Για τους ανηλίκους, το πορνό είναι συχνά ο μόνος τρόπος για να κατανοήσουν καλύτερα τη σεξουαλικότητά τους.
Επηρεάζει την κατανόησή τους για το σεξ, την αυτονομία του σώματος και την ευχαρίστηση. Για τους περισσότερους, αυτό είναι το μόνο μέσο για σεξουαλική αγωγή. Μάλιστα, ακόμα και τα 9χρονα παιδιά στις ΗΠΑ έχουν δει πορνό – και σύμφωνα με μελέτες, η συστηματική έκθεση των εφήβων σε αυτό έχει σοβαρές επιπτώσεις, όπως απομόνωση, απόσυρση, δυσκολία ή αδυναμία εμπλοκής σε σχέσεις, ακόμα και σεξουαλική και φυλετική βία.
Το πορνό και τα προγράμματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης
Οι προσπάθειες, ωστόσο, να αποτραπεί στους εφήβους να παρακολουθούν πορνό δεν είναι αποτελεσματικές. Αντ’ αυτού, οι ειδικοί σε θέματα σεξουαλικής αγωγής προτείνουν τα προγράμματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα σχολεία να μιλήσουν στα παιδιά για το πορνό.
Πιο συγκεκριμένα, αυτά τα προγράμματα για σεξουαλική αγωγή πρέπει να αναγνωρίσουν ότι το πορνό είναι μέρος της ενηλικίωσης και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να αγνοηθεί. Είναι σημαντικό, όμως, να υπενθυμίσουν στους μαθητές ότι το πορνό είναι φτιαγμένο για ψυχαγωγία και όχι για εκπαίδευση. Πρέπει, επίσης, να ενθαρρύνουν τους μαθητές να σκέφτονται με κριτική ματιά αυτά που βλέπουν.
Η εύκολη προσβασιμότητα του πορνό
Στην τελική, οι περισσότεροι νέοι θα δουν πορνό από περιέργεια, για να διεγερθούν και για να αποκτήσουν πληροφόρηση για το σεξ – είτε από ιστοσελίδες όπως το PornHub και το OnlyFans, είτε από εφαρμογές όπως το Dipsea. Το PornHub, μάλιστα, είναι η πρώτη ιστοσελίδα σε επισκεψιμότητα παγκοσμίως, με 2,85 δισ. επισκέπτες ανά μήνα.
Τα περισσότερα παιδιά, ωστόσο, βρίσκουν το πορνό τυχαία, μερικές φορές μέσω των Social Media και του gaming, με πάνω από το 60% των παιδιών ηλικίας 11 έως 13 ετών να αναφέρουν ότι η πρώτη επαφή τους με πορνογραφικό υλικό έγινε ακούσια και από άγνοια. Επιπλέον, ένα μεγάλο μέρος του πορνό στο οποίο έχει πρόσβαση ένας έφηβος σήμερα μπορεί να είναι ακραία ανάρμοστο, χυδαίο και αισχρό. Η επαναλαμβανόμενη θέαση τέτοιου υλικού κάνει τα παιδιά να πιστεύουν πως το βίαιο σεξ που είδαν στο διαδίκτυο είναι «ρεαλιστικό».
Η τραυματική σχέση των παιδιών με το πορνό
Λάβε υπόψιν σου την Billie Eilish, η οποία αποκάλυψε σε συνέντευξή της στο «The Howard Stern Show» ότι ξεκίνησε να βλέπει ταινίες για ανηλίκους σε ηλικία 11 ετών, όταν ακόμα ήταν μαθήτρια δημοτικού. «Ως γυναίκα, νομίζω ότι το πορνό είναι ντροπή», δήλωσε και συνέχισε λέγοντας: «Νομίζω ότι πραγματικά κατέστρεψε τον εγκέφαλό μου και νιώθω απίστευτα συντετριμμένη που εκτέθηκα σε τόσο πορνό».
Χρόνια αργότερα, όταν ξεκίνησε να κάνει σεξ, το πορνό τη δυσκόλεψε να προσδιορίσει τι ήθελε: «Τις πρώτες φορές που έκανα σεξ, δεν έλεγα όχι σε πράγματα που δεν ήταν καλά. Ήταν επειδή νόμιζα ότι αυτό ήταν που υποτίθεται ότι με έλκυε», σημείωσε.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για τον αντίκτυπο του πορνό στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο. Μελέτες αποκάλυψαν πως οι έφηβοι που εκτίθενται σε σκληρό πορνογραφικό υλικό τείνουν να βιώνουν περισσότερη κατάθλιψη και σεξουαλικό εξαναγκασμό, να συμμετέχουν σε μη ασφαλείς σεξουαλικές συμπεριφορές, και να εμφανίζουν βίαιη και καταχρηστική συμπεριφορά. Τόσο η ανδρική επιθετικότητα όσο και η γυναικεία υποταγή που αναδεικνύει η πορνογραφία εξαναγκάζει τα νεαρά κορίτσια σε πράξεις που δεν επιθυμούν.
Η καλύτερη σεξουαλική αγωγή και το εναλλακτικό πορνό
Αν δεν θέλουμε οι νέοι να διαμορφώσουν την προσέγγισή τους για το πραγματικό σεξ με βάση το πορνό, τότε χρειαζόμαστε πιστοποιημένους εκπαιδευτικούς να τους διδάξουν τις διαφορές μεταξύ της πορνογραφίας και της πραγματικής σεξουαλικής ζωής. Η σωστή ενημέρωση και διαπαιδαγώγηση και η ειλικρινής συζήτηση θα μπορούσαν να βοηθήσουν την προετοιμασία των παιδιών που έρχονται σε επαφή με το πορνό πρόωρα.
Είναι σαν να βλέπεις τις ταινίες «The Fast & The Furious» και να υποθέτεις ότι έτσι πρέπει να μάθεις να οδηγείς. Μαθαίνουμε σε νεαρή ηλικία ότι το Χόλιγουντ είναι αρκετά μακριά από την πραγματικότητα, οπότε γιατί να μην έχουμε την ίδια αντίληψη και για το πορνό;
Με το ηθικό πορνό, οι έφηβοι μπορούν να καταλάβουν καλύτερα τι τους αρέσει. Το εναλλακτικό πορνό προβάλει το φάσμα της ανθρώπινης σεξουαλικότητας και των ερωτικών σχέσεων, καθώς και διαφορετικούς σωματότυπους. Νοιάζεται για την ευημερία των πρωταγωνιστών του και εξασφαλίζει πως όλοι αντιμετωπίζονται και παρουσιάζονται ως ίσοι σεξουαλικοί συνεργάτες. Το ηθικό πορνό παρουσιάζει το σεξ ως φυσικό κομμάτι της ζωής.
Συνεπώς, μέχρι να ενσωματωθούν στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα των σχολείων μαθήματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, θα συνεχίσουμε να βλέπουμε τους νέους να στρέφονται στη βιομηχανία ψυχαγωγίας ενηλίκων για απαντήσεις.
Πολλά άτομα εργάζονται καθημερινά για πολλές ώρες, προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις. Ως γνωστόν, η φύση της δουλειάς και η συνύπαρξη με τους συνεργάτες στον επαγγελματικό χώρο, διακρίνονται από κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, μερικά εκ των οποίων: Αμοιβαίος σεβασμός, κατανόηση, αποδοχή της διαφορετικότητας, πνεύμα συνεργασίας κ.ά.
Εντούτοις, τα προβλήματα ξεκινούν όταν το εργασιακό περιβάλλον προσπαθεί με κάποιον τρόπο να «ξεφύγει» από το πλαίσιό του και να διεισδύσει και σε άλλους τομείς. Όταν, παραδείγματος χάρη, γίνεται προσπάθεια για βεβιασμένη και αναγκαστική διασκέδαση στο χώρο εργασίας, ακόμα κι αν δεν συμμερίζονται όλοι εργαζόμενοι αυτή την ανάγκη, η οποία, ενίοτε, επιδρά αρνητικά στην παραγωγικότητα.
Ένας Γολγοθάς
Εδώ, θα ήταν σκόπιμο να γίνει ένας πολύ σημαντικός διαχωρισμός: Ο χώρος εργασίας, εξ ορισμού, είναι μια τοποθεσία όπου παράγεται έργο, διοργανώνονται συσκέψεις και, συχνά, εταιρικές εκδηλώσεις. Από την άλλη πλευρά, ο τρόπος διασκέδασης είναι κάτι καθαρά υποκειμενικό και κάτι που δεν συνδέεται άμεσα με την παραγωγή εργασίας, όπου οι αρμοδιότητες είναι πολύ συγκεκριμένες εξαρχής. Σαφώς, αυτό δεν συνεπάγεται ψόγο σε όσα άτομα διαπνέονται από χιουμοριστική διάθεση, αντιθέτως τέτοιοι συνεργάτες προσδίδουν μια ευχάριστη νότα στην εργασιακή καθημερινότητα.
Η υποκριτική παρέμβαση της εργασίας
Όταν –υπό κανονικές συνθήκες– ο εργοδότης ή ένας συνάδελφος γίνεται προσβλητικός, δηκτικός και εριστικός, αυτομάτως αναπτύσσεται μια αποστροφή. Ως επιστέγασμα, δεν υπάρχει διάθεση για επιπλέον συναναστροφή υπό αυτές τις συνθήκες. Μια τέτοια απόπειρα, συνήθως, διαπνέεται από καταπίεση και υποκρισία.
Στην πραγματικότητα, οι σχέσεις που αναπτύσσονται στον εργασιακό χώρο διέπονται από κανόνες. Η ομαλή συνεργασία δεν συνεπάγεται φιλία, ούτε ανταποκρίνεται απραίτητα στις εξατομικευμένες ανάγκες του υποκειμένου. Στο τέλος της ημέρας, το ζητούμενο είναι ο χρόνος με αγαπημένα πρόσωπα. Προφανώς, υπάρχει πάντοτε η προοπτική μια συνεργασία να εξελιχθεί και σε φιλία, αλλά αυτό γίνεται κατόπιν επιλογής και στην περίπτωση που δύο ή περισσότερα άτομα έχουν κοινή σύμπνοια, όχι καταναγκαστικά.
Η αρνητική επίδραση στην παραγωγικότητα
Όταν επικρατεί μεγάλος φόρτος εργασίας, η καταναγκαστική διασκέδαση συνδέεται με τον κίνδυνο της αποσυγκέντρωσης. Εφόσον δεν ολοκληρωθούν οι αρμοδιότητες στο προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα, τότε μοιραία θα πολλαπλασιαστούν και θα οδηγήσουν, με μαθηματική ακρίβεια, τους εργαζομένους σε burnout. Εκτός αυτού, δεν είναι κατακριτέο να επιλέγει κάποιο άτομο την αυστηρή, καθαρά εργατική συνύπαρξη με τους υπόλοιπους συνεργάτες, αν έτσι αισθάνεται.
Όπως έδειξε μια πρόσφατη έκθεση της Deloitte, οι γυναίκες καταγράφονται πιο αγχωμένες από ποτέ, καταβάλλοντας συχνά την προσπάθεια να ανταπεξέλθουν. Όσον αφορά στις επιθυμίες των εργαζομένων, τα σκήπτρα έχει η ευελιξία –αφήνοντας τις οικονομικές απολαβές σε δεύτερη μοίρα. Εύλογο, αφού οι εργαζόμενοι με παιδιά και οικογενειακές υποχρεώσεις χρειάζεται να επιστρέψουν εγκαίρως, αντί να δαπανούν επιπλέον ώρες στο γραφείο.
Μερικές προτάσεις
Αν οι εταιρείες ενδιαφέρονται για την ευημερία των υπαλλήλων τους, το κλειδί είναι να αφουγκράζονται τις ανάγκες τους. Πάρα ταύτα, σχετικές έρευνες δείχνουν ότι οι εργαζόμενοι αισθάνονται φόβο ή νευρικότητα όταν έρχεται η ώρα να εκφράσουν τις απόψεις τους. Όμως, αυτό λύνεται πολύ αναίμακτα, με τη χρήση (ανώνυμων) προτάσεων που συγκεντρώνονται σε ένα κουτί ή με ανώνυμα διαδικτυακά ερωτηματολόγια που καταλήγουν στους διευθυντές. Εκείνοι, με τη σειρά τους, μπορούν να κινηθούν με βάση τα ζητούμενα των εργαζομένων.
Μέσα σε όλο το διαρκώς αναπτυσσόμενο τεχνολογικό φάσμα που μας περικλείει, έχουν ανθίσει και τα deepfakes.
Πρόκειται για την ενσωμάτωση ενός προσώπου (από φωτογραφία) σε βίντεο για ψυχαγωγικούς ή παραπλανητικούς σκοπούς, με τη βοήθεια μιας τεχνολογίας, βασιζόμενης στην τεχνητή νοημοσύνη (AI). Η παραπλάνηση που προσφέρεται μέσα από τα deepfakes έχει χρησιμοποιηθεί και για την κοινοποίηση ψευδών ειδήσεων, καθώς και για την εκμετάλλευση προσώπων— δημοσίων και μη. Όπως γίνεται αντιληπτό, τέτοιου είδους πρακτικές είναι άκρως επικίνδυνες και χρειάζεται να επανεξεταστεί το όλο θέμα.
Deepfakes: Πόσο επικίνδυνα μπορούν να γίνουν;
Το 2017, ένας χρήστης του Reddit με το όνομα «deepfakes» δημιούργησε ένα thread, όπου οι υπόλοιποι χρήστες μπορούσαν να παρακολουθήσουν ψεύτικα βίντεο της «Maisie Williams» ή της «Taylor Swift» να κάνουν σεξ. Ναι μεν το thread έκλεισε οκτώ εβδομάδες αργότερα, αλλά μέχρι τότε είχε ήδη συγκεντρώσει 90.000 συνδρομητές. Σύμφωνα με την εταιρεία κυβερνοασφάλειας, «Sensity», ο αριθμός των deepfakes αυξάνεται ραγδαία, αφού φαίνεται να διπλασιάζεται κάθε έξι μήνες. Από τα 85.000 deepfakes που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο, το 90% είναι μη συναινετικό πορνό, όπου πρωταγωνιστούν γυναίκες. Όσον αφορά στους «δημιουργούς», μπορούν να βρεθούν σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Καναδά, της Ευρώπης και της Ινδίας.
Τα ανησυχητικά περιστατικά με τα deepfakes
Τον περασμένο Οκτώβριο, αναρτήθηκε μια σειρά από βίντεο σκληρού πορνογραφικού περιεχομένου μιας Βρετανίδας συγγραφέως. Εξυπακούεται ότι δεν πρωταγωνιστούσε η ίδια, αλλά μια σειρά από deepfakes. Εκείνο το βράδυ, την κατέκλυσαν οι φρικτοί εφιάλτες, στους οποίους έβλεπε σε διαρκή αναπαραγωγή των εαυτό της σε ερωτικές περιπτύξεις που ουδέποτε παρευρέθηκε. Πόσο μάλλον, σε ένα βίντεο που βρίσκεται στο διαδίκτυο και, ανά πάσα ώρα και στιγμή, μπορεί να το δει κάποιο κοντινό της πρόσωπο. Κάθε φορά που έφευγε από το σπίτι, ένιωθε ευάλωτη και πάθαινε κρίσεις πανικού ενώ έκανε τζόκινγκ. Μέχρι και σήμερα, ο δράστης παραμένει ανεξιχνίαστος.
Αυτά τα βίντεο μπορεί να είναι ψεύτικα, αλλά ο συναισθηματικός τους αντίκτυπος είναι πραγματικός. Τα θύματα, εκτός από το σοκ που βιώνουν, αντιμετωπίζουν πολλά ερωτηματικά: Ποιος τα έφτιαξε; Πώς μπορούν να σταματήσουν; Άλλωστε, από τη στιγμή που κάτι είναι online, μπορεί να εμφανιστεί ξανά και ξανά ανά πάσα στιγμή. Σήμερα, οι deepfake «κοινότητες» ευδοκιμούν περισσότερο από ποτέ. Υπάρχουν πλέον αποκλειστικοί ιστότοποι και εύχρηστες εφαρμογές, που προσφέρουν εντελώς δωρεάν ή έναντι μικρού αντιτίμου τη δυνατότητα προσάρτησης ενός προσώπου σε ένα βίντεο.
«Αυτή η παραβίαση πρέπει να πάψει», λέει η Gibi ASMR, YouTuber με 3,15 εκ. συνδρομητές, η οποία έχει πέσει θύμα της ίδιας τεχνολογίας. Όπως έχει δηλώσει, έχει σταματήσει να παρακολουθεί όλα τα deepfakes που βγαίνουν κατά καιρούς με το πρόσωπό της. Κατά τα λεγόμενά της, το πιο εξωφρενικό είναι το γεγονός ότι ορισμένοι «βγάζουν χρήματα από την πλαστογράφηση του προσώπου μου». Ακόμη, έχει δεχτεί κρούση από μια εταιρεία που προσφέρθηκε να αφαιρέσει τα deepfakes για 500£ ανά βίντεο.
Deepfakes και fake news
Στα μέσα Μαρτίου, καθώς διανύαμε την τρίτη εβδομάδα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ένα ασυνήθιστο βίντεο έκανε τον γύρο του διαδικτύου. Μάλιστα, μεταδόθηκε και από το τηλεοπτικό κανάλι «Ukraine 24». Στο επίμαχο βίντεο, απεικονίζεται ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Volodymyr Zelenskyy, ο οποίος καλεί τους πολίτες της χώρας να σταματήσουν να πολεμούν και να καταθέσουν τα όπλα. Εκτός αυτού, ισχυρίστηκε ότι είχε ήδη διαφύγει από το Κίεβο. Ωστόσο, αν ήταν κανείς λίγο παρατηρητικός, θα αντιλαμβανόταν σε κλάσματα δευτερολέπτου ότι υπήρχε κίνηση στο κεφάλι του, αλλά το σώμα και τα χέρια του ήταν ακίνητα. Η εξήγηση είναι απλή και αναμενόμενη: Deepfake.
Ευτυχώς, η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων αντιμετώπισε το βίντεο αυτό με ανάλαφρη και χιουμοριστική προσέγγιση. Σε κάθε περίπτωση, όμως, τέτοιου είδους παραπλανητικά βίντεο μπορούν πολύ εύκολα να αποτελέσουν πηγή για τη δημιουργία και αναπαραγωγή ψευδών ειδήσεων. Ιδιαίτερα εν καιρώ πολέμου, η αναπαραγωγή ψευδούς υλικού, η παραπληροφόρηση και η διασπορά ψευδών ειδήσεων, συνιστούν κατάπτυστες πρακτικές.
Αντί επιλόγου
Προκειμένου να υπάρξει μια ισορροπία ανάμεσα στην ψυχαγωγία και την παραπλάνηση, χρειάζεται να οριστεί ένα νομικό πλαίσιο, το οποίο να επιβάλλει ρητά τη χρήση των deepfakes αποκλειστικά και μόνο για ψυχαγωγικούς σκοπούς. Αν, όμως, διαπιστωθεί κατάχρηση αυτής της τεχνολογίας, προκειμένου να δημιουργηθεί επιβλαβές υλικό, τότε αυτό πρέπει να χαρακτηριστεί ως αδίκημα και να οριστεί αντίστοιχη ποινή.
O σακχαρώδης διαβήτης είναι μια χρόνια, μεταβολική νόσος που χαρακτηρίζεται από ανεβασμένα επίπεδα γλυκόζης αίματος, που οδηγούν με τον καιρό σε σοβαρές βλάβες στην καρδιά, τα αγγεία, τα μάτια, τους νεφρούς και να νεύρα.
Η πιο συχνή μορφή του είναι ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, που συμβαίνει όταν το σώμα αποκτά αντίσταση στην ινσουλίνη ή το σώμα δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη. Ο διαβήτης τύπου 1, αλλιώς γνωστός ως παιδικός ή ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης, είναι μια χρόνια νόσος όπου το πάγκρεας παράγει ελάχιστη ή καθόλου ινσουλίνη. Για άτομα που ζουν με διαβήτη, η πρόσβαση σε προσιτή θεραπεία, συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης, είναι κρίσιμη για την επιβίωσή τους.
Στις τελευταίες 3 δεκαετίες, ο επιπολασμός του διαβήτη τύπου 2 ανεβαίνει δραματικά. Ο αριθμός των ασθενών αυξήθηκε από τα 108 εκατομμύρια το 1980 στα 422 εκ. to 2022.
Ο διαβήτης είναι η κύρια αιτία τύφλωσης, νεφρικής ανεπάρκειας, καρδιακών προσβολών, εγκεφαλικού και ακρωτηριασμού κάτω άκρων.
Μεταξύ 2000 και 2019, σημειώθηκε αύξηση 3% στα ποσοστά θνησιμότητας από διαβήτη ανά ηλικία.
Το 2019, ο διαβήτης και η νεφρική νόσος λόγω διαβήτη προκάλεσαν περίπου 2 εκατομμύρια θανάτους.
Η υγιεινή διατροφή, η τακτική σωματική δραστηριότητα, η διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους και η αποφυγή καπνίσματος προλαμβάνουν ή καθυστερούν την εμφάνιση του διαβήτη τύπου 2.
Ο διαβήτης μπορεί να αντιμετωπιστεί και οι συνέπειές του να αποφευχθούν ή να καθυστερήσουν με αλλαγές στον τρόπο ζωής, λήψη φαρμακευτικής αγωγής και τακτικό έλεγχο.
Γιατί ανεβαίνουν τα νούμερα;
Η αύξηση του επιπολασμού του διαβήτη σε επίπεδο πληθυσμού μπορεί να αποδοθεί σε ένα ευρύ φάσμα πιθανών παραγόντων (1, 2). Η παχυσαρκία θεωρείται ως ο κύριος υπαίτιος για την αύξηση των πασχόντων από διαβήτη, ακόμα και σε μικρότερες ηλικίες.
Άλλοι είναι ο τρόπος ζωής, η σωματική αδράνεια που χαρακτηρίζει τη σύγχρονη ζωή, η έκπτωση της ποιότητας της διατροφής και ο αυξημένος μέσος όρος ηλικίας του πληθυσμού. Η εθνικότητα, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση, το εκπαιδευτικό επίπεδο προσδιορίζονται επίσης ως δυνητικά σημαντικοί παράγοντες κινδύνου.
Περαιτέρω ευρήματα υποδηλώνουν, επίσης, ότι τα αυξανόμενα ποσοστά εμφάνισης διαβήτη αποδίδονται σε παγκόσμιες αλλαγές που επηρεάζουν ολόκληρο τον πληθυσμό, όπως η περιβαλλοντική ρύπανση, η ταχεία κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη, το παχυσαρογόνο αστικό περιβάλλον. Αυτό συνεπάγεται περισσότερη καθιστική εργασία, χρήση αυτοκινήτου και μέσων μαζικής μεταφοράς, και εν ολίγοις, χαμηλότερα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας, με αυξανόμενη, όμως, έκθεση σε ρύπους.
Ας μην ξεχνάμε πως, πέρα από τον επιπολασμό των παραγόντων κινδύνου, τα νούμερα ανεβαίνουν λόγω αυξημένου προσυμπτωματικού ελέγχου, αυστηροποίησης των διαγνωστικών κριτηρίων και λόγω μείωσης του ποσοστού θνησιμότητας μεταξύ των ατόμων με διαβήτη.
Τι θα μπορούσε να δώσει λύση στο πρόβλημα;
Σε αντίδραση στο αυξημένο φορτίο του διαβήτη ανά τον κόσμο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας λάνσαρε τον Απρίλιο του ‘21 μια νέα πρωτοβουλία, το Global Diabetes Compact, με όραμα να μειώσει τον κίνδυνο για διαβήτη και να εξασφαλίσει πως όλοι οι άνθρωποι που διαγιγνώσκονται με σακχαρώδη διαβήτη έχουν πρόσβαση σε ολοκληρωμένη, οικονομικά προσιτή και ποιοτική φροντίδα. Η πρωτοβουλία υποστηρίζει, επίσης, την πρόληψη έναντι του ΣΔ τύπου 2.
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής που προτείνονται από τον ΠΟΥ για την πρόληψη ή καθυστέρηση του σακχαρώδους διαβήτη είναι λίγο πολύ γνωστές σε όλους: Διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους, φυσική δραστηριότητα, υγιεινή διατροφή και αποφυγή του καπνίσματος.
Το κατά πόσο αυτό, βέβαια, είναι εφικτό ανοίγει μια μεγάλη συζήτηση. Είναι στο χέρι του καθενός από μας να υιοθετήσουμε αυτές τις αλλαγές; Υπάρχει επαρκής ενημέρωση, ώστε να τονιστούν οι συνέπειες του διαβήτη αλλά και η σημασία του υγιούς τρόπου ζωής; Και ακόμα και αν υπάρχει η ενημέρωση: Πόσο εφικτό είναι να γίνουν τελικά οι απαιτούμενες αλλαγές σε ένα αστικοποιημένο περιβάλλον, που κάθε άλλο παρά υγιές είναι;
Τι μας έμαθε η πανδημία;
Ο σακχαρώδης διαβήτης αναφέρεται ως μια “μοντέρνα πανδημία που μπορεί να προληφθεί” (modern preventable pandemic). Η παγκόσμια απάντηση στην COVID-19, όσο ελαττωματική και αμφιλεγόμενη και αν ήταν και είναι, παρέχει στην επιστημονική κοινότητα σημαντικά μαθήματα για το τι μπορεί να γίνει για την αντιμετώπιση και αυτής της πανδημίας του διαβήτη.
1. Προώθηση ουσιαστικής, ταχείας συνεργασίας βιομηχανίας-ακαδημαϊκών και κυβέρνησης όχι μόνο για τη διάγνωση και τη θεραπεία του διαβήτη, αλλά και για τη διαχείριση και την πρόληψη.
2. Εστίαση στην έγκαιρη αναγνώριση του προδιαβήτη μέσω ευρύτερου scanning.
3. Αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού για το διαβήτη και τις επιπτώσεις του.
4. Προγράμματα πρωτοβάθμιας πρόληψης που εστιάζουν στους τροποιήσιμους παράγοντες κινδύνου.
5. Ενημέρωση για την παρουσία αποτελεσματικών θεραπειών και άμεση πρόσβαση σε αυτές για όλους.
6. Οργάνωση των συστημάτων της υγειονομικής περίθαλψης (ευρεία χρήση εργαλείων τηλεϊατρικής, άμεση αποζημίωση για την πρόληψη, διάγνωση και διαχείριση της νόσου).
Χωρίς κυβερνητική παρέμβαση ο επιπολασμός του διαβήτη θα συνεχίσει να καλπάζει με μη βιώσιμο ρυθμό με τεράστιες κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις. Η κλίμακα της πανδημίας του διαβήτη και η αυξανόμενη παγκόσμια επιβάρυνση δικαιολογεί μια ανάλογη έκκληση για δράση και μια ισχυρή απάντηση στην πολιτική υγείας.
Γράφει η Έρικα Νταουτίδου, Msc (Κλινική Διατροφολόγος / Διαιτολόγος)
Γύρω μας, υπάρχουν πολλά δείγματα τοξικότητας. Άλλα εμφανή και άλλα καλυμμένα πίσω από ένα πλαστό ενδιαφέρον και μια ανάγκη για παρέα/συντροφικότητα.
For the record, η λέξη “τοξικός” δεν αποτελεί έναν τυπικό ψυχολογικό όρο. Ειδικότερα, ως “τοξικός” – με όρους χημείας – περιγράφεται οτιδήποτε έχει την ικανότητα να προκαλέσει βλάβη/τοξικότητα. Η “δηλητηριώδης” αυτή ουσία εξαπλώνεται με ταχύτατους ρυθμούς στα κύτταρα του οργανισμού – ξενιστή, καταλαμβάνοντας τον.
Πώς διακρίνονται οι τοξικές σχέσεις;
Ανάγοντας την τοξικότητα στην επιστήμη της ψυχολογίας συναντάμε τις αλληλεπιδράσεις εκείνες, όπου τα όρια είναι συχνά ασαφή, τα ίδια τα άτομα ή/και οι συμπεριφορές τους θεωρούνται δύσκολες, προκλητικές και συχνά απαιτητικές.
Έτσι, όταν διαμορφωθεί μια τοξική σχέση, μοιραία, δεν τροφοδοτείται από αμοιβαία φροντίδα και υποστήριξη, αλλά συχνά “παραμορφώνεται” για να ικανοποιηθούν οι ανάγκες και οι απαιτήσεις ενός ατόμου.
Αδιαμφισβήτητα, αυτές δεν είναι υγιείς σχέσεις και συχνά, είτε έχουν νόημα είτε όχι, οι τοξικές συμπεριφορές εξαφανίζουν την ισότητα των συμμετεχόντων και διαφθείρουν οτιδήποτε θα μπορούσε να είναι όμορφο.
Συγκεκριμένα, ένα τοξικό άτομο:
-Μεταβιβάζει χωρίς δυσκολία την ευθύνη.
-Μπορεί να θεριεύει το φόβο των άλλων.
-Αγαπάει το «gaslighting», κάνοντας κάποιον άλλον να αισθάνεται ότι είναι δυσλειτουργικός.
Είναι σαν καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε έναν απρόβλεπτο, κινούμενο στόχο που δρα σχεδόν ακαριαία και με ιδιαίτερη ευελιξία.
Με ποιον τρόπο αγγίζουμε την τοξικότητα;
Η κατανόηση του πως ένα άτομο έφτασε να παρουσιάζεται ως “τοξικό”, αποτελεί ένα μάλλον δύσκολο εγχείρημα. Συχνά, οι τοξικοί άνθρωποι θέλουν να νιώθουμε ότι μπορούμε να τα “διορθώσουμε”. Επιδιώκουν, κατά κάποιο τρόπο, τον οίκτο μας.
Ως εκ τούτου, υπάρχουν φορές που η επίλυση μιας κρίσης, οδηγεί αναπόφευκτα σε μια άλλη. Με άλλα λόγια, ο τρόπος τους δείχνει πως μάλλον πιστεύουν ότι αντλούν οφέλη από τέτοιου είδους συμπεριφορές και ότι λύνουν προβλήματα ή βοηθούν άλλα άτομα. Κατά γενική ομολογία, ένα τοξικό άτομο θα χρειαστεί συχνά να νιώσει κερδισμένο με κάθε κόστος.
Ανιχνεύοντας την τοξικότητα
Ως τοξικές ταξινομούνται αναμφίβολα οι σχέσεις που περιλαμβάνουν σωματική ή λεκτική κακοποίηση. Ωστόσο, δεν είναι απαραίτητο η τοξικότητα να εκφράζεται ως μια κατά μέτωπο επίθεση. Το αντίθετο, μάλιστα. Θα μπορούσε να αποδοθεί ως μία παθητική συμπεριφορά με επιθετικά γνωρίσματα. Και κάπως έτσι, οδηγούμαστε σε άλλα, “αόρατα” σημάδια μιας τοξικής σχέσης:
–Δίνεις περισσότερα από όσα παίρνεις, κάτι που σε κάνει να νιώθεις απαξιωμέν@ και εξαντλημέν@.
-Νιώθεις διαρκώς ότι δε σε σέβονται ή ότι οι ανάγκες σου δεν ικανοποιούνται.
-Αισθάνεσαι ότι δεν υποστηρίζεσαι, ότι σε παρεξηγούν, σε ταπεινώνουν ή σου επιτίθενται.
-Αισθάνεσαι θλίψη, θυμό ή κούραση αφού μιλήσεις ή βρεθείς με το άλλο άτομο.
-Δεν έχεις τον χώρο να είσαι η καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου. Η σχέση αυτή βγάζει στην επιφάνεια πιο σκοτεινές σου πλευρές, μια εικόνα που δεν αισθάνεσαι ότι σε αντιπροσωπεύει.
-Ξοδεύεις πολύ χρόνο και συναισθηματική δύναμη, προσπαθώντας να τους φτιάξεις τη διάθεση.
–Πάντα φταις. Ξαφνικά έχεις την αίσθηση ότι εσύ έχεις την ευθύνη για ό,τι μπορεί να συμβεί.
Η τοξικότητα σε ελεύθερη μετάφραση
Αυτή η συνεχής συναισθηματική υπερδιέγερση σε μια σχέση, ειδικά όταν πρόκειται για φιλική ή συντροφική, μπορεί να μας αποσπάσει την προσοχή από τις άλλες σχέσεις στη ζωή μας, οδηγώντας σε μια αίσθηση κοινωνικής απομόνωσης. Με τη σειρά της, αυτή η συνθήκη μπορεί να προκαλέσει άλλες δυσκολίες, όπως κατάθλιψη ή επιδείνωση της ποιότητας του ύπνου ή ακόμα και καρδιαγγειακά νοσήματα.
Μπορεί να διαπιστώσετε ότι μια τοξική σχέση επηρεάζει την ικανότητά σας να ασχολείστε με την αυτοφροντίδα, θυσιάζοντας την καθημερινή σας ρουτίνα—συμπεριλαμβανομένης της προσωπικής υγιεινής, της άσκησης, των χόμπι κ.ά.
Dealing with toxic relationships
Αν προσπάθησες να θέσεις όρια και το άλλο άτομο αρνείται να τα σεβαστεί, ίσως είναι καιρός να τερματίσεις τη σχέση. Αν και μπορεί να είναι δύσκολο να το κάνεις, να θυμάσαι ότι το πιο σημαντικό πράγμα είναι να δώσεις προτεραιότητα στον εαυτό σου, τις ανάγκες σου και την υγεία σου.
Το πώς θα επιλέξεις να τερματίσεις τη σχέση εξαρτάται από την κατάστασή σου και από το πόσο ασφαλής αισθάνεσαι.
Για παράδειγμα, θα μπορούσες να:
-Πεις απευθείας στο άτομο ότι επιλέγεις να τερματίσεις τη σχέση και να αναφέρεις τους λόγους.
-Αφήσεις τη σχέση να σβήσει με τον καιρό, επικοινωνώντας σιγά-σιγά με αυτό το άτομο όλο και λιγότερο.
-Αναλάβεις την ευθύνη για τα συναισθήματά σου και να προσπαθήσεις να αποφύγεις να το κατηγορήσεις ή να αμυνθείς.
Disclaimer: Εάν εγκαταλείπεις μια ερωτική σχέση, ίσως χρειαστεί να αναπτύξεις ένα δίκτυο υποστήριξης για να απομακρυνθείς με ασφάλεια.
Εν κατακλείδι
Η φιλία, η συντροφικότητα και η σύναψη διαπροσωπικών σχέσεων είναι αδιαπραγμάτευτη ανάγκη μας. Εκ φύσεως, χρειαζόμαστε έναν άνθρωπο στα δύσκολα και στα εύκολα, στις χαρές και στις λύπες. Ωστόσο, οφείλουμε να είμαστε προσεκτικ@ στην επιλογή των κοντινών μας ανθρώπων, διότι είναι πιθανό να αντιμετωπίσουμε τοξικές συμπεριφορές/καταστάσεις.
Σε τέτοιου είδους περιπτώσεις, χρειάζεται να εξωτερικεύσουμε την όποια πίεση αισθανόμαστε και, αν κρίνεται απαραίτητο, να εγκαταλείπουμε πρόσωπα και καταστάσεις που μας αναγκάζουν να πηγαίνουμε πίσω, να χάνουμε τον εαυτό μας και τις προτεραιότητές μας.
Γράφει η Mαίρη Μαθιουδάκη – Ψυχολόγος, Msc/Ειδικευόμενη Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια
Η ζωή και το έργο της βασιλικής οικογένειας ανέκαθεν απασχολούσαν τα μέσα, προξενώντας τεράστια περιέργεια για όλα όσα συμβαίνουν πίσω από τις κλειστές πόρτες του παλατιού.
Από φιλόδοξες βιογραφίες, όπως αυτή του πρίγκιπα Καρόλου, μέχρι αποκαλυπτικές και βαθύτατα ειλικρινείς, όπως αυτές της πριγκίπισσας Νταϊάνα και του ζεύγους, πρίγκιπα Χάρι και Μέγκαν Μάρκλ, μας ανοίγεται ο βασιλικός κόσμος του παλατιού. Με μια μικρή έρευνα, ανακαλύπτει κανείς μια μεγάλη συλλογή βιβλίων που μιλούν για τη βασιλική οικογένεια και αξίζουν την προσοχή σου!
Στο πιο πολυσυζητημένο βιβλίο για την πιο επιδραστική γυναίκα της βασιλικής οικογένειας, ο Andrew Morton σκιαγραφεί την πολυδιάστατη προσωπικότητα της πριγκίπισσας Νταϊάνα. Μιας γυναίκας που αγαπήθηκε πολύ απ’ όλον τον κόσμο, εκτός από το σύζυγό της.
Που ευαισθητοποιήθηκε για σοβαρά κοινωνικά ζητήματα, φρόντισε ασθενείς, άπορα παιδιά, φορείς του HIV, αφύπνισε συνειδήσεις και αποτέλεσε πρότυπο γυναίκας και μητέρας… Στις σελίδες αυτού του βιβλίου, η πριγκίπισσα Νταϊάνα, αποτυπώνει με πλήρη ειλικρίνεια απέναντι στο λαό της, τις δύσκολες στιγμές που πέρασε καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας της.
Μιλά για τον αποτυχημένο γάμο της με τον πρίγκιπα Κάρολο, την απιστία που βίωσε, την κατάθλιψη, τη βουλιμία, τη μοναξιά, την απαξίωση από τα μέλη της βασιλικής οικογένειας και τους φόβους για τη ζωή και το μέλλον το δικό της και των παιδιών της…
Μέσα από τη δική της αλήθεια — έτσι όπως ηχογραφήθηκε μυστικά σε συνεργασία με τον διάσημο βιογράφο, Andrew Morton — η πριγκίπισσα Νταϊάνα αφήνει για τελευταία φορά το δικό της στίγμα έτσι ακριβώς όπως θα ήθελε να τη θυμόμαστε…
Το βιβλίο αυτό αντιμετωπίζει τον πρίγκιπα Κάρολο με πολύ περισσότερη συμπάθεια από ό,τι συνήθως. Σ’ αυτή την άλλη όψη του νομίσματος, σκιαγραφείται το πορτραίτο ενός διψασμένου για αγάπη, μοναχικού και συναισθηματικά ευάλωτου άντρα μέσα από τις σελίδες ενός βιβλίου που χρειάστηκε 4 ολόκληρα χρόνια για να συνταχθεί.
Η ξεχωριστή οπτική του, η φανερή συμπάθεια της Smith προς το πρόσωπο του Καρόλου, αλλά και η έντιμη στάση της απέναντι στα ελαττώματά του, κάνει αυτό το βιβλίο μια βιογραφία που αξίζει να διαβαστεί. Έστω κι από περιέργεια για από όποιον θέλει να καταλάβει καλύτερα την ψυχοσύνθεση του μελλοντικού βασιλιά.
Για πολλούς, η σχέση μεταξύ του Γουίλιαμ και της Κέιτ ήταν μια αναβίωση του θρύλου της πριγκίπισσας Νταϊάνα. Η ιστορία αυτή, μας μιλά για έναν έρωτα που δοκιμάστηκε στο πέρασμα των χρόνων, κόντεψε να χαθεί για πάντα κι έγινε τροφή για σχολιασμό, έπειτα από αμέτρητα και ψυχοφθόρα κυνηγητά με δημοσιογράφους.
Στο βιβλίο, η εξιστόρηση της γνωριμίας του πριγκιπικού ζεύγους και η πορεία αυτής της σχέσης παρουσιάζεται με όλες τις λεπτομέρειες που ζητά ο αναγνώστης. Ωστόσο, εύκολα γίνεται αντιληπτή η ευνοϊκή στάση του συγγραφέα, Christopher Andersen, απέναντι στη σημερινή βασιλική οικογένεια σε μια προσπάθειά του να τους υποστηρίξει.
Ο τρόπος με τον οποίο τάσσεται κατά της πριγκίπισσας Νταϊάνα, καθώς και η αποφυγή του να αναφέρει οποιοδήποτε σκάνδαλο ή φημολογία για το πριγκιπικό ζεύγος, φανερώνει την ανάγκη του να εξασφαλίσει πρόσβαση σε όλο αυτό το υλικό που του παρείχαν και χρησιμοποιήθηκε για τις ανάγκες αυτού του βιβλίου.
Διερευνά την απόκλιση του νεαρού ζευγαριού, Χάρι και Μέγκαν, από τη βασιλική οικογένεια. Με αποκλειστική πρόσβαση στους οικείους κύκλους του ζευγαριού, καθώς και με μεγάλη συγγραφική εμπειρία γύρω από τα βασιλικά θέματα, οι συγγραφείς Omid Scobie και Carolyn Durand παρέχουν μια ειλικρινή και αποκαλυπτική αφήγηση του ζεύγους.
Από τη γνωριμία τους , μέχρι τις άγνωστες πτυχές της κοινής τους ζωής και τις προκλήσεις με τις οποίες ήρθαν αντιμέτωποι μέσα στο θεσμό της μοναρχίας.
Μια βασιλική βιογραφία που δε μοιάζει με καμία άλλη με την υπογραφή του Craig Brown. Τα 99 σύντομα κεφάλαια του βιβλίου εξετάζουν μια διαφορετική πτυχή της ζωής της πριγκίπισσας Μάργκαρετ.
Η μικρότερη αδερφή της βασίλισσας εμφανίζεται ως σκληρή, αλλά ο Brown φλερτάρει εμφανώς με την πεποίθηση ότι αισθάνεται παγιδευμένη. Για τους φίλους της, ήταν πνευματώδης και για τους εχθρούς της, αγενής και απαιτητική.
Στην ακμή της δεκαετίας του 1950, θεωρούνταν μία από τις πιο λαμπερές και επιθυμητές γυναίκες στον κόσμο. Μέχρι το θάνατό της το 2002, ωστόσο, είχε φτάσει να προσωποποιεί την απογοήτευση.
Σ’ αυτό το πλούσιο φωτογραφικό αφιέρωμα της βασιλικής ρεπόρτερ, Victoria Murphy, στη βασίλισσα Ελισάβετ Β’, θα συναντήσει κανείς περισσότερες από 300 φωτογραφίες από τις επτά δεκαετίες της βασιλείας της, αναδεικνύοντας σημαντικές στιγμές τόσο από τη δημόσια, όσο κι από την ιδιωτική ζωή της.
Συμπεριλαμβάνονται στιγμές από το γάμο της με τον πρίγκιπα Φίλιππο, τις πολυάριθμες βασιλικές περιοδείες της σε όλο τον κόσμο, τις στιλιστικές επιλογές της, τη γέννηση των παιδιών και των εγγονιών της και πολλές ακόμη αξιόλογες και σπάνιες ιστορίες.
Ζούμε σε μια εποχή όπου οι ρυθμοί αυξάνονται συνεχώς και σε κάθε τομέα της ζωής μας.
Η κάθε μας μέρα, η κάθε ώρα, το κάθε λεπτό είναι υπερφορτωμένο από πληροφορίες, υποχρεώσεις και στόχους που «τρέχουμε» να προλάβουμε ώστε να γινόμαστε όλο και πιο λειτουργικοί, πιο αποτελεσματικοί και άρα πιο αποδεκτοί από την κοινωνία στην οποία ζούμε.
Τι εστί Hustle Culture;
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, το Hustle Culture – όρος που συχνά χρησιμοποιούμε με περίσσεια αίσθηση υπερηφάνειας – φέρει τη γενική πεποίθηση ότι το να είσαι απασχολημένος εξισώνεται με το είσαι σημαντικός. Υπό αυτό το πρίσμα, κατατάσσοντας την καριέρα πάνω από όλες τις αξίες της ζωής, εξυμνεί τη σκληρή, ακατάπαυστη και συνεχή εργασία, θεωρώντας πως πρόκειται για το μόνο τρόπο να αποκτήσει κανείς περισσότερα χρήματα, κύρος, αυτοεκτίμηση, επιτυχία και άρα ευτυχία.
Γνωστή και ως: «Η νέα εργασιακή ηθική της εποχής μας», αυτή η κουλτούρα συνιστά για πολλούς ανθρώπους –με πρωταγωνιστές τους Millennials και τους Gen Z – τρόπο ζωής, ενώ δεν είναι λίγα και τα εργασιακά περιβάλλοντα που –υιοθετώντας το γνωστό: «Νo Pain, Νo Gain» – επικροτούν την υπερβολική εργασία με κίνητρα, προαγωγές ή αυξήσεις.
Για κάποιους – όπως ο επιχειρηματίας και ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο, Elon Musk – είναι, αφού ο ίδιος ισχυρίζεται πως η «κουλτούρα της εργασιομανίας» είναι αυτή που τον έκανε δισεκατομμυριούχο.
Μήπως το «αντίδοτο» ακούει στο όνομα “Slow Living” ;
Ένα κίνημα που ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του ‘80 στην Ιταλία, όταν ο κοινωνιολόγος και ιδρυτής του Slow Living Movement, Carlo Petrini, πρωτοστάτησε σε μια διαμαρτυρία κατά της McDonald’s, που έφτιαχνε υποκατάστημα στη Ρώμη. Στόχος ήταν «η υπεράσπιση της παραδοσιακής, υγιεινής γαστρονομίας, έναντι της εισβολής του γρήγορου και πρόχειρου φαγητού στη χώρα».
Με την πάροδο του χρόνου, το – ασύμβατο με κάθε είδους βιασύνη – κίνημα απέκτησε μεγάλη δημοτικότητα και γρήγορα επεκτάθηκε και σε άλλους τομείς, όπως η μόδα (slow fashion) ή τα ταξίδια (slow travel).
Εντούτοις, να σημειωθεί ότι το «Slow Living mindset» δεν έχει να κάνει με την ταχύτητα, αλλά με το σωστό καθορισμό των προτεραιοτήτων μας, με τελικό στόχο τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας συνολικά.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του Slow Living;
Ναι, στην εποχή της τόσο μεγάλης ταχύτητας, το να ζεις «αργά» μοιάζει ριζοσπαστικό. Αλλά είναι απαραίτητο. Και ευεργετικό. Και ωφέλιμο.
Μας παροτρύνει να δίνουμε προτεραιότητα σε θεμελιώδεις πτυχές της καθημερινής μας ζωής που είχαμε παραμελήσει, όπως είναι η ξεκούραση, η διατροφή, η άσκηση, η σύνδεση με τη φύση, η φροντίδα του εαυτού μας, η πνευματική μας ανάπτυξη και η επικοινωνία.
Επιπλέον, μας επιτρέπει να αφιερώσουμε ουσιαστικό χρόνο στους δικούς μας ανθρώπους, στην οικογένεια, τους φίλους και τον άνθρωπό μας. Με αυτό τον τρόπο είμαστε πλέον παρόντες στη ζωή μας, απολαμβάνουμε τις «μικρές» χαρές της καθημερινότητας, γινόμαστε ευγνώμονες για όσα έχουμε άρα, ευτυχισμένοι!
Μήπως να πούμε «ναι» στο Hustle Culture;
Αναμφίβολα, η «σκληρή» δουλειά έχει βοηθήσει πολλούς ανθρώπους να κατακτήσουν τους επαγγελματικούς τους στόχους, να αποκτήσουν πολλές ευκαιρίες εργασίας, να «χτίσουν» την καριέρα που επιθυμούν αλλά και να εξασφαλίσουν μια οικονομικά επιτυχημένη ζωή.
Εκτός αυτού, είναι ένας τρόπος να σκληραγωγηθούμε και να πειθαρχηθούμε, ούτως ώστε να είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε σε άλλους τομείς της ζωής μας.
Ωστόσο, η σκληρή δουλειά για πολλές ώρες και μέρες συνεχόμενα φέρνει μόνο αρνητικά αποτελέσματα, τόσο για την υγεία και ευεξία μας όσο και για την παραγωγικότητα και δημιουργικότητα μας – ειδικά μακροπρόθεσμα.
Άλλωστε, ως γνωστόν, κυνηγάμε την επιτυχία, αλλά δεν ικανοποιούμαστε μόλις πετύχουμε το στόχο μας. Αντ’ αυτού, θέτουμε εκ νέου στόχους, ενισχύοντας την κουλτούρα της εξουθένωσης. Πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο που μας ωθεί στα άκρα, κάνοντάς μας να κυνηγάμε κάθε φορά όλο και πιο φιλόδοξους στόχους και να μην απολαμβάνουμε όσα έχουμε ήδη καταφέρει.
Hustle Culture VS Slow Living
Τελικά, είναι πράγματι αντικρουόμενες αυτές έννοιες ή έτσι θέλουμε να πιστεύουμε;
Στο σημείο αυτό, κρίνεται απαραίτητο να αποσαφηνιστεί κάτι: Το να απομακρυνθούμε λίγο από την κουλτούρα του «hustle» δε σημαίνει να εγκαταλείψουμε τη δουλειά μας, όπως και το να υιοθετήσουμε τη «slow» φιλοσοφία δε σημαίνει να μην κάνουμε τίποτα στη ζωή μας.
Η επιτυχία δεν έχει να κάνει με το πόσα πράγματα επιτυγχάνουμε από την λίστα των υποχρεώσεών μας. Το «κλειδί» – όσο τετριμμένο κι αν ακούγεται αυτό – ακούει στη λέξη ισορροπία.
Στο να γνωρίζουμε πως μέτρο της πραγματικής παραγωγικότητας και επιτυχίας δεν είναι η ποσότητα, αλλά η ποιότητα της εργασίας μας.
Σημαίνει να είμαστε παθιασμένοι με τη δουλειά μας, αλλά να ξέρουμε που, πώς και πότε να σταματήσουμε. Αυτό δεν αφορά μόνο τους εργαζομένους, αλλά και τους εργοδότες. Μάλιστα, ορισμένες εταιρείες της Ευρώπης διερευνούν το μοτίβο της τετραήμερης εργασίας, γεγονός που αναμένεται να βελτιώσει τη σωματική και ψυχική υγεία των εργαζομένων – και συνεπώς και την εταιρεία στο σύνολό της.
Γιατί, ισορροπημένη και ευτυχισμένη ζωή είναι αυτή που μας επιτρέπει να απολαμβάνουμε κάθε πτυχή της!
Ως γνωστόν, οι ρυθμοί της καθημερινότητας είναι εξουθενωτικοί.
Οι αμέτρητες ευθύνες και η πολύβουη ζωή στα αστικά κέντρα, σε συνδυασμό με τις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, δημιουργούν συχνά έντονη κόπωση, σωματική ή/και συναισθηματική. Μεταξύ των όρων που αναδύονται για να περιγράψουν υποκατηγορίες αυτής της κόπωσης, είναι και η «Ανηδονία». Αναζητώντας έναν ορισμό, καταλήγει κανείς στο εξής: «Ανηδονία είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για την αδυναμία ενός ανθρώπου να αισθανθεί ευχαρίστηση από οποιαδήποτε δραστηριότητα. Οι άνθρωποι που πάσχουν από αυτή την κατάσταση δεν είναι σε θέση να πάρουν χαρά, ούτε να απολαύσουν το παραμικρό».
Μικρές στιγμές απελευθέρωσης
Υπάρχουν ορισμένες σωτήριες πρακτικές απεμπλοκής από την εξουθενωτική καθημερινότητα, οι οποίες αν και μικρής κλίμακας, υπόσχονται μεγάλη βελτίωση. Καταρχάς, τα μικρά διαλείμματα μεταξύ των υποχρεώσεων συνιστούν εξαιρετική συνήθεια αποσυμπίεσης και ανάπαυλας. Επί παραδείγματι, τα σύντομα αστειάκια με συναδέλφους ή η ανταλλαγή μηνυμάτων με αγαπημένα πρόσωπα, συμβάλλουν σημαντικά στη βελτιωμένη ψυχοσύνθεση. Μια άλλη πρόταση, είναι η απόλαυση ενός μοσχοβολιστού καφέ, ατενίζοντας το πάρκο από το παράθυρο του γραφείου ή μετά μουσικής.
Μια παύση στο χωροχρόνο
Η ανηδονία συνεπάγεται μειωμένη διάθεση για μεγάλα χρονικά διαστήματα και λειτουργεί ως προειδοποίηση για την πίεση που υφίσταται το κάθε υποκείμενο. Κάνοντας μικρά διαλείμματα εντός της ημέρας, με αισιόδοξο πρόσημο, γίνεται μια παύση στο χωροχρόνο, επιτρέποντας τη διαφυγή από στρεσογόνους παράγοντες και δεκάδες υποχρεώσεις. Παύσεις αναγκαίες μια κοινωνία που απαιτεί τα βέλτιστα αποτελέσματα σε ασφυκτικά χρονικά όρια, ενώ παράλληλα αρνείται πεισματικά να συγχωρήσει τυχόν ατοπήματα.
Αν διαπιστωθούν έντονες συναισθηματικές μεταπτώσεις, με σοβαρές επιρροές σε όλα τα επίπεδα δράσης, συνιστάται η συμβολή κάποιου ειδικού ψυχικής υγείας, προκειμένου να υπάρξει αποτελεσματική αντιμετώπιση, δίχως δυσμενή επακόλουθα.
Νιώθω πως η εποχή που διανύουμε είναι ένα ατελείωτο rollercoaster. Μια εποχή που συνθλίβει την καθημερινότητα με τις εξελίξεις της. Μια εποχή που κάθε ανάσα βγαίνει με κόπο.
Το καθένα από εμάς οχυρώνεται και χωνεύει, σε εισαγωγικά, τις αλλεπάλληλες πληροφορίες στη δίκη του φούσκα. Νιώθω, λοιπόν ότι το καθένα από εμάς σε αυτή την εποχή – μετά από τη μάσκα που αναγκαστήκαμε να φορέσουμε για τα χρόνια της “σύγχρονης χολέρας” – πλέον, αναγκάζεται να δημιουργεί μια άβολη νέα επιδερμίδα από μέσα προς τα έξω για να αντέχει. Για να μπορεί ξυπνά κάθε μέρα χωρίς κάτι να το βαραίνει.
Είναι δύσκολο να σκεφτούμε, είναι περίπλοκο να εκφραστούμε. Δεν προλαβαίνουμε να ζήσουμε, παρά μόνο να επιβιώσουμε. Ένας τεράστιος παραμορφωτικός καθρέφτης μας εγκλωβίζει σε έναν φαύλο κύκλο φόβου και απάθειας. Φοβάμαι, λοιπόν, ότι μέσα στα χρόνια όλα μας αλλάζουμε και κουβαλάμε ορατά και αόρατα βάρη. Βάρη που γίνονται η άγκυρα που μας τραβάει προς τα κάτω.
Πάντα, λένε, πως μέσα στη δυσκολία υπάρχει ένας κενός χώρος που κουβαλάει φως. Για μένα, αυτός ο κενός χώρος είναι η στιγμή που συνειδητοποιείς πως όλα μαζί και κανένα μόνο δε θα μπορέσει να σπάσει τα δεσμά της νέας πραγματικότητας. Κάποιες φορές, ο πόνος σε αποσβολώνει. Σου ρουφάει την ενέργεια ως το κόκκαλο και σε αφήνει άπραγο και παγωμένο. Κι είναι και φορές που ανθίζουν κραυγές, οι καταιγίδες και οι κεραυνοί.
Ξεκίνησα να ζωγραφίζω για να επικοινωνήσω τα άγχη μου, τις φοβίες μου, τους προβληματισμούς και τις αγωνίες μου. Να προσπαθήσω να κρατήσω ένα ζωντανό ημερολόγιο ως υπενθύμιση για μένα και για να μένω πάντα στο κέντρο μου.
Αισιοδοξία, ενσυναίσθηση, ενδιαφέρον και νοιάξιμο. Αυτά ήταν ο πυρήνας μου. Αυτά το κέντρο μου. Οι αναφορές και οι πυλώνες μου.
Πώς η αγχώδη διαταραχή έγινε τέχνη και δημιουργία
Η ανάγκη μου να ασχοληθώ με τη ζωγραφική γεννήθηκε μέσα από την αγχώδη διαταραχή μου. Ήταν οι στιγμές που ένιωσα να βουλιάζω σ’ ένα κυκεώνα συναισθημάτων. Συναισθήματα που μ’ έκαναν να παραλύω.
Σιγά-σιγά, όμως, το σκοτάδι έγινε φως. Σιγά-σιγά βρήκα μέσα μου και τη δύναμη να ζωγραφίσω μιλώντας για πράγματα δύσκολα και επίπονα. Τη δύναμη να βάλω χρώμα, αισιοδοξία και τελικά δύναμη στις αδυναμίες και τα σκοτάδια της κοινωνίας μας. Σιγά-σιγά, κατάλαβα πως μπορώ να ανθίζω μέσα από τη δυσκολία μου. Εκπαιδεύτηκα. Έμαθα. Ανάσανα.
Θεωρώ, λοιπόν, ότι η δίκη μου θέση καθορίζεται πολλές φορές μέσα από την τέχνη μου. Εν ολίγοις, είναι ο δικός μου τρόπος να σταθώ αλώβητη στα πιστεύω μου, δίνοντας μορφή και λέξεις. Ο τρόπος να βάλω χρώμα στις κραυγές μου.
Σημαίνει ότι μας προσφέρεται (άμεσα ή έμμεσα) ο απαραίτητος χώρος για να αντιδράσουμε. Δεν έχει σημασία ο τρόπος. Αρκεί να αντιδράσουμε με όποια μέσα διαθέτουμε. Για παράδειγμα, η τέχνη έχει ταυτιστεί με πολύ σημαντικές χρονικές περιόδους, έχει σηματοδοτήσει σπουδαία ξεκινήματα και έχει αφυπνίσει τον συναισθηματικό μας κόσμο.
Και όλο αυτό είναι μια ατέρμονη κατάσταση, η οποία διαρκώς εξελίσσεται και ανθίζει. Θεωρώ λοιπόν ότι αυτή η εποχή όπως και κάθε εποχή ανθίζει κραυγές.
Και η μαγεία δεν τελειώνει εκεί. Ας αναλογιστούμε το πώς βιώσαμε την περίοδο της καραντίνας. Πόσο άνθισε η δημιουργικότητα; Πόσα ταλέντα ξεδιπλώθηκαν, αναδεικνύοντας το ταλέντο τους; Ναι μεν, ο εγκλεισμός – και όλα τα συναφή – ήταν εξαιρετικά περιοριστικός, όμως εν τέλει υπήρξαν και πολλά θετικά.
Κάπως αισθανθήκαμε ότι χρειαζόμαστε λίγη εκτόνωση. Και υπάρχει καλύτερη εκτόνωση από την τέχνη; Που ανθίζει, ενώνει, συσπειρώνει, εκτονώνει, διχάζει και ξυπνά πολλά, διαφορετικά συναισθήματα.
Και μαζί της ξημερώνουν και νυχτώνουν μέρες λίγο πιο υποφερτές, λίγο πιο “ανθρωπένιες” – όπως συνηθίζω να λέω. Ανοίγουν διαλόγους και απαιτούν αλλαγές.
Συν τοις άλλοις, γίνονται viral και ενώνονται σε χιλιάδες χέρια (και μάτια) που προσπαθούν να μετακινήσουν έστω και λίγο αυτό τον κόσμο. Αυτή την ζωή που θα έπρεπε να γεννάει ξανά και ξανά καινούργια τέχνη, ομορφιά και δικαιοσύνη.
Με έναν τέτοιο ρυθμό λικνίζεται η τέχνη, τουλάχιστον μέχρι να δομηθεί μια ουτοπική κοινωνία. Ένας ιδανικός κόσμος χωρίς διακρίσεις, γυναικοκτονίες, βία, παιδοφιλία, αδικία, “ωχαδερφισμό”, σεξισμό και ρατσισμό.
Με σεβασμό στον άνθρωπο και τη δικαιοσύνη. Μέχρι τότε, θα ζωγραφίζουμε κραυγές. Θα τραγουδάμε λυγμούς. Για να μην ξεχάσουμε ούτε μια, ούτε ένα. Να μην ξεχάσουμε.
Να μην ξεχάσουμε να ζούμε όπως εμείς θέλουμε, όπως εμείς αναζητούμε, όπως εμείς επιδιώκουμε.
Όχι, ο Michael Scott δε μπορεί να βλέπει την κάμερα και να λέει: «Καλό εεε», ούτε να δηλώνει πως: «Είδε στο δρόμο ένα βιαστή. Έτρεξε, έτρεξε, αλλά δεν τον πρόλαβε», εν έτει 2022.
Ήταν το 2001, όταν ο Ricky Gervais και ο Stephen Merchant δημιούργησαν για το BBC ένα από τα πρώτα mocumentaries – μια σειρά που παρουσιάζεται σαν ντοκιμαντέρ βασισμένο όμως σε φανταστικά γεγονότα.
Και μπορεί η σειρά να μη γνώρισε τεράστια επιτυχία όταν παιζόταν, και να διήρκησε μόνο 2 σεζόν, παραμένει όμως μέχρι και σήμερα μία από τις μεγαλύτερες σειρές της αγγλικής τηλεόρασης. Να σημειωθεί, πως ήταν η πρώτη βρετανική σειρά που προτάθηκε και νίκησε Golden Globe – καλύτερης κωμικής σειράς και καλύτερου άντρα πρωταγωνιστή σε κωμωδία.
Το 2004, ένα μόλις χρόνο μετά το τέλος του αγγλικού “The Office”, o Greg Daniels – ένας εκ των βετεράνων του Saturday Night Live – φέρνει στο NBC το αμερικανικό: “The Office”, με τον Steve Carell να δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας στο ρόλο του Michael Scott. Προβλήθηκε για 9 σεζόν, κέρδισε 4 βραβεία Emmy, Golden Globe, SAGA και Peabody Award, ενώ σύμφωνα με το περιοδικό Rolling Stones πρόκειται για μία από τις 100 καλύτερες σειρές όλων των εποχών.
Χθες, από την εκπομπή της Φαίης Σκορδά “Πρωινό μας”, ανακοινώθηκε από την Αφροδίτη Γραμμέλη, ότι ο Μάρκος Σεφερλής έχει ήδη αγοράσει τα δικαιώματα της σειράς με σκοπό να τη φέρει στην Ελλάδα σύντομα. Όπως όλα δείχνουν, ο Μάρκος Σεφερλής δε θα είναι μόνο παραγωγός, αλλά και ένας από τους βασικούς ηθοποιούς της σειράς. Ω, ναι – μετά τον Steve Carell στο ρόλο του Michael Scott o Μάρκος Σεφερλής – και ο άνθρωπος που θα αποφασίσει για το υπόλοιπο καστ της σειράς.
Όπως όλα δείχνουν λοιπόν – αν και ακόμη ελπίζουμε σ’ ένα θαύμα – η σειρά φαινόμενο της αμερικανικής τηλεόρασης θα προβληθεί του χρόνου από το κανάλι του ANT1 στην ελληνική της version.
Γιατί αυτό είναι μια πολύ κακή ιδέα
Δεν έχει περάσει ούτε ένας χρόνος από την προηγούμενη προσπάθεια του Μάρκου Σεφερλή να μεταφέρει στην ελληνική τηλεόραση μία άλλη σειρά του BBC. Το “Mrs. Brown’s Boys” έγινε το “Super Mammy”. Μια σειρά, στην οποία ακούστηκαν κάποια super – για τον ίδιο το Μάρκο Σεφερλή και κάποιους άλλους – “αστεία”.
Ποιος μπορεί να ξεχάσει το ανεπανάληπτο: «Είδα ένα βιαστή στον δρόμο. Έτρεξα, έτρεξα αλλά δεν τον πρόλαβα» ή το: «Η γυναίκα θέλει μόνο λεφτά για ψώνια και καλές ντομάτες». Επίσης, έχει ακουστεί το ανυπέρβλητο: «Οι γυναίκες τώρα το κάνουν (το σεξ) για 100 ευρώ, ενώ παλιότερα είχαν την “τιμή” πολύ ψηλά».
Αυτά είναι μόνο μερικά από τα “super” αστεία του. Φυσικά, οι γκέι χαρακτήρες της σειράς δεν ήταν – για ακόμα μια φορά, όπως σε όλες τις παραγωγές του Μάρκου Σεφερλή – τίποτα άλλο από καρικατούρες ιδωμένες με πολλά ομοφοβικά στερεότυπα.
Το πιο ανησυχητικό δε, είναι ότι ναι μεν το “The Office” να είναι μια σειρά που βλέπουμε ακόμη και σήμερα και γελάμε, αλλά σαν γνήσιο παιδί των 00’s είναι και μια σειρά γεμάτη με «λάθος» αστεία, από κούνιας. Καταλαβαίνετε λοιπόν, τι μπορεί να γίνει αν μια τέτοια σειρά πέσει σε «λάθος» χέρια σήμερα.
Χάρη στον – δυστυχώς – μη πρότερο έντιμο βίο στην τηλεόραση αλλά και στο θέατρο του Μαρκου Σεφερλή, αυτό που περιμένουμε να δούμε από το “The Office” του, είναι μία από τα ίδια.
Αν αναλογιστεί κανείς πως ο κ. Σεφερλής αναπαράγει τα ίδια «αστεία» εδώ και 20 χρόνια, χωρίς να συνειδητοποιεί ότι δεν είναι πλέον οκ να γελάμε με τα ίδια πράγματα σήμερα και πως η κοινωνία – όσο και αν δεν θέλει να το καταλάβει – αλλάζει, προχωρά και εξελίσσεται, αυτό που θα έχει το ελληνικό “The Office” είναι ομοφοβικά αστεία και καρικατούρες – στάνταρτ – σεξισμό σ’ όλο του το μεγαλείο, στερεότυπα κάθε είδους και φυσικά, απανωτά «λάθος» «αστεία».
Το “The Office” δεν είναι μόνο μια κωμική σειρά
Όπως όλες οι καλές κωμικές σειρές, το “The Office” δεν ήταν μόνο μια αστεία σειρά. Ήταν και μια σειρά που έκανε tackle πολλά σημαντικά και «σοβαρά» θέματα, όπως η ομοφοβία, ο σεξισμός στον εργασιακό χώρο, ο ρατσισμός και οι κακοποιητικές σχέσεις.
Στο επεισόδιο “Women’s Appreciation” βλέπουμε το Michael Scott να δηλώνει πως δεν νιώθει και τόσο άνετα στη σχέση του με την Jan και πως κάποιες φορές τα όσα κάνουν δεν είναι συναινετικά. Στο “Michael’s Birthday”, βλέπουμε τις αντιδράσεις των συναδέλφων του όταν ο Kevin μαθαίνει ότι υπάρχει πιθανότητα να έχει καρκίνο, και στο “Gay Witch Hunt”, ένα επεισόδιο αφιερωμένο στην ομοφοβία των 00’s, βλέπουμε πως ήταν να είσαι γκέι το 2000.
Φαντάζεστε αυτά τα επεισόδια ιδωμένα μέσα από τα μάτια του Μάρκου Σεφερλή;
Τα χαρακτηριστικά ενός τοξικού εργασιακού περιβάλλοντος.
Στην Ελλάδα, ο εργασιακός στίβος αποτελεί χρόνια πληγή, λόγω του υπερκορεσμού, των πενιχρών μισθών και των ιδιόμορφων συνθηκών, εξαιτίας απολυταρχικών συμπεριφορών και πρακτικών εκμετάλλευσης. Αν μη τι άλλο, το αίσθημα δυσφορίας που συνδέεται με την εργασία είναι απόλυτα εύλογο μεν, καθόλου φυσιολογικό δε. Αντιθέτως, οι ανεπτυγμένες εταιρείες διεθνούς βεληνεκούς υπογραμμίζουν τη σημασία του ενδιαφέροντος εκ μέρους των εργαζομένων σε συνάρτηση με τις αρμοδιότητες της εκάστοτε θέσης εργασίας. Υπό αυτό το πρίσμα, η συνεργασία διαπνέεται από εκατέρωθεν οφέλη, με προοπτικές να αναπτυχθεί μακροπρόθεσμα.
Ζητήματα υψίστης σημασίας, τα οποία δεν φαίνεται να έχουν γίνει πλήρως αντιληπτά στα ελληνικά εδάφη.
Αναγνωρίζοντας την τοξικότητα
Σε γενικές γραμμές, ως «τοξικό εργασιακό περιβάλλον» ορίζεται οποιοσδήποτε χώρος εργασίας προκαλεί άβολες καταστάσεις, όπως κι αν μεταφράζεται αυτό. Ενδεχομένως, επικρατεί η αίσθηση της απόστασης από άλλους συναφέλφους, η έλλειψη υποστήριξης και ομαδικού πνεύματος ή απουσία κοινής σύμπνοιας με τα υπόλοιπα μέλη της εταιρείας.
Επιπρόσθετα, η οικονομική πτυχή διαδραματίζει κομβικό ρόλο στο πλαίσιο μιας συνεργασίας, καθώς συνδέεται με την εκτίμηση της εργοδοσίας στις ικανότητες και στην προσφορά του εκάστοτε εργαζομένου. Παράλληλα, η εταιρική πολιτική δύναται να δράσει καταλυτικά στην εργασιακή καθημερινότητα ολόκληρης της ομάδας. Σε αυτό το πλαίσιο, πρακτικές micromanagement υποδηλώνουν επισφάλεια, απουσία εμπιστοσύνης και αυταρχισμό, στοιχεία θεμελιώδη για την ομαλή και απροβλημάτιστη συνεργασία μακροπρόθεσμα.
Κάθε σύμβαση εργασίας συμπεριλαμβάνει το συμφωνηθέν ωράριο, τη μηνιαία αμοιβή και τις αρμοδιότητες των νέων συνεργατών. Ως εκ τούτου, εξαρχής οι όροι είναι σαφείς και υπόκεινται στην τρέχουσα εργασιακή νομοθεσία. Κατά μέσο όρο, όμως, στις ελληνικές εταιρείες η αυστηρή τήρηση του εργασιακού ωραρίου κατακρεουργείται. Εν ολίγοις, εργαζόμενοι οι οποίοι αποχωρούν εγκαίρως από την επιχείρηση, κιδυνεύουν να θεωρηθούν οκνηροί ή αδιάφοροι σπό τους εργοδότες. Δυστυχώς, η συλλογική εργασιακή κουλτούρα φαίνεται να αποδέχεται την εκτενέστερη παραμονή στον χώρο εργασίας, ως ένδειξη καλής θέλησης.
Επιπλέον, στο υπογεγραμμένο συμβόλαιο δεν αναγράφεται η ανοχή απέναντι σε δεσποτικές συμπεριφορές, υποβαθμίζοντας τους υπαλλήλους με τη χρήση προσβλητικών βερμπαλισμών. Τέτοιου είδους στάσεις εμπίπτουν στο φάσμα του εργασιακού bullying και συνιστούν αναγκαία την παρέμβαση της Επιθεώρησης Εργασίας.
Μια μελέτη του 2020 στο International Journal of Environmental Research and Public Health, απέδειξε ότι ένα τοξικό εργασιακό περιβάλλον «μπορεί να είναι επιζήμιο και να οδηγήσει σε περιττό στρες, εξουθένωση, κατάθλιψη και άγχος σε όσους εργάζονται μέσα σ’ αυτό».
Εκτός αυτού, υποστήριξε ότι η αρνητικότητα που προκαλείται είναι μεταδοτική, με αποτέλεσμα να εξαπλώνεται και σε όλους τους εργαζόμενους, επηρεάζοντας αρνητικά την ποιότητα της εργασίας τους συλλήβδην. Ακόμη, έδειξε ότι η ευημερία των εργαζομένων αυξάνει την απόδοσή τους, ενώ ένα υποστηρικτικό εργασιακό περιβάλλον «δημιουργεί βιωσιμότητα στη συνολική απόδοση της εκάστοτε επιχείρησης».
Με δυο λόγια, ένας τοξικός χώρος εργασίας είναι επιβλαβής για όλους –εργαζόμενους και εργοδότες–ανεξαιρέτως. Το άγχος και το στρες που προκαλείται σε όσους απασχολούνται σε ένα τέτοιο περιβάλλον, επιβαρύνει και τις διαπροσωπικές τους σχέσεις, διότι είναι πολύ εύκολο να μεταφερθεί το άγχος και η πίεση στις οικογένειές τους, κατακερματίζοντας την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.
Όταν όλοι ξέρουν για το έγκλημα, αλλά κανείς δε μιλάει.
Στον κόσμο μας συναντάμε πολλά εγκλήματα καθημερινά, τα οποία καταπατούν βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Ένα εξ αυτών είναι το trafficking ή αλλιώς το εμπόριο λευκής σαρκός.
Πρόκειται ουσιαστικά, για διακίνηση και εμπορία ανθρώπων, συνήθως για σεξουαλικούς σκοπούς ή για εργασιακή δουλεία και είναι ένα από τα εγκλήματα που όλοι γνωρίζουν ότι συμβαίνει αλλά εθελοτυφλούν. Όλοι γνωρίζουμε, έστω απομακρυσμένα. Είναι πιθανό το trafficking να βρίσκεται στο διπλανό διαμέρισμα ή στο αγαπημένο μας εστιατόριο.
Μία σύγχρονη μορφή δουλείας έρχεται να προστεθεί ως άλλο ένα νοσηρό παρακλάδι παρανομίας όπου αθώοι γίνονται θύματα. Άνθρωποι μεταφέρονται ως εμπόρευμα από μία χώρα προέλευσης με προορισμό κάποια άλλη χώρα μέσω διακινητών.
Συνήθως ευάλωτα άτομα εντοπίζονται ως στόχοι και είτε εξαπατώνται – καθώς τους υπόσχονται εργασία – είτε εξαναγκάζονται σε πορνεία ή καταναγκαστική εργασία. Αυτό το διεθνές φαινόμενο αυξάνεται συνεχώς, ενώ οι αριθμοί μαρτυρούν ότι τουλάχιστον 1.000.000 άτομα ετησίως πέφτουν θύματα trafficking.
Η επικαιρότητα δείχνει την έκταση του προβλήματος
Στο δικό μας εγχώριο μικρόκοσμο, το τελευταίο διάστημα έρχονται στην επιφάνεια με πρωτοφανή συχνότητα ειδήσεις που αφορούν στο σεξουαλικό έγκλημα και στη σωματεμπορία. Η γνωστή περίπτωση του Κολωνού έφερε μία αλυσιδωτή αντίδραση με αποτέλεσμα κάθε μέρα να βγαίνουν νέες παρόμοιες υποθέσεις από τις οποίες διαφαίνεται το – για χρόνια επιμελώς κρυμμένο – πρόβλημα της παιδεραστίας, αλλά και της παράνομης διακίνησης ανθρώπων γενικότερα.
Παιδιά προωθούνται στην πορνεία με εμπλεκόμενους “ευυπόληπτους πολίτες”, πολιτικούς παράγοντες, αστυνομικούς, ιερείς, ηθοποιούς κ.ά. Η λίστα είναι μεγάλη με τριψήφιους αριθμούς εν δυνάμει πελατών που συμμετέχουν με τον τρόπο τους στο έγκλημα.
Φαντάζουν όλα τόσο καλοστημένα που χωρίς αμφιβολία όσο περισσότερο αντιλαμβανόμαστε ότι αυτό συμβαίνει γύρω μας, τόσο γίνεται συνήθεια. Δε γίνεται να μη βλέπεις κάτι το οποίο συμβαίνει σε τόσο μεγάλη κλίμακα.
Απόρθητα από την αστυνομία και τη δικαιοσύνη κυκλώματα ελέγχουν τέτοιου είδους εγκληματικές δραστηριότητες και τα όσα μαθαίνονται είναι απλά ένα παραθυράκι στο χάος της διακίνησης ανθρώπων και παιδιών. Κυκλώματα που βίαια βάζουν τέλος στης παιδική ηλικία, αλλά και στην ελευθερία ανθρώπων.
Κερδοφόρο, διαπλεκόμενο και νοσηρό. Το trafficking μολύνει την κοινωνία
Το έγκλημα και η οικονομία είναι συγγενικά, πολύ περισσότερο από όσο η ψευδεπίγραφη νομιμότητα μας αφήνει να φανταστούμε.
Η συχνότητα της παρανομίας δείχνει πως οι ενδιαφερόμενοι για τέτοιες ‘‘υπηρεσίες’’ είναι πάρα πολλοί. Όπου υπάρχει ζήτηση, υπάρχει και προσφορά και αφού οι συνθήκες είναι κατάλληλες για κέρδος χωρίς συναισθηματισμούς, εισχωρεί στην κοινωνία η διακίνηση και εμπορία ανθρώπων.
Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, το trafficking θεωρείται η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή παράνομων κερδών του οργανωμένου εγκλήματος μετά το εμπόριο ναρκωτικών. Βέβαια, ανήκει στις παρανομίες που λόγω της υπόγειας δράσης είναι δύσκολο τα στοιχεία να ταυτοποιηθούν και να έχουμε ξεκάθαρα στατιστικά. Μιλάμε για Διεθνοποιημένο έγκλημα με τεράστια κέρδη και συμφέροντα.
Τα ανώτερα κλιμάκια της κοινωνίας με διασυνδέσεις, άτομα με υψηλό κύρος και χρήματα, κάνουν τον ανθρώπινο πόνο μπίζνες. Η κοινωνική θέση των δραστών τους καθιστά ανέγγιχτους νομικά για τις πολύ καλά δομημένες και οργανωμένες εγκληματικές τους δραστηριότητες.
Η ισχύς των δραστών οδηγεί σε έλλειψη δικαιοσύνης και πίσω από κλειστές πόρτες είναι δύσκολο να μαντέψει κανείς τι συμβαίνει.
Φαινομενικά, σοκάρεται κοινωνία, αλλά το εννοεί;
Στα ευαίσθητα αυτά θέματα ένα σχετικά μικρό κομμάτι των πολιτών κοιτάει να διασώσει τις αξίες που χρειάζονται προστασία. Η εποχή μας απαιτεί πρόληψη και δικαιοσύνη όπως και ασφάλεια, υγεία αλλά και βασικά ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο πολίτης ως δέκτης εύκολα εκπλήσσεται με το κάθε θέμα αλλά και εύκολα το ξεχνάει, ξέρει αλλά δεν ενδιαφέρεται και εκεί κάπου κρύβεται η ενοχή και η ευθύνη. Τι θα βοηθήσει την κοινωνία να αντισταθεί; Παιδιά και άνθρωποι εμπορεύονται γύρω μας.
Η ενημέρωση αντί να ευαισθητοποιεί και να δομεί ένα μέτωπο ασφαλείας ενάντια στον εχθρό, εξοικειώνει τη βία και την περνάει σαν κάτι φυσιολογικό και νορμάλ, γεμίζοντας παράλληλα φόβο και ανασφάλεια το ακροατήριο.
Δεν είναι εύκολο να υπάρξουν συντονισμένες κοινωνικές προσπάθειες, καθώς το έγκλημα αυτό είναι διεθνές και ξεπερνά τα σύνορα αλλά και το να αρκούμαστε στα λαϊκά δικαστήρια δεν προσφέρει κάτι. Χρειαζόμαστε νόμους για την προστασία των θυμάτων αλλά έχουμε ανθρώπους που δεν πιστεύουν και δε νοιάζονται για τα θύματα.
Αυτός που παρανομεί είναι θύτης, αλλά και αυτός που κάνει πως δε βλέπει δεν κάνει αρκετά ώστε να μην τον αποκαλέσουμε συνένοχο. Ανάμεσα σε όσους κάνουν πως δε βλέπουν και όσους εγκληματούν υπάρχει και ένα μέρος της κοινωνίας που δείχνει να μην προβληματίζεται γιατί θεωρεί πως δεν έχει τη δύναμη.
Ο κόσμος μιλάει πιο εύκολα πλέον σημαντικό είναι να μάθει και να ακούει αλλά και να δρα. Είναι αντιφατικό να θέλουμε έναν καλύτερο κόσμο, αλλά παράλληλα να μην ασχολούμαστε με τη δημιουργία του.
Ναι, κάποιος ασέξουαλ μπορεί να έχει σεξουαλικές φαντασιώσεις και να νιώθει την ανάγκη για αυτοϊκανοποίηση.
Η πρώτη φορά που θυμάμαι να άκουσα τον όρο ασέξουαλ ήταν στο «Στο Παρά Πέντε», όταν ο Σπύρος είχε πει ότι είχε κάνει μόνο μιάμιση φορά σεξ στη ζωή του και ότι δεν του είχε πολύ-αρέσει. Τότε η Ντάλια είχε πει: «Παιδιά δεν είναι κάτι. Μπορεί ο Σπάιρους να είναι ασέξουαλ».
Ήταν το 2006, όταν στην ελληνική τηλεόραση είχε ακουστεί ο όρος ασέξουαλ. ότε που ακόμα η κοινωνία πάλευε να αποδεχτεί ότι μπορεί να υπάρχουν γκέι άνθρωποι. Ήταν, λοιπόν, λογικό πως ακούγοντας τη λέξη ασέξουαλ, όλοι μας γελάσαμε. Όλοι μας πιστέψαμε ότι ήταν μία λέξη που γέννησε το μυαλό του Γιώργου Καπουτζίδη για να μας προκαλέσει γέλιο. Δεν ήταν όμως.
Η ασεξουαλικότητα δεν είναι διαταραχή, επιλογή ή ορμονολογική ανωμαλία
Για χρόνια, η ασεξουαλικότητα θεωρείτο ως ακόμα μία ανακάλυψη της γενιάς του ίντερνετ και των Social Media. Εκείνων που – επειδή είχαν τα περισσότερα προβλήματα τους λυμένα – αποφάσισαν να αλλάξουν όλα όσα ήξεραν μέχρι σήμερα.
Η αλήθεια είναι ότι ο όρος “ασεξουαλικότητα” ήταν από τους τελευταίους που εντάχθηκαν στην LGBTQIA+ κοινότητα. Εντούτοις, όπως είναι πλέον γνωστό, η ασεξουαλικότητα υπήρχε από τον 17ο αιώνα.
Ερευνητές πιστεύουν πως η συγγραφέας Emily Bronte και ο Άγγλος μαθηματικός και φυσικός Isaac Newton ήταν από τους πρώτους ασέξουαλ ανθρώπους, χωρίς όμως τότε να γνωρίζουμε τον όρο. Σήμερα, το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού – δηλαδή 75 εκατομμύρια άνθρωποί παγκοσμίως – δηλώνουν ασέξουαλ.
Παρόλα αυτά, μία σημαντική μερίδα του κόσμου αρνείται να πιστέψει ότι υπάρχουν άνθρωποι που προσδιορίζονται ως ασέξουαλ, με τους περισσότερους να αντιδρούν με καχύποπτο τρόπο όταν μαθαίνουν ότι κάποιος είναι ασέξουαλ.
Πιστεύουν πως είναι απλώς μια φάση, κάποιο πρόβλημα με τις ορμόνες τους ενδεχομένως, ή ότι πρόκειται για κάποια διαταραχή που χρειάζεται ιατρική παρακολούθηση. Ό,τι δηλαδή πίστευαν μέχρι πριν κάποια χρόνια πριν για τους γκέι.
Η ασεξουαλικότητα, όμως, δεν είναι ούτε διαταραχή, ούτε φάση ούτε επιλογή
Όπως δηλώνει ο επίσημος φορέας των ασέξουαλ ατόμων Asexual Visibility and Education Network, ο επίσημος ορισμός των ασέξουαλ ατόμων είναι: “Κάποιος που δεν αισθάνεται σεξουαλική ορμή, έλξη ή πόθο για να συνάψει οποιαδήποτε σεξουαλικη σχέση”.
Αναφέρουν επίσης ότι η ασεξουαλικότητα δεν περιγράφει καμία διαταραχή, επιλογή ή το αποτέλεσμα κάποιας ορμονολογικής ανωμαλίας του ατόμου. Είναι απλώς μια μερική ή ολική έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας.
«Δηλαδή, δεν σου αρέσει το σεξ»;
Σε πρόσφατο άρθρο της, δημοσιογράφος του περιοδικού refinery29 δήλωσε ότι: «Όταν αποκαλύπτει σε κάποιον ότι είναι ασέξουαλ, οι πρώτες ερωτήσεις που θα της κάνουν είναι αν θα κάνει παιδιά, πώς γίνεται να μην έχει σεξουαλικές ορμές ή αν αυτοϊκανοποιείται».
Οι απαντήσεις για τις πρώτες δύο ερωτήσεις ήταν πιο εύκολες. Όταν, όμως, έπρεπε να απαντήσει ότι κάποιες φορές αυτοϊκανοποιείται, ο κόσμος έδειχνε να μην αντιλαμβάνεται πώς γίνεται κάποιος που δεν έχει σεξουαλική επιθυμία ή ορμές, να αυτοϊκανοποιείται. Για τη δημοσιογράφο, όμως, αυτό ήταν κάτι λογικό.
Έζησε όλη της την ενήλικη ζωή ως ασέξουαλ γυναίκα. Ως ένα άνθρωπος που οι ορμές της γύρω από το σεξ ήταν λίγες ή τουλάχιστον λιγότερες από αυτές των φίλων της. Πώς εξηγείται, όμως, αυτό;
Πλέον γνωρίζουμε ότι η ασεξουαλικότητα είναι ένα φάσμα
Κάποια ασέξουαλ άτομα αποκαλούν τον εαυτό τους “ace” και προσδιορίζονται ως “demisexual”. Επί της ουσίας, πρόκειται για άτομα έχουν μεν σεξουαλικές διαθέσεις κάτω από πολύ συγκεκριμένες συνθήκες.
Επιπλέον, να σημειωθεί, ότι υπάρχουν ασέξουαλ άτομα που τρέφουν συναισθήματα, χωρίς να έχουν καθόλου σεξουαλικές ορμές. Είναι εκείνοι που δε θέλουν να μιλούν για το σεξ, να το βλέπουν να το σκέφτονται ή να έχουν οποιαδήποτε επαφή μαζί του. Ωστόσο, δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα όταν γίνεται λόγος για σεξουαλικές επαφές ή σχέσεις, οι οποίες δεν τους συμπεριλαμβάνουν.
Ένα ασέξουαλ άτομο μπορεί να αυτοϊκανοποιείται, ενώ φαντασιώνονται τη σεξουαλική επαφή ανάμεσα σε δύο άλλους ανθρώπους, ενώ μπορεί και να αναπτύξει σεξουαλικές ορμές για κάποι@ που γνωρίζει πολύ καλά, υπό πολύ ιδιαίτερες συνθήκες.
Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι η τα ασέξουαλ άτομα δεν είναι και απαραίτητα aromantic (εκείνοι που έχουν σεξουαλικές ορμές, όχι όμως και συναισθηματικές).
Ένα ασέξουαλ άτομο μπορεί να αισθάνεται ερωτευμένο με κάποιο άλλο άτομο, αλλά να μην του προκαλείται η επιθυμία για επαφή
Αν μη τι άλλο, ανήκουμε σε μια γενιά που η πληροφορία απέχει ορισμένα μόνο χιλιοστά. Από το πάτημα ενός κουμπιού στο laptop ή το κινητό μας. Και το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε για τους ασέξουαλ – αλλά και για την κοινωνία ως σύνολο – είναι να εκπαιδευτούμε, να ενημερωθούμε και να διαπαιδαγωγηθούμε.
Ο κόσμος μας θα ήταν πολύ πιο όμορφος αν μπαίναμε στη διαδικασία να αναζητήσουμε την πολύτιμη αυτή πληροφορία, προτού μπούμε στη διαδικασία μιας αβάσιμης και λανθασμένης υπόθεσης.
Έχουν περάσει ανεπιστρεπτί οι εποχές που το MAD TV ή το MTV και όποιο άλλο μουσικό κανάλι και ραδιοφωνικός σταθμός ήταν οι κύριες μορφές κατανάλωσης μουσικής.
Αυτά τα κανάλια αναπαρήγαγαν τα καινούρια μουσικά trends, καθώς και all time classic επιτυχίες που διαχρονικά λατρεύουμε. Τώρα, όμως, παρατηρείται ότι ο κύριος τρόπος για να ακούσουμε μουσική, είναι μέσω του διαδικτύου. Εκτός αυτού, υπάρχουν και ορισμένα τραγούδια που καθιερώθηκαν στις καρδιές και τις μνήμες μας λόγω του ότι τα ακούσαμε σε ένα video game.
Video games και μουσική: Μια σχέση πάθους και αλληλοεξάρτησης
Ένα video game έχει πάντα ανάγκη από μουσική. Είναι ένας τρόπος να ενώνει τον παίκτη με τον κόσμο που προσπαθούν να χτίσουν οι δημιουργοί, κάτι που συμβάλλει σημαντικά στο να νιώσει ένας παίκτης τα “σωστά” αισθήματα, ανάλογα με το ύφος ή τι στιγμή του παιχνιδιού.
Έτσι, πολύ συχνά οι παίκτες ταυτίζονται με αρκετά μουσικά κομμάτια που επαναλαμβάνονται διαρκώς σε παιχνίδια. Λόγω αυτής της ταύτισης, πολλοί μουσικοί παραγωγοί έχουν αρχίσει να αξιοποιούν τα video games, ώστε μέσω της επιρροής τους να προωθούν καινούργια (και όχι μόνο) τραγούδια.
Σε άρθρο της Guardian, η Keza Macdonald (she/her) εξηγεί ότι τα video games είχαν επηρεάσει τη μουσική που ακούει από νεαρή ηλικία αφού είχε της συστήθηκε η λεγόμενη “dance” μουσική από παιχνίδια αντί από – DJs – σε κλαμπ ή κάτι παρόμοιο.
Ένας γνωστός καλλιτέχνης που έχει χρησιμοποιήσει πολλούς ήχους από κλασικά παιχνίδια, όπως Pac-Man και Super Mario, είναι ο Skrillex, αφού του αρέσει να βάζει samples μέσα στα τραγούδια του. Αυτό είναι κάτι που ίσως τραβάει περισσότερο τον ακροατή (aka παίκτη) στο να συσχετιστεί πιο εύκολα με τα τραγούδια.
Βάσει ερευνών, το 2018 μόνο, το video game industry είχε κέρδος 137,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων άρα είναι πολύ κατανοητό κάτι τόσο κερδοφόρο να ελκύει τη μουσική βιομηχανία. Franchises παιχνιδιών όπως το FIFA και το Madden, που ανήκουν στην EA (Electronic Arts), εδώ και χρόνια χρησιμοποιούν μεγάλους στιχουργούς και καλλιτέχνες, για να εμπλουτίσουν τα παιχνίδια τους με τα τραγούδια.
Ως εκ τούτου, πολλά από τα τραγούδια αυτά να γίνονται διάσημα λόγω των video games
Ακόμη, σε άλλα παιχνίδια, όπως το Fortnite, έχουν λάβει μέρος καλλιτέχνες σαν την Ariana Grande για να παρουσιάσουν ολόκληρες συναυλίες σε “exclusive events”.
Αυτό ίσως είναι κι ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα, αφού με την εξέλιξη των VR (Virtual Reality)παιχνιδιών, σύντομα το να πηγαίνει κάποιος σε συναυλίες μπορεί να γίνει από την άνεση του σπιτιού του. Το μόνο που χρειάζεται είναι να βάλει τα headsets, ώστε να παρευρεθεί σε εικονικές συναυλίες. Το λεγόμενο metaverse ή μετασύμπαν.
Μια βουτιά στις συνεργασίες μεταξύ της μουσικής και των video games
Συν τοις άλλοις, τα video games χρησιμοποιούν εφαρμογές σαν το TikTok και το Instagram για να προωθήσουν events όπως το League of Legends (LoL), που σε αναμονή για το “world championship 2022”, έχουν συνεργαστεί με τον Lil Nas X.
Ειδικότερα, αυτό επετεύχθη προωθώντας το νέο του τραγούδι “Anthem” γραμμένο αποκλειστικά για αυτό. Έτσι, λοιπόν, βλέπουμε πως μεγάλοι καλλιτέχνες επιλέγονται για να “ντύσουν” μουσικά παιχνίδια με τραγούδια, που αν μη τι άλλο θα παιχτούν σε κλαμπ, μουσικούς σταθμούς κ.λπ.
Ακόμη, το LoL δεν έχει περιοριστεί μόνο στα Social Media αφού έχουμε δει και την ταχύτατη επιτυχία που είχε το τραγούδι “Enemy” από τους Imagine Dragons, που γράφτηκε σαν το intro στη σειρά “Arcane” του Netflix. Η σειρά – που ήταν επίσης επιτυχία – άγγιξε την κορυφή από το πιασάρικο τραγούδι που παραμένει αρκετά ψηλά στα charts – σύμφωνα με ιστοσελίδες όπως η popnable.com.
Σημαντική αναφορά πρέπει να γίνει και σε εφαρμογές μουσικής αναζήτησης, όπως το Spotify. Μουσικά άλμπουμ γεμάτα με soundtracks που έχουν ακουστεί και σε βιντεοπαιχνίδια βρίσκονται στα playlists εκατομμυρίων ανθρώπων κάθε χρόνο, σε σημείο που συναγωνίζονται mainstream τραγούδια από γνωστούς καλλιτέχνες.
Συνεπώς, δεν είναι καθόλου περίεργο που πολλοί γνωστοί μουσικοσυνθέτες προσλαμβάνονται από μεγάλες gaming εταιρείες για να αναλάβουν τη μουσική των video games τους. Παραδείγματος χάρη, ο Hans Zimmer, γνωστός για τη μουσική που δημιούργησε για ταινίες, όπως: The Lion King, Dune, The Dark Knight, Gladiator κ.ά.
Μάλιστα, εύλογα, έχει χαρακτηριστεί από την Daily Telegraph ως ένας από τους “Top 100 Living Geniuses”. Όπως είναι λογικό, λοιπόν, το γεγονός ότι επιμελήθηκε τη τη μουσική για το “Call of Duty: Modern Warfare 2”, άνοιξε κατά κάποιον τρόπο το δρόμο στον κόσμο των video games και για άλλους σπουδαίους καλλιτέχνες.
Συνοψίζοντας
Εν τέλει, τα video games έχουν αδιαμφησβήτητα επηρεάσει τη μουσική σήμερα – και το αντίστροφο – και θα συνεχίσουν, κατά πάσα πιθανότητα να αναπτύσσουν και σε μεγαλύτερο βαθμό αυτή τη σχέση αλληλοεξάρτησης.
Με όλο και περισσότερους καλλιτέχνες να λαμβάνουν μέρος πλέον σε αυτή τη νέα μορφή συνεργασίας, και με τα VR games να έρχονται όλο και περισσότερο στο προσκήνιο, το μέλλον της μουσικής και των video games θα παραμείνει συμβατό.
Η Marie Curie δεν ήταν απλώς η πρώτη γυναίκα που απέσπασε βραβείο Νόμπελ, ήταν πολύ παραπάνω από αυτό.
Μια ανήσυχη φύση, ένα ανυπότακτο πλάσμα και μία ψυχή που προσπαθούσε διαρκώς να βελτιώσει τον κόσμο γύρω της. Η Marie Curie ήταν μια μοναδική περίπτωση. Δεν διέθετε μόνο εξαιρετικά κοφτερό μυαλό και επιστημονικό υπόβαθρο, αλλά συγχρόνως, οραματιζόταν μια βελτιωμένη εκδοχή της κοινωνίας, βάζοντας το λιθαράκι της. Αυτή ήταν η προσωπική της φιλοσοφία.
Τα δύσκολα παιδικά χρόνια
Η Maria Skłodowska-Curie γεννήθηκε στη Βαρσοβία, στο Κογκρέσο της Πολωνίας, στις 7 Νοεμβρίου του 1867. Ήταν το πέμπτο και μικρότερο παιδί της οικογένειας, ενώ οι γονείς της ήταν και οι δύο δάσκαλοι. Προτού γεννηθεί η Marie, η περιουσία της οικογένειάς της χάθηκε σε πολωνικές εξεγέρσεις, με στόχο την αποκατάσταση της ανεξαρτησίας. Ως εκ τούτου, η ίδια και τα αδέρφια της κλήθηκαν να μεγαλώσουν μέσα σε δύσκολες συνθήκες.
Η μητέρα της έδωσε σκληρή μάχη με τη φυματίωση για πολύ καιρό. Αλλά δεν τα κατάφερε. Το 1878, όταν η Marie ήταν μόλις 11 ετών, έφυγε από τη ζωή. Κι όλα αυτά, τρία χρόνια μετά το θάνατο του μεγάλου αδερφού της, ο οποίος νικήθηκε από τον Τύφο. Αν και οι απώλειες ήταν τεράστιες, η Marie ήταν εκ φύσεως μαχήτρια. Στις 12 Ιουνίου του 1883, αποφοίτησε από το γυμνάσιο θηλέων με απόλυτη επιτυχία. Λίγο καιρό αργότερα, ωστόσο, κατέρρευσε –πιθανολογείται λόγω κατάθλιψης– και πέρασε τον επόμενο χρόνο στην ύπαιθρο με συγγενείς από την πλευρά του πατέρα της.
Έπειτα, έκανε κάποια μαθήματα με τον πατέρα της, όμως όνειρό και απωθημένο της ήταν το Πανεπιστήμιο. Ένα όνειρο απαγορευμένο για τις γυναίκες εκείνης της εποχής, αφού απαγορευόταν να εγγράφονται σε ιδρύματα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Ούσα φτιαγμένη από ατσάλι, λοιπόν, αποφάσισε να παρακολουθήσει μαθήματα στο «Floating University», ένα παράνομο πολωνικό Πανεπιστήμιο που δεχόταν γυναίκες φοιτήτριες. Για να βιοποριστεί, παράλληλα με τις σπουδές της, εργαζόταν ως δασκάλα και γκουβερνάντα σε πλούσιες οικογένειες. Πάρα ταύτα, τα περισσότερα χρήματά της τα έστελνε σε μία από τις αδερφές της που σπούδαζε ιατρική στο Παρίσι.
Κάπου εκεί, ο έρωτας της χτύπησε την πόρτα και ερωτεύτηκε τον Kazimierz Żorawski, ένα ειδύλλιο που έληξε άδοξα, έπειτα από παρέμβαση της οικογένειάς του. Δεν ενέκριναν τη Marie, διότι δεν προερχόταν από μεγάλο τζάκι και προφανώς, είχαν μεγαλεπήβολα σχέδια για τον κανακάρη τους.
Το Παρίσι και οι σπουδές
Λίγο καιρό αργότερα, η αδερφή της –εκείνη που βρισκόταν στο Παρίσι– παντρεύτηκε και την κάλεσε να μείνει εκεί. Όσο κι αν ήθελε να βροντοφωνάξει το “ναι”, η Marie ήξερε πολύ καλά ότι δεν θα μπορούσε να ανταπεξέλθει στα υψηλά δίδακτρα του Πανεπιστημίου. Ωστόσο, πήρε τη μεγάλη απόφαση και αναχώρησε για το Παρίσι στα τέλη του 1891. Για λίγο καιρό έμεινε με την αδερφή και τον κουνιάδο της, ενώ αργότερα μετακόμισε σε ένα μικροσκοπικό σπιτάκι με τα λιγοστά χρήματα που κατάφερε να αποταμιεύσει. Μάλιστα, τους χειμώνες φορούσε όλα της τα ρούχα για να ζεσταθεί, αφού δεν υπήρχαν χρήματα για θέρμανση.
Ούτε που την ένοιαζε, όμως. Διότι, επιτέλους ήρθε σε επαφή με τη φυσική, τη χημεία και τα μαθηματικά. Αγαπούσε τόσο πολύ τις σπουδές και το διάβασμα, που μερικές φορές ξεχνούσε να φάει. Τελικά, έπειτα από πολλές δυσκολίες, κατάφερε να αποκτήσει πτυχίο στη φυσική και –λίγο καιρό αργότερα– και στα μαθηματικά.
Ο κεραυνοβόλος έρωτας με τον Pierre
Κατόπιν, αποφάσισε να ασχοληθεί με τις ιδιότητες ορισμένων μετάλλων κι έτσι, ξεκίνησε να εργάζεται σ’ ένα εργαστήριο. Τότε ήταν που μπήκε ο Pierre Curie στη ζωή της. Ο άντρας που επρόκειτο να γίνει συνεργάτης, φίλος, παντοτινός σύντροφος και οικογένειά της. Το τεράστιο ενδιαφέρον που μοιράζονταν για τις φυσικές επιστήμες δημιούργησε μία παθιασμένη σχέση, βασισμένη στον αμοιβαίο σεβασμό, στην εκτίμηση και στην ανιδιοτελή αγάπη. Όταν, όμως, ο Pierre της έκανε πρόταση γάμου, εκείνη αρνήθηκε. Όχι επειδή δεν τον αγαπούσε, απλώς ήλπιζε ότι κάποια στιγμή θα επιστρέψει στην πατρίδα της. Από την άλλη, η ζωή του Pierre ήταν στη Γαλλία και θα του ήταν εξαιρετικά δύσκολο –έως και ακατόρθωτο– να μετακομίσει στην Πολωνία.
Εντούτοις, τα σχέδια της Marie έπεσαν στο κενό, όταν της αρνήθηκαν μια θέση στο Πανεπιστήμιο της Κρακοβίας «επειδή ήταν γυναίκα». Το γεγονός αυτό κατακερμάτισε και την τελευταία της ελπίδα να γυρίσει στο πατρικό, στη γειτονιά και στην οικογένειά της. Έτσι, στις 26 Ιουλίου του 1895, η Marrie και ο Pierre παντρεύτηκαν με πολιτικό γάμο. Σχεδόν δύο χρόνια αργότερα, στις 12 Σεπτεμβρίου του 1897 απέκτησαν την πρώτη τους κόρη, την Irène Joliot-Curie, ενώ το 1904 ήρθε στη ζωή η δεύτερη κόρη τους, η Ève Denise Curie Labouisse. Αξίζει να αναφερθεί, ότι η Ève πέθανε σε ηλικία 103 ετών, στις 22 Οκτωβρίου του 2007.
Οι έρευνες και οι σημαντικές ανακαλύψεις
Από το 1891, μελετούσε τις εργασίες του Becquerel με κύριο θέμα τις ακτινοβολίες που εξέπεμπαν τα άλατα του ουρανίου. Ύστερα από παρότρυνση του ίδιου του Becquerel, αποφάσισε να διαλέξει αυτά τα φαινόμενα ως θέμα για τη διατριβή της. Το Πανεπιστήμιο της Σορβόνης της παραχώρησε μια υπόγεια αποθήκη με στοιχειώδη εξοπλισμό για τις ανάγκες της έρευνας. Όμως, η Marie είχε τόσο πάθος για την επιστήμη της, που δεν αδιαφορούσε πλήρως για την ευτελή αντιμετώπιση. Κατάφερε, μάλιστα, να αποδείξει ότι η εκπομπή των ακτίνων ήταν μια ιδιότητα των ατόμων του ουρανίου και ότι η ένταση της ακτινοβολίας που παραγόταν από το ουράνιο ήταν ανάλογη της ποσότητας. Επίσης, διαπίστωσε ότι η εκπομπή των ακτίνων δεν επηρεαζόταν από τις εξωτερικές μεταβολές, καθώς και ότι, εκτός από το ουράνιο, κάποιες ενώσεις του στοιχείου του θορίου εξέπεμπαν επίσης ακτινοβολία.
Έπειτα από αυτές τις πρώτες ανακαλύψεις, πρότεινε την αλλαγή του ονόματος από «ακτίνες ουρανίου» σε «ραδιενέργεια», η οποία περιγράφει γενικά την ιδιότητα της εκπομπής ακτινοβολιών. Η σημαντικότερη, όμως, παρατήρηση –που εντυπωσίασε και τον Pierre– ήταν ότι μερικά ορυκτά ουρανίου παρουσίαζαν πολύ πιο ισχυρή ραδιενέργεια από το ουράνιο. Έτσι, αποφάσισε να συνδράμει κι εκείνος στην έρευνά της.
Η τεράστια συμβολή στην επιστήμη και ο θάνατος που επισκίασε τα πάντα
Μετά από εκτενείς και αδιάκοπες μελέτες, στις 18 Ιουλίου του 1898, το ζεύγος Curie ανακοίνωσε την ανακάλυψη ενός νέου στοιχείου: Του πολωνίου –προς τιμήν της πατρίδας της Marie. Λίγους μήνες αργότερα, στις 26 Δεκεμβρίου, ανακοινώθηκε και η ανακάλυψη του ραδίου, ενώ για τέσσερα χρόνια εξέταζαν τύπους ορυκτών που προμηθεύονταν από ορυχείο της Βοημίας. Τελικά, το 1902, κατάφεραν και απομόνωσαν 1/10 του γραμμαρίου καθαρό ράδιο και 1/20 καθαρό πολώνιο. Επιπλέον, προσδιόρισαν τα ατομικά τους βάρη. Έτσι, ύστερα από μερικές εμπεριστατωμένες έρευνες, τα δύο νέα στοιχεία αναγνωρίστηκαν επισήμως από την επιστημονική κοινότητα.
Το 1903, η Marie Curie έλαβε τον τίτλο της διδάκτωρ από το Πανεπιστήμιο της Σορβόνης, με βαθμό «Άριστα», ενώ το ίδιο έτος η Marie και ο Pierre βραβεύτηκαν με το Νόμπελ Φυσικής, το οποίο και μοιράστηκαν με τον Antoine Becquerel. Πιθανότατα, αυτή να ήταν η καλύτερή τους χρονιά, αφού βραβεύτηκαν και από τη Βασιλική Εταιρεία του Λονδίνου με το βραβείο Ντέιβι. Ίσως η σημαντικότερη ανακάλυψη του ζεύγους Curie ήταν ότι η ακτινοβολία του ραδίου κατέστρεφε τους καρκινικούς όγκους. Επρόκειτο, επί της ουσίας, για τη μέθοδο της ραδιοθεραπείας που τελειοποιήθηκε το 1906 από τη Marie. Κάπως έτσι, έγινε η πρώτη γυναίκα στη Γαλλία που κατείχε πανεπιστημιακή έδρα και έδωσε διάλεξη στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης.
Δυστυχώς, όμως, στη ζωή δεν είναι όλα ρόδινα. Εκτός από πολλές επιτυχίες, το 1906 έφερε και μια τεράστια απώλεια στη Marie. Ο άνθρωπός της, ο σύντροφος και συνεργάτης της, ο Pierre, παρασύρθηκε από μία άμαξα και σκοτώθηκε. Τίποτα πια δεν ήταν ίδιο. Η απώλεια αυτή της στοίχισε όσο τίποτα. Εν γένει μαχήτρια, όμως, έπρεπε να συνεχίσει. Γιατί είχε λαμπρό μέλλον μπροστά της.
Οι σπουδαίες διακρίσεις και το πρόβλημα υγείας
Το 1910, η Marie Curie δημοσίευσε το θεμελιώδες έργο της, με τίτλο: «Μελέτη επί της ραδιενέργειας», ενώ τον επόμενο χρόνο κατάφερε να απομονώσει το μεταλλικό ράδιο. Το 1911, βραβεύτηκε με το Νόμπελ Χημείας από τη Σουηδική Ακαδημία Επιστημών, αν και λίγους μήνες νωρίτερα, η Ακαδημία Επιστημών της Γαλλίας είχε αρνηθεί να τη δεχτεί ως μέλος της. Έκτοτε, είναι η πρώτη γυναίκα που απέσπασε βραβείο Νόμπελ, ο πρώτος άνθρωπος που κέρδισε δύο βραβεία Νόμπελ, και ο πρώτος άνθρωπος που κατέκτησε βραβεία Νόμπελ σε δύο διαφορετικές επιστήμες.
Τα είχε καταφέρει. Αφοσιώθηκε στις φυσικές επιστήμες που τόσο λάτρευε και, μάλιστα, κατάφερε να προχωρήσει σε ανακαλύψεις που άλλαξαν άρδην τον κόσμο. Εντούτοις, η υγεία της άρχισε να επιδεινώνεται κι έτσι, το 1912, χρειάστηκε να χειρουργηθεί στα νεφρά. Δεν πτοήθηκε και συνέχισε απερίσπαστα το έργο και τις έρευνες. Φυσικά, οι διακρίσεις δεν σταμάτησαν ούτε και τότε. Το 1921, αναγορεύτηκε επίτιμη διδάκτωρ σχεδόν σε όλα τα πανεπιστήμια των ΗΠΑ, ενώ έγινε και επίτιμη δημότης της Νέας Υόρκης. Επίσης, το Φεβρουάριο του 1922, εκλέχθηκε από την Ιατρική Ακαδημία του Παρισιού ως «ελεύθερος εταίρος», ενώ μερικούς μήνες αργότερα εκλέχθηκε από το συμβούλιο της Κοινωνίας των Εθνών ως μέλος της διεθνούς επιτροπής πνευματικής συνεργασίας.
Τα τελευταία χρόνια της Marie Curie και ο αιώνιος σεβασμός
Από το 1933, η υγεία της Marie είχε κλονιστεί σημαντικά λόγω της έκθεσής της στη ραδιενέργεια (έπασχε από λευχαιμία). Κι έπειτα από πολλές μάχες, στις 4 Ιουλίου του 1934 απεβίωσε, αφήνοντας πίσω της σπουδαίο έργο. Ενταφιάστηκε δίπλα στον άντρα της, ενώ τα οστά της μεταφέρθηκαν στο «Πάνθεον», το μαυσωλείο στο οποίο βρίσκονται θαμμένοι οι «μεγάλοι άνδρες» της Γαλλίας. Το 1944, προς τιμήν της, το Πολωνικό Πανεπιστήμιο ονομάστηκε Maria Skłodowska-Curie, ενώ ταυτόχρονα η επιστημονική κοινότητα έδωσε το όνομά της σε μονάδα μέτρησης της ραδιενέργειας (το Curie ή Ci).
Εκτός αυτού, το πρόσωπό της απεικονιζόταν σε χαρτονομίσματα στη Γαλλία (σε χαρτονόμισμα 500 φράγκων) και στην Πολωνία (σε χαρτονόμισμα 20.000 ζουότι, το 1989). Η γυναίκα –ωδή στην ευφυΐα, που πέρασε διά πυρός και σιδήρου– δεν τα παράτησε ποτέ. Κατάφερε να μας αφήσει πορίσματα και στοιχεία που είναι πολύτιμα για την προώθηση της επιστημονικής έρευνας. Μια γυναίκα που βρισκόταν χιλιετίες μπροστά από την εποχή της –ίσως και από τη δική μας, η οποία έβαλε σε δεύτερη μοίρα τον εαυτό της και αφοσιώθηκε στη βελτίωση και την εξέλιξη. Μέσα από συμπληγάδες πέτρες και αμέτρητα αγκάθια, χάραξε αξιοσημείωτη, υποδειγματική επιστημονική πορεία.
Γυμναστική χωρίς ρούχα:Νομίζω ήταν αρχές του 2021, όταν συνέβη. Και νομίζω πως αυτή την πληροφορία δεν την έχω μοιραστεί ούτε με τις κολλητές μου. Και δεν θα το έκανα αν…
Ιανουάριος 2021
Η νέα χρονιά μας βρίσκει κλειστούς για… “δυο εβδομάδες” ακόμα! Η αλήθεια είναι, όμως, πως είμαστε κλειστοί εδώ και 2,5 μήνες και τα προγνωστικά δίνουν άλλους 3-4 μήνες μέχρι τη λήξη της δεύτερης καραντίνας. Όπως καταλαβαίνεις, η γυμναστική δε λείπει από τη ζωή μας. Αν κόψουμε και τη γυμναστική… πάει! Θα πάρουμε τα βουνά.
Σε αυτή τη φάση – κακά τα ψέματα – το motivation για τη γυμναστική είναι σαν το μετρό της Θεσσαλονίκης. Δεν υπάρχει. Αυτή η συνθήκη, λοιπόν, με έφερε πιο κοντά στα heavy metal ακούσματά μου. Με ενέπνεε. Έκλεινα φώτα και μπαλκονόπορτες και άφηνα μόνο το φωτιστικό του κομοδίνου μου ανοιχτό. Ε, πέταγα και τα έξτρα ρούχα, αφού δεν με έβλεπε άνθρωπος… και η προπόνηση ξεκινούσε.
Στην αρχή, φορούσα ένα εσώρουχο σαν σορτσάκι και ένα μπουστάκι. Μετά το μπουστάκι έγινε ένα «παμπάλαιο μπουστάκι» για να μη με σφίγγει καθόλου και τελος, μια φορά το είχα βγάλει εντελώς θυμάμαι.
Νοέμβριος 2022
– Να γράψουμε ποια οφέλη προσφέρει η γυμναστική χωρίς ρούχα!
– (Με παρακολουθούν) Λέτε;
– Είναι ωραίο και μας αρέσει!
– Για να δούμε…
Αλλά να σου πω κάτι; Δεν μπορεί! Αφού το έχω κάνει εγώ, όλο και κάποιος άλλος θα το έχει κάνει και θα ταυτιστεί μαζί μου ε;! Τι, όχι;!
Λοιπόν, άκου. Μπορεί να ντρέπομαι να σε κοιτάξω στα μάτια μετά από αυτή την αποκάλυψη αλλά υπάρχουν σοβαρά οφέλη και θα αναλυθούν πάραυτα.
Ελευθερία κινήσεων
Η απελευθερωτική αυτή αίσθηση που μας παρέχει η αφαίρεση αρκετών υφασμάτων από πάνω μας είναι κάτι που όλοι όσοι ασκούμαστε έχουμε σκεφτεί. Το σώμα μας έχει αμέτρητες δυνατότητες και πολλές φορές τα σφιχτά ρούχα το περιορίζουν, ακόμα και υποσυνείδητα.
Ένα νέο φάσμα δυνατοτήτων για το σώμα σου ξετυλίγεται, όταν ασκείσαι γυμν@. Το εύρος κίνησης των ασκήσεων και των διατάσεων μεγιστοποιείται, ενώ παράλληλα το σώμα σου αναπνέει ελεύθερα και απομακρύνει ακόμα περισσότερες τοξίνες. Καλύτερα και από το να φορούσες τα πιο ακριβά αθλητικά ρούχα.
Σωστή τεχνική
Από τη δική μου οπτική, μπορώ να σου πω πως η γυμναστική χωρίς ρούχα σου επιτρέπει να παρατηρείς τον εαυτό σου και την τεχνική σου καθ’ όλη τη διάρκεια της προπόνησης. Μέσα από τα φαρδιά ρούχα, συχνά η τεχνική πάει… περίπατο!
Αντίθετα, όντας γυμνός, ένας ασκούμενος μπορεί συνεχώς να παρατηρεί και να ενεργοποιεί τους μυς του, καθώς γυμνάζεται. Μπορεί να δει και συνδέσει κάθε κίνηση με τον αντίστοιχο μυ που “δουλεύει” εκείνη τη στιγμή. Έξτρα γνώση για εσένα λοιπόν. Μη ντρέπεσαι! Καμάρωσε το σώμα και την προσπάθειά σου!
Αποδοχή
Από την αρχή του άρθρου, δεν έβλεπα την ώρα να γράψω αυτό ακριβώς. Τη στιγμή που θα πετάξεις τα ρούχα από πάνω σου και θα κάνεις γυμναστική χωρίς ρούχα, θα πετάξεις μαζί τους τιςανασφάλειές σου. Δεν το είχα συνειδητοποιήσει, παρά μόνο όταν άρχισα να σκέφτομαι το περιεχόμενο του άρθρου.
Το να παρατηρώ το σώμα μου γυμνό ενώ γυμνάζομαι και ενώ οι θέσεις των ασκήσεων μαζί με τις διπλίτσες που προκύπτουν στο δέρμα δεν είναι και οι πιο κολακευτικές, με έκανε να συνηθίσω την εικόνα μου ακριβώς όπως είναι, με αποτέλεσμα να το αποδεχτώ. Ναι, εννοείται πως ακόμα και οι επαγγελματίες στο χώρο του fitness έχουν ανασφάλειες.
Πιο συγκεκριμένα, ξεκίνησα να τροποποιώ τις προπονήσεις μου και να δίνω έμφαση στην ποικιλία, στην απόκτηση νέων skills και δυνατοτήτων αλλά και στην αντοχή μου, με στόχο να ασκούμαι για να γίνομαι καλύτερη. Ξεκίνησα καλλισθενική γυμναστική, crossfit, pilates και snowboard. Άσκηση για να μαθαίνω νέα πράγματα, να περνάω καλά, να ξεσκάω και παράλληλα να γυμνάζομαι.
Απελευθέρωση
Ειλικρινά, η άρση του χρονικού πλαισίου που έθετα – και που όλοι θέτουμε στον εαυτό μας για την υλοποίηση του προπονητικού μας στόχου – ήταν συγκλονιστικά απελευθερωτική. Σκέψου το. Με ό,τι καταπιανόμαστε, τρέχουμε. Θέλουμε να το ολοκληρώσουμε χθες και η υπομονή μας εξαντλείται με την πρώτη δυσκολία.
Φυσικά, καλό είναι να υπάρχει ένα ρεαλιστικό χρονικό πλαίσιο στο οποίο θα κάνουμε ένα follow-up τους στόχους μας και σύμφωνα με τη βιβλιογραφία αυτό είναι γύρω στις 12 εβδομάδες, δηλαδή ανά τρίμηνο, και όχι ανά μία ώρα!
Η αποδοχή της διπλίτσας, της ζάρας, των ραγάδων, της ελίτσας που στη σπάει, της τριχοφυΐας, των αδύναμων χεριών, της έλλειψης ισορροπίας , είναι η αποδοχή του εαυτού σου. Το τέλειο σώμα είναι κι αυτό σαν το μετρό της Θεσσαλονίκης… Αν θέλουμε, πάντα θα βρίσκουμε κάτι πάνω μας που θα το κατηγορούμε, επειδή δεν μας αρέσει.
Αρέσει στους άλλους, όμως. Έτσι, όπως κι εσύ αγαπάς πράγματα σε άλλους ανθρώπους που εκείνοι τα βρίσκουν «άσχημα» ή «τρομακτικά» πάνω τους, μάθε να αγαπάς τον πιο φανατικό σου θαυμαστή, τον αγαπημένο σου σύντροφο, τον εαυτό σου.
