Όσο μεγαλώνουμε, τα ταμπού μας κατακλύζουν από παντού: Ταμπού για τη σεξουαλικότητα, για την ηλικία, για την εξωτερική εμφάνιση ή τις επιλογές ζωής μας.
Κάποια, όμως, από τα μεγαλύτερα ταμπού που κυριαρχούν καθώς μεγαλώνουμε, είναι τα ταμπού σε σχέση με το φύλο. Το τι είναι «αντρικό» και τι «γυναικείο», είναι από τα βασικά πράγματα που μάθαμε από την οικογένεια, το σχολείο, τις διαφημίσεις και την κοινωνία στο σύνολό της. Από τα χρώματα και τα ρούχα, μέχρι τα επαγγέλματα και τα χόμπι, όλα φαίνονται να χωρίζονται, ρητά ή υπόρρητα, σε «κατάλληλα για γυναίκες» και «κατάλληλα για άντρες».
Και ακριβώς επειδή ζούμε σε έναν κόσμο πατριαρχικό και βαθιά εμποτισμένο με μισογυνισμό, οι γυναίκες που αγαπούν τις «αντρικές» δραστηριότητες θεωρούνται συχνά κουλ. Αντιθέτως, οι άντρες που ενδιαφέρονται για ενασχολήσεις και καταστάσεις με «γυναικείο» πρόσημο, υφίστανται συχνά εμπαιγμό και κοροϊδία.
Ζήτω η τοξική αρρενωπότητα
Η τοξική αρρενωπότητα είναι αυτή που ενθαρρύνει εξουσιαστικές, επιθετικές, βίαιες και χωρίς ενσυναίσθηση επιλογές των αντρών και τις αναγνωρίζει ως εγγενή και αναπόσπαστα κομμάτια της «αντρικής φύσης». Θέλει τους άντρες να είναι σκληροί, άμεμπτοι, κυρίαρχοι και επιβραβεύει κάθε είδους σχετική πρακτική, ενώ παράλληλα εμπαίζει και υποτιμά οτιδήποτε θεωρείται παραδοσιακά θηλυκό ή γυναικείο. Ένα καλό παράδειγμα για όσα περιγράφω είναι ο βιγκανισμός ως στάση ζωής αλλά και η πρακτική της χορτοφαγίας, ως διατροφική επιλογή.
Μιας και οι vegan και οι χορτοφάγοι είναι, κατά βάση, γυναίκες, οι άντρες που ακολουθούν έναν ανάλογο τρόπο ζωής, συχνά γίνονται στόχοι εμπαιγμού. Μάλλον η κοινωνία θεωρεί ότι δεν είναι «αρκετά άντρες» εφόσον επιδεικνύουν ενσυναίσθηση ή δεν καταναλώνουν «κρέας». Είναι γεγονός ότι η παραδοσιακή αφήγηση της αρρενωπότητας θέλει τον άντρα να εμπλέκεται πολύ πιο ενεργά σε κάθε διαδικασία του κρέατος: Από το κυνήγι ή τη σφαγή, μέχρι το ψήσιμο και τη σούβλα και φυσικά την κατανάλωση – σε μεγάλες ποσότητες και χωρίς πολλά έξτρα.
Να φροντίζει και να δέχεται φροντίδα
Ένας άντρας ντροπιάζεται συχνά για την ευαισθησία του, για την ευαλωτότητά του. Για την τάση του να θέλει να φροντίσει και να δεχτεί φροντίδα, κόντρα στα έμφυλα στερεότυπα. Δεν είναι λίγοι, λοιπόν, οι άντρες που ενώ αγαπούν να φροντίζουν τη σύντροφο, τη φίλη, τη μητέρα τους όταν βρίσκονται στο σπίτι, ντρέπονται να δείξουν το έντονο νοιάξιμό τους όταν βρίσκονται σε δημόσιο χώρο ή ανάμεσα σε φίλους με το φόβο μην ακούσουν ότι «τους έχει βάλει στο βρακί της» ή «τους σέρνει από τη μύτη».
Να περιποιείται τον εαυτό του
Όλο και περισσότεροι σύγχρνοι άντρες δηλώνουν, χωρίς να ντρέπονται, ότι αγαπούν το self care. Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι λίγοι αυτοί που ακόμα δυσκολεύονται να παραδεχτούν – και να αποδεχτούν – ότι απολαμβάνουν την περιποίηση. Από το να βάλουν μάσκες προσώπου και να βγάλουν τα φρύδια τους, μέχρι το να κάνουν αποτρίχωση και να χωθούν σε μία ζεστή μπανιέρα με bath bombs, αγαπούν να περνούν έτσι τον ελεύθερό τους χρόνο, όσο και αν η κοινωνία τους ωθεί να το κρύβουν.
Να θέλει να παντρευτεί
Στην πατριαρχική κοινωνία μας, το παραδοσιακό αφήγημα θέλει τη γυναίκα από μικρή να ονειρεύεται το γάμο και τον άντρα, από την άλλη πλευρά, να προσπαθεί με κάθε τρόπο να «γλιτώσει» από αυτόν.
Εξάλλου, παρατηρούμε ότι ακόμα και πριν το γάμο οι φίλοι του γαμπρού συνηθίζουν να του κάνουν αστεία λες και τον προορίζουν για σφαγή ή εκτελεστικό απόσπασμα. Παράλληλα, δεν είναι λίγες οι φορές που τα ίδια τα ζευγάρια επιλέγουν να στολίσουν την τούρτα με φιγούρες που δείχνουν είτε τη νύφη να κυνηγάει το γαμπρό να τον αρπάξει, είτε το γαμπρό να βρίσκεται στην αγχόνη λίγο πριν το θάνατο. Σε αντίθεση, όμως, με αυτό το αφήγημα, οι άντρες φαίνεται ακόμα και ερευνητικά να είναι πιο χαρούμενοι όταν βρίσκονται σε σχέση από ότι αν είναι ελεύθεροι.
Να έχει παθητικό ρόλο στο σεξ
Είτε ένας άντρας κάνει σεξ με γυναίκες είτε με άντρες, η αλήθεια είναι ότι ο παθητικός ρόλος στο σεξ, εφόσον έχει συνδεθεί άρρηκτα με το ρόλο της γυναίκας κατά τη σεξουαλική επαφή, θεωρείται αναπόφευκτα υποτιμητικός και μη αρρενωπός. Με δεδομένο αυτό, δεν είναι λίγοι οι άντρες που απολαμβάνουν τον ενεργητικό ή εξουσιαστικό ρόλο πάνω τους. Συγχρόνως, ενδέχεται οι άντρες να απολαμβάνουν τα παιχνίδια στην περιοχή του πρωκτού τους ή ακόμα και το pegging. Ωστόσο, ντρέπονται να το παραδεχτούν δημόσια και φοβούνται να το ζητήσουν από την/τον παρτενέρ τους.
Ρομαντισμός
Μπορεί η τοξική αρρενωπότητα να γαλουχεί από μικρούς τους άντρες στη σκληρότητα και να τους απομακρύνει από τα πιο αγνά τους συναισθήματα, όμως εκατομμύρια άντρες απολαμβάνουν κάθε παραδοσιακή και εναλλακτική ρομαντική πρακτική. Από το να βλέπουν ρομαντικές κομεντί, να κρατιούνται χέρι-χέρι με την/το σύντροφό τους μέχρι και να ανάβουν κεριά στο σπίτι. Η σημερινή κοινωνία θεωρεί ταμπού κάθε ίχνος ρομαντισμού για έναν άντρα.
Να σπάσουμε επιτέλους τα έμφυλα ταμπού και στερεότυπα
Όσο γράφω αυτή τη μικρή λίστα με πράγματα που πολλοί άντρες απολαμβάνουν αλλά ντρέπονται να το παραδεχτούν, δεν μπορώ παρά να νιώσω θλίψη.
Γιατί άραγε συνεχίζουμε να θρέφουμε μία κοινωνία που μας καταπιέζει όλους, όλες και όλα; Η μέρα που θα ξημερώσει σε έναν κόσμο χωρίς δίπολα, χωρίς ροζ και γαλάζιες προτιμήσεις, χωρίς «γυναικείες» και «αντρικές» δραστηριότητες, θα είναι η μέρα που θα ζούμε πλέον σε έναν καλύτερο κόσμο, με λιγότερη ντροπή, ενοχές και καταπίεση.