Aeon

Λίγες μέρες πριν βρεθεί στη σκηνή της Αρχιτεκτονικής με την Dolly Vara, βρήκαμε την Aeon ένα απόγευμα στην Αγίας Ζώνης και συζητήσαμε για το μουσικό της ταξίδι από την κρητική καλύβα στο χάος της Αθήνας, για το μεγάλο σκοπό του femme rap και για τον αγώνα του να μπορείς να κάνεις αυτό που ονειρεύεσαι.

Το spotify δυστυχώς δεν έχει βρει (ή μάλλον δεν έχει ψάξει τόσο) τον τρόπο να στηρίζει ουσιαστικά τους καλλιτέχνες, αλλά σίγουρα ξέρει ποιους να σου προτείνει βάσει των ακουσμάτων σου. Κάτι σαν τα “related videos” που υπήρχαν κάποτε στο Youtube, αλλά καλύτερα. Πολύ καλύτερα. 

Με αυτό τον τρόπο λοιπόν ο αλγόριθμος μου σύστησε την Αeon μέσω της 0-100 Σειρένε και τον ευχαριστώ πολύ για αυτό. Συναντηθήκαμε στην Αγίας Ζώνης, ένα δρόμο που της αρέσει πολύ και την ηρεμεί, μέσα σε μια πόλη που κάθε μέρα βρίσκει διαφορετικό τρόπο να την συγχύζει. Και όταν κάτι την συγχύζει, φροντίζει να το αποτυπώσει μέσα από τον στίχο της, που είναι ταυτόχρονα ορμητικός και ελεύθερος.

Μεγαλωμένη στην Κρήτη, σε ένα σπίτι γεμάτο μουσική, με τη μητέρα της να αποτελεί ιδρυτικό μέλος των Χαΐνηδων, η προφητεία έδειχνε από πολύ νωρίς ότι θα ακολουθήσει και εκείνη ένα παρόμοιο μονοπάτι. Όταν επέλεξε (ή την επέλεξε) το ραπ, η οικογένειά της μπορεί να μην είχε καταλάβει ακριβώς τι κάνει η Κωνσταντίνα, για τους φίλους και τις φίλες Κότσο, αλλά στήριζε. Και αυτή η στήριξη από την κρητική καλύβα έγινε καύσιμο στη μηχανή της Aeon στο δρόμο για να κατακτήσει την Αθήνα.

«Κοίτα, χάρηκε από τη μία, ήταν σε φάση το παιδί δημιουργεί, γράφει στίχους, κάνει πράγματα. Από την άλλη ήταν σε ένα mood ότι αυτή είναι η δική σου φάση. Δεν το περίμενε κανείς, δεν ήξερε κανείς από την οικογένεια τι είναι αυτό (ραπ), ήξεραν από τέχνες και πράγματα, με έχωναν σε μουσικά αλλά ήταν η πρώτη φορά που ένιωσα ότι κάνω κάτι εντελώς δικό μου χωρίς να μου πει κανείς πώς να το κάνω ούτε τι να κάνω πάνω σε αυτό, ούτε να με πιέσει», μου εξηγεί. 

Υπήρχε ένα vibe κάνε ό,τι θέλεις με την μουσική, αλλά πρέπει να πάρεις και το πτυχίο;

Αυτό ακόμα παίζει, ακόμα δεν το έχω φέρει εις πέρας. Πήγα στα 18 μου στην Βουλγαρία, στο Πλόβντιβ, για σπουδές βαλκανικής βουλγάρικης παραδοσιακής μουσικής. Επέμενε και λίγο η μαμά. Λίγο σε φάση: “Ωραία αυτά που κάνεις, αλλά μάθε και μουσική”. Είχα πάντα μια άρνηση στα θεωρητικά, ήμουν καλή στο πρακτικό κομμάτι και στη Βουλγαρία τα βρήκα σκούρα, επειδή υπήρχε πολλή θεωρία. Στα 19 μου το άφησα, μετά έπεσαν τα lockdown και κάηκα στο ραπ. Έπαιζε η καραμέλα ότι θα δώσω Πανελλήνιες, μη με πρίζετε, τους έλεγα κάτι τέτοια. Έδωσα όντως και πέρασα κατά λάθος στη μουσική σχολή της Άρτας. Δεν έκατσα πάνω από μια εβδομάδα σερί στην Άρτα. Μετά την καραντίνα, είχα γράψει κάποια κομμάτια που ακούστηκαν και με καλούσαν σε live. Ήμουν σε φάση: Θα ακολουθήσω το όνειρό μου. 

Αeon
Credits: Δημήτρης Καπάνταης

Ή σε μια φάση: “Τι να κάνω στην Άρτα;”

Ναι. Δεν είναι ότι δε μου άρεσαν οι μουσικές σπουδές. Σε κάποια φάση, όταν πρωτοήρθα Αθήνα, τον πρώτο χρόνο κάθε εβδομάδα παίρναμε ένα αμάξι, πηγαίναμε στην Άρτα στα μαθήματα που με ενδιαφέρουν και γυρνούσαμε την ίδια μέρα. Εννιά ώρες πήγαινε-έλα. 

Η μουσική είναι μουσική πάντως, όλες οι αναφορές ενσωματώνονται με ένα τρόπο στη δική σου

Πάντα θα πάρω αυτό που, τη δεδομένη στιγμή, με ενδιαφέρει. Στη Βουλγαρία δεν έγινα καμιά εξπέρ στη βουλγαρική λύρα, αλλά έμαθα πολύ καλά τα ρυθμικά μοτίβα και τους ακραίους ρυθμούς που έχουν στα Βαλκάνια. Απέκτησα μια τελείως διαφορετική αντίληψη στους ρυθμούς, για να μπορώ σήμερα να ασχολούμαι με τα flows. Στο drill νιώθω ότι ταιριάζει πάρα πολύ μουσικά και ηχητικά το ηπειρώτικο.

Ένιωθες μοναξιά όταν πήγες;

Πάρα πολύ αλλά εντάξει, αυτές τις φάσεις τις περνάει οποιοδήποτε άτομο που το πιάνει το δημιουργικό του κομμάτι. Δηλαδή, περνάω φάσεις τις οποίες θα γράφω, θα παίζω, θα ασχολούμαι μόνο με τα καλλιτεχνικά. Περνάω και φάσεις που θέλω να κοινωνικοποιηθώ, να γνωρίσω ανθρώπους που ασχολούνται με το ίδιο πράγμα με σένα. 

Αeon
Credits: Δημήτρης Καπάνταης

Έγραφες στίχους για όλα όσα σε απασχολούσαν εκεί;

Πολύ, αλλά τον πρώτο μισό χρόνο εκεί είχα αφήσει το ραπ, λέω αυτό ήταν, θα ασχοληθώ με τα παραδοσιακά κ.λπ. Τι έγινε όμως; Στην Βουλγαρία, κατά λάθος, σε ένα μπαρ, γνώρισα έναν από τους Krav Boca, την πρώτη εβδομάδα. Τα είχαμε πει έτσι ωραία, εγώ τους ήξερα μουσικά και ενθουσιάστηκα, αλλά μέχρι εκεί. Μου στέλνουν μετά από μισό χρόνο ένα e-mail εκεί που έχω μπετώσει και δεν είχα γράψει μισό στίχο και μου λένε ότι θέλουν να κάνουν ένα κομμάτι μαζί μου. Οπότε, μου είπαν να πάω στο Παρίσι μαζί τους για να κάνουμε βίντεο κλιπ, να γράψουμε τραγούδι, ότι θα μου έκλειναν οι ίδιοι τα εισιτήρια, κατάλαβες. 

Και πήγες

Πήγα, αλλά ήμουν σε φάση την αφήνω την καριέρα στη ραπ, καλά πήγε αυτό, ωραία εμπειρία. Πάλι τα ίδια. Κάπου εκεί γνώρισα τον Ζερό 25 52 ο οποίος είναι ο παραγωγός μου, κάνουμε μουσική μαζί και πολύ καλός μου φίλος. Δεν τον γνώρισα εγώ, τον γνώρισε η κολλητή μου που ήρθε να σπουδάσει κι αυτή στη Βουλγαρία. Η φίλη άκουγε χιπ-χοπ, εγώ τότε σνόμπαρα, μόνο μέταλ και τέτοια και στο σπίτι τσακωνόμασταν. Αυτή άρχισε να καίγεται με Sponty και εγώ έλεγα καλός, χώνει και πολιτικά αλλά βαριέμαι και θα μας πιάσει κατάθλιψη.

Πέτυχε μια ταγκιά του στο Πλόβντιβ, την έβαλε στόρυ και της έστειλε μήνυμα ο Sponty. Της λέει τι κάνεις εκεί, σπουδάζω του απαντάει και της λέει εκεί σπουδάζει ο κολλητός μου που μου κάνει παραγωγές. Γνωριζόμαστε όλοι μαζί και μου λέει γενικά κάνω και beat, άμα θέλεις να σου δώσω κανένα. Του λέω άντε και δεν δίνεις, δεν έχω πατήσει σε παραγωγή κάποιου, τόσο καιρό πατούσαμε από YouTube. Το ανεβάζω αυτό, μετά καθόμασταν και καιγόμασταν, καταλήξαμε να βγάλουμε 7 κομμάτια. Πήγε καλά και με έψησε ξανά αυτή η συνθήκη για να μπω. 

Τότε μάλλον ήταν και η τελευταία στιγμή που είχες δεύτερες σκέψεις, έτσι;

Ναι, όντως. Στην Βουλγαρία δεν υπήρχε σκηνή, δεν υπάρχουν πράγματα. Είναι και κάποια χρόνια πίσω σε διάφορα ζητήματα, υπάρχει φασισμός, έχουν άλλου είδους προβλήματα, όπως και αρκετές χώρες που πέρασαν από το ανατολικό μπλοκ και τώρα έχουν θεοποιήσει τον καπιταλισμό. Πολιτικοποιημένους προς την πλευρά μας δεν βρήκα, μόνο κάτι πάνκηδες στην Σόφια που παίξαμε κάτι live εκεί και περάσαμε ωραία. Εγώ άρχισα να λέω για αντισεξισμό στο ραπ τότε και γνώρισα κάτι ραπάδες που δεν καταλάβαιναν, μόνο ό,τι ακούν από την Αμερική. Τους λέω αφού δεν είστε έτσι, τις γυναίκες τις σέβεστε, δεν είστε αυτά που λέτε, ναι μου έλεγαν αλλά θέλουμε να κάνουμε και εμείς μια μουσική που να είναι trend.

Αeon
Credits: Δημήτρης Καπάνταης

Πήρες, λοιπόν, επιρροές από διάφορα μέρη και τώρα στην Αθήνα πώς προχωράει όλο αυτό;

Κάνω αυτό που αναγκάζεται να κάνει όλος ο κόσμος που ασχολείται με τέχνες, το έχω συζητήσει με φίλους που κάνουν ραπ, μουσική, ηθοποιούς, χορευτές. Καταλήγουμε να ερχόμαστε σε αυτή την πόλη που είναι ένα τέρας στο κεφάλι μας, αλλά είναι και το μόνο μέρος στο κέντρο όλων των πραγμάτων που μπορούν να σου δοθούν και να καταφέρεις να κάνεις κάτι μουσικά. Εδώ είναι τα στούντιο, ο κόσμος που ασχολείται. 

Έχει ταβάνι η επαρχεία

Αυτό, φτάνεις μέχρι ένα σημείο. Φίλοι ράπερ που έχουν έρθει από Κρήτη στην Αθήνα, είναι δύσκολο.

Αντλείς, όμως, και έμπνευση από την Αθήνα.

Σίγουρα, έχω γράψει ολόκληρο δίσκο βασισμένο στην δυστοπική καθημερινότητα της Αθήνας, θα βγει το 2025. Αυτό που παθαίνουμε εμείς, τα παιδιά που μεγαλώσουμε σε επαρχίες και μικρά μέρη, ερχόμαστε στην τερατούπολη και την βλέπουμε σαν να είναι ταινία, γι’ αυτό την εκφράζουμε και έτσι. Αν έχεις μεγαλώσει εδώ, κάποια πράγματα τα έχεις συνηθίσει, δε σου φαίνονται περίεργα και μπορεί να μην τα σχολιάσεις αν δεν είσαι πολύ παρατηρητικός. Τα κοινωνικά είναι, επίσης, μια μεγάλη πηγή έμπνευσης που έχω.

Γενικά, από μικρή είχες καταλάβει ότι κάτι δεν σου αρέσει σε αυτό τον κόσμο

Οφείλεται και στο γεγονός ότι μεγάλωσα με γονείς αναρχικούς οι οποίοι ήταν ανήσυχοι και διαβασμένοι, οπότε και εγώ από τα 15 μου άρχισα να πηγαίνω στις καταλήψεις. Διάβαζα πολύ, μεγάλες βιβλιοθήκες στο σπίτι, λίγα πράγματα να κάνεις στο χωριό, όλη μέρα λύρα δεν γινόταν. Μετά μου γύρισε μπούμερανγκ γιατί ήμουν ένα πολύ διαβασμένο 17χρονο και τώρα είμαι μια πολύ αδιάβαστη 24χρονη. Από εκεί που μάθαινα τον κόσμο μέσα από τα βιβλία ήθελα να μαθαίνω τον κόσμο από έξω, από τον δρόμο, από τα πράγματα. Προσπαθώ να το ισορροπήσω. 

Άρχισα να κατανοώ πράγματα για το πώς ο χώρος της μουσικής μειώνει τις γυναίκες, μέσα από συζητήσεις που έκανα και με την ίδια μου τη μητέρα.

Άρχισε να με ενδιαφέρει πολύ το φεμινιστικό κομμάτι, στράφηκε πολύ εκεί ο στίχος μου, όλες μου οι ανησυχίες έγιναν στίχοι. Νιώθω ότι σε γεμίζει πολύ σαν κατάσταση. Είναι ωραίο συναίσθημα να νιώθεις ότι κι άλλος κόσμος κατανοεί και χρειάζεται να ακούσει όλα εκείνα που και εσένα σε απασχολούν.

Για το “Φούστα και Συνείδηση” μου είχαν στείλει πολλά μηνύματα, πολλές φίλες είπαν: “Επιτέλους ρε Κότσο! Κάποια πρέπει να τα πει”.

Μπήκα στα ρουθούνια αρκετών με αυτό που έκανα τότε. Υπήρχε κόσμος που το σνόμπαρε και μετά το πήρε σαν μόδα. Τότε, ήταν σε φάση: “Η Κότσο που ραπάρει από το Ηράκλειο, επειδή δεν συμπεριλαμβάνεται στα πράγματα” και τι έχει να μας πει.

Είδες να αλλάζουν οι άνθρωποι που σε είχαν στην απ’ έξω μόλις κατάλαβαν ότι κάπου πάει όλο αυτό;

Ναι, πάρα πολύ. Ήταν άσχημο, αλλά υπερτερούσε στο μυαλό μου ο αγώνας που έχει να γίνει γι’ αυτό και όχι αν με παίρνουν εργαλειακά στην κάθε κατάληψη να παίξω. Θεωρούσα ότι είναι πολύ σημαντικά αυτά που έχουμε να πούμε μαζί με άλλες θηλυκότητες και να ακουστούν σε χώρους που, στην τελική, ελπίζαμε ότι θα πάρουν κάτι. Αν το έκαναν ξεπλυματικά, δεν το γνωρίζαμε. 

Σε έφερε σε έναν δημιουργικό οίστρο το ότι “ήσουν στην απ’ έξω”;

Με έπιασε το παράπονο ότι γιατί με πιάνει τόσο συχνά αυτή η απογοήτευση να τα παρατήσω. Γιατί δεν κάνω όντως καλή μουσική ή γιατί οι γύρω σου είναι σε μια φάση: “Εντάξει μωρέ, η Κώτσο τώρα, ήρθε το κοριτσάκι να μας πει στίχους και εμείς είμαστε οι αλήτες και οι μάγκες στο Ηράκλειο”. Δεν ήμουν ποτέ το άτομο που ήθελε να αποδείξει πράγματα, αλλά ήθελα πάντα να διεκδικώ το χώρο μου. 

Credits: Δημήτρης Καπάνταης

Ακούγοντας γενικώς τα κομμάτια σου, μου φαίνεται ότι αιωρείται και ένα μεγαλύτερος σκοπός πάνω από αυτά, σαν να κουράστηκες να βλέπεις τις γυναίκες στην ραπ να είναι στην απ’ έξω

Ναι, ναι. Ήταν μεγάλος σκοπός, όχι μόνο προσωπικός. To femme rap είναι το ραπ που ασχολείται με τα φεμινιστικά και λέει για αυτά τα πράγματα. Ο όρος “γυναικείο ραπ” μου την έδινε πάντα στα νεύρα, γιατί δεν ήθελα να διαχωρίζεται. Αν εξαρχής δεν χρειαζόταν να αποδείξουμε την αξία μας, δεν θα μιλούσαμε για αυτές τις ορολογίες. Θα κάναμε ραπ απλώς και θα μας άκουγε κόσμος. Υπήρχε μεγάλη μερίδα ανθρώπων που έλεγε ότι η τύπισσα είναι πιστόλι, τελεία. Αλλά υπήρχαν κι άλλοι που έλεγαν: “Οκ πιστόλι, αλλά συνεχίζουμε να ακούμε το ραπ που ακούγαμε πάντα”. Έχουν συνηθίσει έναν ήχο τύπου Σάττι, πιο σεξουλιάρες, πιο reggaeton. 

Υπάρχει μισογυνισμός, δηλαδή;

Υπάρχει αρκετός ακόμα. Υπάρχει φανερός και κρυφός. Ο φανερός τύπου: “Τι κάνει τώρα η τύπισσα, ραπάρει σαν γυναικούλα”, αυτή η κουλτούρα. Ή αυτή που μας μειώνει, λέει για τα σώματά μας, βλέπε trap, θύτη κ.λπ. Υπάρχει και ο κρυφός μισογυνισμός. Αν έκανες έναν ήχο πιο χορευτικό θα σε δεχόμουν, αλλά τώρα που χώνεις δρομίσιο ραπ, μας έκανες μια φορά εντύπωση αλλά από εκεί και πέρα θα συνεχίσω να ακούω τους ραπάδες που άκουγα, όσο καλή κι αν είσαι. Γίνονται, πάντως, κινήσεις προς την σωστή κατεύθυνση και μπαίνουν στην διαδικασία γνωστά ονόματα του χώρου να σταματάνε να λένε κάποια πράγματα.

Γυρνάω λίγο πίσω στις εικόνες της πόλης. Υπάρχει κάτι που να παρατηρείς και να σου μένει στο μυαλό; Σαν να λες ότι θέλω να μιλήσω για αυτό

Το παθαίνω πολύ συχνά, αλλά πέρα από την εξαθλίωση που θα δεις στους άστεγους ανθρώπους στον δρόμο, τους μετανάστες που μπορεί να είναι σε πολύ κακή κατάσταση. Πιο πολύ έχω την Αθήνα στο μυαλό μου σε εικόνες. Στριμωγμένη στο 11 να γυρνάω σπίτι, τα μπαλκόνια της, το χάος και η κίνηση στο κέντρο, το καυσαέριο και οι μυρωδιές. Αυτά είναι που κρατάω εγώ πιο πολύ σαν έμπνευση. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να μη σου βγει τίγκα ποιητικό, αλλά ραπ και δρομίσιο. Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε αυτές τις εικόνες και να πάρουμε και θέση. 

Η Αθήνα πώς σου φαίνεται;

Με συγχύζει, να σου πω την αλήθεια. Οι ρυθμοί της, ο κόσμος που είναι αρκετά απομονωμένος και δεν τον ενδιαφέρει πολύ τι γίνεται στο δίπλα σπίτι. Όχι κουτσομπολίστικα, με έννοια ανθρώπινη. Βλέπεις επίσης την καταστολή με μια βόλτα στα Εξάρχεια, ή σε μια πορεία. Έχεις από πάνω ελικόπτερα σαν να παίζεις σε ταινία, δεν παίζουν αυτά στην επαρχία, το πολύ καμιά διμοιρία. 

Στο video clip του “Gossip Girl” πώς περάσατε; (Α, αυτό γ@μησε, ψιθυρίζει φωναχτά ο Δημήτρης δίπλα)

Το πιο ακραίο με αυτό το κλιπ, ήταν ότι μου το έκαναν τζάμπα τα παιδιά. Shout out στους Ludens Creative και στην Λυδία Τσέντα, τη σκηνοθέτρια. Μου προτείναν όλο το σενάριο, κάναμε κάποια meetings και μου λένε: “Ξέρεις, είναι reggaeton αλλά βγάζει και μια νταρκίλα, θέλεις να τρολάρουμε λίγο ότι θάβεις το μάτσο ραπ;”. Και είμαι σε φάση, πάμε. Είναι μια φίλη τρελιάρα, η Σάντρα, η οποία είναι χωμένη στα πάντα και ρίχνει σύρμα ότι έχουμε τοπική καλλιτέχνιδα και θέλουμε να βρούμε πράγματα. Βρήκαμε νεκροφόρα, φέρετρα, φώτα, τα πάντα. Μια από τις κυρίες που αράζουν και κόβουν φασολάκια, είναι η μητέρα μου. Στο καφενείο ήταν φίλοι των γονιών μου. 

Στην εποχή του streaming αργοπεθαίνουν λίγο τα βίντεο κλιπ

Έχουν πέσει και είναι κρίμα, είναι πολύ όμορφη τέχνη. 

Το spotify είναι ψέμα;

Δε μας ενδιαφέρει πολύ, απλώς ανεβάζουμε τα κομμάτια εκεί. 

Έχει καλό αλγόριθμο πάντως, δηλαδή εγώ έμαθα τα κομμάτια σου μέσω της Σειρένε

Στο YouTube δεν είναι τόσο καλός ο αλγόριθμος, όντως.

Ε, ναι. Ό,τι κι αν ακούς, θα καταλήξεις με Παντελίδη. Παρόλα αυτά, θα έπρεπε να στηρίζει πολύ περισσότερο και για αυτό εντέλει αναρωτιέσαι πώς συντηρεί τον εαυτό του ένας καλλιτέχνης

Α, καλησπέρα (γέλια). Λοιπόν, εγώ για παράδειγμα με τις προβολές που έχω τώρα, το έτος 2015, ούτε καν δεκαετία πριν, μπορεί να θεωρούμουν από τις πιο γνωστές στην Ελλάδα. Τώρα είμαστε στη φάση που γεμίζουν γήπεδα, υπάρχουν εκατομμύρια προβολές και είναι τρομακτικό το πού πρέπει να φτάσουμε για να ζήσουμε. Πρέπει να είσαι και λίγο επιχειρηματικό μυαλό που δεν είμαι καθόλου. Έτρεξα live πέρυσι μόνη μου και πέθανα. Να κανονίσω τους καλλιτέχνες, τον χώρο, τις μπλούζες, όλα μόνη μου, δεν βγαίνει. Αυτό που θέλω και ξέρω να κάνω είναι να γράφω μουσική. Θα προσπαθήσω να την προμοτάρω, αλλά μέχρι ένα σημείο. 

Λοιπόν, μια αγαπημένη ερώτηση τώρα. Αν έκανες soundtrack σε ταινία, ποιά θα ήταν αυτή;

Μη γίνω γραφική και πω Οικονομίδη, αυτό είναι για ΛΕΞ. Χμ, θα σκεφτώ αγαπημένες μου ταινίες τώρα, π.χ. θα ήθελα στο Oldboy. Είμαι και της εκδίκησης, θα το έβρισκα. 

Σκορπιός; (σ.σ. Δεν ξέρω γιατί το ρώτησα αυτό)

Αιγόκερως. Αρχές χιλιετίας, 3 Γενάρη του 2000 βγήκα, χάλασα και την Πρωτοχρονιά της μαμάς. 

Πώς βλέπεις τα πράγματα 24 χρόνια μετά από εκείνη τη μέρα; 

Βλέπω την Ελλάδα να γίνεται μπαταρία της Ευρώπης, όλα θα είναι προς πώληση, τεράστιες εκτάσεις σε πόλεις αλλά και στη φύση, δέντρα και κτίρια ολόκληρα. Με πετυχαίνεις γενικά σε μια αρκετή απαισιόδοξη φάση της ζωής μου. Είμαι αισιόδοξη ότι μπορούμε να αλλάζουμε μικρά πράγματα, να μιλάμε στον κόσμο. Θα προσπαθήσω να μιλάω μέσα από τη μουσική, αλλά σε γενικό επίπεδο δεν τα βλέπω καλά τα πράγματα. Με έχει επηρεάσει πολύ ο πόλεμος στην Παλαιστίνη. Μπορούν να μας σώσουν οι κοινοτικές καταστάσεις και οι κοινότητες. Δεν πιστεύω σε πόλεις σαν την Αθήνα, πιστεύω σε επαρχίες στις οποίες μπορείς να δεις πιο άμεσα την αυτοδιαχείριση και την αλληλεγγύη, μικρές κοινωνίες που δημιουργούνται. Αν εμείς δε μπούμε σε μια συνθήκη να βγούμε από το υπάρχον σύστημα, αν δεν φύγουμε από τα μεγάλα αστικά κέντρα, δεν θα δούμε ουσιαστικές αλλαγές.

Να πάρουμε την ζωή μας στα χέρια μας. Αυτό είναι για μένα το μεγαλύτερο σύνθημα που έχει ακουστεί. 

Credits: Δημήτρης Καπάνταης

Αν σε ρωτήσει η μητέρα σου τι κάνεις τώρα στην Αθήνα, τι θα της πεις;

Στη μάνα μου, συγκεκριμένα, θα της έλεγα ότι κάνω ό,τι κάνεις εσύ. Προσπαθώ σε ένα κόσμο που με προόριζε σε ένα δρόμο σχολείο-σχολή-δουλειά, να αντιδράσω σε αυτή τη συνθήκη. Να προσπαθήσω να βγω από αυτό το καλούπι. Είναι πολύ ωραίος και ο στίχος του Stolen Mic που έχει πει: “Να ‘ναι καλά όσοι παράτησαν τον Άγγελο και με άφησαν να γράψω, για το σύστημα είμαι άχρηστος”.

Το να μπορείς να κάνεις αυτό που ονειρεύεσαι, είναι μεγάλος αγώνας. Αυτό θα έλεγα στη μαμά. Έχεις μια χαρούμενη κόρη κι ας μην έχει λεφτά και πτυχία. 

Θέλεις να πούμε κάτι άλλο;

Καλά είμαστε. 

AEON x DOLLY VARA LIVE

Guests: Capétte & Kristof | On decks & Live Set: Selective Deafness

Σάββατο 14 Δεκεμβρίου 2024

Εισιτήρια, εδώ

Η οικονομική κατάσταση των Ελλήνων πολιτών συνεχίζει να αποτυπώνεται με ιδιαίτερα αρνητικό τρόπο, με το υψηλό κόστος στέγασης και συντήρησης των νοικοκυριών να αποτελεί διαρκές και πιεστικό πρόβλημα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για το 2023, η Ελλάδα κατέχει αρνητικές πρωτιές στην αύξηση του κόστους στέγασης από το 2010, αλλά και στις καθυστερήσεις πληρωμής λογαριασμών. Ενδεικτικά, το 35,2% του διαθέσιμου εισοδήματος των Ελλήνων διατίθεται για έξοδα στέγασης, όπως ενοίκια, λογαριασμοί και δόσεις στεγαστικών δανείων, ποσοστό που υπερβαίνει κατά πολύ τον μέσο όρο του 19,7% στην Ε.Ε.

Παράλληλα, σχεδόν οι μισοί Έλληνες (47,3%) έχουν εκκρεμείς οφειλές σε οικιακά έξοδα, καταγράφοντας την υψηλότερη επίδοση στην Ε.Ε., ενώ 1 στους 5 (19,2%) δεν μπορεί να διατηρήσει το σπίτι επαρκώς ζεστό, ποσοστό σχεδόν διπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου (10,6%). Αντίστοιχα, το 15,5% των νοικοκυριών δηλώνει προβλήματα όπως υγρασία, διαρροές στη στέγη και φθορές σε θεμέλια και δάπεδα, φαινόμενα που επηρεάζουν τη βιωσιμότητα των κατοικιών.

Αν και η Ελλάδα εξακολουθεί να καταγράφει υψηλά επίπεδα ιδιοκατοίκησης (69,6%), το ποσοστό των ενοικιαστών αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια, μειώνοντας τη διαφορά από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (69,2% ιδιοκατοίκηση). Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το γεγονός ότι ο μέσος αριθμός δωματίων ανά άτομο είναι ιδιαίτερα χαμηλός (1,3), υπολειπόμενος του ευρωπαϊκού μέσου όρου (1,6).

Αυτές οι στατιστικές αναδεικνύουν τη διαρκή οικονομική πίεση που αντιμετωπίζουν τα ελληνικά νοικοκυριά, καθώς η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με δυσανάλογα υψηλά κόστη διαβίωσης, παρά τη σχετική σταθερότητα των τιμών ενοικίασης και τη συγκρατημένη άνοδο του πληθωρισμού στην Ε.Ε.

TAGS:#Eurostat

Η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να αυξήσει την πίεση προς τις τράπεζες, προκειμένου να επιτύχει ουσιαστικές μειώσεις στις προμήθειες και να ενισχύσει την υιοθέτηση του συστήματος IRIS, αφήνοντας παράλληλα να αιωρείται η πιθανότητα επιβολής έκτακτης φορολόγησης στα κέρδη των τραπεζών.

Την Τετάρτη, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Π. Μαρινάκης δήλωσε ότι “η φορολόγηση των κερδών των τραπεζών δεν είναι ειλημμένη απόφαση”, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι αυτή η πρόταση παραμένει στο τραπέζι. Παράλληλα, κάλεσε τις τράπεζες “να προσαρμοστούν στις ανάγκες των πολιτών” και να μειώσουν τα οικονομικά βάρη και τις χρεώσεις που επιβαρύνουν τους πολίτες.

Σύμφωνα με κύκλους του οικονομικού επιτελείου, η κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να αξιοποιήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα για να πιέσει τις τράπεζες, με την απειλή φορολόγησης των τραπεζικών κερδών να λειτουργεί ως ένα ισχυρό μήνυμα προς το εγχώριο πιστωτικό σύστημα.

Η τελευταία σειρά πιέσεων προκλήθηκε από τα οικονομικά αποτελέσματα των τεσσάρων συστημικών τραπεζών για το εννεάμηνο, τα οποία έδειξαν ότι τα έσοδα από τόκους και προμήθειες αποτέλεσαν τον βασικό λόγο της σημαντικής αύξησης της κερδοφορίας τους. Χαρακτηριστικά, παρά τη μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, τα συνολικά επιτοκιακά έσοδα για το διάστημα αυτό έφτασαν τα 6,35 δισ. ευρώ, ενώ τα έσοδα από προμήθειες ανήλθαν σε 1,54 δισ. ευρώ. Αυτά τα αποτελέσματα έχουν προκαλέσει την αντίδραση της κοινής γνώμης και εντείνουν τις κυβερνητικές πιέσεις.

Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, συνεχίζει να ασκεί έντονη πίεση προς τις τράπεζες, ζητώντας σημαντική μείωση του κόστους προμηθειών για ηλεκτρονικές πληρωμές. Παράλληλα, επιμένει στην αύξηση του ημερήσιου ορίου συναλλαγών μέσω του IRIS και στη διεύρυνση της χρήσης πληρωμών με QR κωδικούς. Το υπουργείο ζητά να διαχωριστούν τα όρια συναλλαγών για φυσικά πρόσωπα (από 500 σε 1.000 ευρώ ημερησίως) και για πληρωμές προς επαγγελματίες, ενισχύοντας έτσι τη χρηστικότητα του συστήματος.

Ωστόσο, οι τράπεζες εμφανίζονται διστακτικές, θεωρώντας τη συγκεκριμένη διεύρυνση ως οικονομικά ασύμφορη, δεδομένου ότι οι χαμηλού κόστους υπηρεσίες μειώνουν τα συνολικά έσοδά τους, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που βασίζονται στα επιτοκιακά έσοδα για τη διατήρηση της κερδοφορίας τους.

Το οικονομικό επιτελείο διαμηνύει ότι θα συνεχίσει να προωθεί τη διεύρυνση των δυνατοτήτων των άμεσων πληρωμών, ακόμη και μέσω νομοθετικών μέτρων, αν χρειαστεί. Στόχος είναι η προώθηση ασφαλών, φθηνών και γρήγορων τρόπων συναλλαγών για τους πολίτες.

Από την πλευρά τους, οι τράπεζες έχουν προβεί σε μεμονωμένες μειώσεις προμηθειών και έχουν εισαγάγει συνδρομητικά πακέτα υπηρεσιών, προσφέροντας δωρεάν απεριόριστες συναλλαγές για όσους επιλέξουν τέτοιου είδους πακέτα. Ωστόσο, κύκλοι του ΥΠΟΙΚ εκτιμούν ότι η ελληνική αγορά δεν είναι ακόμα εξοικειωμένη με τις συνδρομητικές υπηρεσίες και η μετάβαση σε αυτό το μοντέλο θα απαιτήσει χρόνο.

Καθώς οι κυβερνητικές πιέσεις εντείνονται, αναμένεται ότι το τραπεζικό σύστημα θα ξεκινήσει συντονισμένες μειώσεις προμηθειών στις αρχές του 2025. Παράλληλα, οι τράπεζες φαίνεται να επανασχεδιάζουν τη στρατηγική των εσόδων τους, στρεφόμενες σε τομείς όπως το asset management και προσαρμοζόμενες στις πιέσεις που ασκούνται από την αυξανόμενη παρουσία των Fintech και τη δημιουργία ενός πέμπτου τραπεζικού πόλου στην αγορά.

Η πρόεδρος του Συλλόγου Συγγενών Θυμάτων Τέμπη 2023, υπογράμμισε τη σημασία της αποκάλυψης της αλήθειας, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Είμαστε σε ένα πάρα πολύ κρίσιμο σημείο, ακριβώς γιατί έχουμε πάρα πολλές αποδείξεις στα χέρια μας, τις οποίες ο ανακριτής επιμένει να μη θέλει να τις δει». Στηλίτευσε τον ρόλο της Δικαιοσύνης στην υπόθεση, τονίζοντας τις καθυστερήσεις και την αδράνεια των κρατικών λειτουργών.

Η ίδια, μαζί με τον Παύλο Ασλανίδη, ανέδειξε σοβαρά στοιχεία που, όπως υποστηρίζουν, είτε αγνοούνται είτε καθυστερούν να εξεταστούν από τις αρμόδιες αρχές.

Σε άλλη της τοποθέτηση, τόνισε: «Θα τον αναγκάσουμε να κάνει τη δουλειά του, διαφορετικά θα μηνυθεί και θα εξαιρεθεί. Είναι στις σκέψεις μας αυτό. Οποιοσδήποτε μπαίνει εμπόδιο στην απόδοση δικαιοσύνης, μπαίνει στο κάδρο των ενόχων. Ξεκάθαρα». Η κ. Καρυστιανού, ως μητέρα θύματος, συνεχίζει να διεκδικεί την αποκάλυψη της αλήθειας για τον θάνατο του παιδιού της.

Εξέφρασε, επίσης, την ακλόνητη πίστη της στην εφαρμογή των νόμων, προσθέτοντας: «Υπάρχουν τολμηροί δικαστές για να δικάσουν και θαρραλέοι δικηγόροι για να μιλήσουν την αλήθεια. Αυτά δεν τα λέμε απλά για να τα πούμε. Τα λέμε γιατί ήδη έχουν δρομολογηθεί».

Στην ομιλία της, σημείωσε ακόμα: «Στο έγκλημα των Τεμπών, η αλήθεια θα λάμψει, θα βγει νικητής και θα αποτελέσει το εφαλτήριο για τη δημιουργία μιας καινούριας κοινωνίας στην οποία αυτές οι συμπεριφορές θα αποτελούν ντροπιαστική μειοψηφία».

Κλείνοντας, δήλωσε: «Για τη χώρα μας, τη δικαιοσύνη, το κράτος δικαίου, για το φωτεινό μας μέλλον, για τα παιδιά μας τα ζωντανά και αυτά που ζουν μέσα μας», αποσπώντας θερμό χειροκρότημα από το κοινό που γέμισε ασφυκτικά την αίθουσα για να την ακούσει.

Πρόκειται για τρία κορίτσια ηλικίας 15, 18 και 20 ετών και ένα αγόρι 16 ετών. Δυστυχώς, το αγόρι κατέληξε, ενώ τα δύο μικρότερα κορίτσια νοσηλεύονται διασωληνωμένα σε κρίσιμη κατάσταση στη ΜΕΘ του νοσοκομείου Ξάνθης. Το τρίτο κορίτσι είναι σε καλύτερη κατάσταση, ενώ η μητέρα τους νοσηλεύεται εκτός κινδύνου.

Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, η αιτία φαίνεται να είναι διαρροή υγραερίου από άγνωστη μέχρι στιγμής αιτία, πιθανώς συνδεδεμένη με εργασίες για την εγκατάσταση συστήματος υγραερίου που είχαν πραγματοποιηθεί τις προηγούμενες ημέρες στη μονοκατοικία. Την τραγική ανακάλυψη έκανε η μητέρα των παιδιών όταν πήγε να τα ξυπνήσει για το σχολείο και αμέσως ειδοποίησε τις Αρχές.

Η πυροσβεστική, με ειδικό εξοπλισμό, απομάκρυνε τα παιδιά από το σπίτι και τα μετέφερε στο νοσοκομείο. Ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ, Μιχάλης Γιαννάκος, ανέφερε ότι τα δύο κορίτσια πιθανόν να μεταφερθούν στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης για περαιτέρω φροντίδα. Οι έρευνες για την ακριβή αιτία της διαρροής βρίσκονται σε εξέλιξη.

dating trends

Οι ερωτικές σχέσεις είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο που πάντα θα μας απασχολεί, ακόμα κι αν είναι ένας λαβύρινθος από τον οποίο δεν ξέρουμε πώς θα βγούμε. Ίσως όμως και αυτό να είναι που τις κάνει τόσο ενδιαφέρουσες. Οι εποχές αλλάζουν, ο τρόπος προσέγγισης το ίδιο, αλλά κάποια πράγματα μένουν αναλλοίωτα στον χρόνο. Όπως ο βαθύτερος τρόπος με τον οποίο συνδεόμαστε.

Αν παρατηρήσετε καλύτερα το πώς μιλάμε για τις γνωριμίες και τις σχέσεις, δεν αναφερόμαστε ποτέ στις δύσκολες πλευρές τους καθένα από εμάς. Μας ενδιαφέρει αν ταιριάζουμε, αν γελάμε, αν περνάμε καλά, αν δεν υπάρχουν red flags. Προφανώς και όλα αυτά είναι πολύ σημαντικά σε μία σχέση, αλλά δεν μας εγγυώνται διάρκεια. Είναι απαραίτητο να μην μας κάνει κανείς breadcrumbing, ghosting, love bombing, gaslighting και άλλα dating trends, αλλά αρκούν αυτά; Μήπως ξεχνάμε να κάνουμε focus σε βαθύτερα και πιο ουσιαστικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς μας;

Σύμφωνα με πολύ πρόσφατη έρευνα του dating app “Plenty of Fish”, το 2025 θα μας απασχολήσουν 4 νέοι όροι στο dating και ακούγονται πάρα πολύ ενδιαφέροντες. Σημειώστε τις λέξεις “yap-trapping”, “freak matching”, “grim keeping” και “st-ick-ing”. Κοινώς, οι νεότερες γενιές έχουν καταλάβει από νωρίς το πόσο σημαντικό είναι να ξεπερνάς της στιγμή του “ick”, που είναι φυσιολογική, ή πόσο βαθύτερα συνδέεσαι όταν ο ένας ανακαλύπτει τα σκοτάδια του άλλου και τα αποδέχεται. Επίσης, μήπως ήρθε η ώρα να καταλάβουμε ότι οι δύσκολες πλευρές μας είναι αυτές που ίσως μας ενώνουν περισσότερο και ότι δεν χρειάζεται να υποκρινόμαστε κάτι άλλο από αυτό που είμαστε;

photo credits: Unsplash

Yap-trapping

Ο όρος yapping εξηγεί αυτό που συμβαίνει όταν βγαίνεις ραντεβού και ο άλλος σε πάει μονότερμα, μιλά ασταμάτητα για τον εαυτό του και δεν κάνει σχεδόν καμία ερώτηση προκειμένου να σε μάθει καλύτερο. Έχει τύχει σε όλους μας και σίγουρα θα υπάρχουν φορές όπου γίνεται ασυναίσθητα, λόγω άγχους. Εσύ λοιπόν παγιδεύεσαι σε αυτή την κατάσταση (εξ ου και το trapping) και μιλάμε για χαμένο χρόνο. Έρχεται όμως το νέο trend να σου πει ότι μπορείς με ευγένεια να επικοινωνήσεις το πρόβλημα και να μην κάθεσαι να το υπομένεις για όσο διαρκεί μία βότκα cranberry. Και αυτή είναι μία πολύ καλή αρχή.

Freak matching

“Is somebody gonna match my freak” αναρωτιέται η Tinache στο κομμάτι “Nasty”που έγινε viral στο TikTok και το ίδιο συμβαίνει και με singles που θέλουν να βρουν κάποιον που να τους καταλαβαίνει επειδή κοιμούνται χωρίς εσώρουχα ή επειδή τους αρέσει η μυρωδιά του κουνουπιδιού. Ακούγεται χαζό, αλλά από εκεί πηγάζει η ανάγκη του να γίνεσαι αποδεκτός χωρίς να καμουφλάρεις τις μικρές παραξενιές, που (αντικειμενικά) όλοι έχουμε.

Grim keeping

Στην εποχή του toxic positivity, είναι σαν να μην μας επιτρέπεται να πέφτουμε ψυχολογικά ή να εκφράζουμε οποιαδήποτε δυσαρέσκεια ή θυμό. Το 28% των συμμετεχόντων των αθεράπευτα ρομαντικών που συμμετείχε στην έρευνα ανέφερε ότι συνδέθηκε με νέο σύντροφο, μέσα από τις σκοτεινές στιγμές και από κοινά πράγματα που τους ενοχλούσαν.

St-ick-ing

Μία τάση που είδαμε να ανεβαίνει πολύ το 2023 ήταν το “ick moment” που δεν υπάρχει περίπτωση να μην σου έχει συμβεί, ακόμα και σε φάση πολύ μεγάλου έρωτα. Μία κίνηση που σε ξενερώνει, κάτι που σου προκαλεί μία ελαφριά αηδία και που, υπό άλλες συνθήκες, θα σε έκανε να τρέξεις μακριά. Κι όμως, πολλοί τελειώνουν μία σχέση τη στιγμή που νιώθουν το “ick moment”. To 38% των συμμετεχόντων της έρευνας δήλωσε αποφασισμένο να μείνει στη σχέση και ότι είναι μη ρεαλιστικό να πιστεύεις ότι δεν θα συμβεί, ακόμα κι αν πρόκειται για τον έρωτα της ζωής σου. Το κλειδί εδώ είναι να διαχωρίζεις το ick με τα red flags, που είναι πολύ πιο βαριά σε σημασία και σε προειδοποιούν για μελλοντικές συμπεριφορές του ανθρώπου που βρίσκεται δίπλα σου. 

Ένα ακόμη trend που προκύπτει για το 2025 αλλά που αφορά τον χωρισμό, είναι το “rejuve-dating”. Δίνουμε δηλαδή χρόνο στον εαυτό μας και επικεντρωνόμαστε στο self care, μέχρι να επανέλθουμε.

Black Friday

Το ντοκιμαντέρ του Netflix που μας εξηγεί γιατί είμαστε υπερκαταναλωτικοί, και όχι μόνο στο Black Friday

«Βάλε αυτό που θέλεις στο καλάθι και περίμενε έναν μήνα. Αν το θέλεις ακόμα, αγόρασέ το», είναι μία συμβουλή που μας δίνει το καθηλωτικό ντοκιμαντέρ του Netflix, “Buy Now! The Shopping Conspiracy”. Βγήκε λίγες μέρες πριν το Black Friday, την (όχι μοναδική) μέρα του χρόνου με τις ατελείωτες προσφορές. Με τη Singles’ Day να προηγείται και τη Cyber Monday να έπεται, μιλάμε για τον επίσημα μήνα πλύσης εγκεφάλου σε όλον τον πλανήτη.

Το πιθανότερο είναι ότι τώρα περιμένεις κάποιο δέμα που έκανες με τις Black Friday προσφορές ή βρίσκεσαι βαθιά μέσα στο laptop σου, κάνοντας συγκρίσεις για να πάρεις το φθηνότερο προϊόν. Κανείς μας δεν είναι αθώος, και είναι πάρα πολύ δύσκολο να μην υποκύψεις και να μην πάρεις την αγαπημένη σου ενυδατική μείον 25% ή την τηλεόραση που πρέπει να αντικαταστήσει την προηγούμενη επειδή σου φαίνεται μικρή πλέον. Το θέμα είναι αν όντως φταίμε εμείς και ο υπερκαταναλωτισμός μας, και πότε επιτέλους θα καταλάβουμε ότι η καταστροφή του πλανήτη συνδέεται άρρηκτα με μέρες, σαν τη σημερινή.

Το “Buy Now” είναι 1 ώρα και 25 λεπτά αποκαλύψεων, που δεν γίνεται να μην σε σοκάρει και να σε κάνει να επαναπροσδιορίσεις τα πάντα. Το πρόβλημα ωστόσο είναι ότι δεν πρόκειται μόνο για θέμα ατομικής ευθύνης. Όλα ξεκινούν με τις εταιρείες- κολοσσούς, που λατρεύουμε και από τις οποίες θα αγοράζουμε μέχρι να πεθάνουν. Πρώην διευθυντές και στελέχη της Apple, της Adidas, της Unilever και άλλων, μιλούν για τις στρατηγικές των πωλήσεων και πώς οδηγήθηκαμε στον υπερκαταναλωτισμό, χωρίς να είναι πραγματικά δική μας επιλογή. 

Υπάρχουν πολύ απλοί κανόνες και τεχνικές που στόχο έχουν να μάθουν τι και πώς το θέλεις, ώστε να σε δελεάσουν με αυτά. Υπάρχουν συγκεκριμένα χρώματα και συνδυασμοί τους που σε πείθουν στη στιγμή να πατήσεις το κουμπί “Buy Now”. Η Amazon ήταν η πρώτη που το έκανε, όταν ξεκίνησε 30 χρονια πριν, καλύπτοντας τις online ανάγκες μας σε βιβλία και μουσική. Πολύ γρήγορα, ο Jeff Bezos κατάλαβε ότι πρέπει να επεκταθεί και σε όλες τις άλλες κατηγορίες. Εδώ μπαίνει η Maren Costa, σχεδιάστρια του user experience, που τότε δούλευε για να ζήσει την οικογένειά της και πίστευε ότι απλώς διευκολύνει την εμπειρία του shopping.

Κατάλαβε ότι δεν υπάρχει καμία ηθική σε αυτό, ότι παράγοντας περισσότερο αντικείμενα από αυτά που μπορούμε να καταναλώσουμε και κατέληγαν ως απόβλητα που απλώς συσσωρεύονται. Ήταν από τους ανθρώπους που μίλησε με το Διοικητικό Συμβούλιο, παρακινώντας 7000 υπαλλήλους να την ακολουθήσουν. Ο Bezos δεσμεύτηκε για αλλαγή υπέρ του κλίματος, καταλήγοντας να εκπέμπει ακόμα περισσότερους ρύπους. Σταδιακά, η Costa απολύθηκε με συνοπτικές διαδικασίες, ενώ ήταν σημαντικό στέλεχος της Amazon. Ήταν ένας από τους ανθρώπους που προσπάθησαν να αλλάξουν το σύστημα από μέσα και τώρα το κάνει μέσα από την πολιτική.

Οι πληροφορίες και οι αριθμοί που δίνονται είναι πραγματικά σοκαριστικοί. Παράγονται 2.5 εκατομμύρια παπούτσια την ώρα, πετιούνται 13 εκατομμύρια κινητά τηλέφωνα την ημέρα, ενώ 15 εκατομμύρια ανεπιθύμητα ρούχα την εβδομάδα, καταλήγουν στις παραλίες της Γκάνας. Τα τεχνολογικά προϊόντα, όπως τα κινητά και τα laptops, φτιάχνονται έτσι ώστε να αντικαθίστανται αμέσως, επειδή δεν μπορείς να τα επισκευάσεις. Υπάρχουν προϊόντα που δεν μπορείς να ανοίξεις ή που είναι κολλημένα μεταξύ τους. Βλέπουμε ανθρώπους που ανοίγουν ολόκληρες κούτες που καταλήγουν σε σκουπίδια και έχουν φαγητά, παιχνίδια και ρούχα. Όταν βλέπουν άστεγους να τα παίρνουν, οι υπεύθυνοι καταστημάτων ζητούν από τους εργαζόμενους να ρίχνουν υγρά από πάνω προκειμένου να μένουν όπως είναι.

Και αφού μιλάμε για ατομική ευθύνη, έχουμε στο μυαλό μας ότι αν δεν ψωνίζουμε κάθε εβδομάδα και ανακυκλώνουμε, είμαστε εντάξει. Η αλήθεια όμως, όπως αποκαλύπτεται, είναι ότι η ανακύκλωση είναι μύθος, διότι τα περισσότερα πλαστικά δεν μπορούν να ανακυκλωθούν, ενώ τα υπόλοιπα καταλήγουν σε ταφή ή καύση. Βλέπουμε ανθρώπους σε σκουπιδότοπους να διαλύουν μεταλλικά αντικείμενα με τα χέρια τους, εκλύοντας έτσι δηλητηριώδη αέρια για τους ίδιους και για το περιβάλλον. 

Τα καλά νέα είναι ότι πλέον οι άνθρωποι μιλούν, ακόμα και εκείνοι που έχουν συμβάλει στην υπερκατανάλωση και τη σταδιακή καταστροφή του πλανήτη. «Δεν γίνεται να κρύβεσαι επ αόριστον από τη δική σου συμβολή σε αυτό», παραδέχεται ένας εκ των πρώην διευθυντών και μας υπενθυμίζουν ότι υπάρχει ακόμα χρόνος, αν αποφασίσουμε να κάνουμε αλλαγές. Να μην ψωνίζουμε. Αυτή είναι ίσως η κατακλείδα. Να μην πέφτουμε θύματα των αναγκών που νομίζουμε ότι έχουμε. Να σκεφτόμαστε κάθε σκουπίδι που πετάμε, γιατί τώρα ξέρουμε πού καταλήγουν.

Τα πυρά έπληξαν τις πόλεις Μάρκαμπα, Ουαζάνι και Κφαρσούμπα, που βρίσκονται δύο χιλιόμετρα από την Μπλε Γραμμή, την οριογραμμή που χωρίζει τον Λίβανο από το Ισραήλ. Σύμφωνα με μία από τις πηγές ασφαλείας, δύο άτομα τραυματίστηκαν στη Μάρκαμπα.

Η κατάπαυση του πυρός, η οποία τέθηκε σε ισχύ την Τετάρτη (27/11), επετεύχθη μέσω συμφωνίας που διαμεσολάβησαν οι ΗΠΑ και η Γαλλία, ώστε να επιτραπεί η επιστροφή των εκτοπισμένων στις περιοχές των συνόρων που έχουν καταστραφεί από 14 μήνες εχθροπραξιών.

Η διαχείριση της επιστροφής, ωστόσο, παραμένει περίπλοκη. Ισραηλινά στρατεύματα παραμένουν σε περιοχές του Λιβάνου κατά μήκος των συνόρων, και σήμερα το πρωί ο ισραηλινός στρατός προειδοποίησε τους κατοίκους των πόλεων της μεθοριακής ζώνης να μην επιστρέψουν για λόγους ασφαλείας. Οι τρεις πόλεις που δέχθηκαν τα πυρά βρίσκονται σε αυτή τη ζώνη.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του ισραηλινού στρατού, σε πολλές περιοχές του νότιου Λιβάνου παρατηρήθηκαν “ύποπτοι”, κάτι που οδήγησε στην εκτίμηση ότι η κατάπαυση του πυρός παραβιάστηκε από τη Χεζμπολάχ. Οι ισραηλινές δυνάμεις ανέφεραν ότι εντοπίστηκαν ύποπτοι που κινούνταν με οχήματα προς πόλεις και χωριά στο νότιο Λίβανο, γεγονός που θεωρήθηκε παραβίαση της εκεχειρίας και οδήγησε σε πυρά από την πλευρά των IDF.

Η Χεζμπολάχ δεν έχει δώσει μέχρι στιγμής κάποια δήλωση.

Η συμφωνία σηματοδότησε το τέλος της πιο φονικής σύγκρουσης ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χεζμπολάχ, η οποία υποστηρίζεται από το Ιράν, των τελευταίων χρόνων. Ωστόσο, το Ισραήλ συνεχίζει τις επιχειρήσεις του κατά της παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας.

Σύμφωνα με τους όρους της κατάπαυσης του πυρός, οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν προθεσμία 60 ημερών για να αποσυρθούν από τον νότιο Λίβανο. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, δήλωσε ότι έδωσε οδηγίες στον στρατό να εμποδίσει τους κατοίκους να επιστρέψουν στα χωριά κοντά στη μεθόριο.

TACK, Βάνια Τέρνερ

Όταν η Ολυμπιονίκης Σοφία Μπεκατώρου αποκάλυψε δημόσια τον βιασμό της από ισχυρό παράγοντα της Ελληνικής Ιστιοπλοϊκής Ομοσπονδίας, πυροδότησε το κίνημα #MeToo στην Ελλάδα και έδωσε τη δύναμη σε εκατοντάδες γυναίκες να σπάσουν τη δική τους σιωπή. Μία από αυτές είναι η Αμαλία, νεαρή πρωταθλήτρια της ιστιοπλοΐας, η οποία αποφασίζει να καταγγείλει τον πρώην προπονητή της για τη συστηματική κακοποίηση που υπέστη από εκείνον ανάμεσα στα 11 και τα 13. Το TACK παρακολουθεί την Αμαλία και τη Σοφία επί δύο χρόνια, καταγράφοντας τη ζωή και τον αγώνα τους κατά τη διάρκεια της δίκης-ορόσημο, την πρώτη του ελληνικού #MeToo.

Οι δύο γυναίκες συνειδητοποιούν ότι ο αγώνας τους για να αλλάξει η ελληνική κοινωνία, είναι ακόμα στην αρχή. Έτσι, θα χρειαστεί να κάνουν TACK, όπως ακριβώς οι ιστιοπλόοι, όταν ελίσσονται ανάμεσα στους αντίθετους ανέμους.

Σκηνοθέτρια του TACK είναι η ντοκιμαντερίστρια και κινηματογραφίστρια Bάνια Τέρνερ, η δουλειά της οποίας εξερευνά τις θεματικές του τραύματος, της απώλειας, της βίας και της επιβίωσης. Πριν αποφασίσει να ασχοληθεί με το ντοκιμαντέρ παρατήρησης, είχε καλύψει ως video journalist ανθρωπιστικές κρίσεις στη Μέση Ανατολή, την Ευρώπη και την υποσαχάρια Αφρική.

TACK, Βάνια Τέρνερ
Η σκηνοθέτρια του TACK, Βάνια Τέρνερ

Ενώ παρακολουθούσα το TACK, συνειδητοποίησα ότι δεν παρακολουθώ μόνο την εξέλιξη μιας εξαιρετικά σημαντικής δίκης, αλλά και την αποτύπωση όλων των στερεοτύπων με τα οποία έχει παλέψει ένα θύμα σεξουαλικής βίας. Σε μια σκηνή, η συνήγορος υπεράσπισης λέει: «Η καταγγέλλουσα αναφέρει ότι η πρώτη προσέγγιση έγινε το 2009. Μα τότε η Αμαλία δεν ήταν καν ελκυστική. Ήταν υπέρβαρη». Στο μεταξύ, η Αμαλία εκείνη την χρονιά δεν ήταν καν έφηβη. Και σε μια άλλη σκηνή, ο φακός παρακολουθεί την Αμαλία στον δρόμο προς το δικαστήριο, ενώ εκείνη βάζει κραγιόν. Σκεφτόμουν ότι η Τέρνερ θέλει να δείξει πώς μια γυναίκα θεωρείται –κοινωνικά αλλά και μέσα στην ποινική διαδικασία– υποψήφιο θύμα μόνο όταν πληροί συγκεκριμένα «πρότυπα» θελκτικότητας, ενώ αντιστοίχως απαιτείται μετά την κακοποίησή της να αποποιηθεί αυτά τα στοιχεία για να αποδείξει ότι «δεν τα ήθελε» ή/και ότι είναι μια τραυματισμένη ύπαρξη.

«Δυστυχώς, κουβαλάμε πολλά στερεότυπα. Και, δυστυχώς οι δικαστές, οι συνήγοροι, οι ένορκοι, τις περισσότερες φορές δεν έχουν την κατάλληλη παιδεία προκειμένου να χειρίζονται τέτοιες υποθέσεις. Αυτό, προφανώς, έχει άμεσο αντίκτυπο στην αποδεικτική διαδικασία, γιατί π.χ. οι καταθέσεις των θυμάτων δεν αξιολογούνται με τον τρόπο που θα έπρεπε», υπογραμμίζει η Βάνια Τέρνερ κατά τη διάρκεια της συζήτησής μας.

Γνώρισα τη Σοφία τη στιγμή που ξέσπαγε το MeToo. Δεν ξέραμε τι θα συμβεί. Ούτε ότι θα υπήρχε δίκη. Δεν ήξερα καν για την Αμαλία. Συμπαθηθήκαμε πολύ και συμφωνήσαμε να αρχίσω να την κινηματογραφώ, χωρίς όμως να ξέρω πού θα με οδηγούσε αυτό το υλικό. Το ντοκιμαντέρ είναι ένα ζωντανό πράγμα. Έτσι, λίγες μέρες αργότερα, γνώρισα την Αμαλία και αρχίσαμε να περνάμε χρόνο μαζί. Όταν έγινε ξεκάθαρο, μετά από κάποιους μήνες, ότι θα γινόταν η δίκη, αποφάσισα ότι θα μείνω μαζί της μέχρι το τέλος, με όποιο κόστος.

Ήθελα να αισθάνονται ασφαλείς σε όλη τη διαδικασία –από τα γυρίσματα και το μοντάζ, μέχρι και την δημοσιοποίηση της ταινίας. Τις προσέγγισα με ειλικρίνεια και σεβασμό. Ήρθαμε κοντά αρκετά γρήγορα, καθώς περνούσαμε πάρα πολλές ώρες μαζί. Υπήρχαν στιγμές που δεν άνοιγα καν την κάμερα και απλώς κάναμε παρέα. Δεν ήθελα να κάνω μια καταγγελτική ταινία. ‘Ήθελα να είναι ανθρώπινη και ειλικρινής. Οπότε, το να επιτευχθεί αυτή η ισορροπία δεν με παίδεψε τόσο.

Τις περισσότερες φορές που πήγαινα στο σπίτι της Σοφίας, άνοιγα την κάμερα το πρωί και έφευγα το βράδυ. Αναπτύχθηκε μεγάλη οικειότητα μεταξύ μας, με αποτέλεσμα να βρεθώ σε πολύ προσωπικές στιγμές της. Η συμφωνία που κάναμε ήταν ότι, αν υπήρχε κάτι στο τελικό cut που δεν ήθελε να προβληθεί, θα το έβγαζα και ότι η απόφαση θα ήταν αποκλειστικά δική της. Πιστεύω ότι το βαθύτερο κίνητρό της για να παρουσιάσει ένα κομμάτι της ζωής της, ήταν η επιθυμία να βοηθήσει άλλους ανθρώπους, όπως την είχε βοηθήσει εκείνη το να δει τη ζωή κάποιων άλλων. Ελπίζω ότι ένας γονιός, βλέποντας αυτή την ταινία, θα θελήσει να ακούσει πραγματικά το παιδί του και, ίσως, έτσι να καταφέρει να το προστατεύσει καλύτερα.

Είναι πολλά αυτά που μπορούμε να κάνουμε στους τομείς της παιδείας, του αθλητισμού και της δικαιοσύνης για να προστατεύσουμε τους επιζώντες και να προλάβουμε το κακό πριν συμβεί. Πρώτο βήμα, είναι να αρχίσουμε επιτέλους να συλλέγουμε στατιστικά στοιχεία για την παιδική και σεξουαλική κακοποίηση στη χώρα μας, προκειμένου να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα της έκτασης του φαινομένου. Οι ομοσπονδίες αθλητισμού πρέπει να θεσπίσουν κώδικες ακεραιότητας και δεοντολογίας, και να δημιουργηθεί ένας ελεγκτικός μηχανισμός σε περιφερειακό επίπεδο που θα διασφαλίζει την εφαρμογή τους στην πράξη. Το ίδιο πρέπει να ισχύει και για τους προπονητές: Να υπάρξει σαφές πρωτόκολλο συμπεριφοράς, καθώς και ένα επίπεδο κατάρτισης σε θέματα διαπροσωπικής βίας (ψυχολογική, σωματική, σεξουαλική).

Ο Αθλητικός Συνήγορος πρέπει να μπει σε λειτουργία και να έχει ουσιαστικό ρόλο. Να ληφθούν άμεσα μέτρα σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο για την εισαγωγή μαθημάτων ισότητας και σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, ώστε τα παιδιά να μάθουν για τα όρια και τη συναίνεση από νωρίς. Να ενισχυθούν οι δομές πρόληψης και αντιμετώπισης της έμφυλης βίας. Οι συνήγοροι, οι δικαστές και οι εισαγγελείς να τηρούν αυστηρούς κώδικες δεοντολογίας και να υπόκεινται σε πειθαρχικό έλεγχο αν παραβιάζουν αυτούς τους κανόνες. Το θύμα και ο θύτης να μην βρίσκονται ποτέ στον ίδιο χώρο κατά τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας και η εξέταση των μαρτύρων να γίνεται με σεβασμό προς το θύμα.

Επιπλέον, όλοι οι επαγγελματίες που έρχονται σε επαφή με θύματα –από τους αστυνομικούς μέχρι τους δασκάλους και τους δικαστές– πρέπει να έχουν τουλάχιστον βασικές γνώσεις για το πώς λειτουργεί το τραύμα και πώς αυτό επηρεάζει τη συμπεριφορά και την ψυχολογία ενός ανθρώπου. Είναι αναγκαία η κατάρτιση και ευαισθητοποίηση δημοσιογράφων και δημόσιων λειτουργών, που έρχονται αντιμέτωπες/οι με το φαινόμενο αυτό. Χρειάζεται, επίσης, να γίνει αναγνώριση του όρου ΓΥΝΑΙΚΟΚΤΟΝΙΑ στον ποινικό κώδικα, ώστε να γίνει ορατή η δολοφονία γυναικών, επειδή είναι γυναίκες. Το αδίκημα του βιασμού να μην παραγράφεται ποτέ. Η λίστα συνεχίζεται.

Είμαστε πολλές οι γυναίκες που ασχολούμαστε με έμφυλα ζητήματα και υπάρχει μεγάλη αλληλεγγύη μεταξύ μας, οπότε δεν νιώθω ποτέ μόνη σε αυτόν τον αγώνα. Όταν ολοκληρώθηκε η ταινία και πήρα την έγκριση των γυναικών, ένιωσα ανακούφιση. Δικαίωση. Είμαι περήφανη γι’ αυτές τις γυναίκες και για τη ζωή που ζήσαμε μαζί, για το πώς σταθήκαμε η μία δίπλα στην άλλη, για τη δύναμη που αντλήσαμε από κοινού. Τα καταφέραμε. Ελπίζω αυτή η ταινία να είναι ένα μικρό λιθαράκι στον αγώνα για μια πιο υγιή και ασφαλή κοινωνία.

Τα θέματα και οι ομιλήτριες επιλέχθηκαν σε συνεργασία με τη Σοφία. Αφορούν τη δικαιοσύνη, την προστασία των παιδιών στον αθλητισμό, τη σεξουαλική κακοποίηση στον αθλητισμό, την παιδεία και το ψυχικό τραύμα. Η Σοφία προσέγγισε ανθρώπους που έχουν δουλέψει και ασχοληθεί ουσιαστικά με καθέναν από αυτούς τους τομείς, για να συμμετέχουν στις συζητήσεις. Με μεγάλη μας χαρά, αποδέχτηκαν την πρόσκληση, όπως και οι συντονίστριες, που είναι γυναίκες δημοσιογράφοι που θαυμάζω βαθιά και έχουν εξαιρετική γνώση των θεμάτων αυτών. Ανυπομονώ πραγματικά. Πιστεύω ότι θα έχουν τρομερό ενδιαφέρον και είμαι πολύ περίεργη να δω πώς θα αντιδράσει το κοινό.

Είμαστε πολύ φίλες. Κάτι σαν οικογένεια. Έτσι τις βλέπω. Αυτή τη στιγμή, δεν σκέφτομαι πολύ το μέλλον. Έχω ανάγκη να μείνω στο παρόν και να το ζήσω.

Info: Με την υποστήριξη του Onassis Culture, το TACK ξεκίνησε την κινηματογραφική διανομή του από το CineDoc στον Δαναό στις 25 Νοεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών. Από την Πέμπτη 28 Nοεμβρίου, οι προβολές πλαισιώνονται με θεματικά Q&A με καλεσμένες ομιλήτριες από τον τομέα της δικαιοσύνης, της ψυχικής υγείας, του αθλητισμού και της εκπαίδευσης.

Η απόφαση ήρθε σχετικά σύντομα, έπειτα από την εξέταση της υπόθεσης κεκλεισμένων των θυρών για 3 εβδομάδες, καθώς υπήρχε κίνδυνος παρέλευσης του 18μηνου. Το δικαστήριο κήρυξε ένοχους 11 από τους συνολικά 17 κατηγορούμενους για το αδίκημα της γενετήσιας πράξης με ανήλικο έναντι αμοιβή σε βαθμό κακουργήματος. Από τους καταδικασθέντες, 8 κρίθηκαν ένοχοι ομόφωνα, ενώ οι υπόλοιποι τρεις κατά πλειοψηφία.

Αντίθετα, αποφάσισε την απαλλαγή 6 ανδρών για το ίδιο αδίκημα, τρεις εξ αυτών λόγω αμφιβολιών.

Τέλος, ένας από τους κατηγορούμενους καταδικάστηκε και για παιδική πορνογραφία σε βαθμό πλημμελήματος.

Υπενθυμίζεται ότι ο εισαγγελέας της έδρας κεκλεισμένων των θυρών είχε ζητήσει να καταδικαστούν 14 κατηγορούμενοι, ενώ είχε προτείνει την αθώωση τριών. Μάλιστα, για έναν από τους καταδικασθέντες πρότεινε να καταδικαστεί και για την κακουργηματική πράξη της παιδικής πορνογραφίας.

Το σχέδιο παρουσιάστηκε από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστο Σταϊκούρα, τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου, και τον περιφερειάρχη Αττικής, Νίκο Χαρδαλιά.

Σύμφωνα με τον Χρήστο Σταϊκούρα, «το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών σε συνεργασία με άλλα υπουργεία έχει ως άμεση προτεραιότητα την αναβάθμιση της οδικής ασφάλειας και κατά συνέπεια τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών».

Υπογράμμισε ότι «η δράση ψηφιακής διαχείρισης των παραβάσεων σε συνδυασμό με την ενεργοποίηση καμερών, στοχεύει στην εμπέδωση της αποτρεπτικής επίδρασης των κοινοτικών κανόνων του ΚΟΚ και στην οικοδόμηση μιας ευρύτερης κουλτούρας οδικής ασφάλειας. Όλοι συμμετέχουμε σε μια προσπάθεια και οφείλουμε να επιτελέσουμε το μέρος του έργου και της ευθύνης που μας αναλογεί, προκειμένου να ενισχύσουμε το επίπεδο της ασφάλειας στη χώρα μας. Ίσως το κοινό ευρωπαϊκό όραμα για μηδενικό αριθμό θυμάτων από τα τροχαία μέχρι το 2050, να μοιάζει ουτοπικό, αλλά όσο εργαζόμαστε μεθοδικά και συντονισμένα με αυτό το όραμα, κάθε ζωή που θα κερδίζεται είναι ανεκτίμητη».

Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, σημείωσε πως «ο ανθρώπινος παράγοντας δεν μπορεί να καλύψει το σύνολο της παραβατικής οδηγικής συμπεριφοράς», ενώ χαρακτήρισε το 2024 ως «χρονιά καταλύτη για την απόδοση των υπηρεσιών της Τροχαίας της Ελληνικής Αστυνομίας από το 2006». Τόνισε ότι «η λύση είναι η έξυπνη αστυνόμευση, η χρήση της τεχνολογίας, η αξιοποίηση των νέων τεχνολογικών μέσων, όπως είναι οι κάμερες κυκλοφορίας, και μια σειρά άλλες εφαρμογές, έτσι ώστε όλοι μαζί, η ελληνική κοινωνία και η διοίκηση, να μειώσουμε κατά το δυνατόν περισσότερο αυτό το τεράστιο ζήτημα της απώλειας ανθρώπινης ζωής και μάλιστα νέων ανθρώπων που θρηνούμε κάθε μέρα στους δρόμους μας».

Ο περιφερειάρχης Αττικής, Νίκος Χαρδαλιάς, πρόσθεσε ότι «το ζήτημα της οδικής ασφάλειας, γενικότερα τα ζητήματα που αφορούν την αστική κινητικότητα, αποτελούν ύψιστη προτεραιότητα για όλους εμάς». Εξήγησε ότι οι νέες κάμερες «θα λειτουργούν καθ’ όλη τη διάρκεια του 24ώρου, ακόμα και υπό χαμηλές συνθήκες φωτισμού», και θα τοποθετηθούν σε 100 κομβικά σημεία, κατόπιν υπόδειξης της Τροχαίας Αττικής, με στόχο να καταγράφουν αρχικά παραβάτες του ερυθρού σηματοδότη. Σημείωσε επίσης ότι «έχουν προβλεφθεί όλα τα πρωτόκολλα προκειμένου να υπάρχει πλήρης προστασία των προσωπικών δεδομένων των οδηγών», εξηγώντας πως «θα καταγράφεται μονάχα το πίσω μέρος του οχήματος, ώστε να μην διακρίνονται οι επιβαίνοντες».

Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, τόνισε τη σημασία του νέου πληροφοριακού συστήματος: «Ο σκοπός μας είναι με τη δημιουργία και την εφαρμογή του συστήματος, την ώρα που κάνεις κάποια παράβαση, παραδείγματος χάριν περνάς με κόκκινο, να σου έρχεται sms στο κινητό -που είναι δηλωμένο στο μητρώο επικοινωνίας- το οποίο θα λέει ότι ελέγχεσαι για την τάδε παράβαση. Διότι οι παραβάσεις θα πρέπει να βεβαιώνονται από αστυνομικά όργανα. Την ώρα λοιπόν που αυτό συμβαίνει στο πληροφοριακό σύστημα θα γίνεται μία εγγραφή με όλο το ανάλογο υλικό, φωτογραφίες και βίντεο».

Οι κάμερες θα τοποθετηθούν αρχικά στο λεκανοπέδιο Αττικής, ενώ αναμένεται πρόταση για εγκατάστασή τους στη Θεσσαλονίκη. Οι παραβάσεις που θα καταγράφονται ψηφιακά περιλαμβάνουν υπέρβαση ορίου ταχύτητας, παραβίαση ερυθρού σηματοδότη, χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση, παράνομη χρήση ΛΕΑ, οδήγηση οχήματος χωρίς ασφάλιση και κυκλοφορία οχήματος χωρίς έγκυρο δελτίο ΚΤΕΟ. Σύμφωνα με τον Παπαστεργίου, η διαγωνιστική διαδικασία θα ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιανουάριο του 2025, ενώ ο ανάδοχος θα διαχειρίζεται και θα συντηρεί τις κάμερες για μία δεκαετία.

Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του το ΣΕΧΩΧΟ (Σωματείο Εργαζομένων στο Χώρο του Χορού), η απόφαση αυτή αποκαθιστά το κύρος των καλλιτεχνικών σπουδών, αναγνωρίζοντας τον ανώτερο χαρακτήρα τους, όπως ορίζει το άρθρο 16 του Συντάγματος, που προστατεύει την ανώτερη καλλιτεχνική εκπαίδευση.

Το ΠΔ85/2022 είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, καθώς μείωσε την αξία των καλλιτεχνικών πτυχίων, κατατάσσοντας τους απόφοιτους στο επίπεδο απολυτηρίου Λυκείου. Αυτή η υποβάθμιση οδήγησε σε πολύμηνες κινητοποιήσεις από καλλιτέχνες, εργαζόμενους και σπουδαστές του κλάδου. Το ΣτΕ αποφάνθηκε ότι το Διάταγμα παραβίαζε το Σύνταγμα τόσο όσον αφορά την εκπαίδευση όσο και την αρχή της ισότητας, δημιουργώντας αδικαιολόγητες διακρίσεις μεταξύ αποφοίτων πριν και μετά το 2003.

Η απόφαση είναι σημαντική, διότι για πρώτη φορά η ανώτερη καλλιτεχνική εκπαίδευση κατοχυρώνεται νομικά ως μέρος της ανώτερης εκπαιδευτικής βαθμίδας. Αυτό έχει μεγάλες συνέπειες τόσο για τα επαγγελματικά δικαιώματα των καλλιτεχνών όσο και για την ακαδημαϊκή τους αναγνώριση. Κάθε μελλοντική νομοθεσία για τις καλλιτεχνικές σχολές θα πρέπει να ευθυγραμμίζεται με αυτή την απόφαση.

Το Υπουργείο Παιδείας έχει ανακοινώσει τη δημιουργία Ανώτατης Σχολής Παραστατικών Τεχνών, αλλά οι κινητοποιήσεις συνεχίζονται, διότι οι καλλιτεχνικές ενώσεις ζητούν συμμετοχή στη σύνταξη του νομοσχεδίου και εξασφάλιση όρων που θα διασφαλίζουν την ποιότητα και το κύρος της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης. Οι καλλιτέχνες ζητούν πλήρη αναβάθμιση της εκπαίδευσης από το νηπιαγωγείο έως το πανεπιστήμιο και απόρριψη πολιτικών που υποβαθμίζουν τις τέχνες για οικονομικά κέρδη.

Η απόφαση του ΣτΕ είναι μια μεγάλη νίκη, αλλά όχι το τέλος. Ο αγώνας συνεχίζεται για τη θεσμική και επαγγελματική δικαίωση του καλλιτεχνικού κλάδου.

«Μια ιστορική απόφαση για το καλλιτεχνικό κίνημα κατά του επίμαχου ΠΔ85/2022 ήρθε από το Συμβούλιο της Επικρατείας στις 21.11.2024

Η νομική απάντηση από το ΣτΕ δικαιώνει το δίκαιο αίτημα και τον πολύμηνο αγώνα μας, βάζοντας τέλος στις λοιδορίες της κυβέρνησης κατά ενός ολόκληρου κλάδου.
Πρόκειται για το Προεδρικό Διάταγμα το οποίο έβγαλε όλον τον καλλιτεχνικό κλάδο, τους εργαζόμενους και σπουδαστές/ριες στην τέχνη και τον πολιτισμό στους δρόμους επί μήνες, αφού με μία απόφαση «ξαφνικού θανάτου» μας κατέτασσε στο επίπεδο του απόφοιτου Λυκείου.

Συνοπτικά το ΣτΕ κρίνει αντισυνανταγματική την εξομοίωση των πτυχίων των καλλιτεχνικών σχολών με τους τίτλους δευτεροβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς όπως αναφέρει ρητά η απόφαση, το εν λόγω ΠΔ παραβιάζει την οριζόμενη στην παρ. 7 του άρθρου 16 του Συντάγματος για κατοχύρωση της εκπαίδευσης της ανώτερης βαθμίδας.
Επίσης κρίνεται αντισυνταγματική και η διάκριση μεταξύ αποφοίτων μέχρι το 2003 (ισοτίμηση ΤΕ) και αυτών μετά το 2003 (με ισοτίμηση ΔΕ) βάσει του άρθρου 16 αλλά και της αρχής της ισότητας του άρθρου άρθρου 4 του Συντάγματος.

Πρόκειται για απόφαση ιστορικής σημασίας για τον κλάδο των καλλιτεχνών και μείζονος σημασίας για τον νομικό μας πολιτισμό. Με την απόφαση αυτή, αίρονται κρατικές αβελτηρίες, στρεβλώσεις και παρανοήσεις δεκαετιών, ανάγεται, δε, το πρώτον, ρητά, με δικαστική απόφαση, η ανώτερη καλλιτεχνική εκπαίδευση, στο αρμόζον συνταγματικό επίπεδο. Η απόφαση αυτή, θεμελιώνοντας τον Ανώτερο χαρακτήρα των καλλιτεχνικών σχολών στο άρθρο 16 παρ. 7 του Συντάγματος, εφόσον διαβαστεί προσεκτικά, επιφέρει καταλυτικές έννομες συνέπειες τόσο ως προς το επαγγελματικό, όσο και ως προς το ακαδημαϊκό καθεστώς των καλλιτεχνών.

Οποιαδήποτε μελλοντική κρατική ρύθμιση θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της τις κρίσιμες αυτές νομικές σκέψεις, εφόσον μάλιστα αυτές επικυρωθούν και από την Ολομέλεια του Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου, πράγμα το οποίο εκτιμάται ότι είναι άκρως πιθανό.

Κατά την μακρά περίοδο των κινητοποιήσεών μας δηλώναμε σε όλους τους τόνους ότι η απόφαση της κυβέρνησης υποβάθμιζε με προκλητικό τρόπο το κύρος των σπουδών μας και την δυναμική των επαγγελμάτων μας. Σήμερα η δικαιοσύνη έρχεται να μας επιβεβαιώσει, ανοίγοντας τον δρόμο για την ακύρωση των διατάξεων που μας αφορούν.
Η απόφαση αυτή όχι μόνο δεν κλείνει ένα φλέγον ζήτημα, αυτό των καλλιτεχνικών σπουδών, αλλά μας δίνει μία νέα αφετηρία για την συνέχιση των αγώνων μας. Γιατί σε μία προσπάθεια της κυβέρνησης να προκαταλάβει καταστάσεις, το υπουργείο Παιδείας εξήγγειλε την δημιουργία Ανώτατης Σχολής Παραστατικών Τεχνών αλλά και την διαβάθμιση όλων των καλλιτεχνικών σχολών στο επίπεδο της μεταλυκειακής εκπαίδευση με μια διαδικασία κεκλεισμένων των θυρών.

Θα συνεχίσουμε, με νέα ορμή πλέον, τους αγώνες μας για την οριστική λύση του ζητήματος των καλλιτεχνικών σχολών και την πλήρη κατοχύρωση των πτυχίων μας. Διεκδικούμε μία ολοκληρωμένη καλλιτεχνική εκπαίδευση σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, από το νηπιαγωγείο μέχρι το πανεπιστήμιο.
Απαιτούμε, αυτονόητα, την συμμετοχή των θεσμικών μας οργάνων και των συνδικαλιστικών μας οργανώσεων για κάθε νομοθέτημα που μας αφορά.

Ειδικότερα απαιτούμε να αποδεκτεί το Υπουργείο Παιδείας το αίτημα του σωματείου μας αλλά και των λοιπών καλλιτεχνικών σωματείων για άμεση συνάντηση επί της σύνταξης του νομοσχεδίου για την ίδρυση της Ανώτατης Σχολής Παραστατικών Τεχνών όπως και συμπερίληψη όλων των αδιαπραγμάτευτων όρων που έχουμε καταθέσει πρόσφατα ειδικά για την ίδρυση του πανεπιστημιακού τμήματος χορού.

Δεν θα δεχτούμε άλλες νομικές ακροβασίες εν κρυπτώ, που ως μόνο στόχο έχουν την δημιουργία αγοράς για μία Παιδεία της κερδοσκοπίας, που διέπεται από τους νόμους της αγοράς.
Μια ανάσα, μια σημαντική νίκη. Και ο αγώνας συνεχίζεται!
Η εκπαίδευση στην τέχνης μας μάς ανήκει.

Σωματείο Εργαζομένων στον Χώρο του Χορού»

Σύμφωνα με πληροφορίες από το Antivirus Magazine, η Ελληνική Λύση κατέθεσε πρόταση νόμου για την κατάργηση της νομικής αναγνώρισης ταυτότητας φύλου και της ισότητας στον γάμο, τονίζοντας ότι οι σχετικές διατάξεις «ευθυγραμμίζονται με τα ξενόφερτα πρότυπα της woke ατζέντας».

Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται ως συνέχεια της συχνής αντί-ΛΟΑΤΚΙ ρητορικής του προέδρου του ακροδεξιού κόμματος, Κυριάκου Βελόπουλου, ο οποίος έχει αφήσει τον αγώνα του για την κατάργηση της τραπ, και έχει επικεντρωθεί στην έννοια της «woke ατζέντας» για να στηλιτεύσει ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα.

Σύμφωνα με το δελτίο τύπου του κόμματος, «Η Ελληνική Λύση πιστή στις δεσμεύσεις της κατέθεσε πρόταση νόμου με τίτλο: «”Κατάργηση των άρθρων 1-7 του Μέρους Α΄ του ν. 4491/2017, των άρθρων 17-20 του Μέρους Γ΄ του νόμου 4958/2022» και του ν. 5089/2024, που αφορούν την αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, την αλλαγή φύλου και τον γάμο μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου“»».

Το ίδιο κείμενο κάνει αναφορά και στη λεγόμενη «woke ατζέντα», με χαρακτηριστική δήλωση που αποδίδεται στον Κυριάκο Βελόπουλο: «Οι ανωτέρω διατάξεις ευθυγραμμίζονται πλήρως με τα ξενόφερτα προτάγματα της woke ατζέντας και έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την ελληνική ηθική, την Ορθόδοξη Χριστιανική Πίστη, τον ιερό θεσμό της οικογένειας, τις σχέσεις γονέων και τέκνων, την προστασία και την ψυχική υγεία των τέκνων και τις πολιτιστικές και πολιτισμικές αξίες του Έθνους μας».

Το κείμενο καταλήγει υπογραμμίζοντας: «Επομένως, οι διατάξεις αυτές πρέπει να καταργηθούν, γι΄αυτό και η Ελληνική Λύση προτείνει, με την κατατεθείσα πρόταση νόμου την πλήρη κατάργησή τους, καθώς και την κατάργηση όλων εκείνων των διατάξεων που έχουν άμεση σχέση ή θεσπίστηκαν σε εκτέλεση των ανωτέρω».

.

Στα δυτικά και βόρεια αναμένονται σήμερα τοπικές νεφώσεις, με πιθανότητα για ασθενείς τοπικές βροχές κυρίως στο Ιόνιο, σύμφωνα με την πρόγνωση καιρού. Στην υπόλοιπη χώρα ο καιρός θα είναι γενικά αίθριος, ενώ για το σαββατοκύριακο προβλέπεται επιδείνωση.

Κατά τις πρωινές και βραδινές ώρες η ορατότητα θα είναι τοπικά περιορισμένη, όπως αναφέρει η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ).

Οι άνεμοι θα είναι γενικά ασθενείς και μεταβλητοί, ενώ στα Δωδεκάνησα θα πνέουν βόρειοι άνεμοι 3 με 4 μποφόρ. Από το απόγευμα, στα δυτικά θα επικρατήσουν νότιοι άνεμοι με ένταση 3 έως 4 μποφόρ.

Η θερμοκρασία δεν θα παρουσιάσει αξιόλογες μεταβολές. Στα βόρεια ηπειρωτικά θα φτάσει τους 14 με 16 βαθμούς Κελσίου, στα υπόλοιπα ηπειρωτικά, το Ιόνιο, το βόρειο Αιγαίο και τις Κυκλάδες τους 17 με 19, ενώ στην Κρήτη και τα Δωδεκάνησα θα αγγίξει τους 20 βαθμούς.

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ΘΡΑΚΗ

Καιρός: Τοπικές νεφώσεις παροδικά αυξημένες. Πιθανότητα για ασθενείς βροχές το μεσημέρι στην κεντρική Μακεδονία και το βράδυ στη δυτική Μακεδονία.
Ανεμοι: Μεταβλητοί ασθενείς.
Θερμοκρασία: Από 00 έως 14 με 16 βαθμούς Κελσίου.

ΝΗΣΙΑ ΙΟΝΙΟΥ, ΗΠΕΙΡΟΣ, ΔΥΤΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑ, ΔΥΤΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

Καιρός: Λίγες νεφώσεις κατά τόπους αυξημένες κυρίως στο Ιόνιο όπου μετά το μεσημέρι θα σημειωθούν ασθενείς βροχές.
Ανεμοι: Μεταβλητοί ασθενείς και από το απόγευμα στο Ιόνιο νοτίων διευθύνσεων έως 4 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 07 έως 19 βαθμούς Κελσίου. Στο εσωτερικό της Ηπείρου από 03 έως 15 βαθμούς Κελσίου.

ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΣΤΕΡΕΑ, ΕΥΒΟΙΑ, ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

Καιρός: Γενικά αίθριος με λίγες πρόσκαιρες νεφώσεις στην Εύβοια.
Ανεμοι: Μεταβλητοί ασθενείς.
Θερμοκρασία: Από 04 έως 19 βαθμούς Κελσίου.

ΚΥΚΛΑΔΕΣ, ΚΡΗΤΗ

Καιρός: Στις Κυκλάδες γενικά αίθριος. Στην Κρήτη αραιές νεφώσεις που από το απόγευμα θα πυκνώσουν.
Ανεμοι: Μεταβλητοί ασθενείς.
Θερμοκρασία: Από 10 έως 18 και στην Κρήτη έως 20 βαθμούς Κελσίου.

ΝΗΣΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ – ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ

Καιρός: Γενικά αίθριος.
Ανεμοι: Μεταβλητοί ασθενείς και στα Δωδεκάνησα από βόρειες διευθύνσεις 3 με 4 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 12 έως 20 βαθμούς και στα βόρεια από 10 έως 16 βαθμούς Κελσίου.

ΘΕΣΣΑΛΙΑ

Καιρός: Γενικά αίθριος με λίγες τοπικές νεφώσεις στα ανατολικά.
Ανεμοι: Μεταβλητοί ασθενείς.
Θερμοκρασία: Από 04 έως 17 βαθμούς Κελσίου.

ΑΤΤΙΚΗ

Καιρός: Γενικά αίθριος. Το βράδυ λίγες τοπικές νεφώσεις.
Ανεμοι: Μεταβλητοί ασθενείς.
Θερμοκρασία: Από 07 έως 18 βαθμούς Κελσίου.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Καιρός: Νεφώσεις παροδικά αυξημένες.
Ανεμοι: Μεταβλητοί ασθενείς.
Θερμοκρασία: Από 03 έως 15 βαθμούς Κελσίου.

Στα δυτικά αυξημένες νεφώσεις με τοπικές βροχές και σποραδικές καταιγίδες.

Στην υπόλοιπη χώρα λίγες νεφώσεις που βαθμιαία θα αυξηθούν και από τις απογευματινές ώρες βροχές και μεμονωμένες καταιγίδες θα εκδηλωθούν στα βόρεια και στο ανατολικό Αιγαίο, ενώ από το βράδυ τοπικές βροχές θα σημειώνονται και στις υπόλοιπες περιοχές και κυρίως στις Κυκλάδες και την Κρήτη.

Τις πρωινές και βραδινές ώρες η ορατότητα θα είναι τοπικά περιορισμένη.

Οι άνεμοι θα πνέουν από νότιες διευθύνσεις 3 με 5 μποφόρ και από τις βραδινές ώρες στα βόρεια βόρειοι βορειοανατολικοί 4 με 6 μποφόρ.
Η θερμοκρασία δεν θα παρουσιάσει αξιόλογη μεταβολή. Θα φτάσει στα βόρεια ηπειρωτικά τους 16 και στην υπόλοιπη χώρα τους 17 με 20 βαθμούς Κελσίου.

Ο καιρός το Σάββατο 30 Νοεμβρίου

Μεταβολή του καιρού σε όλη τη χώρα με βροχές και σποραδικές καταιγίδες, πιθανώς κατά τόπους ισχυρές, κυρίως στα δυτικά, τα κεντρικά και τα βόρεια.

Χιόνια θα πέσουν στα βόρεια ορεινά.

Η ορατότητα θα είναι τοπικά περιορισμένη κατά τη διάρκεια των φαινομένων.

Οι άνεμοι θα πνέουν νότιοι 5 με 7 μποφόρ, στα δυτικά και τα βόρεια ανατολικοί βορειοανατολικοί 6 με 7 και τοπικά στο βόρειο Αιγαίο έως 8 μποφόρ.

Η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση στα βόρεια.

Αστατος καιρός με βροχές και καταιγίδες. Τα φαινόμενα πιθανώς να είναι κατά τόπους ισχυρά κυρίως στα κεντρικά και βόρεια ηπειρωτικά και από το απόγευμα στο ανατολικό Αιγαίο. Τις απογευματινές-βραδινές ώρες θα παρουσιάσουν πρόσκαιρη ύφεση στα δυτικά.

Χιόνια θα πέσουν στα κεντρικά και βόρεια ορεινά.

Η ορατότητα θα είναι τοπικά περιορισμένη κατά τη διάρκεια των φαινομένων.

Οι άνεμοι θα πνέουν στα δυτικά και τα βόρεια ανατολικοί βορειοανατολικοί 4 με 6 και στα βόρεια 8 με 9 μποφόρ. Στις υπόλοιπες περιοχές θα πνέουν από νότιες διευθύνσεις 5 με 7 μποφόρ με τάση εξασθένησης από τις απογευματινές ώρες.

Η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση σε όλη σχεδόν τη χώρα.

Αστατος καιρός με βροχές και σποραδικές καταιγίδες, κυρίως στην ανατολική ηπειρωτική χώρα και το Αιγαίο. Βαθμιαία τα φαινόμενα θα παρουσιάσουν ύφεση στα δυτικά. Χιόνια θα πέσουν στα ορεινά κυρίως της κεντρικής και της βόρειας χώρας.

Η ορατότητα θα είναι τοπικά περιορισμένη κατά τη διάρκεια των φαινομένων.

Οι άνεμοι θα πνέουν στα δυτικά και τα βόρεια ανατολικοί βορειοανατολικοί 4 με 6 και τοπικά στο βόρειο Αιγαίο 7 μποφόρ. Στις υπόλοιπες περιοχές θα πνέουν από νότιες διευθύνσεις 4 με 5 μποφόρ.

Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή περαιτέρω πτώση.

Είναι το τρίτο παρόμοιο περιστατικό μέσα σε λίγες ημέρες. Σύμφωνα με την ενημέρωση του Λιμενικού Σώματος, μέχρι στιγμής έχουν ανασυρθεί οι σοροί τεσσάρων μεταναστών, δύο γυναικών και δύο παιδιών, ενώ έχουν διασωθεί 16 άτομα.

Πριν από 3 ημέρες πραγματοποιήθηκε άλλη μια επιχείρηση εντοπισμού και διάσωσης στη Σάμο, κατά την οποία ανασύρθηκαν 8 νεκροί, εκ των οποίων 6 ανήλικοι και 2 γυναίκες.

.

thanksgiving

Η Μέρα των Ευχαριστιών γιορτάζεται σε Η.Π.Α. και Καναδά κάθε τέταρτη Πέμπτη του Νοέμβρη, με οικογενειακά τραπέζια γεμάτα γαλοπούλες, πουρέ και τάρτες με κολοκύθα. Μία μέρα για να είσαι ευγνώμων για τα φυσικά και πνευματικά αγαθά που υπάρχουν στη ζωή σου.

Η ιστορία του Thanksgiving

Υπάρχει φυσικά η χαρούμενη ιστορία που μας λέει ότι οι Άγγλοι έφτασαν το 1621 στο σημερινό Plymouth για να το αποικίσουν, ενώ εκεί ζούσε η φυλή των Ιθαγενών Wampanoag. Τους προσκάλεσαν για να έρθουν πιο κοντά και κατέληξαν να γιορτάσουν αυτή τη συνάντηση με ένα τριήμερο γλέντι με φαγητό και μπόλικο αλκοόλ. Μία συνάντηση που επισφραγίστηκε με μία συνθήκη, που διήρκεσε μέχρι τον Πόλεμο του Βασιλιά Φιλίππου (1675-1676), όπου εκατοντάδες αποικιοκράτες και χιλιάδες Ιθαγενείς έχασαν τη ζωή τους.

Η πραγματική σκοτεινή ιστορία του Thanksgiving

Όπως οι περισσότερες ιστορίες που αφορούν καταπάτηση εδαφών και αλλοίωση πολιτισμών, έτσι και το Thanksgiving είναι κάπως αλλοιωμένο και διατηρημένο με βολικό τρόπο για τους Αμερικανούς. Σύμφωνα με πολλούς ιστορικούς, πράγματι το πλοίο Mayflower έφτασε στο Plymouth όπου ακολούθησε τριήμερο γλέντι. Άρχισαν να πυροβολούν γαλοπούλες και ό,τι πτηνό βρήκαν, η φυλή τρόμαξε και ετοιμάστηκε για επίθεση, αφού για εκείνους ήταν εποχή θερισμού και νηστείας. Δεν προσκαλέστηκαν ποτέ, ωστόσο οι Ιθαγενείς έδειξαν καλή διάθεση απέναντι στους καταπατητές. Το βασικό στοιχείο όμως είναι ότι οι Ευρωπαίοι είχαν ήδη ξεκινήσει την κατάκτηση, 4 χρόνια πριν, φέρνοντας ασθένειες που σκότωσαν αμέτρητους Ιθαγενείς. Άλλοι αιχμαλωτίστηκαν και άλλοι πουλήθηκαν ως σκλάβοι. Το 1637, σφαγιάστηκαν 700 ιθαγενείς Pequot και παραμένει μία τεράστια πληγή και μέρα πένθους για τις επόμενες γενιές τους.

Ευγνώμονες στην Ελλάδα (;)

Αν αγαπάς το φαγητό και τα τραπέζια με συγγενείς ή φίλους, η σημερινή μέρα είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για να φας γαλοπούλα και όλα τα εδέσματα που συνήθως καταναλώνονται αυτή τη μέρα. Το πρόβλημα είναι ότι ο λόγος που γιορτάζεται είναι για να θυμηθούμε όλα αυτά για τα οποία είμαστε ευγνώμονες. Και ενώ ο καθένας θα βρει κάτι που αφορά τον ίδιο και που του δίνει χαρά μέσα σε μία πολύ δύσκολη καθημερινότητα, δεν ξέρω τι είναι αυτό που μπορούμε να βρούμε σε συλλογικό επίπεδο, που να μας δίνει λόγους να χαιρόμαστε.

Η τρομακτική ακρίβεια στα πάντα, πάντα σε συνδυασμό με τους κακούς μισθούς, που δεν μας επιτρέπει να φάμε ούτε ένα σουβλάκι (πόσω δε μάλλον γαλοπούλα το Thanksgiving), και η κατακόρυφη αύξηση των ενοικίων είναι οι προφανείς λόγοι. Αυτή η χρονιά θα κλείσει με την Ελλάδα στην τελευταία θέση ως προς το βιοτικό επίπεδο, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ. Και αν δεν νιώσουμε τώρα ευγνώμονες, πότε θα νιώσουμε; 

Οι γυναικοκτονίες έχουν φτάσει τις 14, μόνο για αυτή τη χρονιά, με 12.459 καταγεγραμμένα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας και 70 συλλήψεις καθημερινά. Κόμματα στη Βουλή, οι απόψεις των οποίων είναι πολύ μακριά από τη δημοκρατία και ζητούν την αφαίρεση ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή την εργαλειοποίηση των παιδιών με αυτισμό. Αμέτρητα περιστατικά ομοφοβίας και τρανσφοβίας, εργατικά ατυχήματα, τρένα και Μέσα που προκαλούν ατυχήματα, ναυάγια και προφυλακίσεις ανθρώπων, χωρίς αποδεικτικά στοιχεία.

Έχουμε όμως και πολλούς ακόμη λόγους για να χάνουμε την αισιοδοξία μας, με πράγματα που συμβαίνουν έξω από τα σύνορα της χώρας μας, αλλά που μας επηρεάζουν. Πόλεμοι και γενοκτονίες, η εκλογή του Donald Trump για δεύτερη φορά και φυσικά, η κλιματική κρίση που απειλεί να αφανίσει τον πλανήτη πολύ πιο γρήγορα από όσο θέλαμε να πιστεύουμε. 

Καταλήγουμε λοιπόν στο ότι είναι πολύ δύσκολο να είμαστε αισιόδοξοι και ευγνώμονες. Όλοι μας έχουμε όμως λόγους να το κάνουμε, αν μάθουμε να εκτιμάμε τα πιο μικρά. Η υγεία, που δεν είναι δεδομένη, οι άνθρωποί μας, και αυτές οι λίγες αλλά απαραίτητες στιγμές που μας γεμίζουν χαρά και μας δίνουν λόγο να σηκωνόμαστε από το κρεβάτι. Ακόμα και τις μέρες που αυτό μοιάζει ακατόρθωτο.