Πολλοί εναλλακτικοί τίτλοι θα μπορούσαν να συνοψίσουν την ουσία του παρακάτω κειμένου.
Ένας εξ αυτών είναι ο εξής: «Τελικά υφίσταται έρωτας με την πρώτη ματιά ή ο έρωτας έρχεται σε στάδια;».
«Εξαρτάται» θα απαντήσω εγώ, ξεκινώντας με μια μικρή και καθόλου αυτονόητη διευκρίνηση. H ομιχλώδης φύση του έρωτα καθιστά δύσκολη – σχεδόν ανέφικτη – τη μέτρησή του με έννοιες χρονικές. Το συναίσθημα του έρωτα βρίσκεται κάπου ανάμεσα σε μια χημική αντίδραση και μια κοινωνική κατασκευή – και προφανώς δεν μπορεί να μπει σε καλούπια. Ο έρωτας, λοιπόν, είναι κάτι διαφορετικό για όλ@. Λογικό και επόμενο είναι, φυσικά, και ο χρόνος που χρειάζεται κανείς για να ερωτευτεί να ποικίλει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Σίγουρα, οι περιστάσεις και το κοινωνικό περιβάλλον διαδραματίζουν ένα σημαντικό ρόλο.
Ωστόσο σύμφωνα με την κλινική ψυχολόγο, Janet Brito: «Μόνο και μόνο επειδή ένα άτομο ερωτεύεται γρήγορα δεν σημαίνει ότι θα είναι το ίδιο και για άλλους, ούτε ότι αυτό καθιστά πιο εύκολη την προσέγγιση του έρωτα».
Πώς ορίζεται ο «έρωτας» τέλος πάντων;
Μεταξύ άλλων, «το να ερωτεύεσαι αποτελεί μια διαδικασία κατανόησης και αποδοχής των ιδεολογιών, αξιών και ολόκληρων των χαρακτηριστικών ενός ανθρώπου», εξηγεί η Jenni Skyler, διευθύντρια του The Intimacy Institute. Εν ολίγοις, το συναίσθημα του έρωτα μπορεί να είναι τόσο έντονο και συνταρακτικό, αλλά συγχρόνως αποτελεί και μια κατάσταση στην οποία βιώνεις την αποδοχή ολόκληρης της ύπαρξης ενός ατόμου.
Τι υποστηρίζουν οι έρευνες;
Όσο δύσκολο κι αν είναι να προσδιοριστεί ο έρωτας από χρονική άποψη, αυτό δεν έχει εμποδίσει τους επιστήμονες/ψυχολόγους να ερευνήσουν τον μέσο χρόνο που χρειάζεται κανείς για να νιώσει το γνωστό σκίρτημα στην καρδούλα του. Έτσι, μια παλαιότερη έρευνα ,που διεξήχθη από το YouGov και τον ιστότοπο γνωριμιών eHarmony διαπίστωσε ότι ο χρόνος που απαιτείται για να βιώσει κανείς συναισθήματα αληθινού έρωτα διαφέρει σε κάθε άτομο (Δεν το περιμένατε, ε;).
Οι ειδικοί, λοιπόν, υποστηρίζουν ότι ο μέσος χρόνος για να ερωτευτούν οι άντρες είναι οι 88 ημέρες, ενώ τα ίδια συναισθήματα οι γυναίκες μπορεί να τα βιώσουν στις 134 ημέρες. Και επειδή το θέμα έχει ζουμάκι, ένα άλλο site γνωριμιών, το Elite Singles, έκανε μια δημοσκόπηση το 2017 και αποκάλυψε ότι το 72% των ανδρών πιστεύουν στον έρωτα με την πρώτη ματιά, με το αντίστοιχο ποσοστό για τις γυναίκες να προσεγγίζει το 61%.
Πόσο χρόνο χρειάζεται κανείς για να εκφράσει τα συναισθήματά του;
Μια πιο πρόσφατη έρευνα, που διεξήχθη το 2020 από την εταιρεία The Ascent, κατέληξε ότι ο μέσος χρόνος που χρειάζεται κανείς για να εκφράσει τα πραγματικά του συναισθήματα είναι περίπου οι έξι μήνες. Σε παρόμοιο συμπέρασμα κατέληξε και μια δημοσκόπηση του site γνωριμιών eHarmony, στην οποία συμμετείχαν 2.000 άτομα από τη Βρετανία. Η δημοσκόπηση μάς λέει ότι ο μέσος χρόνος που χρειάζεται κανείς για να πει «σ’ αγαπώ» στ@ σύντροφ@ του είναι οι τέσσερις μήνες.
Προφανώς, σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει ένα ακριβές «χρονοδιάγραμμα» για να αισθανθεί κανείς ερωτευμέν@ ή να εκφράσει τα πραγματικά του συναισθήματα. Η επιστήμη απλώς επιχειρεί – όπως πάντα άλλωστε – να ρίξει λίγο «φως» σε αυτό το τόσο χαοτικό συναίσθημα.
Ωραία, άρα δεν μπορεί να ερωτευτεί κανείς σε μια εβδομάδα ή ακόμα και σε μια ημέρα;
Τίποτα δεν είναι σωστό ή λάθος στον έρωτα. Όλα, όμως, εξαρτώνται πάντα από τη δική μας αντίληψη ως προς αυτό. Εξάλλου, ο έρωτας λαμβάνει υποκειμενικές διαστάσεις. Υπό αυτό το πρίσμα, αν κάποιος ορίζει τον έρωτα ως «έλξη» προς ένα άλλο άτομο, τότε όχι απλά μπορεί να ερωτευτεί σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, αλλά ακόμα και το επόμενο λεπτό. Και αυτό δεν το λέμε εμείς, το λέει η Christie Kederian, ψυχοθεραπεύτρια και ειδικός σχέσεων.
«Η σωματική έλξη μπορεί να είναι κάτι στιγμιαίο για πολλούς ανθρώπους, και μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα αυτή η έλξη μπορεί να δημιουργηθεί και για διάφορες πτυχές ενός ατόμου, όπως η προσωπικότητα και η πνευματικότητα», σημειώνει η Kederian.
Ωστόσο, ανεξαρτήτως από το πώς ορίζει κανείς όλα όσα περιλαμβάνονται στο συναίσθημα του έρωτα, η ειδικός δίνει έμφαση στο ότι είναι συχνά δύσκολο ακόμη και για ζευγάρια που είναι ήδη ερωτευμένα να προσδιορίσουν την ακριβή στιγμή που το ένιωσαν. Ίσως μάταια παλεύουμε να προσδιορίσουμε και να «φυλακίσουμε» τον έρωτα σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο αληθινός έρωτας αποτελεί κάτι παραπάνω από ένα απλό συναίσθημα. Όλ@ μας το βιώνουμε διαφορετικά και αυτό είναι, ενδεχομένως, ό,τι πιο όμορφο υπάρχει.