Η Χρύσα Κατσαρίνη, η Γωγώ Δελογιάννη, ο Σπύρος Χατζηαγγελάκης και η Δώρα Τσαμπάζη μοιράζονται τις σκέψεις τους για το πώς η νέα χρονιά μπορεί να τα πάει έστω και λίγο καλύτερα.
Λίγο πριν το 2023 μας αφήσει χρόνους, σέρνοντας πίσω του έναν σάκο που μέσα του κρύβει αβάσταχτη δυστυχία, κοντοστέκομαι και ονοματίζω τα δάχτυλα των χεριών μου:
Έγκλημα στα Τέμπη, υποκλοπές, φωτιές απ’ άκρη σε άκρη στη χώρα, κυνηγοί κεφαλών στον Έβρο απαγάγουν μετανάστες, ναυάγιο στην Πύλο, πτώση Canadair στην Εύβοια σε ζωντανή μετάδοση, πλημμύρες στη Θεσσαλία, εξώσεις, δολοφονία Μιχάλη Κατσούρη από ναζί Κροάτες στη Νέα Φιλαδέλφεια, δολοφονία Αντώνη Καρυώτη από φασίστα Έλληνα στο λιμάνι του Πειραιά, δολοφονία Όλιβερ από κάποια απόκοσμη μάζα κυττάρων στην Αράχωβα, γυναικοκτονίες, αποτρόπαια δολοφονία της Άννας στον Άγιο Παντελεήμονα…
Σταματάω να ονοματίζω τα δάχτυλά μου, σκέφτομαι πόσα ακόμη ξεχνάω, θυμώνω κι απελπίζομαι. Αναρωτιέμαι πώς στο διάολο χώρεσε τόσος πόνος μέσα σε μια ανάσα, όσο δηλαδή αναλογεί ένας χρόνος στην αιωνιότητα του σύμπαντος. Παράλληλα, τρυπάει το μυαλό μου αυτή η ευχή και η κατάρα που διαρκώς κουβαλά ο άνθρωπος, να βρίσκει δηλαδή πάντα μια σπίθα δύναμης στην καμένη γη – σκέφτομαι το υστέρημα της δύναμης σε καθετί που στερεύει, ενώ κάτι αντέχει να αντιστέκεται.
Λίγο πριν αποχωριστούμε, λοιπόν, το 2023, ζήτησα από πρόσωπα αγαπημένα μια σκέψη σαν ευχή. Κάτι να φυσήξει τα πανιά μας, τη δύναμη να κολυμπήσουμε μέχρι το φως.
Χρύσα Κατσαρίνη: «Να κλείσουμε την ελπίδα στο κουτί»
Η ελπίδα, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, τοποθετήθηκε στο κουτί της Πανδώρας, το οποίο περιείχε όλα τα δεινά του κόσμου. Η ελπίδα, είναι το αντίδοτο των δεινών αυτών, με την ύπαρξή της να προϋποθέτει και την ύπαρξή τους. Η έννοια της «ελπίδας» δεν έχει αντικειμενική υπόσταση, στην απουσία των δεινών, πέρα από το να βοηθήσει, να απαλύνει και να εμψυχώσει. Από μόνη της, όμως, δεν αλλάζει τα δεινά. Αντίθετα, υπάρχει πάντα η πιθανότητα να οδηγήσει στην απραξία, με το να ελπίζεις πως κάποιος άλλος θα κάνει αυτό που χρειάζεσαι εσύ. Επί της ουσίας, μοιάζει να παραδέχεσαι την αδυναμία σου να πράξεις αυτό που ελπίζεις.
Έπειτα από όσα έχουμε περάσει, ίσως θα ήταν καλό να κλείσουμε την ελπίδα στο κουτί και να περάσουμε στη δράση, στη μάχη, στον αγώνα, με αυτές τις τρεις έννοιες να είναι πιθανόν διαφορετικές για τ@ καθέν@ μας. Μπορεί να είναι η μάχη του δικαίου έναντι του άδικού, η μάχη απέναντι στον ρατσισμό, στην ομοφοβία και στον σεξισμό. Μπορεί να είναι εσωτερικές μάχες, να νικήσουμε κάτι που μέσα μας θεωρούμε κατώτερο, ένα συναίσθημα που μας τραβάει πίσω.
Ανασφάλειες, φόβους, ταμπού, προκαταλήψεις, φθόνο, μίσος. Μπορεί να νικήσουμε έναν εαυτό που μας συνθλίβει, μπορεί να τον ξαναχτίσουμε από την αρχή, θέτοντας νέα και υγιή όρια. Να μια ακόμα ενδιαφέρουσα μάχη! Η μάχη ενάντια στις «αλυσίδες», σωματικές και πνευματικές. Να μην καταπιέζονται πια οι άνθρωποι από συλλογικές προκαταλήψεις.
Προτείνω, λοιπόν, να αφήσουμε την ελπίδα στο κουτί και πάμε να αντιπαλέψουμε τα δεινά. Δεν έχουμε άλλο χρόνο για ελπίδα.
Εύχομαι το 2024 σφιχτές αγκαλιές που μοιράζουν κουράγιο. Πολλή αγάπη, υγεία, τύχη και περισσότερη κατανόηση.
Καλή χρονιά!
Σπύρος Χατζηαγγελάκης: «Να δούμε τη ζωή που χάνεται και να την ανατρέψουμε»
Προσωπικά, έχω την τύχη μέσω της δουλειάς που κάνω να με απασχολούν οι άνθρωποι, να τους παρατηρώ διαρκώς και να προσπαθώ να αντιληφθώ το παράλογο της ζωής. Και λέω παράλογο, γιατί η ζωή η ίδια δεν έχει λογική, μας αφήνει άφωνους κάθε στιγμή. Μας αφήνουν άφωνους οι επιλογές των ανθρώπων εις βάρος άλλων. Έχουμε ξεχάσει να ζούμε στο τώρα, ζούμε στο μυαλό μας. Βυθιζόμαστε στις σκέψεις μας, ξεχνάμε να βλέπουμε και να επικοινωνούμε.
Να βλέπουμε, όχι να κοιτάμε. Κοιτάω, σημαίνει στρέφω τα μάτια μου προς τα κάπου. Βλέπω, σημαίνει να δω και πέρα από αυτό που κοιτάω, να δω βαθιά μέσα σε αυτό και να επικοινωνήσω. Αν κάτι θα ήθελα, λοιπόν, να αλλάξει έστω και λίγο, προς κάτι το διαφορετικό τη χρονιά που έρχεται, είναι οι άνθρωποι να μπορούν να δουν τη ζωή που θέλουν να ζήσουν και να την κάνουν πράξη. Να δουν τον συνοδοιπόρο δίπλα τους και να του πιάσουν το χέρι, να δουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη και να του χαμογελάσουν, να δουν το παιδί στη καρδιά τους και να το αγκαλιάσουν, να δουν τη ζωή που χάνεται και να την ανατρέψουν.
Γωγώ Δελογιάννη: «Να μεγαλώνουμε σε μια κοινωνία που δεν σκοτώνει τα παιδιά της»
Η ελπίδα από μόνη της είναι μια λέξη που τη φορτώνουμε με όλες μας τις προσδοκίες και τους πόθους, είναι μια λέξη αγχωμένη, που την έχουμε αδικήσει τόσο πολύ. Ωστόσο, είναι και ένα από τα λίγα πράγματα που μας σηκώνει από το κρεβάτι μας το πρωί κι έτσι πιστεύω ότι της αξίζει η δέουσα φροντίδα και πίστη. Η ελπίδα μου, λοιπόν, για το 2024, είναι να μεγαλώνουμε σε μια κοινωνία που αγκαλιάζει τα παιδιά της χωρίς να τα «διαλέγει», χωρίς να τα κατηγοριοποιεί, χωρίς να τα περιθωριοποιεί, χωρίς να τα μισεί και σίγουρα χωρίς να τα σκοτώνει.
Μια κοινωνία που μπορεί να κάνει πράξη τη μεγάλη θεωρία της αγάπης. Θα έγραφα και την ελπίδα μου για παγκόσμια ειρήνη, αλλά φοβάμαι ότι μου λείπει ένα στέμμα ομορφιάς για να το κάνω ολοκληρωμένα!
Καλή χρονιά!
Δώρα Τσαμπάζη: «Να κυνηγήσουμε την ευτυχία χωρίς να κοιτάζουμε πίσω»
Αυτό που εύχομαι για το 2024, είναι να μας βρει όλες, γερές και πιο ενδυναμωμένες. Με ενσυναίσθηση η μία απέναντι στην άλλη, υποστήριξη και αλληλεγγύη. Μεγαλώσαμε με την αντίληψη (ή μας μεγάλωσαν) ότι οι γυναίκες ανταγωνιζόμαστε η μία την άλλη. Πέρασαν αρκετά χρόνια για να καταλάβω ότι αν δεν έχουμε η μία την άλλη, δεν μπορούμε να επιβιώσουμε σε αυτόν τον άγριο, βίαιο και πατριαρχικό κόσμο.
Σε όλες τις γυναίκες, λοιπόν, με τη ευχή να φτιάχνουν την ζωή τους με τα δικά τους θέλω, μακριά από τοξικότητες, να φροντίζουν και να αγαπούν τον εαυτό τους χωρίς να δίνουν εξηγήσεις σε κανέναν για αυτό!
Κυνηγήστε την ευτυχία χωρίς να κοιτάξετε πίσω. Είμαστε πιο δυνατές όταν στηρίζουμε η μία την άλλη!