Χαμηλόμεσα παντελόνια, baggy jeans και όλη η μόδα των 00’s. Για πόσο ακόμη;
Η μόδα των Y2K ήταν και παραμένει iconic… και άβολη! Αν νιώθεις πως κοιμήθηκες με την μόδα των 90’s και ξύπνησες με την μόδα των 00’s, δεν είσαι μόν@. Χαμηλόμεσα παντελόνια, strapless κολλητά φορέματα, ανύπαρκτα μπλουζάκια και baggy παντελόνια. Είναι παντού. Τι αντίκτυπο έχουν όμως όλα αυτά στην γυναικεία αυτοπεποίθηση; Γιατί η συγκεκριμένη μόδα των 00’s είναι προβληματική και τι επιπτώσεις έχει στο body positivity;
Η επιστροφή της πολύ αδύνατης σιλουέτας στη μόδα
Την εποχή εκείνη, αυτή η τάση ήταν μία πολύχρωμη, διασκεδαστική και φανταχτερή απάντηση στο συντηρητικό στιλ της προηγούμενης χιλιετίας. Και παρ’ όλο που η δεκαετία του ’90 ευνοούσε τα baggy σχέδια, στα 00’s η σιλουέτα έγινε ανησυχητικά πιο λεπτή. Ως εκ τούτου, η Y2K αισθητική βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στη λεπτότητα και, συνεπώς, τα αδύνατα μοντέλα έγιναν αναπόσπαστο κομμάτι της επίτευξής της.
Το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο: «Αυτός ο κόσμος δεν απευθύνεται σε plus-size γυναίκες».
Σε συνέντευξή της το 2009, σχετικά με το ρόλο της στον κόσμο της μόδας, η Kate Moss αναγνώρισε την προσήλωσή της στο skinny λουκ, με τη δήλωση: «Καμία γεύση δεν μπορεί να συγκριθεί με την αίσθηση του να είσαι αδύνατη» – και πολλοί συμφώνησαν μαζί της. Η τόση καταπίεση ώθησε πολλές γυναίκες να πιστεύουν πως δεν τους επιτρεπόταν να έχουν καμπυλωτό σώμα, κάτι το οποίο τις οδήγησε, με τη σειρά του, σε διατροφικές διαταραχές. Μάλιστα, μόνο στις ΗΠΑ, οι νοσηλείες γυναικών με διατροφικές διαταραχές αυξήθηκαν κατά 21% από το 1999 έως το 2009.
Η αυτοεκτίμηση στην ψηφιακή εποχή
Οι λεπτές μέσες και τα τεράστια thigh gaps συνεχίζουν να ασκούν ασφυκτικό έλεγχο. Η μόδα διαμορφώνεται μεταξύ ηλικιακών και κοινωνικών ομάδων – χωρίς ίχνος συμπερίληψης. Αυτό, μπορεί να οδηγήσει πάλι στη γέννηση μιας πολύ προβληματικής διατροφικής κουλτούρας και στην αύξηση των συμπτωμάτων ψυχικής δυσφορίας, λόγω της χαμηλής αυτοεκτίμησης.
Η πρόσφατη μελέτη του Dove Self-Esteem Project έδειξε ότι περισσότερα από τα μισά κορίτσια, δήλωσαν ότι το εξιδανικευμένο περιεχόμενο ομορφιάς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τους προκάλεσε χαμηλή αυτοεκτίμηση. Έχει, επίσης, καταγραφεί αύξηση στις διατροφικές διαταραχές, με τον αριθμό των διαγνώσεων νευρικής ανορεξίας σε Καναδούς ασθενείς ηλικίας 9 -18 ετών να αυξάνεται κατά 60%, σε σχέση με τα προπανδημικά επίπεδα.
Την ίδια στιγμή, πολλά μεγάλα brands συμμετέχουν στο curve-washing – μια τακτική μάρκετινγκ που χρησιμοποιεί ποικίλους σωματότυπους για την πώληση προϊόντων στα κοινωνικά μέσα – χωρίς στην πραγματικότητα να παρέχονται επαρκείς επιλογές μεγεθών στους καταναλωτές. Μια πρακτική, η οποία, εύλογα, εντείνει τα προβλήματα που προκαλεί το «αδύνατο προνόμιο». Ακόμη, στις διαφημίσεις μόδας και ομορφιάς του Y2K πρωταγωνιστούν πολύ αδύνατα μοντέλα, σφραγίζοντας κατά κάποιον τρόπο την πρόσβαση σε άτομα με διαφορετικό σωματότυπο που θέλουν να πειραματιστούν με μια μίνι φούστα.
Μήπως «φταίει» η Gen Z;
Μετά από δεκαετίες εξύμνησης των υποσιτισμένων προτύπων, η βιομηχανία της μόδας φαίνεται να αλλάζει. Ένα σπουδαίο βήμα ήταν το κίνημα του body positivity, το οποίο έγινε mainstream με την έλευση του Instagram, το 2010. Έπειτα, έφτασε στο TikTok – με το hashtag #bodypositive να συγκεντρώνει 9 δισ. προβολές. Αυτό το περιεχόμενο, ωστόσο, φαίνεται να προέρχεται μόνο από τους Millennials, ενώ η Gen Z πειραματίζεται με την αισθητική του Y2K. Μήπως το body positivity παρακάμπτει κατά κάποιο τρόπο μια γενιά; Και αν ναι, γιατί;
Υπάρχουν αρκετές παράμετροι που χρειάζεται να υπολογιστούν στην εξίσωση, συμπεριλαμβανομένου του κύκλου της μόδας: Για παράδειγμα, τα low-rise τζιν είναι κάτι καινούργιο για τη Gen Z, ενώ η αίσθηση της νοσταλγίας – που επανήλθε εν μέσω καραντίνας – παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση τάσεων. Εντούτοις, αυτό δεν σημαίνει ότι η Gen Z αδιαφορεί για τη συμπεριληπτικότητα. Εξάλλου, το mid-size fashion trend – που έφερε τις γυναίκες μεσαίου μεγέθους στο προσκήνιο – γεννήθηκε στο TikTok. Απλώς, διαφέρουν οι προτεραιότητες και αυτό, καμιά φορά, αποτελεί πρόβλημα.
Τι κάνουμε από εδώ και πέρα;
Μόνο η πάροδος του χρόνου θα καθορίσει εάν αυτή η τάση είναι απλώς μια αθώα ωδή στην ένδοξη δεκαετία των 00’s ή εάν έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει μια συλλογική πτώση στην αυτοπεποίθηση των ανθρώπων. Άλλωστε, όσο κι αν αγνοούμε τα trends, εστιάζοντας μόνο σε ό,τι μας αφορά, είναι κάπως λογικό να θέλουμε και με το στιλ μας να ανήκουμε κάπου – σε μια δημοφιλή τάση.
Αξίζει όμως να σημειωθει πως, plus-size fashion influencers, όπως η Tiaynna McClyde, η Jessica Torres, η Karina Gomez και η Jessica Blair διεκδικούν μια νέα, συμπεριληπτική εκδοχή της αισθητικής των 00’s. Ίσως αυτή η τάση, που επανεμφανίζεται σε μια περίοδο μεγαλύτερης αποδοχής της διαφορετικότητας του σωματότυπου, να προσφέρει στα άτομα με καμπύλες την ευκαιρία να την επαναπροσδιορίσουν. Τα ερωτήματα παραμένουν: Θα αναλάβει ποτέ η βιομηχανία της μόδας την ευθύνη για την απόλυτη παραμέληση της ευημερίας των ίδιων των ανθρώπων που την κρατούν ζωντανή;
Πόσο ακόμα θα επιτρέψουμε στο diet culture να μας αναγκάζει να μπαίνουμε σε καλούπια;