Παρ’ όλο που η οικονομική κατάσταση στη χώρα γίνεται όλο πιο αβέβαιη και περίπλοκη, οι πολίτες συνηθίζουν να επιβιώνουν με πολύ χαμηλές αποδοχές. 

Ακούγεται συχνά πως εάν βγάζεις περίπου 800€ το μήνα (σ.σ.: ο βασικός μισθός) είναι «καλά» ή πως, ακόμα, πρέπει να λες και «ευχαριστώ». Είναι επιτακτική ανάγκη να τεθεί επί τάπητος το θεμελιώδες αυτό ζήτημα: Τί έχουμε ως ιδανικό και με τί “βολευόμαστε”; Και το κυριότερο, με τις επικρατούσες εργασιακές συνθήκες και την ακρίβεια που επικρατεί, τί μισθό χρειαζόμαστε για να είμαστε αυτάρκεις και να επιβιώνουμε στις συνθήκες του σύγχρονου πολιτισμού;

Βάζοντάς τα κάτω…

Για να υπολογιστεί ο ιδανικός κατώτατος μισθός πρέπει να αθροίσουμε τις βασικές ανάγκες – και όχι μόνο. Το κόστος ζωής αυξάνεται συνεχώς, ενώ οι πενιχρές απολαβές δε μπορούν στο ελάχιστο να ανταποκριθούν στα βασικά έξοδα, καθώς, με απλά μαθηματικά, διακρίνεται η σημαντική εισοδηματική ανισότητα. Αρχικά, είναι γνωστό τοις πάσι ότι τα ενοίκια έχουν εκτοξευτεί. Η ελάχιστη μίσθωση, για ένα αξιοπρεπές σπίτι, είναι 350-400€ – τουλάχιστον. Εάν ένα άτομο λαμβάνει τον βασικό μισθό, 667€, δηλαδή, μιλάμε ήδη για παραπάνω από τα μισά χρήματα, μόνο για στέγη.

Συνεχίζουμε με το ρεύμα, το οποίο παραμένει σε υψηλά επίπεδα και – με επιείκεια – ας πούμε πως στοιχίζει 100€ το μήνα. Για τα απαραίτητα ψώνια στο σούπερ μάρκετ, μηνιαίως, χρειάζονται περίπου 150 με 200€, το ελάχιστο. Υπάρχει, επίσης, ο λογαριασμός του νερού, ας πούμε 30€, κοινόχρηστα 15-20€, ενώ αν υπάρχει και αυτοκίνητο, προστίθενται στην εξίσωση οι βενζίνες, περίπου 100€. Απαραίτητα κρίνονται, πλέον, ίντερνετ και κινητό κάπου στα 50€.

Εδώ πρέπει να συνυπολογίσουμε έκτακτα έξοδα που μπορεί να τύχουν, όπως π.χ. ένας γιατρός ή κάποια επισκευή, συν 50€, και μιάς και έρχεται χειμώνας, η θέρμανση θα κοστίσει, ενδεικτικά, άλλα 100€. Χωρίς να χρειάζονται πολύπλοκες αναλύσεις, τα μηνιαία έξοδα έχουν ήδη ξεπεράσει  τα 1000€ – και μιλάμε για τις βασικές ανάγκες. Με τα 667€ του κατώτατου μισθού, οι πολίτες δίνουν αγώνα επιβίωσης για να καλυφθούν τα βασικά έξοδα.

Με ρεαλιστική οπτική, μέσα σε αυτό το εργασιακό και οικονομικό περιβάλλον, είναι απαραίτητο οι καθαρές αποδοχές να βρίσκονται στα 1.100 με 1.200€, αν θέλουμε, ως χώρα, να προσφέρουμε μία αξιοπρεπή διαβίωση.

Οτιδήποτε λιγότερο είναι εξευτελιστικό και ορατά μη βιώσιμο.

Βασικές ανέσεις, όχι στέρηση

Στη σύγχρονη εποχή, το να αναζητάμε απλά την επιβίωση, δεν αρμόζει στην εξέλιξη του είδους μας. Σαν “κυνηγοί του ιδανικού” και των αυτονόητων ανέσεων, τα κόστη δε πρέπει να προσμετρούνται απλά για να βγαίνει ο μήνας, αλλά και με παροχές που όλοι οι άνθρωποι θέλουν και χρειάζονται. Υπάρχει μία ισχυρή πλειοψηφική ψευδαίσθηση, πως η στέρηση είναι η λύση, καθώς και η υπομονή των πολιτών απέναντι στα οικονομικά δεινά. Πως αυτό που χρειάζεται, είναι να βάλουμε στην άκρη τις πολυτέλειες για να αποφύγουμε το κοινωνικοοικονομικό αδιέξοδο, επιβιώνοντας με τα ελάχιστα.

Ωστόσο, πέραν των βασικών αναγκών, χρειαζόμαστε ψυχαγωγία. Να πάμε ένα σινεμά και μετά για ένα ποτό. Ένα θέατρο, ένα φαγητό, μια διήμερη απόδραση. Απλές καταστάσεις, οι οποίες δεν θα έπρεπε να θεωρούνται πολυτέλειες, αλλά δεδομένα. Ιδανικός μισθός είναι αυτός που αρκεί για την επίτευξη της ισορροπίας μεταξύ εργασίας, αναγκών και διασκέδασης – αλλά και φυσικά αποταμίευσης. Πρέπει να είναι λογικός όχι απλά ανάλογος και να προσδίδει αξιοπρέπεια στους πολίτες και όχι επιβίωση με προκλήσεις. 

Συγκεκριμένα, στη χώρα μας, οι απολαβές, τη δεδομένη χρονική στιγμή, θα έπρεπε να υπερβαίνουν τα 1.500€, ώστε να μιλάμε για μία υγιή, ισορροπημένη σχέση εργασίας και ζωής, που επιτρέπει και αφήνει περιθώρια στα άτομα να απολαμβάνουν την κάθε μέρα. 

Χαμηλές προσδοκίες και το νέο εργασιακό νομοσχέδιο

Είναι αρκετά ανησυχητική η τάση παθητικής αποδοχής της υπάρχουσας μισθολογικής κατάστασης, συνυπολογίζοντας τις φοβερές ανισότητες που όλος ο κόσμος βιώνει. Μία παραίτηση, ένας συμβιβασμός – λες και τα λίγα μοιάζουν πολλά και περισσεύουν κιόλας. Μία γενικότερη δυσαρέσκεια υπάρχει, αλλά όχι κάτι παραπάνω. Το ζητούμενο, βέβαια, δεν είναι η αναζήτηση παράλογων απαιτήσεων βάσει όσων προαναφέρθηκαν, ενώ ταυτόχρονα η ολιγάρκεια στην οικονομική διαχείριση δεν έχει απαραίτητα αρνητικό πρόσημο.

Εντούτοις, το οικονομικό χάσμα, ανάμεσα σε όσους νομοθετούν, δημιουργώντας τις δυσμενείς αυτές συνθήκες και στους βιοπαλαιστές, είναι αβυσσαλέο και αγεφύρωτο. Τόσο, που η υπομονή του κόσμου, μοιάζει με μία τέλεια προσαρμογή σε μία αρρωστημένη κατάσταση που έχει εδραιωθεί. Πριν λίγες μέρες ψηφίστηκε το νέο εργασιακό νομοσχέδιο, το οποίο μεταξύ άλλων προβλέπει πως ένα άτομο πλέον μπορεί, νόμιμα, να εργάζεται έως και 13 ώρες την ημέρα. Τι σημαίνει αυτό σε ελεύθερη μετάφραση; “Εάν δε σου φτάνουν τα λεφτά να επιβιώσεις, δούλεψε παραπάνω”.

Φυσικά, η πλειοψηφία των πολιτών αδιαφορεί, δε γνωρίζει, δεν ασχολείται. Μα πρόκειται για κάτι που τους αφορά, με τις συνέπειες να είναι τεράστιες στο ήδη λαβωμένο εργασιακό πεδίο. Υπάρχει ο φόβος της διεκδίκησης στα αυτονόητα και καμία προθυμία απαίτησης αλλαγών που θα βελτιώσουν την εργασιακή ποιότητα. 

Βασικός μισθός: Σύγκριση με τα ευρωπαϊκά πρότυπα – εμπειρίες που απεικονίζουν την κατάσταση

Η χώρα μας, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, βρίσκεται στη 9η θέση στην κατάταξη των κατώτατων μισθών. Πρέπει να διερωτηθούμε, γιατί ο πολίτης στην Ελλάδα βιώνει εργασιακά τόση υποτίμηση, εντός ευρωπαϊκού πλαισίου, όταν υπάρχουν λύσεις;

Γιατί δεχόμαστε να αμειβόμαστε με στατιστικά το 9ο κατώτερο μισθό στην Ευρώπη;

Πολλοί και πολλές είναι που κάνουν δύο και τρεις δουλειές. Χωρίς γκρίνια. Επειδή έτσι είναι τα πράγματα. Σε μία προσπάθεια να κατακτήσουν μια αξιοπρεπή διαβίωση. 

Πόσοι άνθρωποι γύρω μας κάνουν το ίδιο και πόσες οικογένειες ακόμα δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στα απλά και καθημερινά έξοδα. Η αλλαγή προέρχεται από την αντίληψη της αδικίας και της ανισότητας. Ωστόσο, το βίωμα γίνεται συνήθεια και το αβέβαιο εργασιακό περιβάλλον πρέπει να συμβαδίσει με τις ανάγκες των πολλών – και όχι τα συμφέροντα των λίγων και ισχυρών.

ΒΙΟΜΕ: Το μοναδικό εργοστάσιο στη χώρα που λειτουργεί χωρίς εργοδότες και διευθυντάδες, που αμοίβει ισότιμα, το μόνο που βρέθηκε εκτός καπιταλιστικού ορισμού και είναι στα χέρια όσων μοχθούν, κινδυνεύει.

Αξίζει να αναφερθεί, ότι η  ΒΙΟ.ΜΕ. Βιομηχανική Μεταλλευτική, είναι ένα αυτοδιαχειριζόμενο συνεργατικό εργοστάσιο, το οποίο παράγει φυσικά και οικολογικά προϊόντα, ή για να το θέσουμε πιο απλά, είναι μία βιομηχανία στα χέρια των εργατών της.

Επί του πρακτέου, για τους πολλούς φαντάζει ουτοπικό, αλλά αποδεικνύει 10 χρόνια τώρα πως με σωστή συνεργασία, κοινό όραμα και γνώμονα την αποτίναξη της εκμετάλλευσης, πραγματώνονται ιδεολογίες οι οποίες καθιστούν τις εξουσιαστικές σχέσεις που διέπουν τον εργασιακό τομέα, αχρείαστες.

Ιστορικά, το εργοστάσιο άνηκε σε θυγατρική της  «Philkeram Johnson», το 1982, και κατασκεύαζε οικοδομικά υλικά, ενώ περίπου το 2010 καταγράφηκε καθυστέρηση της μισθοδοσίας. Το Μάιο του 2011, τέθηκε σε παύση η πληρωμή των εργατών. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, η γενική συνέλευση των εργατών, αποφάσισε να διακοπεί κάθε είδους εργασία, ενώ το 2012 αποφασίζεται η ανάληψη ευθύνης του εργοστασίου από τους εργάτες. Από τότε ως και σήμερα, η ΒΙΟΜΕ παράγει καθαριστικά είδη σε προσιτές τιμές, χωρίς οικολογικό αποτύπωμα.

Αγώνας για τα κεκτημένα στη ΒΙΟΜΕ

Παρ’ όλο που επί χρόνια η ΒΙΟΜΕ παραμένει ένα εργατικό κεφάλαιο, το οποίο χαράζει τη δική του αυτόνομη ιστορία στην Ελλάδα, πριν κάποιους μήνες έγινε γνωστό πως, μέσω ηλεκτρονικού πλειστηριασμού, το οικόπεδο της  «Philkeram» και οι εγκαταστάσεις, το μεγαλύτερο μέρος εκ των οποίων βρίσκεται το αυτοδιαχειριζόμενο κτίριο, πωλήθηκαν σε fund. Από τότε, εκπρόσωποι του κεφαλαίου προσπαθούν να οικειοποιηθούν τον χώρο. Πριν από 2 μέρες, μία νέα απόπειρα περίφραξης του χώρου σταμάτησε, καθώς βρήκε απέναντί της την αντίδραση εργαζομένων και αλληλέγγυων που περιφρουρούν το κατειλημμένο εργοστάσιο.

Ο υπεύθυνος του συνεργείου δήλωσε αδυναμία να προχωρήσει στην περίφραξη, ενώ αποχωρώντας οι εκπρόσωποι των funds συζήτησαν με τους εργαζόμενους και δήλωσαν πως δίνουν μία ημέρα διορία, όπως αναφέρεται σε σχετική ανάρτησή της η ΣΕ ΒΙΟΜΕ. Αστυνομία, δικηγόροι, εργολάβοι, συνεργείο, εκπρόσωποι του fund, προσπαθούν συντεταγμένα να «σπάσουν» τη συνεργατική ανθρώπινη αλυσίδα και πολεμάνε τα οχυρά πολιτών και εργατών, που αναιρούν στην πράξη τα θέσφατα οικονομικά, εργασιακά στερεότυπα.

Αυτό το αυτόνομα λειτουργικό οικοδόμημα, το οποίο προσφέρει αγαθά πέρα από το ρυπογόνο και διαφημιστικό μοτίβο των μεγάλων εταιρειών, κινδυνεύει να εκκενωθεί ώστε να εκμεταλλευτούν το χώρο μεγάλες εταιρείες για δικό τους όφελος.

Η κατάργηση της εκμετάλλευσης στην πράξη

Το εργοστάσιο της BIOME δεν είναι απλά μία θεωρία ελευθεριακής οπτικής της εργασίας. Περικλείει τις ιδέες ενός άλλου κόσμου πιο ανθρώπινου και απαρτίζεται από εργαζόμενους που αγωνίζονται να παραμείνουν ελεύθεροι από εργοδότες και γρανάζια υποδούλωσης.

Το βασικό τους αίτημα, όπως αναφέρει και η ιστοσελίδα τους, είναι το «τα εργοστάσια και η διαχείριση του πλούτου, σε αυτούς που παράγουν». 

Με εναλλακτικό τρόπο διαχείρισης παραγωγής, παλεύουν για την κατάργηση της εκμετάλλευσης άνθρωπου από άνθρωπο, με τις προτάσεις, τις πράξεις και τη συμμετοχή τους σε πολύμορφους αγώνες. Για το δικαίωμα στην εργασία και την αξιοπρέπεια, στέκονται απέναντι στο κράτος και τις πολυεθνικές, παράγοντας οικολογικά προϊόντα, σεβόμενοι το περιβάλλον.

Η επιχείρηση κλεισίματος του εργοστασίου, είναι μία ιδεολογική ποινικοποίηση της διατήρησης της αυτοδιαχείρισης, εκτός των αποδεκτών προτύπων και ορίων της οικονομίας. Αυτής της εκμετάλλευσης και του ζόφου, της καταπάτησης δικαιωμάτων προς τους εργαζόμενους με σκοπό το κέρδος.

Η πρωτοβουλία αλληλεγγύης της ΒΙΟΜΕ απευθύνει κάλεσμα για αντίσταση σε όσους θέλουν να επιβάλουν το νόμο του δυνατού. Πολίτες στέκονται στο πλάι των εργαζομένων που αποτελούν το γρανάζι που κυλά αντίστροφα σε ένα σύστημα που καλλιεργεί υποταγή. Περνάνε το μήνυμα της αυτονομίας, της αυτοδιαχείρισης – άγνωστες λέξεις στην πλειοψηφία – η οποία έχει ενσωματωθεί πλήρως στο καπιταλιστικό μοντέλο παραγωγής.

Λειτουργεί στην πράξη με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες και ισότητα. Τα προϊόντα του πωλούνται σε πάρα πολλά σημεία στην Ελλάδα και ο κόσμος του αγώνα έχει αγκαλιάσει εδώ και χρόνια την προσπάθεια.

Το μέλλον του εργοστασίου στα χέρια των αγωνιζόμενων 

Η περίφραξη αποτρέπεται από εργαζόμενα και αλληλέγγυα άτομα που, ως τώρα, συγκεντρωμένοι περιφρουρούν το εργοστάσιο, ύστερα από το κάλεσμα του σωματείου εργαζόμενων και της ανοιχτής πρωτοβουλίας αλληλεγγύης στη ΒΙΟΜΕ.

Όπως δήλωσε ο Μάκης Αναγνώστου, εργαζόμενος της ΒΙΟ.ΜΕ:

«Εμείς καλέσαμε πάλι μία συνέλευση για να δούμε πώς μπορούμε να δεχτούμε αυτά που προτείνουν, αλλά σε καμία περίπτωση δε μπαίνουν στη διαδικασία να σκεφτούν ότι τα 12 χρόνια που παλεύουμε, έχουμε βάλει 5 αιτήματα, που αυτά τα αιτήματα ήταν τότε προς όλους, προς κράτος, προς αφεντικά, προς εξουσία. Δεν κάνουμε πίσω».

Από τη μία, αλληλεγγύη και ανθρωπιά από την άλλη, κράτος, αστυνομία και εταιρείες. Ο αγώνας σκληρός και οι απαντήσεις δίνονται μέσα από δράσεις, πορείες, συναυλίες και όσους πλαισιώνουν και στηρίζουν την εξέλιξη που έχει κατακτηθεί με προσπάθειες για όσα ανήκουν στο λαό. 

Η ΒΙΟΜΕ δίνει το παράδειγμα της εφικτής αλλαγής.

Πηγές:

https://www.facebook.com/infolibregr/posts/732456188896308?ref=embed_post

https://www.facebook.com/protbiometal/posts/714444097383437?ref=embed_post

Δήλωση Μάκη Αναγνώστου Σ.Ε. ΒΙΟΜΕ μετά την επιχείρηση  περίφραξης του κατειλημμένου εργοστασίου