Τζιζ.
Όταν «έσκασε» το Instagram, συγκέντρωσε όλα τα βλέμματα πάνω του εν μία νυκτί, «εκθρονίζοντας», παράλληλα, το Facebook που τότε είχε την πρωτοκαθεδρία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Σαφώς, το LinkedIn και το Twitter είναι εξίσου δημοφιλείς πλατφόρμες, παρουσιάζοντας, ωστόσο, έναν εντελώς διαφορετικό προσανατολισμό.
Αφότου έγινε, λοιπόν, το μεγάλο «μπαμ» με το Instagram, μέσω του οποίου εκατομμύρια άνθρωποι σε παγκόσμιο επίπεδο απέκτησαν μια νέα υπόσταση, αυτή του/της «influencer», προωθώντας προϊόντα και υπηρεσίες έναντι εξαιρετικά ικανοποιητικών αμοιβών, άρχισε, σταδιακά, να «ξεφουσκώνει» ο ενθουσιασμός. Κάποια χρόνια αργότερα, στο σήμερα, η αλήθεια είναι ότι το Instagram εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό εφόδιο – ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις – λόγω του ότι επιτρέπει τη δημιουργία διαφημίσεων με πολύ λογικό κόστος.
Ενδεχομένως, εξακολουθεί να εξυπηρετεί και τους influencers, μιας και αποτελούν και οι ίδιοι, μέσα από τους λογαριασμούς τους, μια μορφή επιχείρησης ή οργανικά μέλη μιας διαφημιστικής καμπάνιας. Εντούτοις, είναι λίγο αμφίβολο το αν έχει να προσφέρει πια κάτι ουσιώδες πια στον μέσο χρήστη, μοιράζοντας απλόχερα σοβαρούς λόγους για να ελαττώσει κάποιος το χρόνο που αφιερώνει στο δημοφιλές μέσο κοινωνικής δικτύωσης – αν όχι να διαγράψει οριστικά το λογαριασμό του.
Φτάνει πια με την προβολή μιας πλαστής πραγματικότητας
Μ’ έναν μαγικό τρόπο, στο Instagram, όλοι οι χρήστες είναι πλούσιοι, ευτυχισμένοι, ταξιδεύουν τακτικά, έχουν βρει τη χρυσή τομή για να επιτύχουν το work-life balance, οδηγούν ακριβά αυτοκίνητα και επιλέγουν μόνο luxury brands. Επίσης, είναι αψεγάδιαστοι, καλογυμνασμένοι και στιλάτοι – εικόνες που θα μπορούσαν κάλλιστα να ξεπροβάλλουν από περιοδικά μόδας.
Αυτή η αέναη και υπερφίαλη προώθηση του πλούτου και της επιφανειακής ευμάρειας δημιουργεί εξαιρετικά χαμηλές προσδοκίες σε όσους ανήκουν σε χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα, με αποτέλεσμα να αισθάνονται μειονεκτικά. Το ίδιο ισχύει και με τις βαρύτατα επεξεργασμένες εικόνες ή τα παραμορφωτικά αποτελέσματα πλαστικών επεμβάσεων, τα οποία τείνουν να κανονικοποιηθούν, διευρύνοντας τις στερεοτυπικές αντιλήψεις γύρω από την «τέλεια» εικόνα, παρά τις όσες επαναστατικές κινήσεις έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια.
Σαφώς και είναι γνωστά και χιλιοειπωμένα όλα τα παραπάνω, όμως το εντυπωσιακό πια είναι ότι εκφράζονται ξεκάθαρα και από τους ίδιους τους influencers, παρακινώντας όσους τους ακολουθούν να μην εξαπατώνται από τα ανθυγιεινά πρότυπα και την υποκρισία πίσω από τις – φαινομενικά – ευτυχισμένες στιγμές.
Αβέρτα γίνεται πλέον ο διαμοιρασμός προσωπικών δεδομένων
Κάποτε, η εξώθυρα του σπιτιού μας ήταν ανοιχτή μόνο για τα άτομα που επιθυμούσαμε εμείς, ακριβώς επειδή η οικία είναι ένας προσωπικός χώρος και χρειάζεται, οπωσδήποτε, να έχει προηγηθεί μια κοινωνική γνωριμία για να περάσει κάποιος το κατώφλι του σπιτιού. Ωστόσο, η λέξεις «προσωπικά δεδομένα» και «απόρρητο» δεν υφίστανται πια στο λεξιλόγιό μας, από τη στιγμή που εμείς οι ίδιοι, μέσα από τις αναρτήσεις μας, αποδεχόμαστε την εισβολή χιλιάδων αγνώστων στον προσωπικό μας χώρο ή διαμοιραζόμαστε απερίσκεπτα προσωπικά στοιχεία.
Από τη διεύθυνση του σπιτιού, τον αριθμό του τηλεφώνου, την περιοχή κατοικίας και το αυτοκίνητό μας, επιλέγουμε να γίνουμε βορά κακεντρέχειας ή υποκλοπής.
Τα botάκια είναι παντού και δεν μας αφήνουν σε ησυχία
«Γεια σας, ζητώ τη χάρη σας» ή «Απολαύστε με σε καυτές στιγμές, κάνοντας κλικ εδώ» – κάπως έτσι ξεκινούν τα κακόβουλα μηνύματα, συνοδευόμενα, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων από έναν, αμφιβόλου ποιότητας, υπερσύνδεσμο. Τα bots του Instagram, όπως αναλύθηκε και εκτενέστερα σε προηγούμενο άρθρο, είναι μια αφόρητα εκνευριστική προσθήκη των hackers, σε μία προσπάθεια να «φυτέψουν» ιούς στις ηλεκτρονικές μας συσκευές ή να υποκλέψουν τραπεζικά στοιχεία.
Αδιαμφισβήτητα, πρόκειται για επικίνδυνες πρακτικές, αλλά εφόσον πρόκειται για μια τόσο εξόφθαλμη απόπειρα εξαπάτησης, δεν χρειάζεται να διαθέτει κάποιος ιδιαίτερα υψηλό δείκτη ευφυΐας για να προστατευθεί. Παρ’ όλα αυτά, είναι ενοχλητικά όσο δεν πάει, διότι «φυτρώνουν» παντού, μας ακολουθούν, κάνουν «like» στις αναρτήσεις μας ή/και μας προσεγγίζουν μέσω μηνυμάτων.
Ε, μια πια!
Έχει παραγίνει το κακό με τις διαφημίσεις
Από προϊόντα που προωθούν την κουλτούρα της δίαιτας, χορηγούμενες σε παραλίες με καυτά μπικίνι, μέχρι κρέμες και βιβλιοπωλεία, βομβαρδιζόμαστε διαρκώς από διαφημίσεις. Από τη μία, οι επιχειρήσεις πρέπει να προβληθούν μ’ έναν τρόπο, αλλά από την άλλη, ο μέσος όρος εξ ημών απομακρυνθήκαμε σταδιακά από την τηλεόραση, μεταξύ άλλων, και λόγω των φαιδρών και αλλεπάλληλων διαφημίσεων.
Επομένως, όσο κι αν εξυπηρετεί τους εμπορικούς και επικοινωνιακούς στόχους μιας επιχείρησης, ο τρόπος που διεισδύει ύπουλα μία χορηγούμενη ανάρτηση ενώ σκρολάρουμε ανενόχλητοι, είναι ύπουλος και εκνευριστικός.
Νισάφι πια με τους αγορασμένους followers
Κάποτε, οι ιδιώτες αξιολογούνταν βάσει του βιογραφικού και των επιτευγμάτων τους και οι εταιρείες βάσει της ποιότητας των προϊόντων τους. Στη σύγχρονη εποχή, τα δεδομένα αυτά έχουν ανατραπεί και αντικατασταθεί, φευ, από τον αριθμό των followers. Διότι, εκεί έχουμε καταλήξει. Να δίνουμε μεγαλύτερη βαρύτητα στο πόσες χιλιάδες ακολούθους έχουμε στο Instagram, παρά στην καλλιέργεια, στις ικανότητες και στην προσωπικότητα.
Και σ’ όλο αυτό το θέατρο του παραλόγου, έρχονται ορισμένες εταιρείες να πασάρουν «πακέτα» ακολούθων σε προσιτές τιμές. Εκτός από το ότι είναι εντελώς ανόητο από μόνο του το γεγονός ότι τροφοδοτούμε, επί της ουσίας, με ψεύτικο κοινό το προφίλ μας, όσοι έχουν έστω και την ελάχιστη τριβή με το engagement, γνωρίζουν πολύ καλά πόσο καταστροφική είναι μια τέτοια κίνηση για την απήχηση ενός λογαριασμού.
Εν κατακλείδι και έπειτα από όσα προαναφέρθηκαν, αν η οριστική διαγραφή του λογαριασμού φαντάζει ακραία, διότι έχει και τις θετικές του πτυχές το Instagram – όπως η έμπνευση για το στιλ, το φαγητό και τη διακόσμηση – μπορούμε απλώς να το ρίξουμε από το «βάθρο» του, αξιοποιώντας το μετρημένα, συνετά και… αραιά!