Μια κοινωνία σε σήψη, μπορεί να σωθεί με το μοναδικό όπλο στη φαρέτρα του λαού: Την αλληλεγγύη.
Από την αρχή της δημιουργίας του ελληνικού κράτους, αν κάτι μπορούμε να πούμε με σιγουριά είναι πως διαχρονικά υπάρχουν έντονες εγχώριες αντιπαραθέσεις. Ακόμη και τις μεγάλες νίκες σε πολέμους, τις διαδέχονταν εμφύλιοι. Ως εκ τούτου, είναι γεγονός πως η χώρα μας ταλανίζεται με χρόνιες διαμάχες και εσωτερικους διαξιφισμούς, είτε διανύει προβληματικές περιόδους, είτε, θεωρητικά, ανέμελες.
Η βαρβαρότητα έχει γίνει καθημερινότητα
Αν θέσουμε επί τάπητος τις ειδήσεις – που διαδέχονται ασταμάτητα η μία την άλλη – μόνο τον τελευταίο χρόνο, όλα όσα έχουν συμβεί μάς ωθούν να δούμε μέσα από την κλειδαρότρυπα της «φιλόξενης», κατα τ’ άλλα, ελληνικής κοινωνίας και να εντοπίσουμε το μίσος, το χάος, την αλαζονεία, την ανευθυνότητα και τη μισαλλοδοξία που μας περιβάλλουν.
Πυρκαγιές και πλημμύρες
Λίγοι, μόλις, μήνες πέρασαν από τις εφιαλτικές πυρκαγιές και τις φονικές πλημμύρες. Τις τραγικές αυτές καταστάσεις που, αντί να στρέψουν το βλέμμα των πολιτών εσωτερικά, στις ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν και στις ανυπολόγιστες ζημιές που προκλήθηκαν, όλη η προσοχή μετατέθηκε σ’ ένα παιχνίδι μετακύλησης ευθυνών. Συγχρόνως, ουδεμία σημασία δόθηκε στην οικολογική υπόσταση του ζητήματος ή στο θάνατο των εκατοντάδων ζώων στις πληγείσες περιοχές.
Πολιτικοί και μη, άρχισαν να μετρούν και να συγκρίνουν καταστροφές μεταξύ τους, την ώρα που εκατοντάδες συμπολίτες μας εξέπεμπαν «SOS». Αντί να υπάρξει μια στιγμή συνολικής σιγής και αλληλεγγύης μέχρι να μαζευτούν τα «σπασμένα», τσακώνονταν μεταξύ τους σε τηλεπαράθυρα.
Από το κούνημα του δαχτύλου απέναντι σε όσους ήταν λιγότερο ή περισσότερο υπαίτιοι – λες και έτσι θα διορθωθεί το πρόβλημα – μέχρι τις εκτεταμένες διαφωνίες ως προς τα ενδεχόμενα μέτρα στήριξης προς τους συμπολίτες μας, οι αψιμαχίες επ’ ουδενί είχαν ως επίκεντρο την αλληλεγγύη.
Η μισαλλοδοξία του κόσμου σκότωσε τον Αντώνη
Η φρίκη που σημειώθηκε στον Πειραιά, με μέλη πληρώματος του Blue Horizon να σπρώχνουν από το πλοίο τον Αντώνη Καρυώτη, με αποτέλεσμα να πέσει στη θάλασσα και να πνιγεί, αποτελεί ακόμη μια ένδειξη ότι τείνουμε να βυθιστούμε στο μίσος.
«Νομιζα πως ήταν ένας τρελός, ένας Πακιστανός», είχε δηλώσει ένας από τους υπαίτιους για το έγκλημα που κόστισε την ζωή στον 36χρονο.
Φράσεις που αποδεικνύουν πως «κατεδαφίζονται» πανηγυρικά όσα πράγματι έχουμε ανάγκη σε ανθρώπινο επίπεδο: Η συμπερίληψη και η αλληλεγγύη. Άραγε, ποιο είναι το κόστος της ανθρώπινης ζωής σε μια κοινωνία που δεν την θεωρεί καν δεδομένη;
Αυτόκλητοι «σερίφηδες»
Η μαρτυρική εμπειρία που βίωσαν οι 13 μετανάστες στον Έβρο, όταν τους κλείδωσε σε τρέιλερ επιχειρηματίας – σε μία πρωτόγνωρη έξαρση ρατσισμού – έρχεται να προστεθεί στα παραδείγματα που επιβεβαιώνουν το μίσος που έχει ριζωθεί σε πολλούς εξ ημών. Ο ρατσισμός και ο τρόπος με τον οποίο εκδηλώνεται και κανονικοποιεί τέτοιες αποτρόπαιες, εγκληματικές πράξεις αντίκειται σε όλα όσα θα έπρεπε να πρεσβεύουμε.
Η Ελλάδα που δημιουργήθηκε μέσα από αγώνες για ελευθερία και ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο είναι ανεπίτρεπτο να ενστερνίζεται τέτοιες βάρβαρες και κακοποιητικές συμπεριφορές.
Ομοφοβία και σεξισμός
Σαν να μην έφταναν όλα όσα προαναφέρθηκαν, συγχρόνως γίναμε μάρτυρες ομοφοβικών παραληρημάτων, με τα – γνωστά συστημικά – ΜΜΕ να δίνουν βήμα σε διχαστικές νοοτροπίες που σκοπό έχουν να αμβλύνουν τις ήδη υπάρχουσες διακρίσεις και να περιθωριοποίησουν όσους δεν εναρμονίζονται με τα ασφυκτικά κοινωνικά στερεότυπα.
Επρόκειτο για χυδαία ρητορική που βαπτίστηκε «άποψη» και «ελευθερία του λόγου», αναπαράγοντας, άμεσα ή έμμεσα, τα καθιερωμένα πρότυπα που κυριαρχούσαν σε προηγούμενους αιώνες και εξακολουθούν να μας πληγώνουν συλλογικά.
Έχει χαθεί η ελπίδα;
Ευτυχώς, μέσα σε αυτό του βούρκο που μας περιτρυγυρίζει, εντοπίζονται και ψήγματα αλληλεγγύης που διατηρούν την ελπίδα ζωντανή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι εθελοντές, που βρίσκονταν μέρα-νύχτα στο πλάι των πληγέντων, αλλά και όσων έστελναν είδη πρώτης ανάγκης σε όσους βρίσκονταν σε ανάγκη.
Οι άνθρωποι που, μέσω κινητοποιήσεων, σώζουν σπίτια απο πλειστηριασμούς και, παράλληλα, δεκάδες οικογένειες από την αστεγία. Εκείνοι που μάχονται για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δίνουν φωνή σε όσους βρίσκονται στο περιθώριο.
Οι πολίτες που δίνουν καθημερινά αγώνα ενάντια στην αδικία απλώνοντας το χέρι τους στους συμπολίτες μας που βρίσκονται σε ανάγκη, αποτελούν απόδειξη πως μόνο ο λαός μπορει να σώσει τον λαό και, στην πραγματικότητα, αν εξετάσουμε βαθύτερα ορισμένες καταστάσεις, θα ανακαλύψουμε ότι είναι περισσότερα αυτά που μας ενώνουν, από εκείνα που μας χωρίζουν. Λίγο-πολύ, όλοι μας δίνουμε καθημερινά τις δικές μας μάχες, ανεξαρτήτως τι είδους μάχες είναι αυτές.
Από προκλήσεις στον επαγγελματικό τομέα, ανεργία, οικονομική δυσπραγία, κρίσεις πανικού ή σοβαρότερα θέματα υγείας, ένα «σε καταλαβαίνω» και ένα «είμαι δίπλα σου» μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
Αυτές οι δόσεις ενσυναίσθησης έρχονται να μας θυμίσουν πως, στο τέλος της ημέρας, δεν είναι τα beefs που μας λείπουν, αλλά η ομόνοια και η αλληλεγγύη. Γιατί να γινόμαστε μάρτυρες τέτοιων νοσηρών φαινομένων, όταν μπορούμε να σώσουμε ο ένας τον άλλον;
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε συλλογικά ως κοινωνία, είναι ήδη περισσότερα απ’ όσα μπορούμε, ενδεχομένως, να αντέξουμε. Εντούτοις, η όξυνσή τους χειροτερεύει σε μεγαλύτερο βαθμό τις συνθήκες, ενώ είναι αδύνατο να επιλυθούν, επί της ουσίας, με ένταση και διαπληκτισμούς.
Χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε πως η ενότητα ενάντια σε όσα μας απασχολούν ως χώρα και ως κοινωνία είναι λυτρωτική, εν αντιθέσει με τις επιθέσεις και τους διαξιφισμούς. Η αλληλεγγύη και η ενσυναίσθηση δεν είναι απλά συναισθήματα και συμπεριφορές που εκδηλώνονται αυτοβούλως. Προϋποθέτουν τον σεβασμό στον συνάνθρωπο και την ταυτότητά του, την κατανόηση και το ενδιαφέρον για την ευημερία όλων – αντί για την ατομική, μεμονωμένα.
Χωρίς διακρίσεις, χωρίς ταμπού και «ναι μεν, αλλά…».