι τόσο σημαντικά ζητήματα με έναν άνθρωπο και να μην τον εμπιστεύεσαι. Και αντίστοιχα και εκείνος εσένα. Για να υπάρξει «κοινό» ταμείο, θα πρέπει να υπάρχουν και από κοινού αποφάσεις, υποχρεώσεις και στόχοι. Με λίγα λόγια, μόνο με εμπιστοσύνη και κοινή ευθύνη είναι δυνατόν να ανταπεξέλθετε στην υπέρβαση των οικονομικών προκλήσεων και τη διατήρηση της οικονομικής σταθερότητας στη σχέση.
Μαθαίνοντας να λέμε «όχι»
Πολλοί θα διαβάσουν αυτό τον τίτλο και θα πουν: «Μα καλά, πόσο δύσκολο μπορεί να ναι;».
Εντούτοις, για άλλους είναι πράγματι εξαιρετικά δύσκολο μεν, αλλά απαραίτητο για την ψυχική μας υγεία δε.
Λέγοντας για τα πάντα «ναι», είναι σαν να δίνουμε το «πράσινο φως» στον άλλον να κάνει ό,τι θέλει εις βάρος μας – ακόμη κι αν δεν έχουν όλοι τέτοια πρόθεση.
Αν ο σύντροφός μας μας ζητά συνεχώς λεφτά και εμείς είτε δεν μπορούμε είτε δεν θέλουμε να του τα προσφέρουμε (σεβαστά και τα δύο), αυτό σίγουρα δεν σημαίνει ότι δεν τον αγαπάμε ή δεν τον υποστηρίζουμε.
Η άρνησή μας είναι η διεκδίκηση των δικών μας «θέλω» και ορίων, καθώς και η διατήρηση μιας ισορροπημένης και υγιούς δυναμικής μέσα στη σχέση.
Υποστήριξη
Αν θέλουμε να καλύψουμε τις περισσότερες περιπτώσεις, είναι απαραίτητο να αναφερθούμε και σε εκείνη την πιθανότητα ο σύντροφός μας να βρίσκεται σε ένα συναισθηματικό και κατά συνέπεια και οικονομικό αδιέξοδο.
Να νιώθει ότι δεν μπορεί να βρει εργασία, δεν μπορεί να ανεξαρτητοποιηθεί ή γενικότερα να αμφιβάλλει για την αξία και τις δυνατότητές του. Είναι η στιγμή που μας χρειάζεται δίπλα του, να τον υποστηρίζουμε και να ενθαρρύνουμε κάθε του προσπάθεια για προσωπική ανάπτυξη, που θα τον κάνει πιο ανεξάρτητο, μειώνοντας συνεπώς την εξάρτησή του από μας.
Το να βρίσκεσαι στη δύσκολη θέση επειδή σου ζητάει ο σύντροφός σου συνεχώς χρήματα, είναι πράγματι στενάχωρο. Πιο πολύ γιατί είναι αυτός που είναι στη ζωή σου. Αν, όμως συμβεί κάτι τέτοιο, να είσαι σίγουρ@ ότι υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπιστεί.
Κι αν ακόμη δεν αντιμετωπιστεί με κάποια από τις παραπάνω (ή άλλες) μεθόδους, πάντα υπάρχει η λύση της αναζήτησης επαγγελματικής καθοδήγησης, που σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να βοηθήσει σημαντικά ένα ζευγάρι να ξεπεράσει τις όποιες προκλήσεις. Μία υγιής σχέση οικοδομείται και ακμάζει μόνο όταν υπάρχει αγάπη, αμοιβαία κατανόηση και σεβασμός.