Σε μια ουτοπική κοινωνία, η εργασία θα συνοδευόταν από δημιουργικότητα, αποδοτικότητα, ευχάριστο κλίμα και δίκαιες απολαβές.
Εντούτοις, στα χρόνια του καπιταλισμού, η εργασιακή πραγματικότητα απέχει παρασάγγας. Η πίεση, ο φόρτος εργασίας, οι αντισυναδελφικές συμπεριφορές και οι πενιχρές αμοιβές, έχουν δημιουργήσει μια στρεβλή εικόνα ως προς τι (θα έπρεπε) να σημαίνει «εργάζομαι». Ως εκ τούτου, πολλοί εξ ημών τείνουμε να υιοθετούμε ορισμένες εργασιακές συνήθειες, οι οποίες – ακόμη κι αν δεν το αντιλαμβανόμαστε – μακροπρόθεσμα ενδέχεται να γίνουν τοξικές. Και ως φυσικό επακόλουθο, έχουν αντίκτυπο (και) στην ψυχική μας υγεία.
Multitasking: Πολλοί το ζητούν, μα κανείς δεν το αξίζει
Καταρχάς, μελέτες έχουν αποδείξει πως το multitasking όχι μόνο δεν αποτελεί συνώνυμο της παραγωγικότητας, αλλά αντίθετα λειτουργεί ως πολέμιός της. Κι αυτό συμβαίνει για έναν πολύ απλό λόγο: Διότι όταν εκτελούμε πολλαπλές εργασίες ταυτόχρονα – ειδικά όταν αυτό γίνεται υπό πίεση – τότε, μοιραία αυξάνονται οι πιθανότητες λάθους. Κάτι που οφείλεται στο ότι δεν είμαστε αφοσιωμένοι σε ένα ζήτημα. Επί της ουσίας, είναι απλά μαθηματικά.
Από την άλλη, οι εργοδότες οφείλουν να το γνωρίζουν αυτό και να μην έχουν παράλογες απαιτήσεις από τους υπαλλήλους τους. Αν πάλι υπάρχει το multitasking σαν ζητούμενο σε μία αγγελία ή σε μια συνέντευξη, τότε αυτομάτως μπορεί να θεωρηθεί ως «red flag».
Λέμε «ναι» σε όλα
Όπως έχει αναφερθεί και σε προηγούμενο άρθρο, το να λέμε επιλεκτικά «όχι» είναι τέχνη. Μια τέχνη, η οποία σχετίζεται άμεσα με τα όριά μας τόσο σε εργασιακό, όσο και σε ανθρώπινο επίπεδο.
Σαφώς, η εργατικότητα και η προθυμία είναι δύο πολύ θετικά χαρακτηριστικά για έναν εργαζόμενο. Σε κάθε περίπτωση, όμως, όταν καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε απαιτήσεις και tasks, τα οποία δεν βρίσκονται πάντα σε κοινή σύμπνοια με τη λογική, το «όχι» είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητο.
Παρ’ όλο που επικρατεί ο φόβος πως μπορεί να απολυθούμε αν πούμε «όχι» σε κάτι, το οποίο είναι εκτός των δυνατοτήτων μας, πρέπει να ξεκαθαριστεί εδώ και τώρα πως είναι απλώς ένας μύθος. Πιθανότατα να ισχύει το ακριβώς αντίθετο.
Ένας εργαζόμενος που ξέρει να βάζει όρια και προτεραιότητες, δείχνει ότι είναι οργανωμένος και γνωρίζει πολύ καλά ότι προέχουν κάποια φλέγοντα ζητήματα για την εταιρεία. Πρώτα, λοιπόν, θα πρέπει να ολοκληρωθούν αυτά και έπειτα να ακολουθήσουν τα δευτερευούσης σημασίας.
Μια συνθήκη, η οποία θα αναγνωριστεί από τον εκάστοτε εργοδότη και, αν, βέβαια, διακατέχεται από ένα αίσθημα δικαίου, ίσως αναπροσαρμόσει και τις δικές του προτεραιότητες.
Απαντάμε σε επαγγελματικά e-mails και μετά το πέρας της εργασίας
Η εξισορρόπηση μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής είναι υψίστης σημασίας για όλους. Μάλιστα, σύμφωνα με μια έρευνα της Aviva, το 41% των εργαζομένων είπε πως το πιο ελκυστικό χαρακτηριστικό σε μια θέση εργασίας, είναι η δυνατότητα εξισορρόπησης ανάμεσα στην επαγγελματική και την προσωπική ζωή. Όσον αφορά στις απολαβές, σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα, βρίσκονται στη δεύτερη θέση, με ποσοστό 36%.
Αν το καλοσκεφτούμε, είναι κάπως εύλογο, καθώς τα χρήματα δεν παίζουν κανέναν απολύτως ρόλο όταν μιλάμε για ψυχική υγεία και μερικές στιγμές ευτυχίας με τα αγαπημένα μας πρόσωπα.
Συνεπώς, μετά το πέρας του εργασιακού ωραρίου, αγνοούμε μηνύματα και e-mails, εστιάζοντας στην ξεκούραση, την ηρεμία και τη χαλάρωση.
Δεν κάνουμε διάλειμμα
Σημαντικότατο και απαράβατο: Διάλειμμα.
Είναι εξαιρετικά λυπηρό το ότι, σε πολλές περιπτώσεις, οι εργοδότες «κοιτούν στραβά» τους εργαζόμενους όταν κάνουν διάλειμμα. Θεωρούν, μάλλον, ότι τεμπελιάζουν, ότι δεν είναι παραγωγικοί ή ότι δεν αξίζουν τον πενιχρό τους μισθό.
Ωστόσο, αν ρίξουμε μια ματιά στη σύμβαση εργασίας, βάσει νόμου μπορούμε να κάνουμε ένα διάλειμμα τουλάχιστον 20 λεπτών σε 8ωρη εργασία. Και επιβάλλεται να γίνεται αυτό, ασχέτως με το αν ο εργοδότης, ο προϊστάμενος ή ο συνάδελφος επιμένουν να γίνονται πιεστικοί.
Εξυπακούεται, λοιπόν, πως το διάλειμμα αποτελεί νόμιμο και αναφαίρετο δικαίωμα των εργαζομένων και χρειάζεται να ξεκουραζόμαστε για τουλάχιστον 20 λεπτά. Αλίμονο αν ο εγκέφαλός μας μπορούσε να λειτουργήσει για 8 ώρες σερί το ίδιο αποδοτικά, χωρίς να υπάρξει κόπωση. Στην περίπτωση που κάποιος είναι αντίθετος ως προς αυτό ή προσπαθεί να μας αποτρέψει, τότε μπορεί κάλλιστα να επέμβει ο νόμος.
Είμαστε πολύ σκληροί με τον εαυτό μας
Όσο συγκεντρωμένοι κι αν είμαστε, είναι δεδομένο ότι κάποια στιγμή θα γίνει ένα λάθος. Αυτή είναι μια κοινή παραδοχή, η οποία μας προφυλάσσει από το άγχος και τον πανικό που πιθανώς θα δημιουργηθεί σε περίπτωση λάθους. Χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε ψύχραιμα την όποια κατάσταση και να εστιάσουμε στην εύρεση της καλύτερης δυνατής λύσης. Δεν υπάρχει αλάνθαστο ον στον πλανήτη γη, ούτε θα ποινικοποιήσουμε τα μικρά, καθημερινά λάθη που μπορούν να συμβούν σε οποιονδήποτε.
Επομένως, ό,τι κι αν προκύψει από δική μας υπαιτιότητα, δεν σηματοδοτεί κάποια θεομηνία. Όσο δισεπίλυτος κι αν είναι ένας γρίφος, όσο αυστηρό κι αν είναι ένα deadline, με ομαδική δουλειά όλα διορθώνονται.