Η ζωή με κλινική κατάθλιψη μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς η διαταραχή αυτή εξαντλεί την ικανότητα του ατόμου να αντιμετωπίζει την καθημερινότητα. Αυτή η έλλειψη κινήτρου είναι ακριβώς αυτό που κάνει την ανάρρωση τόσο δύσκολη.
Η εργασία, το σχολείο, οι οικογενειακές ευθύνες, η διατήρηση κοινωνικών σχέσεων απαιτούν κάποια μορφή ρουτίνας για τους περισσότερους από εμάς. Όμως, η κατάθλιψη έχει τον τρόπο της να μας κάνει να χάνουμε το ενδιαφέρον και τον έλεγχο τέτοιων καθημερινών «υποχρεώσεων».
Κατανοώντας την καταθλιπτική διαταραχή
Η καταθλιπτική διαταραχή είναι κάτι περισσότερο από το να αισθάνεσαι θλίψη και είναι καλό να διαχωρίζεται: Είναι μια σύνθετη ψυχική κατάσταση, η οποία χαρακτηρίζεται από επίμονα συναισθήματα θλίψης, απελπισίας και έλλειψη ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης σε δραστηριότητες που κάποτε ήταν ευχάριστες για το άτομο.
Επιπλέον, πέρα από τα συναισθηματικά συμπτώματα, η κατάθλιψη ενδέχεται να εκδηλωθεί και σωματικά, επηρεάζοντας έτσι τον ύπνο, την όρεξη και τα επίπεδα ενέργειας. Είναι πολύ σημαντικό να σημειωθεί πως η καταθλιπτική διαταραχή δεν είναι ένα «φευγαλέο» συναίσθημα. Αντιθέτως, είναι μια βαθιά και διαρκής κατάσταση που διαπερνά κάθε πτυχή της ζωής ενός ατόμου.
Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, πολλές καθημερινές συνήθειες μπορούν να μετατραπούν σε «βουνό» για τα άτομα που ζουν με αυτή τη διαταραχή.
Αντιμετωπίζοντας τη νέα μέρα
Η έναρξη μίας νέας μέρας, το να σηκωθείς από το κρεβάτι και να την αντιμετωπίσεις, γίνεται όλο και δυσκολότερο αν δεν έχεις κίνητρο και όρεξη. Με βάση αυτό, δεν είναι περίεργο το πώς το κρεβάτι γίνεται όλο και πιο άνετο και δυσκολεύεσαι να το αποχωριστείς. Εκτός αυτού, η κατάθλιψη και η κόπωση συχνά συμβαδίζουν καθώς συχνά τα άτομα με κατάθλιψη δυσκολεύονται να κοιμηθούν: Δυσκολία είτε στο να αποκοιμηθούν, είτε να παραμείνουν κοιμισμένα καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας.
Αυτές οι συνήθειες γύρω από τον ύπνο μπορεί να κάνουν δύσκολο για το άτομο το να σηκωθεί το πρωί από το κρεβάτι, αφήνοντάς το να αισθάνεται υποτονικό και χωρίς κίνητρο κατά τη διάρκεια της μέρας του.
Βασική αυτοφροντίδα
Η προσωπική υγιεινή είναι βασικό βήμα για τη διατήρηση τόσο της σωματικής, όσο και της ψυχικής υγείας. Ωστόσο, για κάποιον που ζει με καταθλιπτική διαταραχή, το να μπει στο ντους είναι συχνά το τελευταίο πράγμα που έχει όρεξη να κάνει.
Άλλες καθημερινές συνήθειες υγιεινής που μπορεί να αποτελούν πρόκληση, μπορεί να περιλαμβάνουν:
– Το βούρτσισμα των δοντιών
– Το ντύσιμο/το να βγάζει τις πιτζάμες
– Το βούρτσιμα των μαλλιών
– Τα πλυμένα ρούχα
Οι ρουτίνες προσωπικής υγιεινής και αυτοφροντίδας, που για πολλούς θεωρούνται δεδομένες, μπορούν να μοιάζουν ακατόρθωτες και η παραμέληση αυτών των ρουτινών μπορεί να αυξάνει ακόμη περισσότερο την αίσθηση της απομόνωσης και της αυτοαπόρριψης.
Δουλειές του σπιτιού
Το να φροντίζεις τον εαυτό σου είναι συχνά αρκετά δύσκολο από μόνο του. Το να φροντίζεις και τους άλλους ή το σπίτι σου μπορεί να σε κάποιες περιπτώσεις να φαίνεται αδύνατο. Έτσι, τα άτομα που ζουν με κατάθλιψη μπορεί να αφήνουν τις καθημερινές δουλειές του σπιτού για κάποιο διάστημα.
Παραδείγματα τέτοιων καθημερινών εργασιών ενδεχομένως να είναι:
- Η φροντίδα των παιδιών ή των κατοικίδιων ζώων
- Το μαγείρεμα του δείπνου ή άλλων γευμάτων
- Το πλύσιμο των πιάτων ή των ρούχων
Κοινωνική συναναστροφή
Οι καθημερινές αλληλεπιδράσεις που, συνήθως, αποτελούν πηγή χαράς και σύνδεσης, μπορούν να γίνουν δύσκολες για τα άτομα με κατάθλιψη.
Η προσπάθεια που απαιτείται για να εμπλακούν με τους άλλους, σε συνδυασμό με το φόβο ότι θα είναι βάρος ή ότι θα αντιμετωπίσουν κριτική, οδηγεί συχνά σε κοινωνική απόσυρση. Η μοναξιά τότε γίνεται τόσο αιτία, όσο και συνέπεια της καταθλιπτικής διαταραχής.
Είναι σημαντικό να μην κρίνουμε τα άτομα που ζουν με κατάθλιψη και δυσκολεύονται να ολοκληρώσουν τις καθημερινές τους υποχρεώσεις. Η κατάθλιψη είναι μια σύνθετη κατάσταση ψυχικής υγείας, η οποία συχνά συνοδεύεται από «αόρατες μάχες», και η κριτική με βάση τα όσα φαίνονται, παραβλέπει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
Επιπλέον, η αρνητική κριτική μπορεί να συμβάλει στο στίγμα που περιβάλλει την ψυχική υγεία, αποτρέποντας ενδεχομένως τα άτομα από το να αναζητήσουν βοήθεια και διαιωνίζοντας τις παρανοήσεις σχετικά με τις ψυχικές ασθένειες.
Επομένως, αντί της κριτικής, τα άτομα με κατάθλιψη επωφελούνται από την ενθάρρυνση και την υποστήριξη.
Η θετική ενίσχυση και η κατανόηση μπορούν να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον που ευνοεί την ανάρρωση: Η αναγνώριση της κατάθλιψης ως ιατρικής κατάστασης που επηρεάζει την ικανότητα ενός ατόμου να είναι λειτουργικό, συμβάλλει στην προώθηση μιας πιο ενσυναισθητικής στάσης.
Αντί να δίνεται λοιπόν σημασία στο τί δεν μπορούν να κάνουν καθημερινά λόγω της διαταραχής, η εστίαση θα πρέπει να είναι στο τι καταφέρνουν να κάνουν. Η υποστήριξή τους στην αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας, η υπενθύμιση πως είστε εκεί να τα ακούσετε και η αναγνώριση των δυσκολιών του αντιμετωπίζουν μπορεί να συμβάλει στην πορεία τους προς την ανάρρωση.