Για πολλούς ανθρώπους, η αντιμετώπιση της κατάθλιψης είναι μια καθημερινή πραγματικότητα, που επηρεάζει όλες τις πτυχές της επαγγελματικής, κοινωνικής και προσωπικής ζωής.
Η κατάθλιψη μπορεί να έχει εξουθενωτικό αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο το άτομο λειτουργεί καθημερινά. Η αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης είναι το κλειδί για την ανάρρωση, ωστόσο υπάρχουν ορισμένα πράγματα που το άτομο μπορεί να κάνει συνδυαστικά και να βοηθήσουν στη διαδικασία της ανάρρωσης.
Τσεκάροντας τη διάθεσή μου
Αρχικά, είναι σημαντικό να εντοπίσουμε τα συμπτώματα της κατάθλιψης, ώστε να μπορέσουμε να απευθυνθούμε όσο το δυνατόν συντομότερα σε κάποιον/α ειδικό ψυχικής υγείας. Μερικές ερωτήσεις που μπορούν να βοηθήσουν να εντοπίσουμε τυχόν συμπτώματα είναι:
-Νιώθω θλίψη για το μεγαλύτερο μέρος της μέρας, για διάστημα μεγαλύτερο από δύο εβδομάδες;
-Έχω χάσει την όρεξη/κίνητρο για να κάνω πράγματα που συνήθως με ευχαριστούσαν;
-Αισθάνομαι συχνά ευερέθιστος/η;
-Παρατηρώ διαφορές στον ύπνο (αυπνία/υπερυπνία/διακεκομμένος ύπνος);
Η δημιουργία ενός συστήματος υποστήριξης είναι καθοριστικής σημασίας και συμβάλλει σημαντικά στην ανάρρωση του ατόμου από την κατάθλιψη. Ένα τέτοιο δίκτυο περιλαμβάνει τη δημιουργία δεσμών με άτομα που μπορούν να προσφέρουν κατανόηση, ενσυναίσθηση και ενθάρρυνση.
H ανοιχτή επικοινωνία αποτελεί το κλειδί για τη δημιουργία τέτοιων δεσμών. Το να μοιραστείτε τη συναισθηματική σας κατάσταση και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζετε με όσους εμπιστεύεστε μπορεί να βοηθήσει και εσάς, αλλά και αυτούς να σας καταλάβουν καλύτερα. Επιπλέον, είναι σημαντικό να τους ενημερώσετε για το πώς μπορούν να σας υποστηρίξουν, μιλώντας τους για τις ανάγκες σας αυτό το διάστημα, καθώς και για τα πράγματα που σας δυσκολεύουν.
Η εκπαίδευση των κοντινών σας ανθρώπων σχετικά με την κατάθλιψη είναι ένα σημαντικό βήμα, καθώς με αυτόν τον τρόπο γίνεται ευκολότερο για εκείνους να μπορέσουν να κατανοήσουν κάποιες καταστάσεις. Με το να μοιραστείτε σχετικές πληροφορίες για τη συγκεκριμένη διαταραχή, δίνετε τη δυνατότητα στους αγαπημένους σας να κατανοήσουν την πολυπλοκότητα της κατάθλιψης, τους βοηθάτε να αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με τη φύση της, τα συμπτώματά της και τις πιθανές επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή. Ακόμη, μπορείτε να τους ενθαρρύνετε να αναζητήσουν και μόνοι τους αξιόπιστες πηγές, άρθρα ή βιβλία σχετικά με την κατάθλιψη.
Οι συχνές επαφές με τους κοντινούς σας ανθρώπους παίζουν καθοριστικό ρόλο, τόσο στη διατήρηση μιας σχετικά σταθερής συναισθηματικής κατάστασης κατά τη διάρκεια των προκλήσεων της κατάθλιψης, όσο και στο αίσθημα της μοναξιάς, που συχνά βιώνουν τα άτομα με κατάθλιψη.
Η τακτική επικοινωνία, είτε μέσω απλών μηνυμάτων, είτε μέσω τηλεφωνημάτων, βοηθά στην ενίσχυση των δεσμών με όσους σας νοιάζονται. Όλα τα παραπάνω, σας βοηθούν να μοιραστείτε τα όσα νιώθετε, αλλά με αυτό τον τρόπο δίνετε την ευκαιρία και στους γύρω σας να είναι ενήμεροι για την κατάσταση και τις ανάγκες σας.
Αυτοφροντίδα και ποιοτικός χρόνος με τον εαυτό
Πέραν από τους φίλους και τα αγαπημένα πρόσωπα, είναι επίσης σημαντικό να αφιερώνετε χρόνο και να εστιάζετε στον εαυτό σας, κάνοντας πράγματα που σας βοηθούν να αισθάνεστε καλά. Η λέξη αυτοφροντίδα μπορεί να σημαίνει να μαγειρέψετε ένα φαγητό που σας αρέσει, να κάνετε μια δραστηριότητα που σας αρέσει, ή απλώς να αφιερώσετε χρόνο για να χαλαρώσετε.
Καθώς, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η κατάθλιψη συμβάλλει στη μείωση του κινήτρου, αρκετά άτομα βρίσκουν βοηθητική τη χρήση ενός ”planner” για να ενεργοποιηθούν. Με αυτόν τον τρόπο, μπορείτε να προγραμματίσετε τον χρόνο σας και να προσπαθήσετε να εισάγετε σταδιακά περισσότερα από αυτά που σας ευχαριστούν ή σας άρεσαν στο παρελθόν.
Προσπαθήστε λοιπόν να φτιάξετε ένα τέτοιο πρόγραμμα για κάποιες μέρες (για αρχή προτείνεται μικρό χρονικό διάστημα, π.χ. 3 μέρες). Το πρόγραμμα μπορεί να είναι αρκετά ευέλικτο και οι δραστηριότητες που θα επιλέξετε μπορούν να αλλάξουν ανά πάσα στιγμή. Να θυμάστε πως το κάθε άτομο έχει τους δικούς του ρυθμούς και τα δικά του ενδιαφέροντα και πως στόχος αυτής της πρότασης είναι η βελτίωση της διάθεσης σας και όχι η αυτοκριτική.
Τι μπορεί να περιλαμβάνει αυτό το planner:
– ένα ή δύο πράγματα που παλιά σας άρεσαν
– επαφή με άλλους ανθρώπους, ίσως μια δραστηριότητα με φίλους (π.χ. βόλτα, καφές) ή ακόμα και ένα τηλεφώνημα
– γυμναστική, κάποιο είδος άσκησης που σας άρεσε στο παρελθόν, αν δεν είχατε μπορείτε να πειραματιστείτε
– πράγματα που θα ήταν καλό να κάνετε για τον εαυτό σας, όπως να φάτε κάτι υγιεινό, να κάνετε ένα ζεστό μπάνιο
– καθορίστε μεν, αλλά ευέλικτα, ώρες που θα ξυπνήσετε και ώρες που θα κοιμηθείτε, ώστε να σταθεροποιήσετε σιγά σιγά τον ύπνο σας – αυτό ενδεχομένως να σας βοηθήσει να αισθανθείτε καλύτερα.
Οι παραπάνω προτάσεις έχουν στόχο να βοηθήσουν το άτομο να διατηρήσει μία όσο το δυνατόν περισσότερο, σταθερή καθημερινότητα, καθώς και επαφή με τους γύρω του. Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναφερθεί ξανά πως τέτοιες διαταραχές δεν αντιμετωπίζονται μόνο με ατομικές δράσεις, αλλά το πρώτο και σημαντικότερο βήμα είναι η αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας.
Τα ανάπηρα άτομα γνωρίζουν καλά ότι ο καλύτερος κόσμος θα φτιαχτεί απ’ τους αγώνες τους.
Η 3η Δεκεμβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, μια ημέρα που όλοι όσοι θα έπρεπε να έχουν καθημερινή τους προτεραιότητα την ισότιμη αντιμετώπιση όλων των πολιτών, βρίσκουν την ευκαιρία για μεγάλες υποσχέσεις που ευελπιστούν να καλύψουν την τρομερή αδιαφορία και ανεπάρκειά τους.
Λέξεις όπως η «προσβασιμότητα» γίνονται καραμέλα στο στόμα όσων φέρουν τεράστια ευθύνη για τον αποκλεισμό συνανθρώπων μας, δημιουργώντας ένα πλέγμα εκνευρισμού και ματαίωσης. Τον Δημήτρη Αντωνίου, τον γνωρίζω από παλιά και τον θαυμάζω διαχρονικά για τη δημιουργικότητά του, το χαμόγελό του στα δύσκολα και τις μάχες που επιλέγει να δίνει μέχρι το τέλος.
Σε αναπηρικό αμαξίδιο από την ηλικία των 16 ετών, μετά από τροχαίο, αντιμετωπίζει την κάθε ημέρα σαν μια νέα πρόκληση που παλεύει να φέρει εις πέρας, σε ένα περιβάλλον που δεν σταματά να βάζει εμπόδια σε όσους διαρκώς τα ξεπερνούν.
Ας μιλήσουμε λοιπόν για προσβασιμότητα και για το τι, συνήθως, σκέφτεται ο περισσότερος κόσμος όταν μιλάμε γι’ αυτήν
«Το πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας, τα λεωφορεία και τα ΚΤΕΛ είναι μη προσβάσιμα».
«Δεν μου είναι, πραγματικά, εύκολο να εξηγήσω πόσο αδιανόητα περιοριστικό είναι να θέλω να ταξιδέψω με αεροπλάνο και μετά να μην ξέρω τι θα κάνω και πώς ακριβώς θα μετακινηθώ».
«Γύρω-γύρω από το αεροδρόμιο; Μέσα-έξω στο λιμάνι; Δεν μπορώ να δω φίλους και συγγενείς σε άλλες πόλεις. Δεν μπορώ να ταξιδέψω για δουλειά. Για ποια προσβασιμότητα, λοιπόν, να μιλήσουμε;».
Ο Δημήτρης ζει στη Θεσσαλονίκη, εκεί που όλοι όπως μου λέει είναι σαν μια μεγάλη «οικογένεια».
«Οι περισσότεροι με παρακολουθούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με ταράζουν στα likes και στα μπράβο, αλλά μία ράμπα δε βάζουν στο κατάστημα τους να ψωνίσω, να μπω για φαγητό ή καφέ».
«Εννιά στους δέκα καταστηματάρχες με εξυπηρετούν στο πεζοδρόμιο και με κερνάνε και μια φιλοφρόνηση για τους αγώνες που δίνω, έτσι για να μην ξεχνιόμαστε. Επιστρατεύω συχνά το χιούμορ, νομίζω είναι το βασικότερο εργαλείο μου. Όσο πιο τραγικό είναι κάτι, τόσο πιο κωμικό φαίνεται. Και μιλάω για συμπεριφορές, αντιλήψεις, υποκρισίες».
«Έχει συμβεί να με προσβάλουν και να με πιάνουν τα γέλια. Αλήθεια. “Να διώχνουμε” κάποιον από θέση στάθμευσης ΑμεΑ που παράνομα το άφησε κάποιος με αλάρμ και να έρχεται να ψάχνει τη ταμπελίτσα μου στο μπαρμπρίζ, νομίζοντας ότι είμαι κάποιος άλλος “βολεψάκιας”, που ήθελε να του αρπάξει τη θέση».
«Καθόμουν πίσω κι έβλεπε τον φίλο μου στο τιμόνι. Νόμιζε ότι θέλει να τον ξεγελάσει. Ε, στην αρχή θύμωσα. Έπειτα σιχάθηκα. Τρία λεπτά μετά, όμως, γελούσα με τη ψυχή μου».
«Το δεύτερο που κάνω, είναι να προσπαθώ να συμβάλλω στην αλλαγή. Είναι γιατρικό και φέρνει και αποτελέσματα. Μιλάω σε μαθητές σχολείων, μιλάω στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δείχνω, αναδεικνύω, αιτούμαι στις υπηρεσίες, ανοίγω κουβέντες με βολεψάκηδες. Γενικά, κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ».
Ο Δημήτρης μου εξηγεί ότι κάποια βήματα γίνονται, με την πολιτεία, όμως, να ακολουθεί με το ζόρι
«Εμένα αυτό με ξεπερνάει. Μας έχουν κάνει να λέμε “ευχαριστώ” που φτιάχνουν πέντε ράμπες σε πεζοδρόμια και κοροϊδεύουν τον κόσμο».
«Δεν καταλαβαίνουμε ότι είναι η ρημάδα η δουλειά τους κι ότι θα έπρεπε να απολογούνται που καθυστερούν τόσο, αντί να νιώθουμε πως μας κάνουν χάρη».
«Και οι ανάπηροι αλλά και κάθε ένας πολίτης – είτε ανάπηρος, είτε μη ανάπηρος – πρέπει να μάθει να διεκδικεί, γιατί αλλιώς δεν αλλάζει τίποτα. Να το κάνουμε σωστά κι αποτελεσματικά. Όχι, για να λέμε απλά ότι το κάναμε».
Συζητάμε για τη βαθιά ριζωμένη κουλτούρα υποτίμησης απέναντι στα ανάπηρα σώματα.
«Οι περισσότεροι άνθρωποι που παραβιάζουν επανειλημμένα τα δικαιώματα και τις ελευθερίες άλλων ανθρώπων φροντίζουν συγχρόνως να εφεύρουν κάποιες δικαιολογίες για να αποφύγουν ή να μετριάσουν τις ενοχές, ώστε τελικά να νιώθουν καλά με τον εαυτό τους».
«Ο καταστηματάρχης πιστεύει πως δεν ενοχλεί κανέναν γιατί από “εκεί” δεν περνάει ποτέ κανένας ανάπηρος. Δεν του περνάει από το μυαλό ότι πολλοί ανάπηροι δεν έχουν όρεξη να μαλώνουν, ούτε να έρχονται σε ακόμη πιο δύσκολη θέση, γι’ αυτό και βλέποντας τα τραπεζοκαθίσματα, ψάχνουν άλλο τρόπο και δεν περνάνε από εκεί».
«Ο καταστηματάρχης ή ο βολεψάκιας που κλείνει τα ράμπα, φρόντισαν να μην περνάει κανένας ανάπηρος από εκεί».
Ο Δημήτρης κάνει λόγο για την αλαζονεία μιας παρεξηγημένης τελειότητας. «Μιας αψεγάδιαστης κορμοστασιάς» που ντρέπεται κι αυτή με τη σειρά της, γιατί κάποια στιγμή συνειδητοποιεί πως αντάλλαξε χρόνο, χρήμα και ζωή για να πάρει κάτι που είναι στη φύση του να μην είναι ποτέ τέλειο, αλλά να είναι μοναδικό.
Παράλληλα, δηλώνει αισιόδοξος για τις επόμενες γενιές.
«Για να βρουν όμως αυτές έναν καλύτερο κόσμο, πρέπει εμείς να το φροντίσουμε σήμερα, διεκδικώντας αυτό το καλύτερο αύριο. Αυτός ο αγώνας είναι η μοναδική ρεαλιστική πιθανότητα για εμάς, να γίνει αυτός ο κόσμος ένας ωραίος κόσμος».
Η άγνοια στην κοινωνία και η βροχή πληροφοριών στη βάση μιας πυραμίδας αδιαφορίας με κορυφή της, τη χειραγώγηση. Τι συμβαίνει στη σχέση πολίτη-ενημέρωσης;
Εν έτει 2023, η πληροφορία απέχει μόνο μερικά εκατοστά από εμάς. Ωστόσο, παρά την εύκολη πρόσβαση, υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που επιλέγουν να ζουν σε μια κατάσταση άγνοιας. Το να μην γνωρίζεις κοινωνικά και άλλα σημαντικά ζητήματα που μας ταλανίζουν παγκοσμίως, καταλήγει να είναι επιλογή. Επιλέγω, ως ον, να μην ακούσω, να μην ψάξω, να μην μελετήσω, να μην μάθω, να μην αφουγκραστώ, να μην καταλάβω.
Από τον πόλεμο στη Γάζα και τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, μέχρι τα δικά μου δικαιώματα ως πολίτης. Πολλοί είναι εκείνοι ακόμη που ισχυρίζονται πως «δεν ήξεραν». Μέχρι πότε, όμως, μπορεί ο ισχυρισμός αυτός να αποτελεί «δικαιολογία» για όσους θα έπρεπε να ξέρουν;
Η αντίληψη στη πληροφορία μέσα από πολλές οπτικές
Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η πληροφορία παρέχει απο γνώση μέχρι και εξουσία. Παρ’ όλα αυτά, επιλέγοντας να αγνοήσουν συγκεκριμένα ζητήματα, ορισμένοι εξαιρούνται από το βάρος της ενημέρωσης και της συνειδητοποίησης. Αν και η πρόσβαση σε πληροφορίες είναι ευρύτερη από ποτέ, η επιλεκτικότητα στην πληροφορία διαμορφώνεται από τον ατομικό προσανατολισμό και τις προσωπικές πεποιθήσεις.
Ένας λόγος που ορισμένοι εξακολουθούν να «μην ξέρουν», είναι η υπερβολική ροή πληροφοριών. Η υπερπληροφόρηση μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση και αδυναμία επεξεργασίας, διαμορφώνοντας ένα πλαίσιο εξάντλησης και ολιστικής αδιαφορίας σε τελικό βαθμό.
Στρεφόμενοι, όμως, στο πεδίο του ατόμου, παρατηρούμε ενδεχομένως την κυριότερη αιτία της άγνοιας ή – ακόμη χειρότερα – της παραπληροφόρησης που είναι τελικά η εθελοτυφλία. Στο όνομα μιας ιδεολογίας, μιας θρησκείας, ενός προσώπου, κ.τ.λ, πολλά άτομα επιλεκτικά ακολουθούν έναν δρόμο του να ακούνε, να διαβάζουν και να βλέπουν αυτό που επιθυμούν, αντικρίζοντας στενά και μονόπλευρα τα πάντα. Επομένως, κομβικά γρανάζια της άγνοιας καταλήγουν να είναι η αδιαφορία και ο δογματισμός, δύο έννοιες διαφορετικές, που τελικά φέρνουν όμοια αποτελέσματα.
Οι επιπτώσεις της άγνοιας στον κοινωνικό ιστό
Η άγνοια ως γέννημα δογμάτων ή αδιαφορίας παράγει νέα ζητήματα στη συμμετοχή και την προσφορά του ατόμου στην κοινωνία. Κυρίως σε κρίσιμα ζητήματα της εποχής μας, όπως οι αυξανόμενες ανισότητες, η κλιματική κρίση και η διαφθορά, η μη γνώση και τελικά η απάθεια στο τι συμβαίνει τριγύρω σου, αποτελεί παράγοντας μεγέθυνσης ποικίλων κοινωνικών θεμάτων, που αγγίζουν και εσένα ως άτομο.
Επιπλέον, η άγνοια σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας, επηρεάζει σε τελικό βαθμό και την ίδια την πληροφορία. Εφόσον επιλεκτικά αγνοήσουμε ζητήματα της καθημερινότητας, αλλά επενδύσουμε clicks σε ιστοσελίδες που μιλάνε για gossip και θέματα κυρίως trash ψυχαγωγίας, τότε μακροπρόθεσμα τα αντίστοιχα ειδησεογραφικά μέσα θα εστιάσουν σε τέτοιου είδους θέματα και όχι στην ίδια την καθημερινότητα, επειδή πολύ απλά «αυτό πουλάει».
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, μπαίνουν στο περιθώριο τα καθημερινά μας προβλήματα και έχουμε ως ασπιρίνες γι’ αυτά, πρωινά μαγκαζίνο για τη ζωή των celebrities και άλλα λοιπά θέματα.
Η άγνοια στην κοινωνία φέρνει αλυσιδωτά την άγνοια στην ενημέρωση
Ως αποτέλεσμα της υποβάθμισης της πληροφορίας, συχνά πολλοί καταλήγουν θύματα της άγνοιάς τους. Τα παραδείγματα ποικίλουν. Απο τον εργασιακό χώρο μέχρι και την ελληνική πολιτική, μεγάλο ποσοστό εργαζομένων στην Ελλάδα, δεν γνωρίζει πλήρως τα δικαιώματά του και καταλήγει να πέφτει θύμα εργοδοτικής αυθαιρεσίας χωρίς συχνά να το γνωρίζει. Αντίστοιχα, πολιτικοί προερχόμενοι κυρίως από την ακροδεξιά, παράγουν σωρεία ψευδών ειδήσεων και ευρύτερης παραπληροφόρησης βρίσκοντας σημαντική απήχηση σε κοινό που είναι έτοιμο να πιστέψει ακόμη και στην πιο ακραία θεωρία συνωμοσίας.
Αυτό το κοινό δεν είναι λίγα άτομα, είναι χιλιάδες άνθρωποι που εξαιτίας της άγνοιας που στην πραγματικότητα είναι εθελοτυφλία, καταλήγουν να πέσουν θύματα χειραγώγησης πολιτικάντηδων. Κατά συνέπεια, η άγνοια αποτελεί την βάση μιας πυραμίδας που έχει πάνω της, την παραπληροφόρηση, την αδιαφορία και ως κορυφή, την χειραγώγηση.
Δεκτικοί στο να ακούσουμε, επιλεκτικοί στο να πιστέψουμε
Πρώτο βήμα εγκατάλειψης της άγνοιας, είναι η δεκτικότητα στο να δούμε τα πράγματα από όλες τις πιθανές οπτικές. Χρειάζεται να ενημερωνόμαστε καθημερινά για το τι συμβαίνει τριγύρω μας, όχι μόνο από το μέσο που για διάφορους λόγους μας εκφράζει, αλλά από μια πιο ευρεία γκάμα μέσων ενημέρωσης. Εμείς οι ίδιοι, ως άτομα, πρέπει να αποτελέσουμε θετικό παράδειγμα ενεργού πολίτη που καθορίζει αυτόνομα την καθημερινότητα του και δεν πέφτει θύμα κανενός χειραγωγού.
Μπροστά, όμως, στον καταιγισμό πληροφοριών, οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί και τεκμηριωμένοι στην ενημέρωσή μας, καθώς όσο εύκολο είναι να πέσουμε θύματα άγνοιας, άλλο τόσο εύκολο είναι να πνιγούμε στη βροχή της πληροφορίας και να βρεθούμε πομποί fake news, μέσα σε μια αλλοιωμένη πραγματικότητα.
Για να πάψει η φράση «δεν ήξερα», οφείλουμε ο καθένας και η καθεμία να ζήσει και να αντιληφθεί τον κόσμο γύρω του, δίχως ταμπέλες, ιδεοληψίες και ατομικισμούς. Πρέπει να δουλέψουμε πρωτίστως στην βελτίωση και κοινωνικοποίηση του εαυτού μας, ώστε αύριο να κυριαρχεί η ευαισθητοποίηση απέναντι στην αδιαφορία.
Σε έναν από τους πετρελαϊκούς κολοσσούς του Κόλπου, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, λαμβάνει χώρα φέτος η Παγκόσμια Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα. Τελικά, καλά έκανε η Greta Thunberg και κατηγορούσε την Cop για πολύ “blah blah” και ελάχιστη ουσιαστική δράση;
Το οικολογικό άγχος είναι γεγονός. Ο κόσμος φαίνεται πως δεν συμφωνεί στην παγκόσμια και συστημική λύση που απαιτείται για να αποφευχθεί η κλιματική κατάρρευση. Ο χρόνος μετράει αντίστροφα. Ο φόβος για την κλιματική κρίση και τις συνέπειές της είναι διάχυτος. Κάθε χρόνο, όλα τα βλέμματα στρέφονται στην Παγκόσμια Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα, όμως τόσες δεκαετίες το μόνο που ακούμε είναι “blah blah blah”, όπως έλεγε η Greta Thunberg, η πιο γνωστή και νεαρή υπερασπίστρια του περιβάλλοντος στον κόσμο.
Φέτος, η Παγκόσμια Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα, ή αλλιώς Cop28, θα γίνει στο Dubai, στον τόπο που κατέχει τα έκτα σε παγκόσμιο επίπεδο γνωστά αποθέματα πετρελαίου. Ειρωνεία; Αυτή η σύνοδος κορυφής γίνεται σε μια εποχή που τα περιθώρια για την εξασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος για την ανθρωπότητα στενεύουν ραγδαία.
Είναι αδιαμφισβήτητο πως το πλουσιότερο 10% των ανθρώπων σε πολλές χώρες προκαλεί έως και 40 φορές περισσότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από ό,τι το φτωχότερο 10% των συμπολιτών τους, σύμφωνα με στοιχεία που συνέλεξε ο Guardian. Αυτό το 10% φέρει την ευθύνη δηλαδή για το ήμισυ του συνόλου των παγκόσμιων εκπομπών, γεγονός που τους καθιστά κλειδί για τον τερματισμό της κλιματικής κρίσης.
Αν δεν έχει γίνει ακόμη σαφής η κλιματική ανισότητα, το 1% των πλουσιότερων ανθρώπων του πλανήτη ευθύνεται για περισσότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από το φτωχότερο 66%, όπως αναδεικνύει η έκθεση “Climate Equality: A planet for the 99%”. Άρα, η «ελίτ των ρυπαντών» λεηλατεί περισσότερο τον πλανήτη, σύμφωνα με την Oxfam και την εκτενή μελέτη για την ανισότητα στο κλίμα. «Οι υπερπλούσιοι λεηλατούν και ρυπαίνουν τον πλανήτη σε σημείο καταστροφής και το μεγαλύτερο τίμημα το πληρώνουν εκείνοι που μπορούν να το αντέξουν λιγότερο», δήλωσε η Chiara Liguori, ανώτερη σύμβουλος πολιτικής της Oxfam για την κλιματική δικαιοσύνη. Οι κρίσεις του κλίματος και της ανισότητας «τροφοδοτούν η μία την άλλη», είπε.
Την κλιματική αδικία την πληρώνει η εργατική τάξη και τα φτωχότερα στρώματα του πληθυσμού. Ο ΟΗΕ αναφέρει ότι στις αναπτυσσόμενες χώρες συμβαίνει το 91% των θανάτων που σχετίζονται με ακραία καιρικά φαινόμενα. Η μη συνεκτίμηση αυτού του τεράστιου χάσματος κατά τη χάραξη πολιτικών για τη μείωση των εκπομπών ενδέχεται να προκαλέσει αντιδράσεις σχετικά με την οικονομική προσιτότητα της δράσης για το κλίμα, λένε οι ειδικοί. Ή ακόμη και να καταστήσει αδύνατο τον τερματισμό της κλιματικής κρίσης.
Ο Chancel, σε πρόσφατη έκθεση του World Inequality Database, σημείωσε ότι ένας «σχετικά μετριοπαθής» φόρος πλούτου ύψους 1,5% σε άτομα με περιουσιακά στοιχεία 100 εκατ. δολαρίων και άνω, δηλαδή το 0,001% του παγκόσμιου πληθυσμού, θα μπορούσε να συγκεντρώσει 295 δις δολάρια ετησίως. Το ποσό αυτό είναι πολύ κοντά σε αυτό που απαιτείται για την προστασία του παγκόσμιου πληθυσμού από τις αυξανόμενες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Μια διεθνής ομάδα εργασίας για τη φορολογία πρόκειται να ξεκινήσει στην Cop28 για να προωθήσει νέες εισφορές για το κλίμα και θα εξετάσει τη φορολόγηση του πλούτου, των ορυκτών καυσίμων, της ναυτιλίας, των αερομεταφορών και των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών. Φαντάζει απίθανο, όμως αναμένουμε.
Αν διευρύνουμε λίγο ακόμη τον φακό εστίασης, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι μια χώρα που συλλαμβάνει και φυλακίζει τακτικά υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σίγουρα, δεν μπορεί να υπάρξει κλιματική δικαιοσύνη, χωρίς ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα
Οκτώ χρόνια πριν, το 2015, στην Παγκόσμια Διάσκεψη στο Παρίσι συμφωνήθηκαν για πρώτη φορά παγκοσμίως νομικά δεσμευτικοί κλιματικοί στόχοι, προκειμένου η παγκόσμια θερμοκρασία να αυξηθεί λιγότερο από 2°C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Οι μέχρι τώρα ενέργειες των κρατών όμως δεν υλοποιούν αυτούς τους στόχους.
Η βαθμολογία για την επίτευξη των 10 βασικών στόχων της Συμφωνίας των Παρισίων είναι κάτω από τη βάση, συγκεκριμένα παίρνει μόλις 3,6 στα 10. Η χειρότερη επίδοση βέβαια αφορά στους στόχους για το 2030 (βαθμολογήθηκε με 1 στα 10), ενώ με 3 στα 10 βαθμολογείται επίσης η υλοποίηση του κάποτε ελπιδοφόρου Ταμείου Απωλειών και Ζημιών, του Μηχανισμού Παγκόσμιου Απολογισμού και του άρθρου 6.4 της COP21 για τον Παγκόσμιο Μηχανισμό Αγοράς Ανθρακα.
Την ίδια ώρα, περισσότερες από 60 χώρες έχουν αναφέρει ότι στηρίζουν την κατεύθυνση για τριπλασιασμό της εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ έως το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας και την απεξάρτηση από τον άνθρακα, σύμφωνα με το Reuters, ενόψει της Cop28.
Τι θα γίνει με το Dubai;
Περίπου 70.000 άνθρωποι από σχεδόν 200 χώρες θα διαπραγματευτούν την τύχη του πλανήτη στο Dubai. Εκεί, θα συζητηθεί για άλλη μια φορά το μέλλον του πλανήτη με βάση τις ανταγωνιστικές εθνικές ατζέντες.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι ένα από τα 10 κορυφαία πετρελαιοπαραγωγικά κράτη στον κόσμο. Μάλιστα, ο πρόεδρος των συνομιλιών της COP28 είναι ο διευθύνων σύμβουλος της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας, Sultan Al Jaber. «Είναι σαν να διορίζεις ως διευθύνων σύμβουλο μια εταιρεία τσιγάρων για να επιβλέπει ένα συνέδριο για τις θεραπείες του καρκίνου», σχολίασε η ομάδα εκστρατείας 350.org.
Το πετρέλαιο, όπως το φυσικό αέριο και ο άνθρακας, είναι ορυκτό καύσιμο και όλα αυτά μαζί αποτελούν από τις βασικότερες αιτίες της κλιματικής κρίσης, επειδή απελευθερώνουν αέρια του θερμοκηπίου που θερμαίνουν τον πλανήτη, όπως το διοξείδιο του άνθρακα, όταν καίγονται για να παράγουν ενέργεια. Παρόλα αυτά, η πετρελαϊκή εταιρεία του Al Jaber σχεδιάζει να επεκτείνει την παραγωγική της ικανότητα, ενώ ο Sultan Al Jaber είναι πρόεδρος και της εταιρείας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας Masdar, έχοντας επιβλέψει και την επέκταση καθαρών τεχνολογιών, όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια.
Όλα καλά, εκεί στην Cop28; Βλέπετε κάπου την ειρωνεία;
Οι ετήσιες σύνοδοι κορυφής του ΟΗΕ για το Κλίμα, από τότε που ξεκίνησαν το 1995, έχουν γίνει ιδιαίτερα δυσκίνητες και έτσι, έχουν δεχθεί επικρίσεις και διεθνή κατακραυγή ουκ ολίγες φορές. Επιπλέον, στις Cop κάνουν «κουμάντο» οι εταιρικοί λομπίστες και αυτό που συμβαίνει είναι να προτείνουν μη δεσμευτικές δεσμεύσεις και στην τελική, να μην επιφέρουν καμία αλλαγή.
Επιπλέον, στη φετινή Παγκόσμια Διάσκεψη για το Κλίμα είναι πιθανό να υπάρξει διαφωνία σχετικά με το μέλλον των «αμείωτων» ορυκτών καυσίμων, δηλαδή του άνθρακα, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου που καίγονται χωρίς τεχνολογίες δέσμευσης των εκπομπών τους. Ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένεται να πιέσει για πλήρη «σταδιακή κατάργηση», ο Al Jaber πάλι ζητά «σταδιακή μείωση» της χρήσης τους, δηλαδή μείωση με την πάροδο του χρόνου, αλλά όχι πλήρη τερματισμό.
Οι ακτιβιστ(ρι)ες υπέρ του κλίματος επισημαίνουν ότι ο περιορισμός των συμφωνιών σε «αμείωτα» ορυκτά καύσιμα επιτρέπει τη συνέχιση της παραγωγής τους. Το all time classic “greenwashing” είναι, για άλλη μια φορά, ο συνήθης ύποπτος στην Cop28 και δεν φαίνεται να αλλάζει κάτι δραστικά φέτος. Ο χρόνος όμως μετράει αντίστροφα για την ανάληψη άμεσης κλιματικής δράσης…
Όπως κάθε σχέση στη ζωή, οι φιλίες που γεννιούνται από αμοιβαίο σεβασμό και την επιθυμία να είναι ο ένας δίπλα στον άλλον σε δύσκολες στιγμές θα είναι (κυρίως) πιο ειλικρινείς, ακόμα κι αν οι σχέσεις αυτές ήταν πριν από τη φιλία, πολύ πιο προσωπικές και τις δόμησε ο έρωτας.
Η ιδέα του να παραμείνεις «φίλος» με έν@ πρώην μετά από χωρισμό είναι αρκετά… περίπλοκη. Έχοντας, άλλωστε, βιώσει ιδιαίτερες στιγμές με το άλλο άτομο κι έχοντας δημιουργήσει κοινές αναμνήσεις, είναι τουλάχιστον δελεαστικό το να το κρατήσεις στη ζωή σου, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να αλλάξει η υπόσταση της μεταξύ σας σχέσης.
Στην πραγματικότητα, οι σχέσεις, πόσο μαλλον οι ρομαντικές, μπορεί να λήξουν με πολλούς τρόπους. Με θετικό πρόσημο, με αρνητικές εντυπώσεις, με πληγές ή με εκρήξεις. Μερικοί από αυτούς τους δεσμούς αναπόφευκτα θα «κοπούν» εντελώς. Διότι, αυτό πρέπει να συμβεί για να μπορέσουν και οι δύο πλευρές να προχωρήσουν.
Ωστόσο, υπάρχουν φορές – που όλοι τις ξέρουν, αλλά ελάχιστοι μιλούν για εκείνες – όταν το άτομο που αφήνεις πίσω υπήρξε ο καλύτερος φίλος σου και η επιρροή του ήταν αναμφισβήτη. Ακόμα κι αν η ρομαντική σχέση δεν δούλεψε, υπάρχει πάντα αυτή η φωνή στο πίσω μέρος του μυαλού σου που σε ωθεί να αναρωτηθείς, τι θα γινόταν αν αυτή η σχέση μπορούσε να δουλέψει σε φιλικό επίπεδο.
Μια μελέτη του 2017, αποκάλυψε ότι οι άνθρωποι επιλέγουν να μείνουν φίλοι με τους πρώην τους για τέσσερις λόγους: Ασφάλεια, πρακτικότητα, ευγένεια και ερωτικά απωθημένα. Όπως ήταν αναμενόμενο, η μελέτη διαπίστωσε ότι το να μείνει κανείς φίλος με έναν πρώην είτε για πρακτικούς λόγους, είτε για συναισθηματική ασφάλεια συνεπάγεται πιθανότατα θετικά αποτελέσματα. Όπως κάθε σχέση στη ζωή, οι φιλίες που γεννιούνται από αμοιβαίοσεβασμό και την επιθυμία να είναι ο ένας δίπλα στον άλλον σε δύσκολες στιγμές θα είναι (κυρίως) πιο ειλικρινείς.
Έρωτας & φιλία:Πότε είναι, τελικά, καλή ιδέα να διατηρήσεις φιλικές σχέσεις με πρώην;
Αρχικά, θα πρέπει να αναρωτηθείς – και να σου απαντήσεις όσο πιο ειλικρινά μπορείς – γιατί θέλεις να χτίσεις μία φιλία με το άτομο αυτό. Αν πρόκειται απλά για έναν τρόπο που θα σε κάνει να καταπνίξεις τυχόν δυσάρεστα συναισθήματα τα οποία δεν θέλεις να αντιμετωπίσεις, τότε θα πρέπει να αναθεωρήσεις.
Μην ξεχνάς πως το να υποσχεθείτε πως θα μείνετε φίλοι, μπορεί απλώς να «μουδιάσει» τον πόνο που θα νιώσεις, αλλά δεν θα σε απαλλάξει εντελώς από αυτόν.
Το να μείνετε φίλοι με έναν πρώην, όμως, μπορεί να είναι μια καλή ιδέα αν:
– Τα συναισθήματα που βιώνετε αμφότεροι είναι αμιγώς πλατωνικά και το έχετε ξεκαθαρίσει μεταξύ σας – και κυρίως μέσα σας. Αν δεν θα σε ενοχλήσει, ας πούμε, η ύπαρξη ενός νέου ατόμου στη ζωή του άλλοτε δεσμού σου, τότε θα μπορούσατε να είστε φίλοι.
– Είστε και οι δύο στο ίδιο μήκος κύματος και θέλετε πραγματικά να είστε φίλοι ο ένας με τον άλλον.
– Έχετε αμοιβαίο σεβασμό ο ένας για τον άλλον και συνεχίζετε να είστε πηγή υποστήριξης και καλοσύνης.
– Είστε και οι δύο αρκετά ώριμοι συναισθηματικά για να διατηρήσετε μια υποστηρικτική φιλία χωρίς συναισθηματικές μεταπτώσεις ή μη ρεαλιστικές προσδοκίες.
Πόσο καιρό πρέπει να περιμένετε με την πρώην σχέση σου πριν δοκιμάσετε να… ξανασυστηθείτε ως φίλοι;
Εάν μόλις χωρίσατε, ίσως πρέπει να περιμένετε λίγο πριν προσπαθήσετε να γίνετε φίλοι.
Δεν υπάρχει, βέβαια, ο απόλυτα σωστός χρόνος για να μεταμορφωθεί η σχέση σας στην ιδανική εκδοχή που πιστεύετε και οι δύο ότι θα έπρεπε να είναι, αλλά εξαρτάται από τις συνθήκες κάθε μεμονωμένης σχέσης. Για παράδειγμα, αν η σχέση ήταν βραχύβια, μπορεί να μην έχεις επενδύσει συναισθηματικά σε αυτήν. Ως αποτέλεσμα, θα ήταν εύκολο να διατηρήσεις φιλικές επαφές με την πρώην σχέση σου.
Από την άλλη πλευρά, αν επρόκειτο για μια σοβαρή, μακροχρόνια σχέση που δεν ευδοκίμησε ή ακολούθησε ένας ιδιαίτερα άσχημος χωρισμός, μπορεί να χρειαστεί να μεσολαβήσει ένα εύλογο χρονικό διάστημα, ώστε να επεξεργαστούν και οι δύο πλευρές τα συναισθήματά τους, προτού αποπειραθεί η σύναψη φιλικής σχέσης.
Αξίζει να αναφερθεί πως οι ενδεχόμενες σκέψεις για τη φιλία με έναν πρώην οφείλονται και στη συλλογική μας κουλτούρα, αφού στην πλειοψηφία της, δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει τις σχέσεις – ειδικά τις ετεροφυλόφιλες – ως καθαρά φιλικές. Είναι δεδομένο ότι πρέπει να υπάρχει κάτι σεξουαλικό στον ορίζοντα.
Αυτό που καλό είναι να έχεις στο μυαλό σου αν προσπαθείς να μείνεις φίλος με πρώην σχέση σου, είναι πως πρέπει να το αντιμετωπίσεις σαν μια εντελώς διαφορετική σχέση – και ίσως χρειαστεί να ξαναγνωριστείτε!
Η 29η Νοεμβρίου έχει οριστεί από τον ΟΗΕ ως Διεθνής Ημέρα Αλληλεγγύης προς τον παλαιστινιακό λαό.
Με τον πόλεμο στη Γάζα να μετρά σχεδόν δύο μήνες και παραπάνω από δεκαπέντε χιλιάδες νεκρούς, ένα τρίτο εκ των οποίων είναι παιδιά, το λιγότερο που θα μπορούσαμε να κάνουμε είναι να στηρίξουμε ένα χώρο που ήδη έχει πληγεί, τον παλαιστινιακό πολιτισμό.
Στα χνάρια του Darwish
Αν μας προίκισαν με κάτι αυτές οι μαύρες μέρες, είναι να αγωνιούμε για ανθρώπους που ποτέ δεν γνωρίσαμε. Σελίδες με χιλιάδες ακολούθους ανα τον κόσμο παρατηρούν και ενημερώνουν το κοινό τους για τα διαδικτυακά βήματα που αφήνουν οι φωνές της Γάζας. Είναι, άλλωστε, ο μόνος τρόπος για να σιγουρευτούμε ότι αυτά τα άτομα είναι ακόμα στη ζωή. Μια από αυτές τις πολύτιμες φωνές είναι ο αρθρογράφος και ποιητής Mosab Abu Toha.
Η συλλογή του «Things You May Find Hidden in My Ear: Poems from Gaza» κυκλοφόρησε πέρυσι, κέρδισε ένα κάρο βραβεία και έφερε στο προσκήνιο τον Γολγοθά των κατοίκων της Γάζας. Παιδί του ελεύθερου στίχου, ο Mosab μας περιγράφει με λιτή ποιοτηκότητα το πώς είναι να ζεις σαν πρόσφυγας στην ίδια σου τη χώρα, πώς είναι να μαθαίνεις από παιδί να ξεχωρίζεις τον ήχο του πολεμικού ελικοπτέρου, του drone και την απώλεια ακοής μετά τις εκρήξεις.
Εκτός από το ποιητικό του έργο, ο Mosab είναι ο άνθρωπος που δημιούργησε την πρώτη δανειστική βιβλιοθήκη της Γάζας, σημαντικό πολιτιστικό σημείο αφού το μοναδικό βιβλιοπωλείο της πόλης βομβαρδίστηκε τον Μάιο του ‘21.
Και μετά την κάπως καταπραϋντική επήρεια της ποίησης, ας περάσουμε στη σκληρή πραγματικότητα
Στο βιβλίο της «Στη Γάζα τολμώ να ονειρεύομαι» η συγγραφέας Rana Shubair καταγράφει τη καθημερινή ζωή μιας σύγχρονης γυναίκας στη Γάζα. Πρόκειται για αφηγήματα της περασμένης δεκαετίας που η συγγραφέας είχε μοιραστεί μέσω του μπλογκ της, αλλά παραμένουν απολύτως επίκαιρα μέχρι και σήμερα.
Μικρά, γραμμένα με νεύρο και χωρίς καμία διάθεση ρομαντικοποίησης, τα κείμενα της συγκεκριμένης συλλογής είναι μια πολύ καλή εισαγωγή για να καταλάβει ακόμα και κάποιος εντελώς άσχετος με το θέμα τι πραγματικά συμβαίνει σε αυτό το τόσο μαρτυρικό κομμάτι γης. Ιδιαιτέρως πολύτιμα είναι το προοίμιο και το επίμετρο του βιβλίου όπου οι Antifa Sisterhood φέρνουν στην επιφάνεια συγκεκριμένα πατήματα του κινήματος της απανθρωποίησης των Παλαιστινίων και τα εξηγούν.
Ένα άρθρο χωρίς την παραμικρή αναφορά στο έργο του εθνικού ποιητή της Παλαιστίνης, Mahmoud Darwish, θα ήταν τρομακτικά ελλιπές, όπως και η απουσία των διηγημάτων του Ghassan Kanafani και των βιβλίων του Edward Said. Δυστυχώς, όμως, τα έργα τους είναι σχεδόν στην πλειονότητά τους εξαντλημένα στα ελληνικά. Κυκλοφορούν παρόλα αυτά τα μυθιστορήματα της Sahar Khalifeh, «Άγρια Αγκάθια» και «Πύρινη Άνοιξη», καθώς και η «Πύλη του Ήλιου» του Elia Khouri, όλα από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
Η μεγάλη παλαιστινιακή οθόνη
Δεν ακονίζουν μόνο τα μολύβια τους οι Παλαιστίνιοι, αλλά στήνουν συγκινητικά επιδέξια και τις κάμερές τους. Οι κύριες θεματολογίες του παλαιστινιακού κινηματογράφου είναι ο νόστος και οι δυσκολίες διαβίωσης κάτω από το ισραηλινό απαρτχάιντ. Μια πολύ ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία είναι η εβδομαδιαία προβολή ταινιών στους ιστότοπους του Palestine Film Institute και του Aflamouna.online.
Οι ταινίες διατίθενται δωρεάν με αγγλικούς υπότιτλους, δεν υπάρχουν γεωγραφικοί περιορισμοί και βλέποντας τις πάντα αξιόλογες επιλογές των συγκεκριμένων φορέων, στηρίζεις φυσικά και τους Παλαιστίνιους δημιουργούς.
Το γυναικείο βλέμμα
Το βραβευμένο με BAFTA «Δώρο» (2020) της Farah Nabulsi είναι μια ταινία μικρού μήκους, ένα γλυκόπικρο σφηνάκι, και μας παρουσιάζει την δυσκολία μετακίνησης των Παλαιστινίων της Δυτικής Όχθης λόγω των checkpoints. Η υπόθεση είναι πάρα πολύ απλή: Ένας πατέρας μαζί με την κόρη του προσπαθούν να περάσουν στην άλλη πλευρά για να κάνουν μερικά ψώνια.
Εικοσιπέντε λεπτά φτάνουν και περισσεύουν για να μας δείξουν ένα μέρος του καθημερινού και αέναου εξευτελισμού που υφίστανται οι Παλαιστίνιοι σε όλη την εδαφική τους επικράτεια. Στην ταινία πρωταγωνιστούν ο Saleh Bakri, που στην Ελλάδα είναι γνωστός κυρίως για τον ρόλο του στο «Μπλε Καφτάνι», και η μικρούλα Maryam Kanj που σε όλη την ταινία παίζει με το εκφραστικό της βλέμμα.
Μια από τις πιο άδικες περιπτώσεις canceling που έγιναν σε βάρος Παλαιστινίων είναι αυτή της απαγόρευσης της ταινίας «Wajib» της Annemarie Jacir από γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο. Στον αντίποδα, θα προτείνουμε την επίσης εξαιρετική ταινία της σκηνοθέτιδας «Like Twenty Impossibles» (2003), η οποία είναι η πρώτη αραβική ταινία μικρού μήκους που επιλέχθηκε από το Φεστιβάλ των Καννών.
Το δεκαεφτάλεπτο φιλμ μας δείχνει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένα παλαιστινιακό κινηματογραφικό συνεργείο, διασχίζοντας ισραηλινά σημεία ελέγχου.
«Και τι δεν κάνατε για να με θάψετε, αλλά ξεχάσατε πως ήμουν σπόρος»
Στο πλαίσιο της σημερινής μέρας έχουν προγραμματιστεί αρκετές δράσεις, αλλά για το τέλος σας άφησα την αγαπημένη μου. Στο φετινό Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου έχει προγραμματιστεί masterclass και προβολή ταινίας («The Time that Remains»), παρουσία του παλαιστίνιου σκηνοθέτη Elias Souleiman την Παρασκευή, 1η Δεκεμβρίου.
Τις περισσότερες από τις παραπάνω ταινίες μπορείτε να τις βρείτε στο Netflix, ενώ έναν μεγάλο και πολύ δυναμικό κατάλογο έχει και το δικό μας Cinobo (Omar, 200 metres, Tel Aviv on Fire, Gaza Mon Amour).
Η ηθοποιός μίλησε στη Χρύσα Λύκου για το πώς είναι να είσαι «περήφανα η ντροπή του έθνους» και παράλληλα, να υπερασπίζεσαι το δίκαιο εκείνων που εξεγείρονται.
«Από το ποτάμι μέχρι τη θάλασσα η Παλαιστίνη θα είναι ελεύθερη» είναι το σύνθημα που ενώνει χιλιάδες διαδηλωτές ανά τον κόσμο σε συλλαλητήρια υπέρ της Παλαιστίνης. Την ώρα που περισσότεροι από 14.000 Παλαιστίνιοι είναι πλέον νεκροί, μεταξύ αυτών 5.840 παιδιά και που εικόνες από ομαδικούς τάφους ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους κατά τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς στο νοσοκομείο Αλ Σίφα –το μεγαλύτερο στη Λωρίδα της Γάζας– έρχονται στη δημοσιότητα, πλήθη κυματίζουν παλαιστινιακές σημαίες διεκδικώντας την ελευθερία και το τέλος της καταπίεση σε ολόκληρη την ιστορική γη της Παλαιστίνης.
Σήμερα, 29 Νοεμβρίου και Διεθνή Ημέρα Αλληλεγγύης προς τον Παλαιστινιακό Λαό, συνάντησα στα Εξάρχεια την Κασσάνδρα El Najjar, μια τρανς μετανάστρια, η οποία έχει τις ρίζες της στην Παλαιστίνη και στη Συρία και πρωταγωνιστεί και φέτος στο θέατρο.
«Γεννήθηκα μια 17 Νοέμβρη στη Συρία. Ο πατέρας μου είναι από την Παλαιστίνη, γεννήθηκε στη Γάζα. Εγώ γεννήθηκα στη Συρία, από όπου κατάγεται η μητέρα μου και γνωρίστηκε με τον πατέρα μου. Παντρεύτηκαν κι όταν χώρισαν, εκείνος έφυγε για το Κουβέιτ. Με έστειλαν να τον βρω όταν πήγα στο Λύκειο. Τη θυμάμαι σαν την πιο δύσκολη κι ευάλωτη περίοδο της ζωής μου, εξαναγκάστηκα να πάω σε σχολείο που είχε μόνο αγόρια».
«Οι γονείς μου είχαν καταλάβει το πώς ένιωθα και με έστειλαν εκεί για να γίνω αγόρι. Εγώ από την άλλη, είχα συνειδητοποιήσει το φύλο μου πριν ακόμη καταλάβω τη σεξουαλικότητα μου. Κλείστηκα στον εαυτό μου, προσπαθούσα να γίνω κάτι που δεν ήμουν. Χρειάζεται χρόνος μέχρι να το συνειδητοποιήσουμε, μιας και η κοινωνία σε κάνει να υιοθετείς από παιδί διάφορα στερεότυπα. Εσύ πρέπει να ψάξεις μέσα σου και να δεις καθαρά. Μόνο έτσι θα απελευθερωθείς από αυτά», είπε.
«Το φύλο είναι προνόμιο. Η ταυτότητα φύλου είναι η έκφραση της ψυχής σου, είναι βαθιά μέσα σου και περιμένει να της δώσεις μορφή. Μέχρι να συμβεί αυτό, υπάρχει μεγάλη σύγχυση. Τρανς ταυτότητα, χωρίς δυσφορία φύλου, δεν είναι τρανς ταυτότητα.Αγχωνόμουν για χρόνια, αναρωτιόμουν πώς θα με κρίνουν οι άλλοι κι αν θα με αποδεχτούν. Μεγαλώνοντας συνειδητοποίησα ότι η ζωή είναι γεμάτη ρίσκα που πρέπει να πάρουμε, έγινα πιο δυνατή, προσπαθώ κάθε μέρα να μη με επηρεάζει η γνώμη των άλλων. Κάποιες φορές δεν μου είναι εύκολο να τα καταφέρω, τώρα όμως ξέρω ότι δεν προοριζόμαστε για τόση βαρβαρότητα», συνέχισε.
Η Κασσάνδρα ζει τα τελευταία 15 χρόνια στην Ελλάδα και από την προηγούμενη σεζόν πρωταγωνιστεί στη θεατρική παράσταση Trans-port στο Vault.
«Στο έργο αυτό δεν λέω την ιστορία μου, κάνω όμως μέσα από αυτό κάποιες δηλώσεις που με αφορούν. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι μια τρανς γυναίκα, μετανάστρια παίζει σε ελληνικό θέατρο, το πιο σπουδαίο όμως είναι ότι μέσα από αυτήν τη διεργασία ακούγονται φωνές που δεν είναι ακόμη και σήμερα ορατές. Πρέπει να μιλάμε ανοιχτά και ξεκάθαρα για το τρανς βίωμα, για τα στερεότυπα που αντανακλά και που γίνονται ακόμη πιο ισχυρά αν το άτομο φέρει και την ταυτότητα της προσφύγισσας ή της μετανάστριας».
Η Κασσάνδρα δεν ήρθε στην Ελλάδα ζητώντας άσυλο, ήρθε με δικά της χαρτιά τα οποία της εξασφαλίζουν την άδεια παραμονής της. Κανείς δεν μπορεί να τη διώξει από εδώ, τα χαρτιά όμως αναγράφουν ένα όνομα που δεν είναι πια εκείνη.
«Η μισή μου καταγωγή είναι από την Παλαιστίνη. Με τον καιρό προσπαθώ κι αποδέχομαι όλο και περισσότερο την πολυπλοκότητα της ταυτότητας μου. Το διαβατήριο μου είναι παλαιστινιακό, το πήρα από το προξενείο εδώ, δέκα χρόνια πριν. Τώρα έληξε και δεν μπορώ να το ανανεώσω εύκολα γιατί δεν αλλάζουν το όνομα μου. Στις Αραβικές χώρες δεν αναγνωρίζουν την τρανς ταυτότητα, γι’ αυτό πρέπει να βγάλω ελληνική. Δεν είναι όμως εύκολο, τα πράγματα έχουν γίνει πολύ πιο αυστηρά με τη σημερινή κυβέρνηση», δήλωσε.
Το δίκιο το έχουν οι εξεγερμένες και οι εξεγερμένοι
«Λίγο πριν ολοκληρώσω τα όσα έλεγα εκείνη την ημέρα, ανέφερα ότι η καταγωγή μου είναι από τη Συρία αλλά και από την Παλαιστίνη. Κλείνοντας λοιπόν, είπα: “Free Palestine” κι ο κόσμος χειροκρότησε. Καθώς σηκώθηκα, μια γυναίκα με πλησίασε και μου ζήτησε τον λόγο γι’ αυτό που είπα, λέγοντας μου πως αν ήμουν στην Παλαιστίνη σαν θηλυκότητα δεν θα με σεβόντουσαν. Γνωρίζω καλύτερα από εκείνη τι συμβαίνει κι ότι πράγματι στην Παλαιστίνη δεν μας θέλουν τα τρανς άτομα. Αυτό όμως τι σημαίνει; Ότι πρέπει να κλείσω τα μάτια μου στην τόση βία;»
«Ναι, είμαστε περήφανα η ντροπή του έθνους και είμαστε άτομα γεμάτα χαρίσματα κι ας επιμένουν να μας βάζουν στην κατώτερη κοινωνική θέση. Είμαι μαζί τους, γιατί δεν με ενδιαφέρουν οι κυβερνήσεις τους και γιατί αυτό που με πληγώνει αφάνταστα είναι όλοι αυτοί οι άνθρωποι, γυναίκες και παιδιά που σκοτώνονται τόσο άδικα. Βρήκα το σχόλιο αυτής γυναίκες φοβερά άδικο, αλλά κι άνισο προς εμένα».
Μου αναφέρει ένα βίντεο το οποίο δεν προβλήθηκε ποτέ. «Έδωσα μια συνέντευξη σε ένα μεγάλο τηλεοπτικό κανάλι, την οποία δεν έβγαλαν ποτέ στον αέρα, γιατί ανέφερα ότι είμαι από την Παλαιστίνη και πως στεναχωριέμαι βαθιά γι’ αυτό που γίνεται σε μια χώρα που τα άλλα κράτη θέλουν να την αφανίσουν. Όταν λέω ότι είμαι από τη Συρία δεν υπάρχει καμία λογοκρισία, όταν όμως λέω ότι είμαι και από την Παλαιστίνη, τα πράγματα αλλάζουν», πρόσθεσε.
Η Κασσάνδρα νιώθει ότι είναι τόσο άδικο όλο αυτό που συμβαίνει
«Προσωπικά, έχω χάσει κάθε εμπιστοσύνη σε όσα ακούγονται και μαθαίνουμε όλο αυτό το διάστημα, ξέρω καλά ότι όσα λένε είναι πολύ μακριά από αυτά που πραγματικά συμβαίνουν. Ξέρεις ποια είναι η αλήθεια; Δεν θέλουν να υπάρχουν οι Παλαιστίνιοι και οι Παλαιστίνιες, αδιαφορούν για τους ανθρώπους που υπάρχουν εκεί και επιμένουν να κάνουν όνειρα που καταστρέφονται. Στην Παλαιστίνη υπάρχει πολιτισμός, μόρφωση και Τέχνη, δεν τους ενδιαφέρει όμως να προβάλλουν τίποτα τέτοιο. Λένε ψέματα και καλλιεργούν το μίσος. Η μόνη λύση για τους ανθρώπους εκεί είναι η προσφυγιά ή ο θάνατος. Ένας Παλαιστίνιος αν θέλει να φύγει από την Παλαιστίνη, πρέπει να δραπετεύσει. Είναι προνόμιο να γεννιέσαι με μια ταυτότητα που σου επιτρέπει να μετακινηθείς οπουδήποτε στον κόσμο. Κάποιοι δεν το έχουν, γεννιούνται στοχοποιημένοι/-ες».
«Μου είναι πολύ δύσκολο να ζω στην Ελλάδα και να παρακολουθώ το πώς υποστηρίζει ανοιχτά το Ισραήλ. Αγχώνομαι να μιλήσω ανοιχτά για την καταγωγή μου όταν δεν βρίσκομαι σε αλληλέγγυους χώρους. Ακόμη και στην τρανς κοινότητα έχει περάσει ότι το Ισραήλ είναι μια gay friendly χώρα, μόνο και μόνο επειδή είχαν βγάλει την Dana International», σχολίασε η Κασσάνδρα.
«Πολλά μπορούμε να πούμε και να αναλύσουμε για τα τραύματα που μας δημιουργεί η πατρίδα μας και οι άνθρωποι της που συχνά είναι οι δικοί μας άνθρωποι. Το δίκαιο όμως είναι ένα σε αυτή την περιόδο κι αυτό είναι το να είσαι με την Παλαιστίνη».
Ποιες είναι οι νέες πολιτικές για το άσυλο που προωθούνται στις χώρες της ΕΕ; Επαναφέρεται η επιβολή συνοριακών ελέγχων στην περιοχή που μέχρι πρότινος ήταν ζώνη ελεύθερης κυκλοφορίας.
Το φάντασμα του φόβου και της απειλής πλανιέται πάνω από την Ευρώπη. Το τιμόνι στρίβει όλο και δεξιότερα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μπροστά στην αύξηση των αφίξεων μεταναστών υψώνει κι άλλο τα τείχη της. Ορισμένα κράτη μέλη επαναφέρουν προσωρινά τους ελέγχους στα σύνορα, στην περιοχή που κανονικά αποτελεί ζώνη ελεύθερης κυκλοφορίας.
Στις 7 Δεκεμβρίου θα πραγματοποιηθεί σύνοδος για το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, όπου ο στόχος είναι να επιτευχθεί μια γενική συμφωνία για τις βασικές πολιτικές κατευθύνσεις της μεταρρύθμισης.
Ο Γερμανός καγκελάριος Olaf Scholz χαρακτήρισε την αναμόρφωση του μεταναστευτικού συστήματος «ιστορική καμπή». «Η μεταρρύθμιση θα είναι αποτελεσματική στον περιορισμό της παράτυπης μετανάστευσης στην Ευρώπη και θα προσφέρει διαρκή ανακούφιση σε χώρες όπως η Γερμανία», σχολίασε. Για το δικαίωμα στο άσυλο όμως και την ανακούφιση ανθρώπων που είναι κατατρεγμένοι, ούτε λόγος.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να αυστηροποιήσει κι άλλο την διαδικασία του ασύλου, ενώ οι χώρες που βρίσκονται στα σύνορα, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία, θα εξακολουθούν να έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης.
📢📢📢 Livestreaming now on BVMN YouTube
BVMN-hosted webinar explaining precisely what the EU's New Pact on Migration will look like in reality – looking at examples from Member States where they already exist.
— Border Violence Monitoring Network (@Border_Violence) November 27, 2023
Παραβιάσεις δικαιωμάτων, η νέα κανονικότητα;
Ο Μίνως Μουζουράκης, νομικός σύμβουλος και υπεύθυνος προάσπισης δικαιωμάτων στην Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA), σε συνέντευξή του στη γερμανική οργάνωση PRO ASYL, εξηγεί ποιες θα είναι συνέπειες από τη μεταρρύθμιση του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου.
«Τα τελευταία χρόνια είχαμε μια σειρά σοβαρών παραβιάσεων του δικαιώματος στο άσυλο, μέσω διαδοχικών μεταρρυθμίσεων και κακών πρακτικών, ιδίως μετά τη συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας. Δυστυχώς, η παρακαταθήκη αυτών των πολιτικών συντελεί ακριβώς σε μια προσπάθεια κωδικοποίησής τους στη νομοθεσία της ΕΕ για το μέλλον. Έτσι, οι παραβιάσεις θεμελιωδών αρχών του δικαίου θα γίνουν η νέα κανονικότητα, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση», δήλωσε ο Μίνως Μουζουράκης.
Το αποτέλεσμα αυτής της μεταρρύθμισης για τον νομικό σύμβουλο θα είναι «μια οπισθοδρόμηση των ελάχιστων προδιαγραφών στα σύνορα και η αποσάθρωση της προστασίας για την Ελλάδα. Κάτι τέτοιο θα επιφέρει επίσης μια σειρά από αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της λεγόμενης “πλασματικής εισόδου” που εφαρμόζεται στις συνοριακές περιοχές και στα νησιά, θεωρώντας νομικά ότι οι άνθρωποι δεν βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος. Αυτό είναι κάτι που η Γερμανία γνωρίζει πολύ καλά μέσω της διαδικασίας που εφαρμόζονται στα αεροδρόμιά της. Από εκεί είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ότι ο μόνος τρόπος για να συμβεί κάτι τέτοιο ως πλάσμα δικαίου είναι μέσω της μαζικής στέρησης της ελευθερίας των αιτούντων άσυλο».
Επίσης, το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει χαρακτηρίσει την Τουρκία ως «ασφαλή τρίτη χώρα», παρόλο που η Τουρκία δεν έχει κυρώσει τη Σύμβαση του 1951 για τους πρόσφυγες, είναι επικίνδυνο. Η Τουρκία «δεν τηρεί τα πρότυπα του διεθνούς προσφυγικού δικαίου και υπάρχουν επαρκώς τεκμηριωμένες, αξιόπιστες και έγκυρες εκθέσεις που επισημαίνουν συστημικές πλημμέλειες και παραβίαση των διεθνών κανόνων, με συστηματικές απελάσεις των Σύρων και των Αφγανών προσφύγων πίσω στις χώρες καταγωγής τους», σημείωσε ο Μίνως Μουζουράκης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, θα οδηγηθούμε σε «περισσότερες επιστροφές σε μη ασφαλείς χώρες, αλλά επιπλέον και στη διαρκή παραμονή σε ένα καθεστώς νομικού κενού για τους ανθρώπους που βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε ένα κράτος μέλος χωρίς να έχουν πραγματική πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου».
Επαναφορά συνοριακών ελέγχων σε χώρες της ΕΕ
Ότι θα βλέπαμε ξανά εντός της ζώνης Schengen συνοριακούς ελέγχους, δεν το περιμέναμε. Οι χώρες της ΕΕ βλέπουν μάλλον σοβαρές απειλές για την εσωτερική ασφάλεια και τη δημόσια τάξη και επαναφέρουν αυστηρότερους ελέγχους.
Για παράδειγμα, η Αυστρία εισήγαγε ελέγχους στα σύνορά της με την Τσεχική Δημοκρατία τον Οκτώβριο, οι οποίοι θα διαρκέσουν έως τις 6 Δεκεμβρίου. Από τον Νοέμβριο, παρέτεινε τους ελέγχους στα σύνορα με τη Σλοβενία και την Ουγγαρία έως τον Μάιο του 2024, επικαλούμενη πιέσεις στο σύστημα υποδοχής ασύλου, απειλές για διακίνηση όπλων, εγκληματικά δίκτυα που συνδέονται με τον πόλεμο στην Ουκρανία και λαθρεμπόριο ανθρώπων.
Η Δανία τον Αύγουστο αυστηροποίησε τους συνοριακούς ελέγχους για τις αφίξεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων από χώρες Σένγκεν, στο αεροδρόμιο της Κοπεγχάγης, για να ενισχύσει την ασφάλεια μετά από περιστατικό καύσης του Κορανίου. Παράλληλα, παρατείνει τους ελέγχους στα χερσαία σύνορα Δανίας-Γερμανίας και στα λιμάνια με ακτοπλοϊκές συνδέσεις με τη Γερμανία έως τον Μάιο του 2024. Η κυβέρνηση επικαλέστηκε απειλές που προέρχονται από την τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα, την κατασκοπεία ξένων μυστικών υπηρεσιών και τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Τον Σεπτέμβριο, η Γερμανία ανακοίνωσε ελέγχους στα χερσαία σύνορά της με την Πολωνία, την Τσεχική Δημοκρατία και την Ελβετία, που θα παραμείνουν σε ισχύ έως τις 4 Δεκεμβρίου, όπως επίσης και με την Αυστρία έως τον Μάιο του 2024. Το Βερολίνο δήλωσε ότι έπρεπε να ανταποκριθεί στην αύξηση της μετανάστευσης και στα υψηλά επίπεδα λαθρεμπορίου. Βλέπουν ακόμη απειλές για την ασφάλεια της χώρας, οι οποίες συνδέονται με την τρομοκρατία στη Μέση Ανατολή και στον πόλεμο στην Ουκρανία. Η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης είδε φέτος μια απότομη αύξηση των αιτήσεων ασύλου που υποβάλλονται για πρώτη φορά.
Η Ιταλία επανέφερε τους αστυνομικούς ελέγχους στα βορειοανατολικά χερσαία σύνορά της με τη Σλοβενία από τις 21 Οκτωβρίου, λέγοντας ότι ορισμένοι μετανάστες που διέρχονται από τη βαλκανική διαδρομή θα μπορούσαν να είναι τρομοκράτες. Ο υπουργός Εσωτερικών δήλωσε ότι πιθανότατα θα παραταθούν και το επόμενο έτος.
Μέχρι και η Νορβηγία, η οποία ανήκει στη ζώνη Schengen, αλλά δεν είναι μέλος της ΕΕ, επανέφερε τους συνοριακούς ελέγχους στα λιμάνια της από τις 12 Νοεμβρίου.
EU border agency Frontex announced that it will deploy 50 officers to Finland amid an increase in migrant numbers at its border with Russia.
This comes after Finland said it will shut nearly all its border crossings with Russia.https://t.co/HpcQ8BYvOP
Η Σουηδία ενίσχυσε τον Αύγουστο τους ελέγχους στα σύνορά της, δίνοντας στη συνοριακή αστυνομία περισσότερες εξουσίες, συμπεριλαμβανομένων σωματικών ερευνών και αυξημένης χρήσης ηλεκτρονικής παρακολούθησης. Τον ίδιο μήνα η κυβέρνηση αύξησε το επίπεδο τρομοκρατικής απειλής της Σουηδίας, λέγοντας ότι είχε αποτρέψει επιθέσεις μετά από καύσεις Κορανίου.
Την ίδια ώρα, η Πολωνία παρέτεινε τους προσωρινούς ελέγχους στα σύνορά της με τη Σλοβακία έως τις 3 Δεκεμβρίου, τονίζοντας τις προσπάθειες μεταναστών να εισέλθουν παράνομα από εκεί.
Και η Γαλλία επανέφερε τους ελέγχους στα σύνορά της με τα μέλη της Schengen, επικαλούμενη τρομοκρατικές απειλές. Οι έλεγχοι θα διαρκέσουν έως τις 30 Απριλίου 2024.
Thousands of people demonstrated throughout Germany and Austria at the weekend in response to the planned worsening of asylum regulations in Germany and the historically most massive restriction of the Common European Asylum System (CEAS). #StopCEASpic.twitter.com/SRcDYwkSSx
Φτάσαμε λοιπόν στο σημείο μηδέν ή ακόμη; Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν έντονη η ανάγκη για ενοποίηση της Ευρώπης. Εδώ και αρκετές δεκαετίες κάνουμε λόγο για ενιαία ευρωπαϊκή ταυτότητα, για προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για συμπερίληψη. Τώρα, βλέπουμε ξανά συνοριακούς ελέγχους και ύψωση των ευρωπαϊκών «τειχών». Ακούσαμε και πρόσφατα στη χώρα μας ρατσιστικό λόγο και το φόβο για μια «σκουρόχρωμη Ευρώπη».
Σε έναν κόσμο πολέμων, κλιματικής κρίσης, φτώχειας, ανισοτήτων, η Ευρώπη επιλέγει να χτίσει πάνω στους εθνικισμούς των κρατών-μελών της. Να διατηρήσει τη λευκότητά της και την υποτιθέμενη ασφάλειά της. Τη μάχη ανάμεσα στην δημοκρατία και την ακροδεξιά φαίνεται να την κέρδισε η τελευταία. Ο φόβος φαίνεται πως κερδίζει την αλληλεγγύη. Οι τραγωδίες της Lampedusa και της Πύλου προμηνύεται πως θα επαναληφθούν.
Έχει δημιουργηθεί όμως το κίνημα #StopCEAS και οι άνθρωποι βγαίνουν στους δρόμους και διαμαρτύρονται για τη μεταρρύθμιση του «Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου», στηρίζοντας πως το άσυλο δεν είναι κρίση.
Μία κληρονομιά σε διάλυση, ετοιμόρροπα οικοδομήματα και το ζήτημα της αστεγίας. Η αδιαφορία της πολιτείας δημιουργεί κινδύνους. Η αλλαγή είναι εφικτή και αγγίζει πολλά κοινωνικά αλλά και πολιτιστικά ζητήματα.
Είναι αξιοθαύμαστο, αν αναλογιστούμε, πόσα από τα προβλήματα του σύγχρονου πολιτισμού, θα μπορούσαν να λυθούν, αν οι υπεύθυνοι νοιάζονταν για αυτά. Ζητήματα που αποτελούν ντροπή και αναδύουν αδιαφορία, τοποθετημένα χωροταξικά στο νοητό και υπαρκτό κόσμο, τα οποία καθημερινά προσπερνάμε, αγνοώντας τα.
Κτίρια εγκαταλελειμμένα, με την έλλειψη διατήρησής τους να υποβαθμίζει την πολιτιστική μας κληρονομιά, ενώ παράλληλα μένει άφθονος ελεύθερος χώρος, κυριολεκτικά και μεταφορικά, για άλλα προβλήματα, όπως η αστεγία και οι επιπτώσεις της.
Πέραν της αξιακής υποτίμησης ανθρώπινων ζωών, δημιουργούνται κινδύνοι, καθώς κατά καιρούς υπάρχουν ακόμα και θύματα από τοίχους που καταπλακώνουν περαστικούς ή αστέγους που έψαχναν κάπου να ζεσταθούν και βρέθηκαν εκτεθειμένοι σε τραγικές συνέπειες, σε κάποιο ερειπωμένο κτίριο. Ιστορικά αστικά κειμήλια που δέσποζαν κάποτε στις πόλεις, τώρα φθείρονται αναξιοποίητα. Υπάρχουν λύσεις, αν υπάρχει θέληση, παραταύτα οι δράσεις για αλλαγή είναι μηδαμινές.
Εγκαταλελειμμένο κτίριο στην πλατεία Μητροπόλεως. Χρήστος Μπόνης/Eurokinissi.
Ιστορική κληρονομιά σε διάλυση και κοινωνική ανάγκη
Η πολιτεία καλείται να στρέψει το ενδιαφέρον της σε ένα διπλό ζήτημα, το οποίο συνδέεται με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Έξω στους δρόμους, σε πλατείες και πεζοδρόμια, υπάρχουν άτομα χωρίς στέγη. Ο αριθμός τους αυξάνεται συνεχώς. Μία βόλτα στην πόλη αρκεί για να αντιληφθείς το πρόβλημα. Σύμφωνα με την απογραφή της ομάδας του προγράμματος «Νοιάζομαι», μόνο στην Αθήνα υπάρχουν πάνω από 1.000 άστεγοι. Κάποιοι μένουν σε εγκαταλελειμμένα οικίσματα, φαινόμενο απειλητικό για την υγεία και της ζωής τους. Πρόσφατο παράδειγμα ενός 60χρονου άστεγου στην Κρήτη, όπου το σπίτι στο οποίο είχε βρει καταφύγιο έπιασε φωτιά με εκείνον να μην προλαβαίνει να σωθεί.
Στον αντίποδα, χιλιάδες οικοδομήματα, ιστορικά και μη, στέκονται άδεια, ερειπωμένα, χωρίς κανείς να φροντίζει τη συντήρησή τους ή και να τα αξιοποιεί, έστω πολιτιστικά. Το μέγεθος της σύγκρισης, γίνεται αντιληπτό όταν περίπου 20.000 εγκαταλελειμμένα παλαιά κτίρια, τα οποία έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα και ιστορικά μνημεία, μένουν αναξιοποίητα, με το χρόνο να τους προκαλεί φθορές. Κάποια κινδυνεύουν να κατεδαφιστούν. Επικίνδυνες, παλιές κατασκευές, με γυμνά καλώδια, ετοιμόρροπα δάπεδα ή σκάλες, χωρίς ούτε καν κατάλληλη σήμανση εξωτερικά. Χαρακτηριστικό είναι και το παράδειγμα προ ενός έτους, με έναν 22χρονο στη Λάρισα να χάνει τη ζωή του από τοίχο που έπεσε και τον πλάκωσε, ενώ ήταν απλά περαστικός.
Τα άδεια κτίρια μπορούν να γίνουν νέα σπίτια, με τις κατάλληλες δομές, για άτομα που δεν έχουν πού την κεφαλήν κλίναι. Ένα βήμα προστασίας των ευάλωτων ομάδων, παράλληλα με ανακαινίσεις και καθαρισμούς χώρων, οι οποίοι, εκτός των άλλων, αποτελούν εστίες μόλυνσης και συγκέντρωσης σκουπιδιών. Πέρα από το γεγονός ότι το πρόβλημα θα βρει μία διέξοδο να εκτονωθεί, θα αναστηλωθούν σημαντικά κτίρια, ενώ το έργο θα φέρει αδιαμφισβήτητα σημαντική αστική αλλαγή.
Τρεις νεκροί μετανάστες βρέθηκαν σε πυρκαγιά σε εγκαταλελειμμένο κτίριο στη Θεσσαλονίκη. Φωτογραφία: Βερβερίδης Βασίλης/Eurokinissi.
Προκλήσεις και λύσεις για διατήρηση και η αίσθηση του σκοπού
Προτάσεις υπάρχουν, αλλά και προβλέψεις του υπουργείου Περιβάλλοντος, οι οποίες περιλαμβάνουν τη συνεργασία δήμων, νομικών προσώπων και ιδιωτών. Οι συζητήσεις ιδιωτικού και δημοσίου τομέα ιδανικά, οφείλουν να υλοποιηθούν, ξεπερνώντας τη γραφειοκρατία και τις καθιερωμένες, παγιωμένες αντιλήψεις περί «ανέφικτων ριζικών αλλαγών» της καθεστηκυίας τάξης.
Βασικό τροχοπέδη παραμένει το κέρδος και η διάθεση χρηματικών πόρων για τέτοιες αναπροσαρμογές. Οι ιδιώτες δεν είναι διατεθειμένοι για έξοδα και οι επιδοτήσεις δεν επαρκούν ως κίνητρο. Το κράτος αρνείται να κάνει παραπάνω βήματα και να εντάξει στον προϋπολογισμό του ένα τόσο σοβαρό έργο-αντίβαρο των σύγχρονων αστικών αναγκών.
Κύριος στόχος είναι να γίνουν οι απαραίτητες μελέτες για έναν νέο πολεοδομικό σχεδιασμό, σε συνδυασμό με πρωτοβουλίες για τους άστεγους. Η πολιτιστική κληρονομιά να αξιοποιηθεί, αντί να γκρεμιστεί και οι άνθρωποι να στεγαστούν και όχι να μένουν στο δρόμο. Επί του πρακτέου, εάν υπάρχει πολιτική βούληση, μπορούν να γίνουν όμορφες αλλαγές. Είναι προκλητική η αντίφαση συνάνθρωποι μας να πετιούνται στο περιθώριο, όταν υπάρχει τόσος ελεύθερος χώρος.
Το εγχείρημα, συμβάλλει θετικά στην κοινότητα, αλλά και στην αίσθηση της ιστορικής κληρονομιάς, η οποία θα στεγάσει τα προβλήματα του σήμερα με την επαναχρησιμοποίηση της. Μπορεί να δημιουργηθεί και υπηρεσία υποστήριξης να ανοίξουν νέες θέσεις εργασίας, αλλά και σημαντικά κτίρια θα αναγεννηθούν. Έτσι, θα διορθωθούν δύο προβλήματα ταυτόχρονα.
Εγκαταλελειμμένα και ετοιμόρροπα κτίρια στο κέντρο της Αθήνας, Τετάρτη 4 Νοέμβρη 2020. Δαγαλάκης Γιώργος/Eurokinissi.
Ανακαίνιση της κοινωνίας
Το καλύτερο είναι εφικτό και μας αξίζει, σε αντίθεση με την παραμέληση, την φτώχεια αλλά και την πνευματική ένδεια, διαμορφωμένη να βλέπει άλυτα προβλήματα, απλά επειδή τα έχει συνηθίσει.
Η σύνδεση του πολιτισμού με την αντιμετώπιση σύγχρονων αναγκών δημιουργεί έναν ορθό τρόπο ανακατανομής πόρων για ένα κοινωνικό και πολιτιστικό ζήτημα, όπου οι ελλείψεις πρωτοβουλίας έχουν αφήσει να μετουσιωθεί σε μία πραγματικότητα που δεν παρατηρούμε. Να εστιάσουμε στην βελτίωση καταστάσεων που κάνουν τη ζωή των ανθρώπων βιώσιμη, με αφετηρία τον πολιτισμό.
Ίσως καταφέρουμε να δημιουργήσουμε έτσι ένα αναγκαίο κοινωνικό αντίκτυπο.
Τα ηλιακά πάρκα πολλαπλασιάζονται στις εκτάσεις γεωργικής γης, βλάπτοντας συχνά τα οικοσυστήματα. Η τοποθέτηση φωτοβολταϊκών πάνω από υπαίθρια πάρκινγκ, ωστόσο, κερδίζει έδαφος, προσφέροντας μια σειρά από πλεονεκτήματα. Το παράδειγμα της Γαλλίας.
Η ηλιακή ενέργεια μπορεί να είναι μία από τις πιο δημοφιλείς ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αντιμετωπίζει, ωστόσο, μια μεγάλη πρόκληση: την εύρεση μεγάλων εκτάσεων γης για την εγκατάσταση των ηλιακών πάνελ. Τα πιο διαδεδομένα μέρη για την τοποθέτηση των ηλιακών συλλεκτών είναι συχνά μεγάλα, μη ανεπτυγμένα οικόπεδα σε αγροτικές περιοχές.
ΣτιςΗνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, περίπου το 51% των ηλιακών εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας βρίσκονται σε ερήμους, το 33% σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις και το 10% σε λιβάδια και δάση. Μόλις το 2,5% της ηλιακής ενέργειας στις ΗΠΑ προέρχεται από αστικές περιοχές. Αυτό μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στις τοπικές κοινότητες.
Οι επιπτώσεις των φωτοβολταϊκων – Μήπως τελικά η πράσινη ανάπτυξη δεν είναι και τόσο πράσινη;
Σύμφωνα με έρευνες, στις περιοχές που είναι εγκατεστημένα τα φωτοβολταϊκά έργα υπάρχει πιθανότητα ρύπανσης του εδάφους και υποβάθμισής του. Έχει παρατηρηθεί, επίσης, διάβρωση των εδαφών λόγω καθαρισμού-απομάκρυνσης της βλάστησης (κοπή χόρτων), πράγμα που επηρεάζει τα έντομα και τα πουλιά που τρέφονται με αυτά. Επιπλέον, ορισμένοι φωτοβολταϊκοι σταθμοί έχουν προταθεί σε εύθραυστα οικοσυστήματα, όπως σε περιοχές Natura 2000, που φιλοξενούν απειλούμενα είδη και μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Άλλα, προκαλούν σύγχυση, αντιδράσεις και έντονη δυσαρέσκεια στις τοπικές κοινωνίες και στον αγροτικό κόσμο.
Η μη ανεπτυγμένη οικοδομήσιμη γη είναι ένας εξαντλούμενος πόρος και ό,τι έχει απομείνει βρίσκεται υπό πίεση να προσφέρει ένα πλήθος άλλων υπηρεσιών, όπως την καλλιέργεια τροφίμων, την προστασία της άγριας ζωής, τον καθαρισμό και την αποθήκευση νερού, την πρόληψη της διάβρωσης και τη δέσμευση άνθρακα.
Όλα αυτά, φυσικά, δεν φαίνεται να έχουν επηρεάσει ιδιαίτερα τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στα φωτοβολταϊκά συστήματα, δεδομένου ότι ο συγκεκριμένος τρόπος εγκατάστασης είναι αρκετά φθηνότερος από άλλες μεθόδους. Αυτό, ωστόσο, δεν τον κάνει απαραίτητα και τον ιδανικό.
Η λύση των φωτοβολταϊκών πάνω από υπαίθρια πάρκινγκ
Υπάρχει, λοιπόν, ένας πιο έξυπνος τρόπος να αξιοποιηθεί η ηλιακή ενέργεια, χωρίς να καταλαμβάνονται τόσο μεγάλες εκτάσεις αγροτικής γης; Μια λύση αφορά τους ανοιχτούς χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων. Οι χώροι στάθμευσης είναι πανταχού παρόντες στα μεγάλα αστικά κέντρα και συχνά διαθέτουν μεγάλες, επίπεδες και μη σκιασμένες επιφάνειες που είναι ιδανικές για φωτοβολταϊκά πάνελ.
Η τοποθέτηση μεγάλων σκεπών καλυμμένων με φωτοβολταϊκά συστήματα σε χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων προσφέρουν πολλά οφέλη. Αρχικά, αυτές βρίσκονται συνήθως πιο κοντά στο σημείο όπου ζητείτε η ηλεκτρική ενέργεια και άρα μειώνουν το κόστος μεταφοράς της. Επίσης, παρέχουν σκιά και προστασία στα οχήματα και τους πεζούς από τις καιρικές συνθήκες, και έχουν τη δυνατότητα να τροφοδοτούν με ενέργεια τα ηλεκτρικά οχήματα που σταθμεύουν κάτω από αυτές. Μπορούν να μειώσουν τα κόστη ενέργειας, να αυξήσουν την αξία του ακινήτου και να βελτιώσουν την ικανοποίηση των πελατών.
Δεν είναι λίγες οι χώρες που έχουν αρχίσει να εκμεταλεύονται αυτή τη νέα τάση. Η Γαλλία, για παράδειγμα, ενέκρινε νομοθεσία που υποχρεώνει τους χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων με 80 ή περισσότερες θέσεις στάθμευσης να εγκαθιστούν στις οροφές τους ηλιακούς συλλέκτες. Μάλιστα, αυτοί οι μεγάλοι χώροι θα πρέπει να έχουν φωτοβολταϊκή κάλυψη κατ’ ελάχιστον στο 50% της χωρητικότητάς τους.
Επιπλέον, ο Mark Barrett, καθηγητής στο University College London, αναφέρει στο BBC: «Πιστεύουμε ότι υπάρχουν δυνατότητες παραγωγής ηλιακής ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήματα τοποθετημένα σε κτίρια στη Βρετανία σε επίπεδα 117 GW και θεωρούμε ότι τα 11GW μπορούν να προέλθουν από χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων».
Οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες
Παρά τις δυνατότητές τους, δεν έχουν υιοθετηθεί ευρέως ακόμη σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Ένας λόγος για τον οποίο τέτοιες εγκαταστάσεις εξακολουθούν να είναι σπάνιες είναι ότι η τοποθέτηση ηλιακών συστημάτων σε αστικές περιοχές μπορεί να κοστίσει από 2 έως 5 φορές περισσότερο από ό,τι σε εκτάσεις εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού. Ωστόσο, το συνολικό κόστος μπορεί να μειωθεί σε βάθος χρόνου με οικονομίες κλίμακας, τεχνολογική καινοτομία και πολιτικές παροχής κινήτρων.
Ταυτόχρονα, υπάρχουν έντονες αντιδράσεις για την εγκατάσταση βιομηχανικού μεγέθους ηλιακών πάρκων. Πέρυσι, για παράδειγμα, ασκήθηκε βέτο σε τουλάχιστον 75 μεγάλα ηλιακά έργα στις ΗΠΑ, σε σύγκριση με 19 το 2021. Επίσης, μεταξύ Ιανουαρίου 2021 και Ιουλίου 2022, απορρίφθηκε η πολεοδομική άδεια για 23 νέα ηλιακά πάρκα στην Αγγλία, την Ουαλία και τη Σκωτία.
Ενώ τα φωτοβολταϊκά πάνω από υπαίθρια πάρκινγκ δεν είναι το μαγικό ραβδάκι για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, είναι μια πολλά υποσχόμενη επιλογή που αξίζει περισσότερη προσοχή και υποστήριξη. Μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, στη διατήρηση της αγροτικής γης και στη δημιουργία επιχειρηματικών ευκαιριών. Καθώς όλο και περισσότερες χώρες κινούνται προς τις πράσινες μορφές ενέργειας, τα ηλιακά στέγαστρα για χώρους στάθμευσης θα μπορούσαν να αποτελέσουν βασικό στοιχείο ενός ενεργειακού συστήματος χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
Η ζωή με κλινική κατάθλιψη μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς η διαταραχή αυτή εξαντλεί την ικανότητα του ατόμου να αντιμετωπίζει την καθημερινότητα. Αυτή η έλλειψη κινήτρου είναι ακριβώς αυτό που κάνει την ανάρρωση τόσο δύσκολη.
Η εργασία, το σχολείο, οι οικογενειακές ευθύνες, η διατήρηση κοινωνικών σχέσεων απαιτούν κάποια μορφή ρουτίνας για τους περισσότερους από εμάς. Όμως, η κατάθλιψη έχει τον τρόπο της να μας κάνει να χάνουμε το ενδιαφέρον και τον έλεγχο τέτοιων καθημερινών «υποχρεώσεων».
Κατανοώντας την καταθλιπτική διαταραχή
Η καταθλιπτική διαταραχή είναι κάτι περισσότερο από το να αισθάνεσαι θλίψη και είναι καλό να διαχωρίζεται: Είναι μια σύνθετη ψυχική κατάσταση, η οποία χαρακτηρίζεται από επίμονα συναισθήματα θλίψης, απελπισίας και έλλειψη ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης σε δραστηριότητες που κάποτε ήταν ευχάριστες για το άτομο.
Επιπλέον, πέρα από τα συναισθηματικά συμπτώματα, η κατάθλιψη ενδέχεται να εκδηλωθεί και σωματικά, επηρεάζοντας έτσι τον ύπνο, την όρεξη και τα επίπεδα ενέργειας. Είναι πολύ σημαντικό να σημειωθεί πως η καταθλιπτική διαταραχή δεν είναι ένα «φευγαλέο» συναίσθημα. Αντιθέτως, είναι μια βαθιά και διαρκής κατάσταση που διαπερνά κάθε πτυχή της ζωής ενός ατόμου.
Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, πολλές καθημερινές συνήθειες μπορούν να μετατραπούν σε «βουνό» για τα άτομα που ζουν με αυτή τη διαταραχή.
Αντιμετωπίζοντας τη νέα μέρα
Η έναρξη μίας νέας μέρας, το να σηκωθείς από το κρεβάτι και να την αντιμετωπίσεις, γίνεται όλο και δυσκολότερο αν δεν έχεις κίνητρο και όρεξη. Με βάση αυτό, δεν είναι περίεργο το πώς το κρεβάτι γίνεται όλο και πιο άνετο και δυσκολεύεσαι να το αποχωριστείς. Εκτός αυτού, η κατάθλιψη και η κόπωση συχνά συμβαδίζουν καθώς συχνά τα άτομα με κατάθλιψη δυσκολεύονται να κοιμηθούν: Δυσκολία είτε στο να αποκοιμηθούν, είτε να παραμείνουν κοιμισμένα καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας.
Αυτές οι συνήθειες γύρω από τον ύπνο μπορεί να κάνουν δύσκολο για το άτομο το να σηκωθεί το πρωί από το κρεβάτι, αφήνοντάς το να αισθάνεται υποτονικό και χωρίς κίνητρο κατά τη διάρκεια της μέρας του.
Βασική αυτοφροντίδα
Η προσωπική υγιεινή είναι βασικό βήμα για τη διατήρηση τόσο της σωματικής, όσο και της ψυχικής υγείας. Ωστόσο, για κάποιον που ζει με καταθλιπτική διαταραχή, το να μπει στο ντους είναι συχνά το τελευταίο πράγμα που έχει όρεξη να κάνει.
Άλλες καθημερινές συνήθειες υγιεινής που μπορεί να αποτελούν πρόκληση, μπορεί να περιλαμβάνουν:
– Το βούρτσισμα των δοντιών
– Το ντύσιμο/το να βγάζει τις πιτζάμες
– Το βούρτσιμα των μαλλιών
– Τα πλυμένα ρούχα
Οι ρουτίνες προσωπικής υγιεινής και αυτοφροντίδας, που για πολλούς θεωρούνται δεδομένες, μπορούν να μοιάζουν ακατόρθωτες και η παραμέληση αυτών των ρουτινών μπορεί να αυξάνει ακόμη περισσότερο την αίσθηση της απομόνωσης και της αυτοαπόρριψης.
Δουλειές του σπιτιού
Το να φροντίζεις τον εαυτό σου είναι συχνά αρκετά δύσκολο από μόνο του. Το να φροντίζεις και τους άλλους ή το σπίτι σου μπορεί να σε κάποιες περιπτώσεις να φαίνεται αδύνατο. Έτσι, τα άτομα που ζουν με κατάθλιψη μπορεί να αφήνουν τις καθημερινές δουλειές του σπιτού για κάποιο διάστημα.
Παραδείγματα τέτοιων καθημερινών εργασιών ενδεχομένως να είναι:
Οι καθημερινές αλληλεπιδράσεις που, συνήθως, αποτελούν πηγή χαράς και σύνδεσης, μπορούν να γίνουν δύσκολες για τα άτομα με κατάθλιψη.
Η προσπάθεια που απαιτείται για να εμπλακούν με τους άλλους, σε συνδυασμό με το φόβο ότι θα είναι βάρος ή ότι θα αντιμετωπίσουν κριτική, οδηγεί συχνά σε κοινωνική απόσυρση. Η μοναξιά τότε γίνεται τόσο αιτία, όσο και συνέπεια της καταθλιπτικής διαταραχής.
Είναι σημαντικό να μην κρίνουμε τα άτομα που ζουν με κατάθλιψη και δυσκολεύονται να ολοκληρώσουν τις καθημερινές τους υποχρεώσεις. Η κατάθλιψη είναι μια σύνθετη κατάσταση ψυχικής υγείας, η οποία συχνά συνοδεύεται από «αόρατες μάχες», και η κριτική με βάση τα όσα φαίνονται, παραβλέπει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
Επιπλέον, η αρνητική κριτική μπορεί να συμβάλει στο στίγμα που περιβάλλει την ψυχική υγεία, αποτρέποντας ενδεχομένως τα άτομα από το να αναζητήσουν βοήθεια και διαιωνίζοντας τις παρανοήσεις σχετικά με τις ψυχικές ασθένειες.
Επομένως, αντί της κριτικής, τα άτομα με κατάθλιψη επωφελούνται από την ενθάρρυνση και την υποστήριξη.
Η θετική ενίσχυση και η κατανόηση μπορούν να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον που ευνοεί την ανάρρωση: Η αναγνώριση της κατάθλιψης ως ιατρικής κατάστασης που επηρεάζει την ικανότητα ενός ατόμου να είναι λειτουργικό, συμβάλλει στην προώθηση μιας πιο ενσυναισθητικής στάσης.
Αντί να δίνεται λοιπόν σημασία στο τί δεν μπορούν να κάνουν καθημερινά λόγω της διαταραχής, η εστίαση θα πρέπει να είναι στο τι καταφέρνουν να κάνουν. Η υποστήριξή τους στην αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας, η υπενθύμιση πως είστε εκεί να τα ακούσετε και η αναγνώριση των δυσκολιών του αντιμετωπίζουν μπορεί να συμβάλει στην πορεία τους προς την ανάρρωση.
Μία λέξη με χιλιάδες νοήματα, για την οποία έχουν χυθεί όμως τόνοι δακρύων, πρέπει να ορίζεται κάθε φορά από κάθε σχέση. Ας δούμε τις προεκτάσεις της απιστίας.
Είναι Τρίτη βράδυ και η Κ. βλέπει μία ειδοποίηση στο κινητό του συντρόφου της. Ο Δ. έχει λάβει ένα μήνυμα από μία κοπέλα στο Instagram. Η Κ. νιώθει άσχημα, αλλά δεν μπορεί παρά να υποκύψει στον πειρασμό και να ανοίξει το μήνυμα. Άλλωστε, κατά πάσα πιθανότητα θα είναι αθώο, αφού ο Δ. δεν της έχει δώσει ποτέ δικαιώματα για να ανησυχεί. Απιστία;
«Εσύ, χθες το πρωί» γράφει το μήνυμα της άγνωστης κοπέλας, ενώ πιο πάνω η ίδια του έχει στείλει ένα χαριτωμένο reel με ένα γατάκι που κοιμάται όρθιο. Το στομάχι της Κ. σφίγγεται. Ποια είναι άραγε αυτή η κοπέλα και γιατί έχει τόση οικειότητα με τον Δ; Αν είναι φίλη του, γιατί δεν της έχει μιλήσει ποτέ για εκείνη;
Σκρολάροντας στα μηνύματά τους, η Κ. βρίσκει κατεβατά ολόκληρα. Συζητήσεις, ανταλλαγή memes και selfies. Παρόλα αυτά, σε κανένα από τα μηνύματα αυτά δεν υπάρχουν λόγια που δείχνουν κάποια σεξουαλική επιθυμία ή τρυφερότητα και η Κ. νιώθει μπερδεμένη. Δικαιούται άραγε να ζηλέψει ή μήπως όλο αυτό που συμβαίνει ανάμεσα στην κοπέλα αυτή και το σύντροφό της είναι απλώς μία φιλική συζήτηση;
«Είναι απιστία το να μιλάει με κάποια άλλη με μηνύματα;» ρωτάει το επόμενο μεσημέρι η Κ. τις φίλες της, κατά τη διάρκεια του καθιερωμένου τους ραντεβού. Η καθεμία φαίνεται όμως να έχει άλλη άποψη.
«Εφόσον δεν μιλάνε ερωτικά, δεν είναι απιστία», υποστηρίζει η Ρ.
«Αν δεν είναι απιστία, τότε γιατί σου έκρυβε την ύπαρξη αυτής της κοπέλας;» αναρωτιέται η Μ.
«Ρώτησέ τον τι σχέση έχει μαζί της, για να δεις την αντίδρασή του!» πιέζει μεγαλόφωνα η Ι.
Το τέλος της συζήτησης, βρίσκει την Κ. πιο μπερδεμένη από ποτέ. Να μιλήσει στον Δ. και αν ναι, τι να του πει; Έχει άραγε κάτι να του καταλογίσει, εφόσον ο ίδιος δεν της έχει δώσει ποτέ κανένα δικαίωμα και εκείνη μάλιστα ξεπέρασε τα όρια διαβάζοντας τα προσωπικά του μηνύματα;
«Τι είχατε πει για τις συνομιλίες με άλλα άτομα όταν ξεκινήσατε τη σχέση σας;» τη ρωτάει λίγες ώρες αργότερα η αδερφή της στο τηλέφωνο. «Επιτρέπονται ή όχι; Και αν ναι, με ποιους όρους;»
«Έπρεπε να ορίσουμε κάτι τέτοιο; Δεν το είχα σκεφτεί ποτέ!», αναφωνεί η Κ. όσο αναζητά τη λύση στο πρόβλημά της και αντιλαμβάνεται ότι όσα είναι τα άτομα σε αυτό τον κόσμο, όσες είναι και οι σχέσεις, άλλες τόσες είναι και οι απόψεις περί απιστίας.
Πώς θα αναγνωρίσουμε την απιστία αν πρώτα δεν την ορίσουμε;
Έχω βρεθεί σε δεκάδες συζητήσεις κατά τις οποίες οι συνομιλητές μου επιμένουν σθεναρά στη δική τους άποψη περί απιστίας, σαν αυτή να είναι η μία και μόνη αλήθεια.
«Το φλερτ δεν είναι κέρατο. Όσο μένεις στη θεωρία και δεν περνάς στην πράξη, όλα είναι οκ. Άλλωστε, ποιος δεν φλερτάρει ποτέ;» μου λέει ο Χ.
«Βγήκα με άλλον, αλλά κάναμε μόνο τα βασικά. Δεν έγινε διείσδυση, άρα δεν βρίσκω λόγο να το πω στο αγόρι μου!» υποστηρίζει η Ν. η οποία, κατά δική της δήλωση, βρίσκεται σε μονογαμική σχέση.
«Αν τον δω να κοιτάει τσόντες, θα τον χωρίσω. Όσο είναι μαζί μου, δεν δέχομαι να σκέφτεται σεξουαλικά άλλες γυναίκες. Με προσβάλλει!», ισχυρίζεται η Κ.
Ύστερα από ώρες συζητήσεων περί απιστίας, ο Μ. μου λέει κυνικά: «Η απιστία είναι καλή, όσο δεν γνωρίζει το άλλο άτομο ότι έχεις απατήσει. Ας κάνει ό,τι θέλει και θα κάνω και εγώ το ίδιο. Αρκεί να μην μαθευτεί ποτέ».
The definition of cheating can vary by person or relationship. It is important that you take the time to chat with your partner and see what they consider to be an act of infidelity and see how it compares to your ideas. In some cases, one partner may feel like an act isn’t cheating while the other partner does. This is why it’s important to discuss and be on one accord with boundaries in your relationship. #toxicrelationships#cheating#infidelity#couples#marriage
Όσο αναζητώ το νόημα της απιστίας, σκέφτομαι πόσοι δικοί μου άνθρωποι έχουν πληγωθεί από αυτή. Πόσες σχέσεις έχουν διαλυθεί, πόσο δάκρυ έχει χυθεί. Τόσος πόνος για μία λέξη με χιλιάδες νοήματα. Για κάποιους ανθρώπους η απιστία είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί σε ένα ζευγάρι, για άλλους πάλι είναι απλώς αναπόσπαστο κομμάτι κάθε μακροχρόνιας σχέσης.
Ό,τι και να ισχύει στην κάθε περίπτωση, η αλήθεια είναι μία: Αν το κάθε ζευγάρι και η κάθε σχέση δεν μπει στη διαδικασία να ορίσει τι σημαίνει απιστία στη δική τους περίπτωση, ποιοι είναι οι όροι και τα όρια του καθενός και ποιες οι «κόκκινες γραμμές», τότε δεν θα μπορέσουν ποτέ να γνωρίζουν πώς θα πορευτούν στην πάροδο του χρόνου.
«Αν φτάσουμε στο σημείο να μιλήσουμε για την απιστία, έχει τελειώσει η υπόθεση!» επισημαίνει ο Μ.
«Αν όμως δεν μπορούμε καν να επικοινωνούμε εξ αρχής τα όρια και τις επιθυμίες μας, είμαστε άραγε ικανοί να συνάψουμε σχέση;», αναρωτιέμαι.
Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών: Τα συνένοχα Μέσα Ενημέρωσης πότε θα απολογηθούν;
Πάει καιρός, μπορεί και αιώνες από τότε που με θυμάμαι ξαπλωμένη στον καναπέ, στριμωγμένη σε λεωφορείο στην Κηφισίας, κάτω από μια ομπρέλα τον Αύγουστο, κρεμασμένη στο σκοτάδι και με το κεφάλι κάτω από το κρεβάτι να φωτίζει στα μάτια μου η βαρβαρότητα και η υποκρισία.
Είναι μάλλον αυτό που έλεγε ο Μπρεχτ, ότι δηλαδή: «Πρέπει να αντεπιτίθεσαι όποτε η αλήθεια είναι πολύ αδύναμη για να υπερασπιστεί τον εαυτό της»και που πρέπει όλο και πιο συχνά να δίνουμε μάχες ενάντια στη συσκότιση της έμφυλης βίας και στην παραπληροφόρηση.
Ήταν το τραυματισμένο 2018, όταν βρεθήκαμε – με τη φεμινιστική ομάδα που συμμετείχα τότε – έξω από το Εφετείο, μοιράζοντας στους δημοσιογράφους που «κάλυπταν» τον βιασμό και τη γυναικοκτονία της Ελένης Τοπαλούδη.
Σκέψεις-προτάσεις για το πώς να διαχειριστούν τη βάναυση αυτή είδηση χωρίς να γίνονται κανίβαλοι, επανατραυματίζοντας όχι μόνο τους δικούς της ανθρώπους, αλλά κάθε θηλυκότητα και ΛΟΑΤΚΙ+ υποκείμενο που έχει βιώσει έμφυλη βία.
Φυσικά, τίποτα από αυτά δεν έλαβε καλή υποδοχή και από τότε μέχρι και σήμερα δεν σταματάμε να βλέπουμε κακοποιητικά και παραβιαστικά ρεπορτάζ, τα οποία δήθεν βοηθούν στην ανάδειξη της αλήθειας.
Έτσι, μείναμε να παρακολουθούμε τη δημοσιοποίηση των γυναικοκτονιών, με έναν τρόπο που ευνοεί την πατριαρχική πρόσληψη των σχέσεων άνδρα-γυναίκα, με τις δολοφονημένες αδερφές μας να βρίσκονται στο προσκήνιο μέσα από τη ματιά της πατριαρχίας, σαν ένα θέμα που «πουλάει».
Για τα κυρίαρχα Μέσα, οι γυναίκες που δολοφονήθηκαν από τους συντρόφους ή κι από άλλα συγγενικά τους πρόσωπα, δολοφονήθηκαν γιατί με κάποιον τρόπο «προκάλεσαν» ή δεν αντιλήφθηκαν σωστά τις ανάγκες και τα συναισθήματα του συντρόφου τους. Δεν συμμορφώθηκαν με τους κανόνες, οπότε ο θάνατός τους δεν μοιάζει τόσο απίθανο γεγονός.
Η σκόπιμη επίκληση στο συναίσθημα του τηλεθεατή από τα Μέσα Ενημέρωσης καταφέρνει με επιτυχία να τραβήξει το βλέμμα από τα πραγματικά γεγονότα που αφορούν την εξουσία ζωής και θανάτου που έχει κανονικοποιηθεί στα σώματά μας, αλλά και τις τεράστιες θεσμικές ελλείψεις.
Αυτή τη αποσταθεροποίηση της πραγματικότητας ενισχύει και η αγαπημένη πλέον συνήθεια των εκπομπών που, από το πρωί μέχρι το βράδυ, δεν κουράζονται να φιλοξενούν δημόσια μισογύνικες, ομοφοβικές και τρανσφοβικές απόψεις.
Απόψεις, οι οποίες εκφράζονται από συνδικαλιστικούς εκπροσώπους της αστυνομίας, celebrity δικηγόρους και γενικά από όποιον θεωρείται ικανός να κακοποιήσει χωρίς κανέναν ηθικό φραγμό, ακόμη και μια γυναίκα που δεν βρίσκεται στη ζωή από επιλογή άλλου.
Φυσικά, έχουμε χορτάσει από έκπληκτους παρουσιαστές και έκπληκτες παρουσιάστριες που με στόμφο ζητάνε να κλείσουν το τηλέφωνο που εκείνοι ή εκείνες οι ίδιοι/-ες κάλεσαν.
Η κουλτούρα της τηλεθέασης επιβάλει το «χάδι» και την προνομιακή μεταχείριση των ανθρώπων που έχουν διαπράξει ειδεχθή εγκλήματα, έχοντας σαν αποτέλεσμα να μιλάμε για τον Μπάμπη Αναγνωστόπουλο και να μοιάζει ότι αναφερόμαστε σε έναν χολιγουντιανό σταρ.
Παράλληλα, όλο και κάποιος τηλεψυχίατρος θα βρεθεί για να σκιαγραφήσει το ψυχολογικό προφίλ τον δράστη, με ατάκες όπως: «Κάποιο πρόβλημα θα είχε».
Με άλλα λόγια, η υπερασπιστική γραμμή του κάθε δολοφόνου ξεκινά από τα ρεπορτάζ και όχι μέσα στην αίθουσα του δικαστηρίου, που όταν τελικά φτάσει εκεί, βρίσκει την κοινή γνώμη κορεσμένη από την πληροφορία, που καθόλου πλέον δεν ενδιαφέρεται για τη δικαίωση του θύματος.
Η σημερινή ημέρα, η 25η Νοεμβρίου έχει οριστεί ως Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών και δεν υπάρχει καμία που να μη νιώθει ότι μια μέρα δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να χωρέσει το ατομικό και το συλλογικό τραύμα που κουβαλάμε όλες μας από γενιά σε γενιά.
Πρέπει, όμως, να βρούμε ξανά τη δύναμη από το απόθεμά μας, να καταφέρουμε να ακούσουμε η μια την άλλη ανάμεσα σε παραπλανητικές φωνές, να αφουγκραστούμε τη ματαίωση και – αν μπορούμε – να ονειρευτούμε έναν κόσμο που να μας χωράει όλες ζωντανές.
Να μην ξεχνάμε ότι η πατριαρχία βιάζει και σκοτώνει.
Να μην ξεχνάμε πως – στο σπίτι, στον δρόμο, στη δουλειά – ποτέ καμία μόνη.
Με αφορμή την Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, κάνουμε μια λίστα με χρήσιμα βιβλία που μπορεί να φωτίσουν λίγο παραπάνω το ταξίδι προς την διαχείριση και θεραπεία του τραύματος.
Οι λέξεις που χρησιμοποιούμε έχουν σημασία. Όπως και οι ιστορίες που λέμε στις εαυτές μας. Η γυναίκα που έχει επιζήσει από έμφυλη βία, κακοποίηση ή βιασμό δεν είναι θύμα. Είναι επιζώσα. Ή ακόμη καλύτερα, μια σύγχρονη μονομάχος, η οποία είναι στο δρόμο για ένα θεραπευτικό ταξίδι. Κι ας είναι τα βήματα ατσούμπαλα, αργά ή διστακτικά. Κι ας αλλάζουν πορεία ή ταχύτητα.
Καμία μόνη δεν πρέπει να είναι μέσα σε αυτήν την πανδημία έμφυλης βίας, η οποία είναι ζήτημα δημόσιας υγείας και συνιστά παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με βάση το φύλο. Η έμφυλη βία είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου. Μιλάμε για τη βία που στρέφεται κατά ατόμων με βάση το φύλο τους ή την ταυτότητα φύλου τους και περιλαμβάνει τη σωματική, σεξουαλική, λεκτική, συναισθηματική και ψυχολογική κακοποίηση, τις απειλές, τον εξαναγκασμό και την οικονομική ή εκπαιδευτική στέρηση, είτε στη δημόσια είτε στην ιδιωτική ζωή. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, 1 στις 3 γυναίκες έχουν βιώσει σωματική ή σεξουαλική βία στη διάρκεια της ζωής τους.
Η έμφυλη βία είναι ένα πολιτικό ζήτημα, συνδέεται με θέματα εξουσίας και ελέγχου στις κοινωνίες μας. Η πατριαρχία καθιστά τις γυναίκες και τις θηλυκότητες ευάλωτες και η ανισότητα διαιωνίζεται. Υπάρχει λοιπόν άμεση ανάγκη για ολιστικό τρόπο δράσεων ανάκαμψης από το τραύμα με επίκεντρο την επιζώσα.
Σε γενικές γραμμές, η ανάκαμψη από το τραύμα διέρχεται από τρία στάδια: τον ορισμό και την αναγνώριση του προβλήματος, την απόφαση να αναζητήσει κανείς βοήθεια και στη συνέχεια την επιλογή των πόρων υποστήριξης που θα χρησιμοποιήσει. Έτσι, εδώ παραθέτουμε μια λίστα με βιβλία που μπορούν να υποστηρίξουν το επουλωτικό ταξίδι.
Reclaiming Pleasure: A Sex-Positive Guide for Moving Past Sexual Trauma and Living a Passionate Life – Holly Richmond
Ίσως το πιο σημαντικό βιβλίο της λίστας, καθώς είναι αυτό που θα συνοδεύσει τα βήματά σου, ώστε να περάσεις από το “simply surviving” σε μια ζωή, όπου η ικανοποίηση είναι δυνατή και εφικτή. Αν έχεις βιώσει σεξουαλική κακοποίηση, επίθεση, παρενόχληση ή βιασμό, μπορεί να αισθάνεσαι αποκομμένη από τον σεξουαλικό σου εαυτό, ακόμη και αν έχεις ξεπεράσει το αρχικό τραύμα. Είστε επιζώσα- αλλά η επιβίωση είναι μόνο η αρχή. Αυτό το βιβλίο διερευνά το μετά.
Γραμμένο από την ψυχοθεραπεύτρια Holly Richmond και βασισμένο στην τελευταία λέξη της έρευνας, το “Reclaiming Pleasure” συνεχίζει από εκεί που σταματάνε άλλα βιβλία για την αποκατάσταση του σεξουαλικού τραύματος. Προσφέρει πρακτικά εργαλεία που θα σε βοηθήσουν να καλλιεργήσεις μια αίσθηση ασφάλειας, σιγουριάς και εμπιστοσύνης, προκειμένου να διεκδικήσεις ξανά τη ζωτικότητα, την ευχαρίστηση και το υπέροχο σεξ που σου αξίζει.
Αυτό το βιβλίο θα βοηθήσει στην κατανόηση των ψυχικών, σωματικών, σεξουαλικών και σχεσιακών επιπτώσεων του σεξουαλικού τραύματος, στην προσπέραση των συναισθημάτων ντροπής και ενοχής και στην ανάκτηση της ευχαρίστησης και αναζωπύρωσης του πάθους. Με αυτόν τον sex-positive και ενδυναμωτικό οδηγό, θα νιώσεις ενθάρρυνση από την επιθυμία για καλύτερο σεξ, υγιέστερες σχέσεις και μια πιο απολαυστική ζωή γενικότερα.
Υπάρχει και σε audiobook για όσες προτιμούν να ακούν.
The Politicization of Safety: Critical Perspectives on Domestic Violence Responses – Jane Stoever
Ποιο είναι το μέλλον του φεμινισμού και των κινημάτων κατά της έμφυλης βίας και της ενδοοικογενειακής βίας; Οι αναγνώστ(ρι)ες καλούνται να αμφισβητήσουν τις παραδοχές σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η κοινωνία και το νομικό σύστημα ανταποκρίνονται στη βία μεταξύ συντρόφων και στην ενδοοικογενειακή βία, ώστε να ξεπεράσει τα παλιά παραδείγματα και να αναμετρηθεί με ευρύτερα ζητήματα δικαιοσύνης.
Violence Against Indigenous Women: Literature, Activism, Resistance – Allison Hargreaves
Η βία κατά των ιθαγενών γυναικών στον Καναδά είναι μια συνεχής κρίση. Το βιβλίο αυτό διερευνά πώς οι ιθαγενείς γυναίκες συγγραφείς και αφηγήτριες αντιμετωπίζουν το πρόβλημα. Αναλύοντας το έργο ποιητριών, θεατρικών συγγραφέων, σκηνοθετριών και συγγραφέων μυθοπλασίας, η Hargreaves εξετάζει πώς η σύγχρονη λογοτεχνία φωτίζει νέους δρόμους προς τη δράση.
A Letter To My Perpetrator – Latifah Jacobs
Είναι κάτι περισσότερο από ένα βιβλίο –είναι ένας οδηγός, ένα εγχειρίδιο και ένα συλλογικό ημερολόγιο– μια συλλογή επιστολών, ποιημάτων και αφηγήσεων από επιζώσες που έχουν ζήσει ανείπωτες μορφές συναισθηματικής, σωματικής και σεξουαλικής κακοποίησης.
«Οι επιζώσες δεν έχουν σχεδόν ποτέ την ευκαιρία να πουν απευθείας στους δράστες πώς αισθάνονται γι’ αυτούς», εξηγεί η Jacobs «και αυτό είναι ένα από τα πιο σημαντικά συστατικά της θεραπείας –να μπορείς να πεις πώς σε έκανε να αισθανθείς αυτό το άτομο. Αλλά δεν είναι όλοι σε θέση να το εκφράσουν με λόγια, επειδή μερικές φορές ο πόνος είναι τόσο βαθιά ριζωμένος που οι λέξεις γίνονται θολές». Η ίδια προσθέτει: «Ανακάλυψα μέσα από τα δικά μου εργαστήρια θεραπείας ότι το να γράφω γι’ αυτό βοηθάει πραγματικά».
Η Latifah Jacobs είναι ενεργό μέλος του One Billion Rising (Survivors of Abuse), μέρος μιας παγκόσμιας οργάνωσης κατά της έμφυλης βίας, καθώς και ακτιβίστρια της κοινότητας και ιδρυτική διευθύντρια του Aurorah – μιας κίνησης που διεξάγει θεραπευτικά εργαστήρια μέσω της γραφής.
Believing: Our Thirty-Year Journey to End Gender Violence – Anita Hill
Βασιζόμενη στα χρόνια της ως δασκάλα, νομικός και συνήγορος, καθώς και στις εμπειρίες χιλιάδων ατόμων που της έχουν διηγηθεί τις ιστορίες τους, η Anita Hill παρακολουθεί τη συμπεριφορά που ακολουθεί τα άτομα από το σπίτι στο σχολείο στη δουλειά και πίσω στο σπίτι. Με μετρημένους, σαφείς και ωμούς όρους, καταδεικνύει τον αντίκτυπο που έχει η έμφυλη βία σε κάθε πτυχή της ζωής μας.
Transgressed: Intimate Partner Violence in Transgender Lives– Xavier L. Guadalupe-Diaz
Ως ένα συναισθηματικά συναρπαστικό ανάγνωσμα, το Transgressed προσφέρει νέους τρόπους κατανόησης της πολυπλοκότητας της ενδοοικογενειακής βίας μέσα από τα μάτια των τρανςεπιζωσών.
Βασισμένο σε συνεντεύξεις και γραπτές μαρτυρίες τρανς επιζώντων βίας μεταξύ συντρόφων, το Transgressed ρίχνει το απαραίτητο φως στη δυναμική της κακοποίησης που παγιδεύει τους τρανς συντρόφους σε βίαιες σχέσεις. Το βιβλίο δείχνει πώς οι αυστηρά έμφυλες συζητήσεις για τη βία έχουν χρησιμεύσει για να περιθωριοποιηθούν και να αποσιωπηθούν οι ιστορίες κακοποίησης.
Τελικά, αυτές οι ιστορίες επιβίωσης ακολουθούν τα μοναδικά τους ταξίδια, καθώς περιηγούνται -και ξεφεύγουν- από τον κύκλο της κακοποίησης, παρέχοντάς μας μια καλύτερη κατανόηση των εμπειριών τους.
The Power of Women: A Doctor’s Journey of Hope and Healing– Denis Mukwege
Από τον βραβευμένο με Νόμπελ, παγκοσμίου φήμης γιατρό και γνωστό ακτιβιστή για τα ανθρώπινα δικαιώματα έρχεται μια εμπνευσμένη έκκληση για δράση, ώστε να αντιμετωπίσουμε τη μάστιγα της σεξουαλικής βίας και να αντλήσουμε από την ανθεκτικότητα και τη δύναμη των γυναικών.
Για την οικοδόμηση κοινωνιών που θα είναι πιο περιεκτικές και ισορροπημένες ως προς τα δύο φύλα θα χρειαστεί να αναπτυχθεί αυτό που ο συγγραφέας αποκαλεί «θετική αρρενωπότητα» – μια συστημική αλλαγή στη συμπεριφορά και τις στάσεις των ανδρών απέναντι στις γυναίκες. Ο Δρ. Mukwege ελπίζει να εμπνεύσει και άλλους άνδρες να μιλήσουν και να συμμετάσχουν στον αγώνα, αντί να αφήνουν τις γυναίκες να δίνουν τη μάχη μόνες τους. Θα υποστηρίξει επίσης, βασιζόμενος στην εμπειρία του και σε πλήθος ερευνών επί του θέματος, ότι όταν οι γυναίκες συμμετέχουν ως υπεύθυνες για τη λήψη οικονομικών και πολιτικών αποφάσεων, όλη η κοινωνία επωφελείται.
Η Carrie Goldberg προσκαλεί τους αναγνώστες της στη δικαστική αίθουσα, στην πρώτη γραμμή του πολέμου κατά της σεξουαλικής βίας και των παραβιάσεων της ιδιωτικής ζωής, καθώς μηνύει εταιρείες τεχνολογίας, σχολεία και σεξουαλικούς παρενοχλητές.
Το βιβλίο αυτό περιγράφει λεπτομερώς τις εμπειρίες των πελατών της από θύματα σε μαχήτριες και επιζώσες. Η Goldberg μοιράζεται επίσης τη δική της ιστορία που ενέπνευσε την καριέρα της στη δικηγορία, καθώς έγινε η συνήγορος και μαχήτρια που χρειαζόταν η ίδια.
Είμαι η φωνή τους: Η ιστορία της αιχμαλωσίας μου και ο αγώνας μου ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος – Nadia Murad
Η Nadia Murad είναι μια θαρραλέα νεαρή γυναίκα. Έχει χάσει δεκαοκτώ μέλη της οικογένειάς της και έχει επιβιώσει από τον εξευτελισμό μέσω της σεξουαλικής υποδούλωσης στο ISIS. Όμως έχει αντισταθεί. Τα απομνημονεύματά της μας μεταφέρουν από την ειρηνική παιδική της ηλικία σε ένα απομακρυσμένο χωριό στο Ιράκ, μέσα από την απώλεια και τη βαρβαρότητα, στην ασφάλεια της Γερμανίας.
Υποψήφια για το Νόμπελ Ειρήνης, η πρώτη Πρέσβειρα Καλής Θελήσεως για την αξιοπρέπεια των επιζώντων της εμπορίας ανθρώπων των Ηνωμένων Εθνών και νικήτρια του Βραβείου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Βάτσλαβ Χάβελ, η Μουράντ μοιράζεται την ιστορία του θάρρους και της ανθεκτικότητάς της.
Unspeakable Acts: Women, Art, and Sexual Violence in the 1970s – Nancy Princenthal
Η τέχνη ίσως είναι το καταφύγιο που μπορεί να μας λυτρώσει. Μια πρωτοποριακή διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο οι καλλιτέχνιδες της δεκαετίας του 1970 συνδύασαν την τέχνη με τη διαμαρτυρία για να κάνουν ορατή τη σεξουαλική βία, δημιουργώντας ένα νέο είδος τέχνης.
Μια γενιά έθεσε το σώμα της σε κίνδυνο για να διαμαρτυρηθεί για την αδικία. Παρόλα αυτά, η σεξουαλική βία κατά των γυναικών έμενε σε μεγάλο βαθμό παραγνωρισμένη. Όμως κάποιες τολμηρές γυναίκες καλλιτέχνιδες και ακτιβίστριες, όπως η Yoko Ono, η Ana Mendieta, η Marina Abramovic, η Adrian Piper, η Suzanne Lacy, η Nancy Spero και η Jenny Holzer, ξεκίνησαν μια συζήτηση για τη σεξουαλική βία που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Κάποιες εργάστηκαν χρησιμοποιώντας τον δρόμο ως θέατρο. Άλλες κατάφεραν να αντλήσουν υποστήριξη από τα υψηλότερα επίπεδα της δημοτικής εξουσίας. Στην πορεία, πρωτοπόρησαν σε μια μορφή που έμελλε να ονομαστεί performance.
Η βραβευμένη συγγραφέας Nancy Princenthal καταπιάνεται με αυτά τα διαχρονικά ζητήματα και συνθέτει μια νέα ιστορία της περφόρμανς, προκαλώντας μας να επανεξετάσουμε τη σχέση μεταξύ τέχνης και ακτιβισμού και το πώς μπορούμε να εφαρμόσουμε τα διδάγματα εκείνης της ταραχώδους εποχής στο σήμερα.
Αν θες να επικοινωνήσεις άµεσα µε ένα φορέα αντιµετώπισης της έµφυλης βίας, η Γραμμή SOS 15900 είναι µια υπηρεσία εθνικής εµβέλειας που δίνει τη δυνατότητα στις γυναίκες θύµατα βίας ή σε τρίτα πρόσωπα να μιλήσουν και να ζητήσουν βοήθεια. Τη γραμμή στελεχώνουν ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι που παρέχουν άμεση βοήθεια σε έκτακτα και επείγοντα περιστατικά βίας σε 24ωρη βάση, 365 µέρες το χρόνο. Ταυτόχρονα υπάρχει δυνατότητα ηλεκτρονικής επικοινωνίας των γυναικών µέσω της διεύθυνσης e-mail: [email protected].
Στην Πειραιώς 117, οι καταλυτικές αρμονίες, η ερωτική μελαγχολία μπλεγμένη με σαρκαστικές διαθέσεις, μετέτρεψαν τον συναυλιακό venue σε χώρο ευλαβική λατρείας για τη μπάντα από τη Βοστώνη.
“You need me like the wind needs the trees to blow in, like the moon needs poetry”, λέει ο Stephin Merritt στο “Come Back From San Francisco”. Αδιαμφισβήτητα, υπάρχουν στίχοι και τραγούδια που χαράσσονται για πάντα στο τετράδιο της ζωής μας και μπάντες που χρειαζόμαστε για να δώσουν μελωδική σάρκα και πνευματικά οστά στις υπαρξιακές μας αγωνίες, όπως το αν θα μας αγαπήσει κανείς ειλικρινά (“No One Will Ever Love You”). Οι Magnetic Fields είναι η μπάντα που μας έδωσε όχι απλά αλφαβητάριο ή λεξικό, αλλά ολόκληρους τόμους εγκυκλοπαίδειας σχετικά με τον έρωτα, την αγάπη, την ζωή.
Πριν όμως βυθιστούμε στον κόσμο των “69 Love Songs” και του μελαγχολικού μαγνητικού πεδίου που δημιουργήθηκε στο Floyd στην Πειραιώς το βράδυ της Τετάρτης, ακούσαμε τον Ed Dowie, εξ Αγγλίας ορμώμενο, να τραγουδά και να μας μιλά κάπου-κάπου στα ελληνικά, είτε ο ίδιος είτε μέσω του κινητού του που μετέφραζε την χαρά του που βρισκόταν στην Ελλάδα και έπαιζε μπροστά μας. Ήταν το ιδανικό opening act για αυτό που έμελλε να ακολουθήσει, αφήνοντας μια γλυκιά επίγευση, με τα κομμάτια του, αλλά και την προσπάθειά του να επικοινωνήσει στη γλώσσα μας.
Μισή ώρα αργότερα, φορώντας ένα t-shirt με τo “Ceci n’est pas une pipe” του René Magritte, ο Stephin Merritt μπαίνει στη σκηνή και κοιτάει την οθόνη πίσω του. “Listen to the Magnetic Fields” έλεγαν τα ασπρόμαυρα γράμματα και ο τραγουδοποιός και πολυοργανίστας κάθεται μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της μπάντας και ξεκινάει μια βραδιά που προμηνυόταν παραμυθένια. Ήταν η πρώτη φορά που ήρθε στην Αθήνα η πεμπτουσία του indie pop της δεκαετίας του 1990, η οποία αποκαλύφθηκε μπροστά μας, σαν να ήταν από πάντα εδώ.
“One, two, three, four” και μεταφερόμαστε στα “Castles of America” από το άλμπουμ “Quickies”, ο Stephin Merritt μας λέει “I was born on a train” και ύστερα, το κοινό ακούγοντας τους πρώτους στίχους από το “All my little words” αποδεικνύει ότι άργησε πολύ η μπάντα να έρθει στη χώρα μας. Ο κόσμος τραγουδούσε κάθε στίχο από τον εμβληματικό δίσκο “69 love songs” που βρίσκεται στη λίστα του Rolling Stone με τα 500 Σπουδαιότερα Άλμπουμ Όλων των Εποχών –και όχι μόνο. Η μπάντα φρόντισε να πει 9 κομμάτια από το άλμπουμ που βρίσκεται σε κάθε indie δισκοθήκη που σέβεται τον εαυτό της.
Οι διαπεραστικές ματιές όλων των μελών της μπάντας προς το κοινό μαρτυρούσαν την ανάγκη τους για επαφή με τον κόσμο. Βλεμματική όμως, καθώς υπήρχε ελάχιστη λεκτική διάδραση. Ο αγαπημένος grumpy frontman πάντως, ο οποίος θύμιζε πολύ τον Ricky Gervais στο “After Life”, έκανε δύο-τρία αστειάκια, κατά την διάρκεια του live, αναφερόμενος και στους The Jesus and Mary Chain.
Φωτογράφος: Αργύρης Λιόσης
Οι σπαραξικάρδιοι στίχοι των Magnetic Fields σε συνδυασμό με τις πολλές φορές uplifting μελωδίες αρκούν για να συνδέσουν κοινό και μπάντα. Η αλήθεια είναι, βέβαια, ότι θα θέλαμε να φωνάξουμε με όλη μας τη δύναμη κατά την διάρκεια της συναυλίας, ωστόσο η ένταση του ήχου ήταν αρκετά χαμηλά, καθώς ο Stephin έχει ένα θέμα με την ακοή του.
Ο άνθρωπος που συγκαταλέγεται σε έναν από τους σπουδαιότερους στιχουργούς των τελευταίων δεκαετιών, ο οποίος μάλιστα στα νιάτα του ζούσε σε ένα κοινόβιο όπου η μουσική ήταν απαγορευμένη, πάσχει από υπερακοή. Ο ίδιος πιστεύει πως είναι βλάβη που υπέστη από την παρακολούθηση συναυλίας των Einstürzende Neubauten.
Όταν οι Magnetic Fields έπαιξαν το “Book of Love” σύσσωμο το κοινό παρακολουθούσε ευλαβικά, κάνοντας όσο το δυνατόν ησυχία, για να ακούσει την βαθιά φωνή του Merritt. Στην πρώτη σειρά, στο κάγκελο μπροστά στον frontman, στεκόταν μια γυναίκα που -όπως όλοι μας- είχε συγκινηθεί ιδιαίτερα. Ήταν η αγαπημένη μπάντα που άκουγε πάντα μαζί με τον άντρα της, ο οποίος δεν βρίσκεται πλέον εν ζωή και η μελαγχολία της τσάκιζε.
“I like your twisted point of view, Mike. I like your questioning eyebrows”, τραγούδησε έπειτα ο ευφυής στιχουργός και πολυοργανίστας στο “Papa was a rodeo”, ενώ περιεργαζόταν έντονα το κοινό και τον χώρο γύρω του, ενώ στο “The Day the Politicians Died” ύψωσε το ποτό του στον αέρα σαν να λέει “cheers!”.
Οι Magnetic Fields βγάζουν δίσκους εδώ και 32 ολόκληρα χρόνια και κάτω από την σκηνή βρισκόταν κόσμος κάθε ηλικίας. Βαφτισμένοι από το σουρεαλιστικό βιβλίο “Les Champs Magnétiques” των André Breton και Philippe Soupault, έχουν ένα μοναδικό, υπερεαλιστικό τρόπο να μας ταξιδεύουν με τη μουσική τους και νιώσαμε κι εμείς “the luckiest guys” που τους είδαμε live.
“But I’m just a singer; it’s only a song” συνέχισε στο “’14 I Wish I Had Pictures” από τον αυτοβιογραφικό και ιδιαίτερο δίσκο “50 Song Memoir”. Όμως ο Stephin Merritt δεν είναι απλά ένας τραγουδιστής και οι Magnetic Fields δεν είναι απλά μια μπάντα. Θα μας μείνουν αξέχαστοι, ενώ θα σιγοτραγουδάμε για μέρες “And now it’s 55 years later, we’ve had the romance of the century”.
Η υπόθεση με τον βιαστή των Εξαρχείων, τα κλειδιά που σφίγγουν στα δάχτυλα, ο διακοσμητικός ρόλος της αστυνομίας στην περιοχή με τη μεγαλύτερη αστυνόμευση στη χώρα και οι μαρτυρίες 6 γυναικών.
Μένω στα Εξάρχεια εδώ και περίπου ένα χρόνο. Πολλοί κοντινοί μου άνθρωποι κατοικούν κι αυτοί στην γειτονιά και πολλές φορές αστειευόμαστε ότι ζούμε σε ένα μεγάλο camping. Χαιρετιόμαστε και λέμε ότι πάμε στη σκηνή μας για ύπνο. Όταν γυρνάω σπίτι μου τις νύχτες, διασχίζω την Ζωοδόχου Πηγής, η οποία μετά τα μεσάνυχτα «πεζοδρομείται». Περπατάω ακριβώς στη μέση του δρόμου κι ακούω μουσική. Σχεδόν κάθε βράδυ. Απολαμβάνω την ησυχία όταν η πόλη κοιμάται, αυτή τη μοναξιά πριν οι κάτοικοι ξυπνήσουν και τα ντεσιμπέλ ανέβουν και πάλι στη γνωστή τους ένταση. Αυτή είναι η δική μου διαδρομή.
Μια διαδρομή που φαντάζει πολύ μακρινή για τα κορίτσια και τις γυναίκες που γυρνούν τα βράδια στα σπίτια τους. Γιατί τα κορίτσια που γυρνούν τα βράδια στα σπίτια τους δεν ακούνε μουσική, δεν χάνονται σε αόριστες σκέψεις, ούτε αφήνουν το βλέμμα τους να χαθεί στο βάθος του δρόμου. Κοιτάζουν δεξιά κι αριστερά, τρομάζουν σε θορύβους, κρατούν τα κλειδιά στο χέρι και αρκετές φορές θα μιλήσουν στο τηλέφωνο για να καλύψουν την ησυχία.
Αν αυτή η διαδρομή ήταν ταινία θρίλερ, οι αστυνομικοί θα είχαν ρόλο κομπάρσου. Η παρουσία τους μόνο ασφάλεια δε προσφέρει. Στα Εξάρχεια την τελευταία εβδομάδα, ένας 23χρονος βιαστής, που είχε μόλις αποφυλακιστεί, έκοβε βόλτες μέρα μεσημέρι, έκανε έξι απόπειρες βιασμού. Αν δεν είχε κινητοποιηθεί η γειτονιά, η οποία και τον κυνήγησε, δεν θα τον έπιανε ποτέ η αστυνομία στην πλατεία Κάνιγγος. «Φυσικά καιείχα άνεση, φυσικά και ήξερα ότι δεν θα με πιάσετε», ανέφερε ο ίδιος στη κατάθεση του.
Έξι γυναίκες που ζουν στα Εξάρχεια και έχουν ακούσει αμέτρητες φορές την ατάκα «να προσέχεις το βράδυ όταν γυρίζεις σπίτι», μοιράζονται τις σκέψεις τους στο Εstella και εμείς τις ακούμε προσεκτικά.
Χάρις: «Ο «δράκος των Εξαρχείων» δεν είναι ο μοναδικός, είναι ακόμα ένας βιαστής
«Να προσέχεις», «να μην κυκλοφορείς βράδυ, να μην περπατάς μόνη», «να κρεμάσεις κάτι αιχμηρό στα κλειδιά σου», «να μην περνάς από σκοτεινούς δρόμους», «να μην φοράς φούστα», «να κουβαλάς σπρέι πιπεριού», «να μην φοράς ακουστικά», «να κάνεις μαθήματα αυτοάμυνας», «να μην απαντάς σε σχόλια στο δρόμο», «να μην κοιτάς περίεργα». Αυτές είναι μόνο μερικές από τις «συμβουλές» που θα ακούσει μια θηλυκότητα από συγγενείς, φίλους, συντρόφους μετά τη δημοσιότητα που πήραν οι πρόσφατες σεξουαλικές επιθέσεις από έναν άνδρα εναντίον πολλών γυναικών στα Εξάρχεια.
Από αγάπη μας τα λένε, ξέρω. Γιατί νοιάζονται τα λένε, ξέρω. Γιατί νιώθουν ανήμποροι να μας βοηθήσουν αλλιώς. Το ξέρω και το εκτιμώ. Αλλά η οργή μου δε μπορεί να περιοριστεί με αυτόν τον τρόπο αντιμετώπισης, που ρίχνουν την ευθύνη και το χρέος προστασίας μόνο σε εμένα. Την ίδια στιγμή σχόλια όπως: «Ναι, αλλά δεν τις βιάσε, ε;», «Θα τον πιάσουν μωρέ, εντάξει μην φοβάσαι» επανατραυματίζουν τις επιζώσες και γιγαντώνουν το μίσος μας προς κάθε βιαστή. Πότε θα καταλάβουμε ότι μια τέτοια «απλή» στα μάτια πολλών επίθεση μπορεί να προκαλέσει ανεπούλωτο τραύμα; Πότε θα καταλάβουμε ότι ο κίνδυνος μια γυναίκα να βιαστεί είναι καθημερινός; Στο δρόμο, στο σπίτι, στη δουλειά, πρωί, μεσημέρι, βράδυ.
Οι πρόσφατες επιθέσεις έγιναν πρωινές ή μεσημεριανές ώρες, σε μια από τις πιο πολυσύχναστες περιοχές του κέντρου, με εξαιρετικά μεγάλη αστυνόμευση. Αναρωτιέμαι, στην περίπτωση που δεν υπήρχε βίντεο, αν θα είχε πάρει αυτή τη δημοσιότητα στα ΜΜΕ. Αναρωτιέμαι τι αντιδράσεις θα υπήρχαν, αν ήταν βράδυ, η κοπέλα είχε «προκλητική» εμφάνιση και ήταν στο Μεταξουργείο. Αν δεν ήταν περισσότερες οι επιθέσεις, αλλά μία.
Στα Εξάρχεια. (EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ)
Δεν αισθάνομαι συχνά τον φόβο που ένιωσα τις τελευταίες μέρες. Όχι γιατί δεν υπάρχει ο κίνδυνος, απλώς γιατί τον ξεχνάμε. Θέλω να πάψω να ακούω «να προσέχεις». Θέλω να προσέχουν αυτοί που με τόση ευκολία επιτίθενται και βιάζουν. Θέλω να μην φοβάμαι, να μην ελπίζω σε ένα βίντεο για να αποδείξω τι μου συνέβη, θέλω να με πιστεύουν όταν λέω ότι ένας άνδρας με παρενόχλησε. Θέλω να αναλάβουν την ευθύνη αυτοί που υποτίθεται μας προστατεύουν και τελικά το επιτρέπουν να συμβαίνει.
Ο «δράκος των Εξαρχείων», όπως γράφτηκε στα ψηφιακά πρωτοσέλιδα, δεν είναι ο μοναδικός, είναι ακόμα ένας βιαστής που δείχνει με τον πιο εξόφλαθο τρόπο ότι καθημερινά παλεύουμε για το αυτονόητο: να νιώθουμε ασφαλή και ελεύθερα τα σώματα μας. Ευχαριστώ όλες τις γυναίκες που κατήγγειλαν την επίθεση που δέχτηκαν, η μια μετά την άλλη, δίνοντας θάρρος στις υπόλοιπες και αναδεικνύοντας το μέγεθος του προβλήματος.
Ελένη: «Τα κλειδιά άρχισαν και πάλι να µπλέκονται ανάµεσα στα δάχτυλα»
Από τότε που θυµάµαι τον εαυτό µου, ακούω συνέχεια µία φράση. Να προσέχω τον κόσµο γύρω µου. Να προσέχω αν δω έναν άγνωστο να µε πλησιάζει. Να προσέχω στο σχολείο, στο λεωφορείο, στη στάση του λεωφορείου, στη δουλειά, στη βόλτα µε τις φίλες µου, στη βόλτα το βράδυ, αλλά και το πρωί και το µεσηµέρι, δεν έχει σηµασία. Να προσέχω το καινούργιο µου αγόρι. Μια ζωή όλα τα προσέχω, ακόµα και τον γέρο θείο που τα ‘χει λίγο χαµένα.
Ξέρεις όµως ότι καµιά φορά, όσο και να προσέχεις, δεν είναι αρκετό για να εµποδίσει αυτό που πρόκειται να γίνει. Δε θα εµποδίσει το να σε τραβήξει από τα µαλλιά, να σε ρίξει κάτω, να σε χτυπήσει και ίσως να ασελγήσει πάνω σου. Περιµένει στη γωνία, στην πυλωτή, µέσα στην πολυκατοικία δίπλα από το ασανσέρ -ενώ έχεις χαρεί που κατάφερες να φτάσεις µέχρι εκεί, χωρίς να πάθεις κάτι. Περιµένει στα αποδυτήρια του σχολείου, ενώ πριν λίγες ώρες σου δίδασκε γυµναστική, περιµένει στο σπίτι, στο µπαρ µε τους φίλους σου που δεν φαντάστηκες πώς θα φέρονταν µε λίγο παραπάνω αλκοόλ.
Δε θυµάµαι µία µέρα στην ενήλικη ζωή µου, να γυρνάω το βράδυ σπίτι χωρίς να νιώσω έστω και λίγο φόβο. Μένω στα Εξάρχεια, σε µία γειτονιά που κάθε δεύτερη γωνία της περιστοιχίζεται από αστυνοµία. Αυτή τη φορά συνελήφθη το άτομο που επιτέθηκε στις κοπέλες. Όµως τα κλειδιά άρχισαν και πάλι να µπλέκονται ανάµεσα στα δάχτυλα και θα συµβαίνει κάθε φορά που θα διαβάζουµε κάπου: «Προσοχή, κυκλοφορεί βιαστής».
Ναταλία: «Νιώθω αβοήθητη και γυμνή μέσα στη πόλη. Συνηθίζουμε το φόβο»
Ο φόβος έχει γίνει κανονικότητα. Έχει γίνει κανονικότητα να πω στον ταξιτζή να περιμένει να μπω στο σπίτι μου, ενώ την ίδια ώρα η γειτονιά είναι γεμάτη από αστυνόμους σε διακοσμητικό ρόλο. Έχει γίνει κανονικότητα η φίλη μου να κυκλοφορεί με το κατσαβίδι για να πάει στη δουλειά της. Έχει γίνει κανονικότητα να γυρίσω να κοιτάξω αν η φούστα μου είναι κοντή, για να μην «προκαλέσω», για να μη με κοιτάξει κάποιος και με κυνηγήσει.
Νιώθω αβοήθητη και γυμνή μέσα στη πόλη. Συνηθίζουμε το φόβο. Αυτή η είδηση έρχεται να μας υπενθυμίσει ότι είμαστε απροστάτευτες. Πολλά τα ερωτηματικά. «Θα ξαναβγει;», «θα τον κρατήσουν;». Κυκλοφορώ με pepper spray εδώ και δύο χρόνια στην Αθήνα, δώρο φίλης. Κάθε μέρα μετά τις 9 το βράδυ φοβάμαι να γυρίσω μόνη σπίτι. Δεν έχω καμία προσδοκία προστασίας από την αστυνομία. Έχω πλήρη επίγνωση για τον ρόλο τους. Καταστολή και εκφοβισμός, τίποτα άλλο. Δεν περιμένω να με προστατεύσουν. Αυτό που με νοιάζει είναι να μπορώ να γυρνάω σπίτι μου με ένα αίσθημα ασφάλειας και όχι με φόβο.
Οι δρόμοι των Εξαρχείων είναι οι πιο αστυνομευόμενοι δρόμοι (ΚΩΣΤΑΣ ΤΖΟΥΜΑΣ/EUROKINISSI).
Ρωξάνη: «Αναρωτιέμαι όλη αυτή η αστυνομία στους δρόμους των Εξαρχείων τι κάνει;»
ΕίναιΤρίτη. Εξάρχεια, 7 το απόγευμα. Πρωτοπορία. Παίρνω ένα βιβλίο. Περνάω από την πλατεία, παντού άνδρες των ΜΑΤ. Νιώθω άβολα. Δεν ξέρω γιατί. Φτάνω στον Μιχάλη για να δουλέψουμε ένα σενάριο. Μία το πρωί φεύγω. Αποφασίζω να περπατήσω, δεν φοβάμαι. Δεν φοβάμαι, την ξέρω την περιοχή, κάποιος θα είναι στον δρόμο. Στην μέση της διαδρομής πιάνω το εαυτό μου να κρατάω τα κλειδιά μου μέσα στην τσέπη του μπουφάν μου, για παν ενδεχόμενο. Περπατάω στους πιο κεντρικούς δρόμους, να έχει κόσμο. Φτάνω σπίτι.
Τετάρτη. Γυρίζω από το θέατρο. Περνάω από Εμμανουήλ Μπενάκη και Ακαδημίας με το αυτοκίνητο. Άνδρες των ΜΑΤ και εκεί, δεν ξέρω τι κάνουν. 11.30 το βράδυ. Πίνω ένα ποτό στο Σανταρόζα. Θα γυρίσω με το αμάξι. Η αδελφή μου έχει έρθει με αμάξι από την Εμμανουήλ Μπενάκη. Δεν περπατάει πια το βράδυ από την ημέρα που την πήρε από πίσω κάποιος μέχρι να μπει σπίτι της. Οι αστυνομικοί δίπλα δεκάδες, αλλά η αρμοδιότητά τους μάλλον δεν περιλαμβάνει την προστασία από πιθανή παρενόχληση. Είναι εκεί για τα πιθανά/απίθανα επεισόδια στα Εξάρχεια.
Σάββατο. Άνδρες των ΜΑΤ Ιπποκράτους και Διδότου, κάθονται, περιμένουν, δεν ξέρω τι περιμένουν. Περνάω από δίπλα και χαμηλώνω το βλέμμα. Δεν ξέρω γιατί. Περπατάω για το βραδινό καθιερωμένο οδοιπορικό στην Ασκληπιού. Λίγο αργότερα έχω κουραστεί, φεύγω κι εγώ. Θα περπατήσω. Στο άκουσμα αυτού όλοι μου λένε «Πάρε ταξί, είναι αργά!». Εγώ επιμένω. «Οκ, τότε στείλε μήνυμα ότι έφτασες». Φεύγω. Τα χέρια μου πάλι χωρίς να το καταλάβω σφίγγουν τα κλειδιά μου.
Κυριακή. Αποφασίζω να βγω για ένα βραδινό περίπατο. Περνάω από Εξάρχεια. Ο περίπατος δεν με ηρεμεί όπως περίμενα, έχω συνεχώς το νου μου γύρω μου. Γυρίζω σπίτι.
Επέμβαση της Αστυνομίας στην πλατεία Εξαρχείων για απαγόρευση της φεμινιστικής πορείας για απόπειρα βιασμού. 2022. (ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ/EUROKINISSI)
Δευτέρα. Ξυπνάω. Βλέπω το πρώτο story στο Instagram για τον ξανθό γαλανομάτη. Βλέπω το δεύτερο. Το τρίτο. Αναρωτιέμαι όλη αυτή η αστυνομία στους δρόμους των Εξαρχείων τι κάνει; Μάλλον η αποτροπή παρενοχλήσεων και βιασμών δεν συμπεριλαμβάνεται στις αρμοδιότητες τους. Μάλλον περιμένουν ακόμα για κάποια επεισόδια.
Τετάρτη. Τον έπιασαν. Σκέφτομαι… Σε αυτή τη χώρα πρέπει να υπάρξει ένα βίντεο, ένα story, ένας βιασμός ή ένας θάνατος για να κινητοποιηθεί ο όποιος μηχανισμός. Εγώ εξακολουθώ να σφίγγω τα κλειδιά μου.
Μαρίνα: «Έκανε και τον φίλο μου να αισθανεί άβολα»
Η είδηση με τάραξε ιδιαίτερα, επειδή περπατάω πολύ στην περιοχή. Το επιτρέπει εξάλλου και ο καιρός. Τις προάλλες ο συγκάτοικος μου, όταν του διάβασα την περιγραφή του άνδρα μου είπε ότι είδε έναν τύπο στο περίπτερο της 28ης και Θεμιστοκλεους, βράδυ, που ταιριάζει με την περιγραφή αυτή. Ξανθός με σπαστά αγγλικά και βλέμμα που τον έκανε να αισθανθεί άβολα μέχρι και εκείνον. Εκεί φοβήθηκα ακόμα πιο πολύ.
Λία: «Έχουμε μόνο τις φίλες και τις φίλους μας»
Από τη μια αισθάνομαι ότι ζω σε μια περιοχή που υπάρχει ένας άτυπος κώδικας δεοντολογίας και έρχεται μια είδηση σαν και αυτή, η οποία σε κάνει να νιώθεις μόνη και αβοήθητη, επειδή όντως δε ξέρω αν υπάρχει κάποιο πολιτειακό όργανο που θα μπορούσα να απευθυνθώ αν μου συμβεί κάτι τέτοιο και να το λάβει σοβαρά υπόψιν.
Έχουμε μόνος τις φίλες και τις φίλους μας. Το να είσαι διαρκώς alert όταν τριγυρνάς προκαλεί νευρικότητα και φόβο. Ναι, ο τύπος βρέθηκε, αλλά ο φόβος παραμένει. Δεν έχω καμία εμπιστοσύνη στις αρχές.
