Γιατί είναι τόσο ωραία η αίσθηση να μένεις σπίτι με τις πιτζάμες, εν τέλει;
Από άποψη ευγένειας και κοινωνική συναναστροφής, τα άκυρα της τελευταίας στιγμής δεν είναι και ό,τι καλύτερο. Σαφώς, ενδέχεται να προκύψουν ζητήματα βαρύνουσας σημασίας, επομένως τότε ο αστάθμητος παράγοντας της τύχης, δύναται να ανατρέψει μια προγραμματισμένη συνάντηση. Παρ’ όλα αυτά, είναι φορές που όχι μόνο υπερισχύει η ελπίδα να συμβεί κάτι απροσδόκητο (όχι, όμως, σοβαρό – χτύπα ξύλο), προκειμένου να ακυρωθεί το σινεμά που κανονίστηκε με παρέα, αλλά πιάνουμε τον εαυτό μας να αναζητά πιθανές δικαιολογίες για να παραμείνει στη ζεστασιά του σπιτιού.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Σημαίνει ότι δεν νοιαζόμαστε για τους φίλους μας; Είμαστε αντικοινωνικοί άνθρωποι; Ή μήπως είναι βαθύτερα τα αίτια;
Άκυρα τελευταίας στιγμής: Όταν το κοινωνικό άγχος κρούει τη θύρα
Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας, περίπου το 7,1% των ενηλίκων στις ΗΠΑ πάσχουν από κοινωνικό άγχος. Λίγοι γνωρίζουν ότι ένας τρόπος να μειωθούν τα επίπεδα του κοινωνικού άγχους, είναι μέσω της αποφυγής συγκρούσεων. Αυτό μπορεί να μεταφραστεί ως μια πολύ γρήγορη, οριακά απερίσκεπτη, σύμφωνη απάντηση, χωρίς να αφιερωθεί, ως επί το πλείστον, ο απαραίτητος χρόνος για να αξιολογηθεί μια συνθήκη. Ωστόσο, το ζήτημα θα βγει άμεσα στην επιφάνεια, όταν το άτομο που έδρασε πρωτύτερα κατ’ αυτόν τον τρόπο θα κληθεί να εναρμονιστεί με ό,τι, φαινομενικά, είχε συμφωνήσει.
«Για μερικούς ανθρώπους, η προεπιλεγμένη απάντηση σε όλα είναι “ναι”, με ελάχιστη προσοχή στους επιμέρους παράγοντες», δήλωσε στο VICE ο Ric Mathews, ψυχοθεραπευτής και σύμβουλος ψυχικής υγείας με έδρα τη Νέα Υόρκη.
«Αυτό είναι ένα σημάδι ότι μπορεί να έχουν προβλήματα με τον καθορισμό ορίων. Το να μάθει κανείς να λέει “όχι” μπορεί, μερικές φορές, να είναι δύσκολο […]. Εντούτοις, όταν γίνει το βήμα, τότε πραγματικά θα είναι ευκολότερη η τήρηση των κανονισμένων συναντήσεων […]. Μπορεί να είναι αρκετά λυτρωτικό».
Εκτός αυτού, υπάρχει και μια εναλλακτική προοπτική που συνδέει τα άκυρα της τελευταίας στιγμής με το κοινωνικό άγχος.
Είναι γνωστό τοις πάσι, ότι τα άτομα με κοινωνικό άγχος τείνουν να αντιμετωπίζουν μια σχετικά απλή κατάσταση, όπως ο καφές με φίλους, ως κάτι ιδιαίτερα περίπλοκο. Από το πώς θα ντυθούν, το αν θα γίνουν στόχος κακεντρέχειας τρίτων, μέχρι το πώς θα οργανώσουν το χρόνο τους για να προλάβουν να ανταπεξέλθουν σε όλες τους τις υποχρεώσεις, πώς θα βρουν πάρκινγκ και πώς θα πιέσουν τον εαυτό τους για να αποκτήσει θετική διάθεση, όλα αυτά φαντάζουν δαιδαλώδη. Επομένως, σε τέτοιες περιπτώσεις θα ήταν καλύτερα να μην ασκείται πίεση σε όσους, όσες και όσα βιώνουν ανάλογες καταστάσεις, διότι μόνο αρνητικό θα είναι το αποτέλεσμα.
Η εξάντληση μπαίνει στο κάδρο
«Μερικές φορές, το να ακυρώνουμε ραντεβού ενδέχεται να μαρτυρά εξουθένωση», ανέφερε η Miriam Kirmayer, κάτοχος διδακτορικού, κλινική ψυχολόγος και ειδική σε θέματα φιλίας.
«Η διατήρηση μιας φιλίας και η επένδυση στις διαπροσωπικές σχέσεις, αν μη τι άλλο, απαιτεί τεράστια αποθέματα ενέργειας. Συνεπώς, ίσως αυτή η αίσθηση ανακούφισης που αισθανόμαστε όταν τελικά ακυρώνουμε μια συνάντηση για να μείνουμε σπίτι, σηματοδοτεί την αδυναμία μας να διοχετεύσουμε ενέργεια σε αυτό και, αντ’ αυτού, έχουμε ανάγκη να περάσουμε χρόνο μόνοι με τον εαυτό μας και να ξεκουραστούμε».
Τα άτομα που αυτοχαρακτηρίζονται ως εσωστρεφή αντιλαμβάνονται πλήρως τι εστί κοινωνική εξάντληση, ενώ οι συνεχείς υποχρεώσεις και οι αστραπιαίοι ρυθμοί της καθημερινότητας συντελούν στην κόπωση κάθε είδους: Σωματική, ψυχική ή κοινωνική.
Γιατί η ψυχική υγεία της Gen Z βρίσκεται στα Τάρταρα
Έρευνες έχουν δείξει ότι η Γενιά Ζ αντιμετωπίζει πολλά περισσότερα θέματα που συνδέονται με την ψυχική υγεία σε σύγκριση με τις προηγούμενες γενιές (Millennials, Boomers κ.ά.). Είναι γεγονός ότι η εν λόγω γενιά καλείται να αντιμετωπίσει χρόνιο στρες, ως απότοκο πολλών, διαφορετικών παραγόντων:
ΜΜΕ, τρομοκρατία & τρομολαγνεία
Εν μέσω της ψηφιοποίησης στην ενημέρωση και του διαρκούς μένους των ΜΜΕ να μεταφέρουν αποκλειστικές ειδήσεις ακόμα και σε πραγματικό χρόνο, η πληροφορία έρχεται στις ηλεκτρονικές μας συσκευές σε κλάσματα δευτερολέπτου. Όμως, καθώς η κοινωνία εξελίσσεται, μεταβάλλεται και διαφοροποιείται, δίνεται διαρκώς έμφαση σε γυναικοκτονίες, βιασμούς ανηλίκων και σκηνικά βγαλμένα από θρίλερ όχι μόνο με γνώμονα την ενημέρωση, δυστυχώς, αλλά προκειμένου να συγκεντρωθούν τα περισσότερα κλικ, σπέρνοντας τον πανικό και δίχως να τηρούνται πάντοτε τα όρια ή η δημοσιογραφική δεοντολογία.
Έτσι, δημιουργείται ένα κλίμα τρομοκρατίας, καθώς έρχονται στη δημοσιότητα στιγμιότυπα και δεδομένα, τα οποία δύσκολα αντέχει ο ανθρώπινος νους.
Ζούμε σ’ ένα κλειστό κύκλωμα
Αποδεδειγμένα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φέρουν σημαντικό μερίδιο ευθύνης για τα ανθυγιεινά πρότυπα, τις εικόνες της πλαστής «τελειότητας» και του luxury lifestyle, μεταξύ άλλων. Τα κινητά τηλέφωνα είναι η προέκταση του χεριού μας, ενώ μας διακατέχει η ανάγκη να δημοσιεύουμε αφενός τις ευχάριστες στιγμές μας και, αφετέρου, να παρακολουθούμε ενδελεχώς τις ζωές των άλλων – αντί να εστιάσουμε στη δική μας. Με αυτόν τον τρόπο, δημιουργούνται στρεβλές και μη ρεαλιστικές προσδοκίες, με αποτέλεσμα να επικρατεί η αίσθηση ότι «κάτι δεν κάνουμε καλά, αφού δεν είμαστε τόσο επιτυχημένοι ή τόσο πλούσιοι, όσο άλλοι χρήστες του Instagram».
Ήταν πολύ μπροστά το «Truman Show», τελικά.
Πανδημί…αχ!
Η πανδημία, η αποξένωση, η απομόνωση, το προσωρινό ή οριστικό λουκέτο σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς επίσης και οι αλλεπάλληλες οικονομικές κρίσεις που σημειώθηκαν σε διεθνές επίπεδο λειτούργησαν καταλυτικά στην επικράτηση αρνητικών συναισθημάτων. Επρόκειτο για ένα πρωτοφανές γεγονός, το οποίο διήρκεσε για χρόνια και μας εγκλώβισε συνολικά σε ακραίο βαθμό.
Δεν είναι κατακριτέα η ανάγκη για λίγη απομόνωση
Η λέξη κλειδί, ως συνήθως, είναι: Ισορροπία
Αλίμονο αν ήταν δακτυλοδεικτούμενο ένα άτομο που επιλέγει να φορέσει άνετα ρούχα και να παραδοθεί στον καναπέ του μετά από μία εξουθενωτική ημέρα. Εφόσον αυτή η ανάγκη προκύπτει, θα πράξει αναλόγως. Ωστόσο, επειδή οι φίλοι μας είναι η οικογένεια που επιλέγουμε και θα σταθούν δίπλα μας όταν η πίεση χτυπήσει κόκκινο και το burnout μας περιμένει στη γωνία, είναι απαραίτητο να αφιερώνουμε έστω 1-2 φορές ανά δέκα ημέρες για ένα χαλαρό άραγμα, ένα καφεδάκι με σουσού ή έστω ένα τηλέφωνο. Αρκεί, βέβαια, και οι φίλοι να λειτουργούν με κατανόηση και ενσυναίσθηση, αντιμετωπίζοντας υποστηρικτικά το πιεσμένο πρόγραμμα, την κόπωση και τις ατελείωτες υποχρεώσεις.
Σε κάθε άλλη περίπτωση, η ισορροπία είναι δύσκολο να επιτευχθεί.