Για πολλούς, η μαγειρική είναι απλώς μια αγγαρεία, παρ’ όλο που, αποδεδειγμένα, συμβάλλει στην ψυχική υγεία.
Στη σύγχρονη εποχή, με τους ρυθμούς και τις υποχρεώσεις να βρίσκονται «στα κόκκινα», το ζήτημα του φαγητού, ειδικά για όσους εργάζονται σε καθεστώς πλήρους απασχόλησης, φαίνεται να καλύπτεται, στο μεγαλύτερο ποσοστό του, από τα delivery.
Σαφώς, μετά το πέρας του εξαντλητικού 8ώρου είναι εξαιρετικά περιορισμένος ο χρόνος που μπορούμε να αφιερώσουμε σε κάθε δραστηριότητα, ενώ η κόπωση μάς δημιουργεί συνεχώς την επιθυμία να σωριαστούμε στον καναπέ. Σε αυτό το πλαίσιο, η μαγειρική δεν βρίσκεται συχνά μέσα στο κάδρο της καθημερινής ρουτίνας. Εντούτοις, αυτή η συνθήκη καλό θα ήταν να επανεξεταστεί, διότι, σύμφωνα με έρευνες, λειτουργεί επικουρικά στη βελτίωση της ψυχικής μας υγείας.
Πώς συνδέεται η ψυχική υγεία με τη μαγειρική;
Σύμφωνα με μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Frontiers In Psychology, διαπιστώθηκε ότι οι γαστρονομικές δραστηριότητες αποτέλεσαν έναν «τρόπο διαφυγής» για πολλούς ανθρώπους κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Το προαναφερθέν συμπέρασμα βασίστηκε στην παραδοχή πως η ενασχόληση με την κουζίνα και τις συνταγές συνέβαλε σε πολύ μεγάλο ποσοστό στο να αφήσουμε για λίγο πίσω μας τη ζοφερή πραγματικότητα, με τον αριθμό των κρουσμάτων και των θανάτων από κορωνοϊό να παρουσιάζει διαρκώς αυξανόμενες τάσεις, σπέρνοντας τον πανικό.
«Ο υπολογισμός της σωστής δοσολογίας, το κόψιμο και το καθάρισμα των υλικών, καθώς επίσης και το ανακάτεμα της κατσαρόλας είναι κινήσεις, οι οποίες μπορούν να απωθήσουν τις δυσάρεστες σκέψεις», υποστηρίζει η έρευνα.
«Το μαγείρεμα περιλαμβάνει αυτό που ονομάζουμε “κατάσταση ροής”, μια ψυχική κατάσταση κατά τη διάρκεια της οποίας αφοσιωνόμαστε πλήρως σε μια δραστηριότητα που, με τη σειρά της, δημιουργεί μια αίσθηση πληρότητας και βοηθά στη μείωση του άγχους», αναφέρει ο Bayu Prihandito, ιδρυτής της Life Architekture και life coach.
«Οι απλοί υπολογισμοί στη δοσολογία των υλικών, η διαδικασία του τεμαχισμού και της ανάδευσης απαιτούν ένα εύλογο επίπεδο προσοχής και αφοσίωσης, ενώ είναι υψίστης σημασίας για την απομάκρυνση αρνητικών σκέψεων και δυσάρεστων γεγονότων».
«Επιπλέον, όσο μαγειρεύουμε, υπάρχει η αίσθηση της ολοκλήρωσης, αφού δημιουργούμε κάτι εξ ολοκλήρου από το μηδέν. Έτσι, ενεργοποιείται το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου, απελευθερώνοντας ντοπαμίνη, ένα φυσικό ενισχυτικό της διάθεσης», είπε επιπρόσθετα. Αν μη τι άλλο, η μαγειρική μετά από μία πιεστική μέρα πιθανότατα δεν νοείται ως η πρωταρχική δραστηριότητα για να επιτευχθεί η χαλάρωση, αλλά, στην πραγματικότητα, αποδεικνύεται ότι βοηθάει σε μεγάλο βαθμό στην αποβολή του άγχους και του στρες.
Συν τοις άλλοις, μπορεί να λειτουργήσει ως εναρκτήριο άσμα για τη νοητική μετάβαση από τη λειτουργία της εργασίας, στη λειτουργία της χαλάρωσης. Όταν μαγειρεύουμε, παρατηρώντας τα συστατικά, τις γεύσεις, τα καρυκεύματα, τη διάρκεια ψησίματος και τον τρόπο τοποθέτησης του φαγητού στο πιάτο, όλα αυτά μάς επιτρέπουν να ανακτήσουμε την πλήρη αίσθηση του ελέγχου μέσα σ’ ένα τοπίο αέναης αβεβαιότητας.
Τέλος, η μαγειρική συγκαταλέγεται, εξ ορισμού, στις πράξεις (αυτό) φροντίδας. Σίγουρα δε θα μπορούσε να τεθεί σε σύγκριση με ένα χαλαρωτικό μασάζ, αλλά εξακολουθεί να είναι μια μέθοδος που συνεπάγεται φροντίδα, συμπόνια και εκτίμηση απέναντι στον εαυτό μας ή σε όποιον επιλέγουμε να μαγειρέψουμε.
Μαγειρική: Πώς μπορούμε να μεγιστοποιήσουμε τα οφέλη της στην ψυχική υγεία;
Επιλέγοντας γνωστές συνταγές
Όταν κυριαρχεί το άγχος, η εκτέλεση μιας νέας συνταγής μπορεί να είναι εξουθενωτική, λέει ο Prihandito.
«Επιλέγουμε συνταγές που μπορούμε, σχεδόν, να μαγειρέψουμε με «κλειστά μάτια» – η εξοικείωση θα λειτουργήσει παρηγορητικά, θα προσφέρει μια αίσθηση ελέγχου και θα μειώσει το γνωστικό φορτίο».
Δοκιμάζοντας νέες συνταγές μόνο όταν τα επίπεδα άγχους είναι χαμηλότερα
«Όταν δεν αισθανόμαστε άγχος, τότε είναι η κατάλληλη στιγμή να δοκιμάσουμε νέες συνταγές», προσθέτει ο Prihandito.
«Με αυτό τον τρόπο, διεγείρονται τα μονοπάτια ανταμοιβής του εγκεφάλου, προσφέροντας μια αίσθηση δημιουργικότητας, ανακάλυψης και επιτευγμάτων».
Τρατάροντας τα αγαπημένα μας πρόσωπα
Το να μαγειρεύουμε για τα αγαπημένα μας πρόσωπα, κατά τα λεγόμενα του Prihandito, μπορεί να μας προσφέρει μια αίσθηση σκοπιμότητας, εμβαθύνοντας τις κοινωνικές σχέσεις, οι οποίες είναι καθοριστικές για την ψυχική υγεία.
Επιλέγοντας τα σωστά συστατικά
«Ας χρησιμοποιήσουμε μπαχαρικά, βότανα ή συστατικά πλούσια σε αντιοξειδωτικά και Ω-3 που είναι ευεργετικά όχι μόνο για τη γεύση, αλλά και ενισχυτικά της διάθεσης και της ψυχικής υγείας», υποστηρίζει ο Prihandito.
Μαγειρεύοντας συνεργατικά
Ας μαγειρέψουμε με τα αγαπημένα μας πρόσωπα!
«Αυτή η κοινωνική αλληλεπίδραση μπορεί να βελτιώσει τη διάθεσή μας, να ενισχύσει τους δεσμούς και να κάνει τη μαγειρική ακόμη πιο ευχάριστη», συμπληρώνει ο Prihandito.