Το πραγματικό του όνομα είναι Πέτρος Χατζόπουλος, όμως, είναι ευρέως γνωστός ως Αύγουστος Κορτώ.
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη, σπούδασε στην Ιατρική σχολή του ΑΠΘ χωρίς, ωστόσο, να ολοκληρώσει ποτέ τις σπουδές του καθώς – όπως θα δηλώσει αργότερα – «δεν είχε το σθένος να γίνει γιατρός, όσο συναρπαστική κι αν του φαινόταν η επιστήμη της Ιατρικής».
Πριν ακόμη συνειδητοποιήσει πόσο μεγάλο ρόλο έπαιζε η συγγραφή στη ζωή του, βρέθηκε να κρατά στα χέρια του το πρώτο του βιβλίο.
Η εργογραφία του μετρά περισσότερα από 30 βιβλία, με δημοφιλέστερο «Το βιβλίο της Κατερίνας», ένα έργο για εκείνη, τη μητέρα του, με το οποίο συστήθηκε καλύτερα στο αναγνωστικό του κοινό, δέθηκε κι αγαπήθηκε από αυτό.
Έκτοτε, ακολούθησαν κι άλλα έργα του, στα οποία ο άνευ στερεοτύπων συγγραφέας και μεταφραστής, Αύγουστος Κορτώ, τόλμησε να θίξει όλα εκείνα που η Ελλάδα δεν ήταν έτοιμη να ακούσει, με αποτέλεσμα αυτή η τόλμη του να τον κάνει αγαπητό σε χιλιάδες αναγνώστες που τον διαβάζουν πλέον με απόλυτη εμπιστοσύνη.
Αύγουστε, σε καλωσορίζουμε στο Estella! Χαιρόμαστε πολύ που σε έχουμε κοντά μας.
Πότε κατάλαβες πως η συγγραφή για σένα είναι μονόδρομος; Έγινε ξαφνικά ή είχες κάποιο ερέθισμα που σε οδήγησε προς αυτή την κατεύθυνση;
Η περίπτωσή μου είναι πιστό καθρέφτισμα της ρήσης «Τρώγοντας έρχεται η όρεξη». Όσο περισσότερο έγραφα, τόσο περισσότερο ήθελα να γράφω. Κι αυτή η λαχτάρα – η πείνα, η δίψα – δεν καταλάγιασε έκτοτε.
Οι περισσότεροι αναγνώστες σε γνωρίζουν από το βιβλίο σου «Το βιβλίο της Κατερίνας», το οποίο αφηγείται την πραγματική ιστορία της μητέρας σου. Το βιβλίο γνώρισε τεράστια επιτυχία και μεταφέρθηκε και στο θεατρικό σανίδι, αποσπώντας διθυράμβους.
Εντούτοις, μερικοί βιάστηκαν να σε χαρακτηρίσουν ως «ο συγγραφέας που βγάζει τα προσωπικά του θέματα στη φόρα για να κερδίσει την εύνοια του κόσμου». Ποια είναι η στάση σου απέναντι σε αυτή τη θέση – αλλά και τις αρνητικές κριτικές γενικότερα;
Όπως η μάνα μου, είμαι άνθρωπος χωρίς φίλτρο: Ό,τι αισθάνομαι και σκέφτομαι βγαίνει αντανακλαστικά στην επιφάνεια, σαν να βρίσκομαι μονίμως στο ντιβάνι του ψυχαναλυτή.
Αν διάλεγα μια λέξη για να χαρακτηρίσω τα βιβλία μου, θα ήταν «χύμα». Όλα μαζί, χωρίς μέτρο, συχνά με την ορμή και τη σύγχυση της πρώτης γραφής, απ’ το ασυνείδητο ίσαμε τη σελίδα.
Το βιβλίο για την Κατερίνα δεν θα μπορούσε να ’ναι αλλιώτικο: Τα τραύματα, η αγάπη, ο πόνος, έπρεπε να εκτεθούν τελείως απογυμνωμένα. Καταλαβαίνω γιατί κάποιους τους ξενίζει αυτή η έκθεση, και είναι λογικό να υπάρχουν αναγνώστες που βρίσκουν το χειμαρρώδες, επιμελώς ακατέργαστο ύφος μου απωθητικό.
Σαφώς και στεναχωριέμαι αν κάποιος μοιραστεί την απογοήτευσή του για ένα βιβλίο μου, αν και τα αρνητικά σχόλια είναι κυρίως ad hominem.
Τι να κάνεις, αυτά έχει η φήμη – ακόμα και η μηδαμινή φήμη που απολαμβάνω.
Ποιος είναι ο Αύγουστος χρόνια μετά την απώλεια της Κατερίνας, και ποιος ο Κορτώ μετά την έκδοση της «Κατερίνας» – η οποία συνεχίζει να διαβάζεται μέχρι και σήμερα με μεγάλο ενθουσιασμό από το αναγνωστικό κοινό;
Είναι λίγο συγκεχυμένα τα πράγματα μέσα μου.
Η Κατερίνα έγινε από υπαρκτό πρόσωπο λογοτεχνικός χαρακτήρας, ρόλος στο θέατρο, κοινοκτημοσύνη των αναγνωστών που την αγάπησαν σαν να τη γνώριζαν διά ζώσης. Κάπου την έχασα, αλλά την ξαναβρίσκω – είτε το θέλω, είτε όχι.
Είναι η ευλογία κι η κατάρα μου, η ρίζα όλης μου της δύναμης, της ικανότητάς μου να αγαπώ παράφορα, αλλά και όλων των δεινών που πλήττουν τη ζωή μου.
Δεν θα την άλλαζα τελείως – μα αν μπορούσα, θα την άλλαζα λίγο: Τόσο, ώστε κανείς απ’ τους δυο μας να μη χρειαστεί ποτέ να υποφέρει.
Παγκοσμίως, περάσαμε μια πολύ δύσκολη περίοδο, την περίοδο της πανδημίας. Πώς σε βρήκε εσένα αυτή η περίοδος και σε ποιο βαθμό σε επηρέασε ή σε άλλαξε;
Είμαι μονήρης άνθρωπος, που κάνει μια τρομερά μοναχική δουλειά. Εννοείται ότι φοβήθηκα, πένθησα, έπληξα, απελπίστηκα, αλλά ήμουν εκ των πραγμάτων εξοικειωμένος με τον εγκλεισμό.
Και φυσικά, είχαμε τον Τζέρι, που μας έβγαζε απ’ το σπίτι, απ’ το καβούκι μας.
Ένα από τα κύρια γνωρίσματα της γραφής σου είναι ότι δεν ακολουθείς τις νόρμες, πηγαίνεις κόντρα στους κανόνες γραφής και δεν διστάζεις να εκφραστείς ακόμη και μέσα από τη βωμολοχία.
Δυσκολεύτηκες ποτέ να εκφραστείς ελεύθερα φοβούμενος την κριτική ή ήσουν πάντα απελευθερωμένος από τον φόβο του «τι θα πει ο κόσμος» για τον τρόπο που γράφεις;
Αν σταματήσεις να γράφεις ελεύθερα, δεν έχει νόημα να συνεχίσεις να γράφεις.
Ο πρώτος αναγνώστης μου είμαι εγώ ο ίδιος – επομένως, πρέπει να διασκεδάσω με τις ιστορίες μου, να παίξω μπάλα σαν να είμαι ολομόναχος στον κόσμο.
Τώρα, όσοι φρίττουν με την περιστασιακή αθυροστομία μου, πρέπει να σκεφτούν πώς μιλούν οι άνθρωποι μεταξύ τους, ιδίως όταν είναι συναισθηματικά φορτισμένοι – οι βρισιές, όταν δεν γίνονται εργαλείο άσκησης βίας, είναι για πολλούς από μας μια μορφή ανώδυνης εκτόνωσης.
Το ίδιο ισχύει και για τους χαρακτήρες των βιβλίων μου – αλίμονο αν τους επέβαλλα λογοκρισία.
Κύριες θεματικές των βιβλίων σου αποτελούν ο ρατσισμός, η ομοφοβία και τα θέματα ψυχικής νόσου. Θέματα που αφορούν πολύ κόσμο στη σημερινή εποχή και που θέλω να πιστεύω πως τα συζητάμε περισσότερο, σε αντίθεση με παλαιότερα.
Διακρίνεις κάποια πρόοδο στην αντιμετώπιση αυτών των κοινωνικών προβλημάτων στο πέρασμα των χρόνων; Οι Έλληνες, σήμερα, ενδιαφέρονται γι’ αυτά τα ζητήματα ή εξακολουθούν να τα κρύβουν «κάτω από το χαλί» από φόβο μήπως στιγματιστούν;
Τα πράγματα είναι σαφέστατα καλύτερα απ’ ό,τι πριν είκοσι, πολλώ δε μάλλον σαράντα, χρόνια.
Πρέπει να γίνουν κι άλλα βήματα, πρέπει να επέλθει πλήρης, απόλυτη και αδιαπραγμάτευτη ισότητα κι ισονομία μεταξύ όλων των πολιτών, αλλά η αρχή έχει γίνει, και ζούμε σε μια κοινωνία πολύ πιο ανθρώπινη απ’ του ’50.
Απ’ την άλλη, οφείλουμε να επαγρυπνούμε, να αφουγκραζόμαστε τα αθόρυβα βήματα της βίας και της φρίκης – σε μιαν αληθινά υγιή κοινωνία δεν θα είχαμε τόσες γυναικοκτονίες, τέτοια περιθωριοποίηση των τρανς συνανθρώπων μας, τόση μοναξιά κι απελπισία στην κοινότητα των ψυχικά νοσούντων.
Εξ ου και πολλά απ’ αυτά τα ζητήματα, που με καίνε, τρυπώνουν στα βιβλία μου.
Ποια είναι η άμυνά σου απέναντι σε περισταστικά εκδήλωσης μίσους ή ρατσισμού στο πρόσωπό σου; Θεωρείς ότι τέτοιου είδους ρητορικές τείνουν να ελαττώνονται ή να εξαπλώνονται;
Απολογούμαι προκαταβολικά για τον όρο, αλλά έχω φάει τόσο σκ@@ό στη ζωή μου, που ειλικρινά δεν με αφορούν οι σποραδικές ψυχοσυναισθηματικές π@ρδές. Ζω ελεύθερα, κι έχω και δουλειές.
Έχεις γράψει περισσότερα από 30 έργα κι έχεις μεταφράσει άλλα τόσα. Σε ποιο έργο σου αφιέρωσες τον περισσότερο χρόνο και κόπο – και ποιοι ήταν οι λόγοι που συνέβη αυτό;
Είμαι εργασιομανής λόγω υπερτροφικού υπερεγώ: Όταν δεν δουλεύω σκοτωτά, αισθάνομαι άχρηστος.
Κανένα βιβλίο δεν μου ’χει πάρει περισσότερο από δυο-τρεις μήνες, γιατί γράφω κάθε μέρα, όλο τον χρόνο, γύρω στις 2 με 3 χιλιάδες λέξεις.
Η «Άλλη Κατερίνα» με ζόρισε πολύ, γιατί ήταν το δοχείο όλων των τραυματικών απωθημένων μου, και διάφορες μεταφράσεις σπουδαίων συγγραφέων με τζαναμπέτικο ύφος.
Αλλά, όπως προείπα, με υποκινεί ένα ανελέητο ψυχικό καμουτσίκι, κάτι σαν ακραία προτεσταντική ηθική: Μόνο όταν κουράζομαι νιώθω ενάρετος.
Ως συγγραφέας, οραματίζεσαι το απόγειο της καριέρας σου; Έχεις κάποια φιλοδοξία ή λειτουργείς αυθόρμητα και συναισθηματικά;
Οι φιλοδοξίες μου καλύφθηκαν σχεδόν ολοκληρωτικά από τότε που οι αναγνώστες κι οι αναγνώστριες – ο Θεός να μου κόβει μέρες, κ.τ.λ. – μου χάρισαν τη δυνατότητα να ζω απ’ τα βιβλία μου.
Τα τελευταία χρόνια, παρατηρούμε πολλά βιβλία να μεταφέρονται στη μικρή οθόνη με μεγάλη επιτυχία.
Αν αναλογιστούμε την τεράστια συγγραφική σου επιτυχία, μήπως είναι καιρός να δούμε όλες αυτές τις ιστορίες και τα μηνύματα που περνάς μέσα από τα βιβλία σου να παίρνουν σάρκα και οστά μέσα από την ελληνική τηλεόραση;
Έχουν υπάρξει διάφορα φλερτάκια με κανάλια, τα οποία ως τώρα δεν έχουν καρποφορήσει. Πλάκα θα είχε, και φυσικά θα το χαιρόμουν, αλλά δεν είμαι βέβαιος ότι ο συγγραφικός μου κόσμος θα ταίριαζε με την ελληνική τηλεόραση.
Έχουν πολλή αγριότητα τα βιβλία μου, και δεν έχω ιδέα πώς μπορείς να την αποδώσεις οπτικά χωρίς να σκούζει το ΕΣΡ ή να φρικάρουν οι τηλεθεατές.
Έχοντας θίξει βαριά θέματα κι έχοντας μιλήσει για σημαντικά κοινωνικά ζητήματα, θα ήθελα να ελαφρύνω το κλίμα της συνέντευξής μας και να σε ρωτήσω το εξής:
Ποιο είναι το ωραιότερο σχόλιο που σου έχουν κάνει για τα βιβλία σου και ίσως αποτέλεσε έναυσμα για να νιώσεις πως έχεις βάλει κι εσύ το λιθαράκι σου στο να γίνει αυτός ο κόσμος πιο ελεύθερος και ανοιχτός;
Αν, μέσω των βιβλίων μου ή του προσωπικού μου βίου, όπως τον ξαμολάω χύμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έχω προσφέρει ανακούφιση και παρηγοριά έστω και σε εκατό ανθρώπους, είμαι πραγματικά κι απέραντα ευτυχής.
Το πιο συγκινητικό απ’ όλα όσα μου ’χουν τύχει, ήταν ένα κοριτσούδι δεκαεφτά χρονώ, που ’χε έρθει σε μια παρουσίασή μου, σκαστή απ’ το διάβασμα των Πανελλαδικών.
Όταν μου είπε ότι με διάβαζε στη ζούλα, ένιωσα λίγο σαν περήφανος μπαμπάς.
Υπάρχει κάτι που ετοιμάζεις αυτό το διάστημα ή θα ετοιμάσεις στο άμεσο μέλλον; Τι να περιμένουμε από τον Αύγουστο Κορτώ;
Αυτή τη στιγμή δουλεύω παράλληλα ένα fantasy κι ένα πειραγμένο ρομάντζο.
Δεν έχω ιδέα αν θα διαβάζονται – αλλά έχω καμιά δεκαριά βιβλία στο συρτάρι, μεταξύ αυτών ένα περίπου παιδικό, που αγαπώ όσο λίγα απ’ τα γραπτά μου.
Ζούμε σε μια εποχή απρόβλεπτη, που δεν ξέρουμε τι μας περιμένει και, πολλές φορές, αυτό μας αποτρέπει από το να χαρούμε τη ζωή και να κάνουμε όνειρα για το μέλλον.
Εσύ σκέφτεσαι το μέλλον; Ποια είναι η στάση σου απέναντι σε αυτό;
Κανείς δεν επιβιώνει χωρίς όνειρα, αλλά όταν πορεύεσαι με μιαν αρρώστια σαν τη δική μου, μαθαίνεις να ονειρεύεσαι το βράδυ τις πρωινές ώρες. Η ευτυχία είναι λίγο σαν χάπι – χρειάζεσαι ένα κάθε μέρα, κι ας μην είναι μεγάλη η δόση.