Από μια οικογενειακή γιορτή αγάπης και προσφοράς σε ένα υπερκαταναλωτικό πανδαιμόνιο. Η ηθικότερη προσέγγιση των Χριστουγέννων είναι πιο επιτακτική από ποτέ.

Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν, έχεις ήδη αρχίσει να σκέφτεσαι τι δώρα να  αγοράσεις στους αγαπημένους σου, παράλληλα ψάχνεις το τέλειο outfit για το ρεβεγιόν, ενώ στο shopping list σου έχεις μερικά στολίδια ακόμα για το δέντρο σου «γιατί είναι πολύ άδειο».

Την ίδια ώρα ο πλανήτης καταστρέφεται, εκατομμύρια ενήλικες και παιδιά δουλεύουν παράνομα σε ανήθικες συνθήκες για να παρασκευάσουν πολλά από τα προϊόντα που βρίσκουμε στις μεγαλύτερες αλυσίδες καταστημάτων, η οικονομία καταρρέει, κοιτάμε πώς θα βγάλουμε το μήνα, ενώ οι πιο πλούσιοι άνθρωποι στον κόσμο γίνονται πλουσιότεροι κάθε δευτερόλεπτο που περνάει.

Έχοντας αυτά στο μυαλό μας, θα ήταν λογικό και επόμενο να πιαστούμε από αυτήν την οικογενειακή γιορτή της αγάπης και της δοτικότητας και να προσφέρουμε στο συλλογικό καλό, κάνοντας πράξεις που θα είχαν θετικό αντίκτυπο μέχρι την άλλη άκρη του κόσμου. Αλλά όχι, τα Χριστούγεννα σήμερα έχουν αναχθεί σε ένα όργιο υπερκατανάλωσης, πλαστικού μαξιμαλισμού και ανταγωνισμού για το ποιος από την παρέα έχει το μεγαλύτερο δέντρο, ποιος γείτονας έχει τα περισσότερα λαμπάκια, ποιος ξοδεύει περισσότερα σε μια εποχή που ένα τεράστιο ποσοστό ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.

Άλλωστε, ποιος μπορεί να ξεχάσει το περσινό χαρακτηριστικό χριστουγεννιάτικο δέντρο της Kris Jenner, το οποίο ήταν μεγαλύτερο από όλο μας το σπίτι;

Πέφτουμε έτσι κι όλοι εμείς οι κοινοί θνητοί στην παγίδα να αντιμετωπίζουμε τις γιορτές σαν μια αναγκαστικά πολυέξοδη γιορτή. 

Σύμφωνα με έρευνες, ετησίως ξοδεύονται περίπου 1 τρις δολάρια στις γιορτές, 230.000 τόνοι τροφίμων καταλήγουν στα σκουπίδια, η ποσότητα των οικιακών απορριμμάτων αυξάνεται κατά 30%, και παράλληλα οι Αμερικάνοι ξοδεύουν περίπου 8,3 δισεκατομμύρια δολάρια σε δώρα, τα οποία τελικά επιστρέφονται. 

Αυτά τα νούμερα και μόνο τονίζουν την επιτακτικότητα της υιοθέτησης μιας πιο ηθικής προσέγγισης στον εορτασμό των Χριστουγέννων και, παρόλο που φαντάζει δύσκολο, δεν είναι καθόλου.

Το πιο απλό είναι να ξεκινήσουμε από το να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν χρειαζόμαστε καινούρια στολίδια κάθε χρόνο, ούτε διαφορετικό φόρεμα για κάθε μέρα των εορτών, λες και είμαστε η Ελένη Μενεγάκη.

Αλλά σε περίπτωση που αποφασίσουμε συνειδητά ότι θέλουμε να κάνουμε κάποιες αγορές φέτος, τότε ας ακολουθήσουμε έστω μια από τις παρακάτω συμβουλές.

Στήριξε μικρές επιχειρήσεις

Αντί να αγοράσεις το outfit της πρωτοχρονιάς από κάποιον fast fashion κολοσσό ή τα δώρα για τους φίλους σου από τεράστιο πολυκατάστημα-αλυσίδα, επίλεξε ένα μικρότερο κατάστημα, κάποιο φιλικό-προς-το-περιβάλλον brand, μια οικογενειακή επιχείρηση στη γειτονιά σου. Δώσε τα χρήματά σου σε έναν οικογενειάρχη που εργάζεται σκληρά για να μπορούν τα παιδιά του να περάσουν όμορφες γιορτές. 

Τις περισσότερες φορές, οι μικρές επιχειρήσεις δίνουν ιδιαίτερη σημασία στην ποιότητα και στο τι θέλει ο πελάτης -σε αντίθεση με τους κολοσσούς που ακολουθούν πιστά τα trends- με αποτέλεσμα να μπορέσεις να αγοράσεις κάτι μοναδικό, ενδεχομένως χειροποίητο, το οποίο δεν θα χαλάσει σε 1 χρόνο και το οποίο δεν παρασκευάστηκε σε sweatshops. Δώσε προσοχή, ωστόσο, στο greenwashing.

View this post on Instagram

A post shared by Etico (@etico.gr)

Ποιότητα > ποσότητα

Μπορεί να σου φαίνεται χαριτωμένο και αστείο ένα πλαστικό κουκλάκι που λέει ”Merry Christmas” με περίεργη φωνή, όμως πόσο χρήσιμο θα είναι αυτό στην καθημερινότητα; Κατά πάσα πιθανότητα, θα καταλήξει σκονισμένο σε κάποια αποθήκη. Είναι λοιπόν προτιμότερο να επιλέξεις κάποιο προϊόν που είναι πραγματικά χρήσιμο και φυσικά να θέσεις σαν προτεραιότητα την ποιότητα και όχι την ποσότητα.

Αν, για παράδειγμα, γνωρίζεις ότι ένας φίλος σου προσπαθεί να μαζέψει χρήματα για να αγοράσει κάτι συγκεκριμένο, μια ωραία ιδέα είναι να συγκεντρώσετε με την υπόλοιπη παρέα ένα ποσό και να κάνετε το δώρο από κοινού. Εκτός αν πρόκειται για  σπίτι στη λίμνη Κόμο. Σε αυτή την περίπτωση, ας το πάρει μόνος του.

View this post on Instagram

A post shared by woodlark® • ashley (@woodlark)

Φτιάξ’ το μόνος σου

Τα δώρα τα Χριστούγεννα είναι μια υπέροχη κίνηση με την οποία δείχνουμε ότι έχουμε στο μυαλό μας και νοιαζόμαστε το άλλο άτομο. Και τι δείχνει σε κάποια/ον ότι νοιαζόμαστε, αν όχι ο κόπος μας για να του δώσουμε χαρά; Αυτή λοιπόν είναι η τέλεια ευκαιρία για να πειραματιστούμε στην κουζίνα, φτιάχνοντας και δωρίζοντας ένα σπιτικό κέικ, μια σπιτική γκρανόλα σε στολισμένα βάζα, ένα κουτί με διάφορα homemade μπισκότα, κάποια χειροτεχνία, ίσως και απλά μια κάρτα με ένα προσωπικό μήνυμα!

Τα δώρα μπορούν ακόμα να είναι εμπειρίες, δεν χρειάζεται απαραίτητα να είναι αντικείμενα. Μια βόλτα για ζεστή σοκολάτα στο πάρκο, θέατρο ή σινεμά, χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις ή ακόμα και μια ταινία στο σπίτι.

Η πίεση για να πετάξουμε τα χρήματά μας τα Χριστούγεννα «στο όνομα του εορταστικού πνεύματος» είναι τεράστια. Όμως αν όλοι αποφασίζαμε να μη διαιωνίσουμε άλλο το κακό, υιοθετώντας ηθικές συνήθειες, ο αντίκτυπος στον κόσμο θα ήταν τεράστιος και αισθητός αμέσως. Μπορεί να μην μπορούμε να αλλάξουμε το μυαλό όλων των ανθρώπων γύρω μας, σίγουρα όμως μπορούμε να κάνουμε την αρχή από τον εαυτό μας.

Πως η επέτειος της δολοφονίας του Αλέξη Γρηγορόπουλου γίνεται αφορμή για διαρκή, πολυετή απαισιοδοξία. Μήπως όταν θεωρείς ότι το μέλλον σου θα είναι δεδομένα δυστοπικό, σταματάς να αγωνίζεσαι για το παρόν σου;

Υπήρξαν στην ανθρώπινη ιστορία κοινωνίες που έβλεπαν ως μέλλον τους το τέλος του κόσμου, τη λύτρωση του ανθρώπου από τα επίγεια βάσανα, την Κρίση του Δημιουργού. Άλλες κοινωνίες πάλι έβλεπαν μία γραμμική πορεία διαρκούς ανάπτυξης μέσω της τεχνολογίας ή το τέλος όλων των πολέμων και των συγκρούσεων. Εμείς ανήκουμε μάλλον σε μία τρίτη κατηγορία. Κι ας προλάβαμε λίγο (κάποιοι από εμάς) μία κουταλιά επιπόλαιας φιλελεύθερης αισιοδοξίας στα 90ς. 

Αλήθεια, ποια ήταν η τελευταία φορά που νιώσατε ότι ένα καλύτερο μέλλον -όπως εννοεί κάθε άνθρωπος το «καλύτερο»- είναι πιθανό; Ακόμα περισσότερο, ποια είναι η τελευταία φορά που οραματιστήκατε κάπως πιο συγκεκριμένα πώς θα έμοιαζε αυτό το καλύτερο μέλλον, όραμα το οποίο ενδεχομένως μοιραστήκατε με κάποιον γύρω σας; Ξέρω, πολύ καιρό πριν. Ίσως ως αποτέλεσμα της αντίδρασης σε μία αδιανόητη κρατική αυθαιρεσία.

Η δολοφονία του Αλέξη ως τομή

Η κρατική δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου με βρήκε ακριβώς στη στροφή της ενηλικίωσης. Έγινε δε κάποιες εκατοντάδες μέτρα από εκεί που βρισκόμουν, σε ένα από τα παλιά και πιο όμορφα σινεμά των Εξαρχείων. Σοκαριστικό. Η πρώτη σκέψη, η κάπως εγωιστική, αλλά τελείως ανθρώπινη, ήταν ότι στη θέση του θα μπορούσα να είμαι εγώ. Δεν έμεινε όμως μόνο εκεί. Ακολούθησε το «θα μπορούσε να είναι ο φίλος μου και η φίλη μου» και τελικά το «θα μπορούσε ο ίδιος ο Αλέξης να είναι φίλος μου».

Η απότομη ενηλικίωση μίας ολόκληρης γενιάς ήταν ήδη γεγονός το ξημέρωμα της 7ης Δεκεμβρίου του 2008. Μαζικές πορείες καταλάμβαναν τους δρόμους όλων των μεγάλων πόλεων, συνθήματα, φωνές. «Αυτές οι νύχτες είναι του Αλέξη». Κάποια από αυτά τα συνθήματα μπορεί να τα πετύχεις ακόμα, 15 χρόνια μετά, ξεθωριασμένα στα ανέγγιχτα σοκάκια του κέντρου. Ήταν πράγματι οι δικές του νύχτες. 

Το αποδείκνυε όλη αυτή η κινητοποίηση ανθρώπων που έκαναν ξεκάθαρο ότι δεν θα περάσει έτσι, ότι δεν θα παριστάνουμε βολικά πως δεν συνέβη τίποτα. Μαζί και εκείνων που υπόσχονταν στους εαυτούς τους αλλά και στους γύρω τους ότι αυτή θα ήταν η αφετηρία ενός κοινού οράματος για έναν καλύτερο κόσμο. Πρώτος κανόνας αυτού του οράματος; Δεν θα μπορεί κανένα όργανο του κράτους και καμία εξουσία να σκοτώνει έναν έφηβο, όποια αφορμή και αν έβαλε στο μυαλό της. Από εκεί και πέρα, το όριό μας ο ουρανός.

Το συγκεκριμένο τραγικό γεγονός συνέπεσε, εξάλλου, με μία νέα συνθήκη. Ήταν η πρώτη φορά που σχολιάστηκε μαζικά στα αναδυόμενα τότε μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Από το ανατριχιαστικό μέχρι σήμερα tweet «Κάποιον πυροβόλησαν στα Εξάρχεια» που ανέβηκε λίγα λεπτά μετά τη δολοφονία, έως ένα μαζικό ξέσπασμα οργής. Είχαμε ακόμη ένα, πρωτόγνωρο για εκείνη την εποχή, μέσο για να ανταλλάξουμε τις σκέψεις μας για τον κόσμο, την ασχήμια του παρόντος του και την προοπτική ενός καλύτερου μέλλοντος.

Μιάμιση δεκαετία μετά από εκείνο που ξεκίνησε ως η «δολοφονία του Αλέξη» και τελικά έγινε «ο Δεκέμβρης του 2008», τα πράγματα ομολογουμένως είναι τελείως διαφορετικά. Το ότι ο κόσμος δεν είναι τελικά όπως τον φανταζόμασταν είναι μόνο το ένα κομμάτι. Το ακόμα σημαντικότερο είναι πώς από ένα σημείο και μετά, αποκαμωμένοι και κουρασμένοι από τις ήττες μας και το διαρκές κουτούλημα στους περίφημους «συσχετισμούς», είναι σαν να σταματήσαμε να τον ονειρευόμαστε.

Ο νιχιλισμός του σήμερα

Ο ορίζοντας προσδοκιών της γενιάς μας είναι βίαια διαφορετικός από εκείνον του 2008. Το «θα ζήσουμε ζωές που δεν τις φανταζόμασταν» έχει μετασχηματιστεί σε ένα πελώριο «τα πράγματα θα πηγαίνουν όλο και χειρότερα». Οι απαισιόδοξες προβολές του μέλλοντος σχηματοποιήθηκαν από τις προβλέψεις των επιστημόνων για την κλιματική κρίση. Ακολούθησε η μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση, η γεωπολιτική αστάθεια με τους πολέμους που φέρνει, η επάνοδος της ακροδεξιάς, η έκρηξη των κοινωνικών ανισοτήτων και φυσικά, η πανδημία.

Ο τρόπος που έγινε η προβληματοποίηση όλων των παραπάνω δημιούργησε, τελικά, την εικόνα του αναπόφευκτου. Η λέξη «δυστοπικός» έγινε κλισέ, το cyber-punk αναγεννήθηκε και τα συνθήματα για ειρήνη, αλληλεγγύη και δικαιοσύνη μοιάζουν για πολλούς σαν χίπικες γραφικότητες ανθρώπων που δεν μπορούν να προσαρμοστούν στη σκληρή πραγματικότητα. Πολύ συχνά δε, οι πιο ριζοσπαστικές πολιτικές δυνάμεις έχουν γίνει συνώνυμες μίας άγονης γκρίνιας που δεν εμπνέει κανέναν.

Το πρόβλημα όμως είναι ότι η εμφατική απουσία ενός κοινού οράματος λειτουργεί τελικά, σε μεγάλο βαθμό, ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία δημιουργώντας γενιές πεσιμισμού και αντιδραστικότητας. Γενιές που αποδέχονται την ήττα τους πριν καν ξεκινήσουν τη μάχη. Έτσι, η στροφή από το κοινωνικό στο ατομικό συμφέρον είναι προδιαγεγραμμένη. Αν δεν έχω για τι να αγωνιστώ, θα αγωνιστώ για την πάρτη μου.

Το ζήτημα όμως είναι ότι ο τρόπος που φαντάζεσαι το μέλλον είναι εξίσου σημαντικός ως συγκολλητική ουσία για μία κοινωνία με το πώς φαντάζεσαι το «ένδοξο» παρελθόν. Επομένως, ένα όραμα για ένα καλύτερο αύριο θα κάνει πιο υγιή την κοινωνία του σήμερα αναζητώντας αλληλεγγύη, κοινωνική δικαιοσύνη, ισότητα, άρση των διακρίσεων, προστασία του περιβάλλοντος με νέους, πιο σύγχρονους όρους.

Γιατί, λοιπόν, να μην προσπαθήσουμε επιτέλους να το φανταστούμε αυτό το μέλλον από την αρχή; Όχι ως φαντασίωση, αλλά ως κατί πιθανό. Κι ας μοιάζουν όλα εναντίον μας. Κι ας είναι η γκρίνια πιο γοητευτική από την ελπίδα. Κι ας μην γίνει ποτέ πραγματικότητα. Τουλάχιστον θα έχουμε προσπαθήσει.

Η δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου οδήγησε μία γενιά σε βίαιη πολιτική ζύμωση. Χρόνια μετά, η μνήμη δε σβήνει, ούτε και η οργή. Σήμερα το κράτος, πιο βλάσφημα και απροκάλυπτα από ποτέ, δολοφονεί, την ίδια ώρα που το άλμα της ψηφιακής εποχής μας καθιστά θεατές.

Δεκαπέντε χρόνια πέρασαν από τις 6 Δεκεμβρίου 2008. Ο Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος δολοφονείται εν ψυχρώ, δίπλα στους φίλους του, στον πεζόδρομο Μεσολογγίου και Τζαβέλλα στα Εξάρχεια, από τον ειδικό φρουρό Επαμεινώνδα Κορκονέα. Το συμβάν πυροδοτεί συγκρούσεις εκτός ελέγχου σε όλη την επικράτεια, με τις μαζικές αντιδράσεις να συνεχίζονται τις επόμενες εβδομάδες. 

Το γεγονός αυτό ανέτρεψε αμετάκλητα τον τρόπο που βλέπαμε τον κόσμο μέχρι τότε, ως έφηβοι. Πέραν των άλλων, η εξέγερση του 2008 σηματοδότησε το μαύρο Δεκέμβρη, την ανάγκη για απάντηση στην βία της εξουσίας, την αυθόρμητη και ακηδεμόνευτη ανυπακοή. Για τη γενιά μας, ένα σημάδι ανεξίτηλο, το οποίο καθόρισε τη θέση μας και γέννησε πολιτικές βλέψεις και πυξίδες στο τότε ως και το σήμερα, για το χθες, το αύριο και για πάντα. Όλα αυτά τα χρόνια, πολλά άλλαξαν, όμως ένα παραμένει ίδιο.

Το κράτος –ακόμα– δολοφονεί παιδιά και αυτό τείνει να γίνει μία νέα κανονικότητα. 

Υπάρχει σε ανησυχητικό βαθμό, διάχυτη ανοχή στον κοινωνικό ιστό, παρά τη γρήγορη διάδοση των συμβάντων. Τα κοινωνικά αντανακλαστικά μπροστά στα γεγονότα, αλλά και τα μέσα αντίδρασης διαφέρουν σήμερα αισθητά. Όταν, τότε, μαθεύτηκε ότι αστυνομικός δολοφόνησε παιδί, έγινε κατανοητό ότι κάτι σοβαρό συνέβη, κάτι που δε μπορούσε απλά να περάσει έτσι. Στο σήμερα όλα φθείρονται στη δίνη του κυβερνοχώρου, ασχέτως της σοβαρότητάς τους. 

Το κράτος ως υπερασπιστής εγκλημάτων

Η πολιτική διακυβέρνηση των τελευταίων ετών χρεώνεται με κρατικές δολοφονίες, οι οποίες διαδέχονται η μία την άλλη. Από τον Βασίλη Μάγγο, που χτυπήθηκε βάναυσα επειδή πάλευε για την πόλη του, ως τον 17χρονο Χρήστο Μιχαλόπουλο, ο οποίος προ ημερών, δολοφονήθηκε από αρχιφύλακα της ΟΠΚΕ επειδή δε σταμάτησε στο σήμα για έλεγχο. Γεμίζουν οι τίτλοι με ονόματα δολοφονημένων ανθρώπων, ανήλικα παιδιά, πατεράδες και αγωνιστές. Ο 16χρονος Κώστας Φραγκούλης πριν ένα χρόνο δολοφονήθηκε για 20€ βενζίνη, ο Νίκος Σαμπάνης στο Πέραμα και ο Κώστας Μανιουδάκης στην Κρήτη σε έλεγχο των ΤΑΕ Σούδας.

Όλοι θύματα της αστυνομικής αυθαιρεσίας.

Η κυβέρνηση δείχνει ανοχή, όσο οι αποφάσεις της αστικής δικαιοσύνης περιθάλπουν με ποινική ασυλία τα εγκλήματα ένστολων, ανοίγοντας το δρόμο της επανάληψής τους. Παράλληλα η ακραία καταστολή απέναντι σε όποια κοινωνική ομάδα προσπαθεί να σηκώσει κεφάλι, έχει συνοδοιπόρο, όλο το μικροαστικό συρφετό που χειροκροτεί κάθε έγκλημα, καθώς συντάσσεται με το θύτη και στερεοτυπικά μισεί το θύμα. Η μικροπαραβατικότητα για αυτούς αποτελεί δικαιολογία, σαν το «τι δουλειά είχε στα Εξάρχεια ο 15χρονος;».

Ψηφιακός ακτιβισμός. Γιατί όχι τώρα;

Το χρονικό της εξέγερσης της βίας για τον άδικο χαμό του Αλέξη εκτός των άλλων ξεκινάει και με τη διάδοση του γεγονότος μέσω τεσσάρων λέξεων στο τότε Twitter: «Κάποιον πυροβόλησαν στα Εξάρχεια». Η δολοφονία γίνεται ταχύτατα γνωστή, με χιλιάδες κόσμου να κατεβαίνει στο κέντρο της Αθήνας και να συγκρούεται το ίδιο βράδυ με την αστυνομία.

Στο κατώφλι του 2024, όπου η πληροφορία διαχέεται γρήγορα και ενώ τα φαινόμενα κρατικών δολοφονιών αυξάνονται, η διάδοση τέτοιων ειδήσεων δεν δείχνει να αποτελεί εφαλτήριο για κοινωνικές αντιστάσεις απέναντι σε κάθε νέο περιστατικό. Τα social media και η άμεση ενημέρωση αφήνουν σχεδόν αδιάφορη τη μάζα, σε μία κινούμενη άμμο άνευ όρων αποδοχής της στυγερής πραγματικότητας.

Το διαδίκτυο θα μπορούσε να αποτελεί εργαλείο οργάνωσης των πολιτών. Τα ενημερωτικά posts, τα οποία είναι πολύ σημαντικά, πρακτικά δεν αποτελούν απειλή για το σύστημα που γεννάει τις δολοφονίες. Παρόλα αυτά, ο κυβερνοακτιβισμός δύναται να χτίσει κοινωνικά οδοφράγματα απέναντι στην κατασταλτική και δολοφονική πολιτική, σε απαραίτητη σύμπραξη όμως με τον κοινωνικό αγώνα στο δρόμο. Ωστόσο, όσο υπάρχει δεκτικότητα στην αύξηση του φαινομένου και συζήτηση μόνο πίσω από την οθόνη και όχι δράση, οι ένστολοι προστάτες θα συνεχίσουν να απαξιώνουν την αξία της ανθρώπινης ζωής.

Ποντάρουν στον φόβο 

Σήμερα, η κοινωνία συμβιβασμένη, απρόθυμη για ανάληψη ευθύνης, σε αντίθεση με τον αυθορμητισμό του ‘08 που έβγαλε όλη τη χώρα στους δρόμους. Οι φωνές φιμώνονται, η κοινωνική αντεπίθεση καταστέλλεται σκληρά, καθώς το κράτος αντιλαμβάνεται το εξεγερμένο κομμάτι της κοινωνίας ως κίνδυνο.

Σαφώς, η επιλογή του δρόμου ως πεδίο αντιπαράθεσης ενέχει ζητήματα προσωπικής ασφάλειας και ελευθερίας, λόγω της αυξημένης καταστολής. Ο κίνδυνος σύλληψης ή ξυλοδαρμού πλέον φτάνει σαν εικόνα στις συνειδήσεις και λειτουργεί σαν αποτρεπτικός παράγοντας, σπέρνοντας φόβο. Μεθοδευμένα οι αρχές, σε κάθε πορεία διαμαρτυρίας, περιορίζουν, προκαλούν, προσαγάγουν, με σκοπό να αποτυπωθεί στη συλλογική συνείδηση πως το μακρύ χέρι του νόμου βρίσκεται εκεί.

Το ανάχωμα στη βία, όπως έκανε ο κόσμος πριν 15 χρόνια στους δρόμους, ενάντια στο σκοτάδι και τον απόλυτο εκφασισμό και εκχυδαϊσμό της κοινωνίας, προάγει το δίλημμα ελευθερία ή ασφάλεια; Αξιοπρέπεια ή εθελοδουλία;

Ίδιες ιδέες, άλλες εποχές

Το 2008, η ευθύνη βρέθηκε στα χέρια των πολιτών, δηλώθηκε έντονα η δύναμη, η αντίδραση, άρνηση –ότι δεν είναι ανεκτή η δολοφονία ενός παιδιού. Οι ισορροπίες έχουν αλλάξει σήμερα τα γεγονότα και την οπτική.

Ωστόσο, πάντα υπάρχουν άνθρωποι που όταν συμβαίνει μία κατάφωρη αδικία, γνωρίζουν πως η απάντηση μιας υγιούς κοινωνίας είναι η εξωτερίκευση της άρνησης σε αυτό που συνέβη και η απαίτηση δικαιοσύνης, αλλά και πρόληψης, ώστε ποτέ ξανά να μη συμβεί ίδιο περιστατικό. Επιπλέον, οι κυβερνώντες πρέπει να λαμβάνουν υπόψιν πως σε κάθε αδικία θα βρίσουν απέναντί τους ένα «τείχος» εξελιγμένων πολιτών με διάθεση για αλλαγή και σύγκρουση με το κατεστημένο.

Ένα τείχος σαν αυτό που στήθηκε στην εξέγερση του 2008 που δε θα αφήσει τον εκφασισμό της κοινωνίας να διαιωνίζει κρατικές δολοφονίες.